ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
     ThaiVersion   McuVersion   PaliThai   PaliRoman 
First LinkPrevious Linkแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าNext LinkLast Link chage to ROMAN letter
TIPITAKA Volume 31 : PALI ROMAN Sutta Pitaka Vol 23 : Sutta. Khu. Paṭisambhidāmaggo

                   Mahavagge anapanakatha
                       --------
     [362]   Solasavatthukam   anapanassatisamadhim  bhavayato  samadhikani
dve    nanasatani    uppajjanti    attha   paripanthe   nanani   attha
ca    upakare    nanani   attharasa   upakkilese   nanani   terasa
vodane    nanani    battimsam    satokarisu   1-   nanani   catuvisati
samadhivasena    nanani    dvesattati   vipassanavasena   nanani   attha
nibbidananani      attha      nibbidanulome      nanani      attha
nibbidapatippassaddhinanani ekavisati vimuttisukhe nanani.
     [363]   Katamani   attha  paripanthe  nanani  attha  ca  upakare
nanani     .     kamacchando     samadhissa    paripantho    nekkhammam
samadhissa    upakaram    byapado   samadhissa   paripantho   abyapado
samadhissa    upakaram    thinamiddham    samadhissa   paripantho   alokasanna
samadhissa    upakaram    uddhaccam    samadhissa    paripantho    avikkhepo
samadhissa    upakaram    vicikiccha   samadhissa   paripantho   dhammavavatthanam
samadhissa     upakaram     avijja     samadhissa     paripantho    nanam
samadhissa     upakaram     arati     samadhissa     paripantho    pamujjam
samadhissa   upakaram   sabbepi   akusala   dhamma   samadhissa   paripantho
sabbepi    kusala    dhamma    samadhissa    upakaram    imani    attha
@Footnote: 1 Ma. satokarisusa.
Panthe    nanani   attha   ca   upakare   nanani   imehi   solasahi
akarehi    udupitacittam    samudupitacittam    1-    ekatte   santitthati
nivaranehi visujjhati.
     [364]  Katame  te  ekatta  .  nekkhammam  ekattam abyapado
ekattam   alokasanna   ekattam   avikkhepo   ekattam   dhammavavatthanam
ekattam   nanam   ekattam   pamujjam   ekattam   sabbe   kusala  dhamma
ekatta    .    katame    te   nivarana   .   kamacchando   nivaranam
byapado     nivaranam    thinamiddham    nivaranam    uddhaccakukkuccam    nivaranam
vicikiccha   nivaranam   avijja   nivaranam   arati   nivaranam   sabbe  akusala
dhamma nivarana.
     [365]   Nivaranati   kenatthena   nivarana  .  niyyanavaranatthena
nivarana   .   katame   te   niyyana  .  nekkhammam  ariyanam  niyyanam
tena   ca   nekkhammena   ariya   niyanti   kamacchando   niyyanavaranam
tena    ca    kamacchandena   nivutatta   nekkhammam   ariyanam   niyyanam
nappajanatiti    kamacchando    niyyanavaranam    abyapado    ariyanam
niyyanam    tena    ca    abyapadena    ariya   niyanti   byapado
niyyanavaranam     tena    ca    byapadena    nivutatta    abyapadam
ariyanam     niyyanam     nappajanatiti     byapado     niyyanavaranam
alokasanna   ariyanam   niyyanam   taya   ca   alokasannaya   ariya
@Footnote: 1 Si. uddhatam cittam pamuducittam cittam. Ma. uducitam cittam samuducitam
@cittam. Yu. uddhatam cittam samuducittam cittam.
Niyanti    thinamiddham    niyyanavaranam   tena   ca   thinamiddhena   nivutatta
alokasannam   ariyanam   niyyanam   nappajanatiti   thinamiddham  niyyanavaranam
avikkhepo   ariyanam   niyyanam   tena   ca  avikkhepena  ariya  niyanti
uddhaccam   niyyanavaranam   tena   ca   uddhaccena   nivutatta   avikkhepam
ariyanam      niyyanam      nappajanatiti     uddhaccam     niyyanavaranam
dhammavavatthanam   ariyanam   niyyanam   tena   ca   dhammavavatthanena  ariya
niyanti     vicikiccha     niyyanavaranam     taya     ca     vicikicchaya
nivutatta dhammavavatthanam ariyanam niyyanam nappajanatiti
     {365.1}   vicikiccha   niyyanavaranam   nanam   ariyanam   niyyanam
tena   ca   nanena   ariya   niyanti  avijja  niyyanavaranam  taya  ca
avijjaya   nivutatta   nanam   ariyanam   niyyanam  nappajanatiti  avijja
niyyanavaranam   pamujjam   ariyanam   niyyanam   tena   pamujjena  ariya
niyanti   arati   niyyanavaranam   taya   ca   aratiya  nivutatta  pamujjam
ariyanam   niyyanam   nappajanatiti   arati  niyyanavaranam  sabbepi  kusala
dhamma  ariyanam  niyyanam  tehi  [1]-  dhammehi  ariya  niyanti  sabbepi
akusala    dhamma    niyyanavarana    tehi   ca   akusalehi   dhammehi
nivutatta   kusale   dhamme   ariyanam   niyyanam   nappajanatiti  sabbepi
akusala    dhamma    niyyanavarana    imehi    ca    pana   nivaranehi
visuddhacittassa      solasavatthukam      anapanassatisamadhim      bhavayato
khanikasamodhana.
@Footnote: 1 Ma. ca.
     [366]    Katame    attharasa    upakkilesa    uppajjanti  .
Assasadimajjhapariyosanam   satiya   anugacchato   ajjhattavikkhepagatam   cittam
samadhissa    paripantho    passasadimajjhapariyosanam    satiya   anugacchato
bahiddhavikkhepagatam    cittam    samadhissa    paripantho    assasapatikankhana
nikanti     tanhacariya     samadhissa     paripantho    passasapatikankhana
nikanti     tanhacariya    samadhissa    paripantho    assasenabhitunnassa
passasapatilabhe   mucchana  1-  samadhissa  paripantho  passasenabhitunnassa
assasapatilabhe mucchana 2- samadhissa paripantho.
           Anugacchana ca assasam        passasam anugacchana
           sati ajjhattavikkhepa         kankhana bahiddhavikkhepapanthana 3-
           cha [4]- ete upakkilesa   anapanassatisamadhissa
           yehi vikampamanassa 5-      no ce 6- cittam vimuccati
           vimokkham appajananta       te honti parapattiyati.
     [367]  Nimittam avajjato assase cittam vikampati samadhissa paripantho
assasam  avajjato  nimitte  cittam  vikampati  samadhissa  paripantho  nimittam
avajjato  passase  cittam vikampati samadhissa  paripantho passasam avajjato
nimitte  cittam  vikampati  samadhissa  paripantho  assasam avajjato passase
cittam   vikampati   samadhissa   paripantho   passasam   avajjato  assase
@Footnote: 1-2 Si. samucchinna. 3 Ma. Yu. ... patthana. 4 Ma. Yu. assase nabhitunnassa,
@passasapatilabhe mucchana passase nabhitunnassa assasapatilabhe mucchana.
@5 Ma. vikkhippamanassa. Yu. vikkhepamanassa. evamuparipi.
@6 Ma. Yu. ca. evamuparipi.
Cittam vikampati samadhissa paripantho.
           Nimittam avajjamanassa        assase vikkhippate 1- mano
           assasam avajjamanassa      nimitte cittam vikampati
           nimittam avajjamanassa        passase vikkhippate mano
           passasam avajjamanassa      nimitte cittam vikampati
           assasam avajjamanassa      passase vikkhippate mano
           passasam avajjamanassa      assase cittam vikampati
           cha ete upakkilesa            anapanassatisamadhissa
           yehi vikampamanassa             no ce cittam vimuccati
           vimokkham appajananta         te honti parapattiyati.
     {367.1}  Atitanudhavanam  cittam  vikkhepanupatitam  samadhissa paripantho
anagatapatikankhanam     cittam     vikampitam    samadhissa    paripantho    linam
cittam    kosajjanupatitam    samadhissa    paripantho    atipaggahitam    cittam
uddhaccanupatitam     samadhissa     paripantho    abhinnatam    2-    cittam
raganupatitam   samadhissa  paripantho  apannatam  3-  cittam  byapadanupatitam
samadhissa paripantho.
     [368] Atitanudhavanam cittam               anagatapatikankhanam
                linam atipaggahitam abhinnatam    apannatam cittam na samadhiyati
                cha ete upakkilesa               anapanassatisamadhissa
@Footnote: 1 Ma. vikkhipate. evamuparipi. 2 Si. Ma. Yu. abhinatam.
@3 Si. Ma. Yu. apanatam. evamuparipi.
                Yehi upakkilitthasankappo       adhicittam nappajanatiti.
     [369]   Assasadimajjhapariyosanam   satiya   anugacchato   ajjhattam
vikkhepagatena    cittena    kayopi   cittampi   saraddha   ca   honti
injita ca phandita ca
     {369.1}     passasadimajjhapariyosanam     satiya     anugacchato
bahiddha    vikkhepagatena   cittena   kayopi   cittampi   saraddha   ca
honti    injita    ca   phandita   ca   assasapatikankhanaya   nikantiya
tanhacariyaya    kayopi    cittampi   saraddha   ca   honti   injita
ca    phandita    ca    passasapatikankhanaya    nikantiya    tanhacariyaya
kayopi   cittampi   saraddha   ca   honti   injita   ca  phandita  ca
assasenabhitunnassa passasapatilabhe mucchitatta 1- kayopi
     {369.2}  cittampi  saraddha  ca  honti  injita  ca  phandita ca
passasenabhitunnassa    assasapatilabhe   mucchitatta   kayopi   cittampi
saraddha ca honti injita ca phandita ca
     {369.3}  nimittam  avajjato  assase  cittam vikampitatta kayopi
cittampi  saraddha  ca  honti  injita  ca  phandita ca assasam avajjato
nimitte  cittam  vikampitatta  kayopi  cittampi  saraddha ca honti injita
ca  phandita  ca  nimittam  avajjato passase cittam vikampitatta 2- kayopi
cittampi  saraddha  ca  honti  injita  ca  phandita ca passasam avajjato
nimitte   cittam   vikampitatta   kayopi   cittampi  saraddha  ca  honti
@Footnote: 1 Si. mucchanatta. 2 Si. vikkhambhitatta.
Injita    ca   phandita   ca   assasam   avajjato   passase   cittam
vikampitatta   kayopi   cittampi   saraddha   ca   honti   injita  ca
phandita    ca    passasam   avajjato   assase   cittam   vikampitatta
kayopi   cittampi   saraddha   ca   honti   injita   ca  phandita  ca
atitanudhavanena     cittena    vikkhepanupatitena    kayopi    cittampi
saraddha   ca   honti   injita   ca   phandita  ca  anagatapatikankhena
cittena   vikampitena   1-   kayopi   cittampi   saraddha   ca  honti
injita ca phandita ca
     {369.4}   linena   cittena  kosajjanupatitena  kayopi  cittampi
saraddha   ca   honti  injita  ca  phandita  ca  atipaggahitena  cittena
uddhaccanupatitena   kayopi   cittampi   saraddha   ca   honti  injita
ca   phandita   ca   abhinnatena   2-  cittena  raganupatitena  kayopi
cittampi  saraddha  ca  honti  injita  ca  phandita  ca  apannatena 3-
cittena   byapadanupatitena   kayopi   cittampi   saraddha  ca  honti
injita ca phandita ca.
           Anapanassati yassa          aparipunna abhavita
           kayopi injito hoti          cittampi hoti injitam
           kayopi phandito hoti           cittampi hoti phanditam
           anapanassati yassa          paripunna subhavita
           kayopi aninjito hoti        cittampi hoti aninjitam
@Footnote: 1 Si. Yu. vikkhambhitena. 2 Si. abhinatena. 3 Si. Ma. apanatena.
           Kayopi aphandito hoti        cittampi hoti aphanditanti.
     {369.5}    Tehi  ca  pana  nivaranehi  visuddhacittassa  solasavatthukam
anapanassatisamadhim    bhavayato    khanikasamodhana    ime    attharasa
upakkilesa uppajjanti.
     [370]   Katamani   terasa   vodane  nanani  .  atitanudhavanam
cittam    vikkhepanupatitam    tam    vivajjayitva    ekatthane   samadahati
evampi   cittam  na  vikkhepam  gacchati  anagatapatikankhanam  cittam  vikampitam  1-
tam   vivajjayitva   tattheva   adhimokkheti   evampi   cittam   na  vikkhepam
gacchati    linam    cittam    kosajjanupatitam    tam   pagganhitva   kosajjam
pajahati    evampi    cittam    na   vikkhepam   gacchati   atipaggahitam   cittam
uddhaccanupatitam    tam    nigganhitva   uddhaccam   pajahati   evampi   cittam
na   vikkhepam   gacchati   abhinnatam   cittam   raganupatitam   tam  sampajano
hutva   ragam   pajahati   evampi   cittam   na  vikkhepam  gacchati  apannatam
cittam    byapadanupatitam   tam   sampajano   hutva   byapadam   pajahati
evampi   cittam   na   vikkhepam   gacchati   imehi   chahi  thanehi  parisuddham
cittam pariyodatam ekattagatam hoti.
     [371]   Katame   te   ekatta   .  danavossaggupatthanekattam
samathanimittupatthanekattam      vayalakkhanupatthanekattam     nirodhupatthanekattam
danavossaggupatthanekattam     cagadhimuttanam    samathanimittupatthanekattanca
@Footnote: 1 Si. Yu. vikkhambhitam. evamuparipi.
Adhicittamanuyuttanam          vayalakkhanupatthanekattanca         vipassakanam
nirodhupatthanekattanca     ariyapuggalanam     imehi     catuhi    thanehi
ekattagatam         cittam        patipadavisuddhipasannanceva        hoti
upekkhanubruhitanca nanena ca sampahamsitam.
     [372]   Pathamajjhanassa  ko  adi  kim  majjhe  kim  pariyosanam .
Pathamajjhanassa     patipadavisuddhi     adi    upekkhanubruhana    majjhe
sampahamsana pariyosanam.
     [373]    Pathamajjhanassa    patipadavisuddhi   adi   adissa   kati
lakkhanani    .    adissa    tini   lakkhanani   yo   tassa   paripantho
tato    cittam    visujjhati    visuddhatta    cittam    majjhimam   samathanimittam
patipajjati      patipannatta     tattha     cittam     pakkhandati     yanca
paripanthato    cittam    visujjhati    yanca    visuddhatta    cittam   majjhimam
samathanimittam    patipajjati   yanca   patipannatta   tattha   cittam   pakkhandati
pathamajjhanassa     patipadavisuddhi     adi     adissa    imani    tini
lakkhanani    tena    vuccati    pathamajjhanam    adikalyananceva    hoti
lakkhanasampannanca.
     [374]    Pathamajjhanassa    upekkhanubruhana    majjhe   majjhassa
kati    lakkhanani    .    majjhassa    tini    lakkhanani   visuddham   cittam
ajjhupekkhati       samathapatipannam       ajjhupekkhati       ekattupatthanam
ajjhupekkhati      yanca     visuddham     cittam     ajjhupekkhati     yanca
Samathapatipannam     ajjhupekkhati     yanca    ekattupatthanam    ajjhupekkhati
pathamajjhanassa    upekkhanubruhana    majjhe    majjhassa    imani   tini
lakkhanani    tena   vuccati   pathamajjhanam   majjhe   kalyananceva   hoti
lakkhanasampannanca.
     [375]    Pathamajjhanassa   sampahamsana   pariyosanam   pariyosanassa
kati    lakkhanani    .    pariyosanassa    cattari    lakkhanani   tattha
jatanam     dhammanam     anativattanatthena     sampahamsana     indriyanam
ekarasatthena      sampahamsana      tadupagaviriyavahanatthena     sampahamsana
asevanatthena    sampahamsana    pathamajjhanassa    sampahamsana   pariyosanam
pariyosanassa   imani   cattari   lakkhanani   tena   vuccati  pathamajjhanam
pariyosanakalyananceva    hoti    lakkhanasampannanca    evam    tivattagatam
cittam       tividhakalyanakam      dasalakkhanasampannam      vitakkasampannanceva
hoti     vicarasampannanca     pitisampannanca    sukhasampannanca    cittassa
adhitthanasampannanca           saddhasampannanca          viriyasampannanca
satisampannanca samadhisampannanca pannasampannanca.
     [376]   Dutiyajjhanassa  ko  adi  kim  majjhe  kim  pariyosanam .
Dutiyajjhanassa     patipadavisuddhi     adi    upekkhanubruhana    majjhe
sampahamsana   pariyosanam   .pe.   evam  tivattagatam  cittam   tividhakalyanakam
dasalakkhanasampannam           vicarasampannanca           pitisampannanceva
hoti         sukhasampannanca        cittassa        adhitthanasampannanca
Saddhasampannanca viriyasampannanca satisampannanca
samadhisampannanca pannasampannanca.
     [377]   Tatiyajjhanassa   ko   adi   kim  majjhe  kim  pariyosanam
.pe.    evam    tivattagatam    cittam    tividhakalyanakam   dasalakkhanasampannam
pitisampannanca       1-      sukhasampannanceva      hoti      cittassa
adhitthanasampannanca           saddhasampannanca          viriyasampannanca
satisampannanca samadhisampannanca pannasampannanca.
     [378]   Catutthajjhanassa   ko   adi  kim  majjhe  kim  pariyosanam
.pe.    evam    tivattagatam    cittam    tividhakalyanakam   dasalakkhanasampannam
upekkhasampannanceva       hoti      cittassa      adhitthanasampannanca
saddhasampannanca viriyasampannanca satisampannanca
samadhisampannanca pannasampannanca.
     [379]      Akasanancayatanasamapattiya      vinnanancayatana-
samapattiya          akincannayatanasamapattiya         nevasanna-
nasannayatanasamapattiya   ko  adi  kim  majjhe  kim  pariyosanam  .pe.
Evam      tivattagatam      cittam      tividhakalyanakam     dasalakkhanasampannam
upekkhasampannanceva    hoti    cittassa    adhitthanasampannanca   .pe.
Pannasampannanca.
     [380]    Aniccanupassanaya    ko    adi    kim   majjhe   kim
pariyosanam     .pe.     evam     tivattagatam    cittam    tividhakalyanakam
@Footnote: 1 Ma. ayam patho natthi.
Dasalakkhanasampannanceva      hoti      vicarasampannanca     pitisampannanca
sukhasampannanca      cittassa      adhitthanasampannanca     saddhasampannanca
viriyasampannanca    satisampannanca   samadhisampannanca   pannasampannanca  .
Dukkhanupassanaya          anattanupassanaya          nibbidanupassanaya
viraganupassanaya        nirodhanupassanaya        patinissagganupassanaya
khayanupassanaya   vayanupassanaya   viparinamanupassanaya  animittanupassanaya
appanihitanupassanaya       sunnatanupassanaya      adhipannadhammavipassanaya
yathabhutananadassanaya        adinavanupassanaya       patisankhanupassanaya
vivattananupassanaya         sotapattimaggassa         sakadagamimaggassa
anagamimaggassa .pe.
     [381]  Arahattamaggassa  ko  adi  kim  majjhe  kim  pariyosanam .
Arahattamaggassa       patipadavisuddhi       adi       upekkhanubruhana
majjhe       sampahamsana       pariyosanam      .      arahattamaggassa
patipadavisuddhi    adi   adissa   kati   lakkhanani   .   adissa   tini
lakkhanani    yo    tassa    paripantho   tato   cittam   visujjhati   yanca
visuddhatta     cittam     majjhimam     samathanimittam     patipajjati     yanca
patipannatta    tattha    cittam    pakkhandati    yanca   paripanthato   cittam
visujjhati    yanca    visuddhatta   cittam   majjhimam   samathanimittam   patipajjati
yanca     patipannatta     tattha    cittam    pakkhandati    arahattamaggassa
patipadavisuddhi      adi     adissa     imani     tini     lakkhanani
Tena     vuccati     arahattamaggo     adikalyano     ceva    hoti
lakkhanasampanno ca.
     [382]    Arahattamaggassa    upekkhanubruhana   majjhe   majjhassa
kati     lakkhanani     .    majjhassa    tini    lakkhanani    visuddhacittam
ajjhupekkhati       samathapatipannam       ajjhupekkhati       ekattupatthanam
ajjhupekkhati      yanca     visuddham     cittam     ajjhupekkhati     yanca
samathapatipannam     ajjhupekkhati     yanca    ekattupatthanam    ajjhupekkhati
tena     vuccati     arahattamaggo     majjhekalyano    ceva    hoti
lakkhanasampanno ca.
     [383]   Arahattamaggassa   sampahamsana   pariyosanam   pariyosanassa
kati    lakkhanani    .    pariyosanassa    cattari    lakkhanani   tattha
jatanam     dhammanam     anativattanatthena     sampahamsana     indriyanam
ekarasatthena      sampahamsana      tadupagaviriyavahanatthena     sampahamsana
asevanatthena    sampahamsana    arahattamaggassa   sampahamsana   pariyosanam
pariyosanassa   imani   cattari   lakkhanani  tena  vuccati  arahattamaggo
pariyosanakalyano   ceva   hoti   lakkhanasampanno   ca  evam  tivattagatam
cittam       tividhakalyanakam      dasalakkhanasampannam      vitakkasampannanceva
hoti        vicarasampannanca        pitisampannanca       sukhasampannanca
cittassa      adhitthanasampannanca     saddhasampannanca     viriyasampannanca
satisampannanca samadhisampannanca pannasampannanca .pe.
     [383] Nimittam assasapassasa       anarammanamekacittassa
           ajanato ca tayo dhamme               bhavana nupalabbhati
           nimittam assasapassasa            anarammanamekacittassa
           janato ca tayo dhamme                 bhavana upalabbhatiti.
     [384]   Katham   ime   ca  tayo  dhamma  ekacittassa  arammana
na   honti   na   cime   tayo   dhamma  avidita  honti  na  ca  cittam
vikkhepam     gacchati     padhananca     pannayati    payoganca    sadheti
visesamadhigacchati   .   seyyathapi   rukkho   same   bhumibhage   nikkhitto
tamenam   puriso   kakacena   chindeyya   rukkhe   phutthakakacadantanam  vasena
purisassa    sati    upatthita   hoti   na   agate   va   gate   va
kakacadante   manasi   karoti   na   agata   va  gata  va  kakacadanta
avidita     honti     padhananca     pannayati    payoganca    sadheti
visesamadhigacchati   1-   yatha   rukkho   same  bhumibhage  nikkhitto  evam
upanibandhananimittam    yatha   kakacadanta   evam   assasapassasa   yatha
rukkhe   phutthakakacadantanam   vasena   purisassa   sati   upatthita  hoti  na
agate   va   gate   va  kakacadante  manasi  karoti  na  agata  va
gata    va    kakacadanta    avidita    honti   padhananca   pannayati
payoganca   sadheti   visesamadhigacchati   1-   evameva  bhikkhu  nasikagge
va   mukhanimitte   va   satim  upatthapetva  nisinno  hoti  na  agate
@Footnote: 1 Ma. ime patha natthi.
Va   gate   va   assasapassase   manasi   karoti   na  agata  va
gata   va   assasapassasa   avidita   honti   padhananca   pannayati
payoganca sadheti visesamadhigacchati [1]-.
     [385]   Katamam   padhanam   .   araddhaviriyassa   kayopi  cittampi
kammaniyam   hoti   idam   padhanam   .  katamo  payogo  .  araddhaviriyassa
upakkilesa   pahiyanti   vitakka   vupasamanti   ayam   payogo  .  katamo
viseso     .    araddhaviriyassa    sannojanani    pahiyanti    anusaya
byasanti  2-  ayam  viseso  .  evam  ime  ca tayo dhamma ekacittassa
arammana   na   honti   na   cime   tayo   dhamma   avidita  honti
na    ca    cittam   vikkhepam   gacchati   padhananca   pannayati   payoganca
sadheti visesamadhigacchati.
     [386] Anapanassati yassa        paripunna subhavita
           anupubbam paricita                   yatha buddhena desita
           so imam lokam 3- pabhaseti        abbha muttova candimati.
     {386.1}  Ananti  assaso  no  passaso. Apananti passaso
no  assaso  .  assasapassasavasena  upatthanam  sati  4- yo assasati
tassupatthati     yo     passasati     tassupatthati    .    paripunnati
pariggahatthena     paripunna    parivaratthena    paripunna    paripuratthena
@Footnote: 1 Ma. padhananca. 2 Ma. byanti honti. 3 Si. ime loke.
@4 Si. assasavasena upatthanam sati passasavasena upatthanam sati.
Paripunna.
     {386.2}   Subhavitati  catasso  bhavana  tattha  jatanam  dhammanam
anativattanatthena     bhavana     indriyanam    ekarasatthena    bhavana
tadupagaviriyavahanatthena    bhavana    asevanatthena    bhavana   tassime
cattaro   bhavanattha   yanikata   honti  vatthukata  anutthita  paricita
susamaraddha.
     {386.3}     Yanikatati   yattha   yattha   akankhati  tattha  tattha
vasippatto   hoti   balappatto   vesarajjappatto   tassa   [1]-  te
dhamma      avajjanapatibaddha     honti     akankhanapatibaddha     2-
manasikarapatibaddha cittuppadapatibaddha tena vuccati yanikatati.
     {386.4}   Vatthukatati   yasmim   yasmim  vatthusmim  cittam  svadhitthitam
hoti  tasmim  tasmim  vatthusmim  sati  supatitthita  3-  hoti  yasmim  yasmim va
pana   vatthusmim   sati   supatitthita   hoti   tasmim   tasmim  vatthusmim  cittam
svadhitthitam hoti tena vuccati vatthukatati.
     {386.5}  Anutthitati  yena  yena  cittam  abhiniharati tena tena sati
anuparivattati  yena  yena  va  pana  sati  anuparivattati  tena  tena  cittam
abhiniharati tena vuccati anutthitati.
     {386.6}   Paricitati  pariggahatthena  paricita parivaratthena paricita
paripuratthena   paricita   satiya   parigganhanto  jinati  papake  akusale
dhamme tena vuccati paricitati.
@Footnote: 1 Ma. me. 2 Ma. akankhapatibaddha. 3 Si. supatthita. Ma. supatthita. evamuparipi.
     {386.7}   Susamaraddhati   cattaro  susamaraddha  tattha  jatanam
dhammanam    anativattanatthena    susamaraddha    indriyanam   ekarasatthena
susamaraddha     tadupagaviriyavahanatthena     susamaraddha     tappaccanikanam
kilesanam susamugghatatta 1- susamaraddha.
     {386.8}  Susamanti  atthi  samam  atthi susamam. Katamam samam. Ye tattha
jata   anavajja   kusala   bodhipakkhiya  idam  samam  .  katamam  susamam .
Yam  tesam  2-  dhammanam  arammanam  nirodho  nibbanam  idam  susamam  .  iti
idanca    samam   susamam   natam   hoti   dittham   viditam   sacchikatam   phassitam
pannaya   araddham   hoti  viriyam  asallinam  upatthita  sati  apamuttha  3-
passaddho   kayo   araddho   samahitam   cittam   ekattam  tena  vuccati
susamaraddhati.
     {386.9}   Anupubbam  paricitati  digham  assasavasena  purima  purima
paricita   pacchima   pacchima   anuparicita   digham   passasavasena   purima
purima   paricita   pacchima   pacchima   anuparicita   rassam  assasavasena
purima    purima    paricita    pacchima    pacchima   anuparicita   rassam
passasavasena     purima     purima     paricita    pacchima    pacchima
anuparicita   .pe.   patinissagganupassi   assasavasena   purima   purima
paricita      pacchima     pacchima     anuparicita     patinissagganupassi
passasavasena   purima   purima   paricita   pacchima  pacchima  anuparicita
sabbapi        solasavatthuka        anapanassatiyo       annamannam
@Footnote: 1 Ma. susamuhatatta. 2 Ma. amenditam. 3 Ma. asammuttha.
Paricita ceva honti anuparicita ca tena vuccati anupubbam paricitati.
     {386.10}     Yathati   dasa   yathattha   attadamathattho   yathattho
attasamathattho    yathattho    attaparinibbapanattho    yathattho   abhinnattho
yathattho    parinnattho    yathattho    pahanattho    yathattho   bhavanattho
yathattho     sacchikiriyattho     yathattho     saccabhisamayattho     yathattho
nirodhe patitthapakattho yathattho.
     {386.11}  Buddhoti  yo  so  bhagava  sayambhu  anacariyako pubbe
ananussutesu   dhammesu   samam   saccani  abhisambujjhi  tattha  ca  sabbannutam
patto balesu ca vasibhavam.
     {386.12}   Buddhoti   kenatthena  buddho  .  bujjhita  saccaniti
buddho    bodhento    1-   pajayati   buddho   sabbannutaya   buddho
sabbadassavitaya    buddho    anannaneyyataya   buddho   visatitaya   2-
buddho   khinasavasankhatena   buddho   nirupakkilesasankhatena   3-  buddho
ekantavitaragoti   buddho   ekantavitadosoti   buddho  ekantavitamohoti
buddho    ekantanikkilesoti    buddho   ekayanamaggam   gatoti   buddho
eko   anuttaram   sammasambodhim   abhisambuddhoti   buddho  abuddhivihatatta
buddhipatilabha buddho.
     {386.13}  Buddhoti  netam  namam  matara  katam  na  pitara katam na
bhaginiya   katam   na   mittamaccehi   katam   na  natisalohitehi  katam  na
@Footnote: 1 Ma. Yu. bodheta. 2 Ma. Yu. visavitaya. 3 Ma. nirupalepasankhatena.
@Yu. nirupadhisankhatena.
Samanabrahmanehi     katam     na    devatahi    katam    vimokkhantikametam
buddhanam     bhagavantanam     bodhiya    mule    saha    sabbannutananassa
patilabha sacchika pannatti yadidam buddhoti.
     {386.14}   Desitati   attadamathattho   yathattho   yatha  buddhena
desito     attasamathattho     yathattho     yatha    buddhena    desito
attaparinibbapanattho    yathattho    yatha    buddhena    desito   .pe.
Nirodhe    patitthapakattho   yathattho   yatha   buddhena   desito   hoti
gahattho va hoti pabbajito va.
     {386.15}    Lokoti    khandhaloko   dhatuloko   ayatanaloko
vipattibhavaloko           vipattisambhavaloko           sampattibhavaloko
sampattisambhavaloko    eko   loko   sabbe   satta   aharatthitika
.pe. Attharasa loka attharasa dhatuyo.
     {386.16}    Pabhasetiti   attadamathattham   yathattham   abhisambuddhatta
so   imam   lokam   obhaseti   [1]-   pabhaseti  attasamathattham  yathattham
abhisambuddhatta    so    imam    lokam   obhaseti   [1]-   pabhaseti
attaparinibbapanattham     yathattham    abhisambuddhatta    so    imam    lokam
obhaseti    .pe.   nirodhe   patitthapakattham   yathattham   abhisambuddhatta
so imam lokam obhaseti pabhaseti.
     {386.17}   Abbha  muttova  candimati  yatha abbha evam kilesa
yatha   cando   evam  ariyananam  yatha  candima  devaputto  evam  bhikkhu
@Footnote: 1 Ma. Yu. bhaseti. evamuparipi.
Yatha   cando  abbha  mutto  mahiya  1-  dhumarajamutto  rahupana  2-
vippamutto   bhasate   ca  tapate  ca  virocati  3-  ca  evameva  bhikkhu
sabbakilesehi  vimutto  4-  bhasate  ca  tapate ca virocati ca tena vuccati
abbha muttova candimati imani terasa vodane nanani.
                       Bhanavaram.
     [387]    Katamani   battimsam   satokarisu   nanani   idha   bhikkhu
arannagato    va    rukkhamulagato   va   sunnagaragato   va   nisidati
pallankam   abhujitva   ujum   kayam   panidhaya  parimukham  satim  upatthapetva
so    satova    assasati    .pe.    sabbakayapatisamvedi   assasissamiti
sikkhati     sabbakayapatisamvedi     passasissamiti     sikkhati     passambhayam
kayasankharam     assasissamiti     sikkhati     passambhayam     kayasankharam
passasissamiti   sikkhati   pitipatisamvedi   sukhapatisamvedi   cittasankharapatisamvedi
passambhayam      cittasankharam     cittapatisamvedi     abhippamodayam     cittam
samadaham     cittam    vimocayam    cittam    aniccanupassi    viraganupassi
nirodhanupassi       patinissagganupassi       assasissamiti       sikkhati
patinissagganupassi passasissamiti sikkhati.
     [388]   Idhati   imissa   ditthiya   imissa  khantiya  imissa
ruciya   imasmim   adaye   imasmim   dhamme   imasmim   vinaye   imasmim
dhammavinaye   imasmim   pavacane  imasmim  brahmacariye  imasmim  satthusasane
tena vuccati idhati.
@Footnote: 1 Ma. mahika mutto. 2 Ma. Yu. rahugahana. 3 Ma. virocate. evamuparipi.
@4 Ma. Yu. vippamutto.
     {388.1}   Bhikkhuti   puthujjanakalyanako  va  hoti  bhikkhu  sekkho
va araha va akuppadhammo.
     {388.2} Arannanti nikkhamitva bahi indakhila sabbametam arannam.
     {388.3}   Rukkhamulanti  tattha  bhikkhuno  asanam pannattam hoti manco
va  pitham  va  bhisi  va  tattika  va  cammakhando  va  tinasantharo  va
pannasantharo   va  palasasantharo  va  tattha  bhikkhu  cankamati  va  titthati
va nisidati va seyyam va kappeti.
     {388.4}   Sunnanti   kenaci   anakinnam   hoti   gahatthehi  va
pabbajitehi va.
     {388.5} Agaranti viharo addhayogo pasado hammiyam guhati.
     {388.6}   Nisidati  pallankam  abhujitvati  nisinno  hoti  pallankam
abhujitva  ujum  kayam  panidhaya  1-  ujuko  hoti  kayo  panidhito  2-
panihito.
     {388.7}  Parimukham  satim  upatthapetvati  pariti  pariggahattho  mukhanti
niyyanattho    satiti    upatthanattho    tena    vuccati   parimukham   satim
upatthapetvati.
     [389]  Satova  assasatiti  [3]-  battimsaya  akarehi  satokari
digham   assasavasena   cittassekaggatam   avikkhepam   pajanato   satim   4-
upatthita   hoti   taya   satiya   tena  nanena  satokari  hoti  digham
passasavasena   cittassa   ekaggatam   avikkhepam  pajanato  satim  upatthita
@Footnote: 1 Ma. panidhayati. 2 Ma. Yu. dhito supanihito. 3 Ma. Yu. satova assasati
@satova passasatiti. 4 Ma. Yu. sati. evamuparipi.
Thita   hoti   taya   satiya   tena   nanena   satokari  hoti  rassam
assasavasena     cittassa    ekaggatam    avikkhepam    pajanato    satim
upatthita   hoti   taya   satiya  tena  nanena  satokari  hoti  rassam
passasavasena     cittassa    ekaggatam    avikkhepam    pajanato    satim
upatthita   hoti   taya  satiya  tena  nanena  satokari  hoti  .pe.
Patinissagganupassi     assasavasena    patinissagganupassi    passasavasena
cittassa    ekaggatam    avikkhepam    pajanato   satim   upatthita   hoti
taya satiya tena nanena satokari hoti.
     [390]   Katham   digham   assasanto  digham  assasamiti  pajanati  digham
passasanto digham passasamiti pajanati.
     {390.1}   Digham  assasam  addhanasankhate  assasati  digham  passasam
addhanasankhate    passasati    digham    assasapassasam    addhanasankhate
assasatipi     passasatipi     digham     assasapassasam     addhanasankhate
assasatopi   passasatopi   chando   uppajjati   chandavasena  tato  sukhumataram
digham   assasam   addhanasankhate   assasati   chandavasena   tato  sukhumataram
digham   passasam   addhanasankhate   passasati   chandavasena   tato  sukhumataram
digham   assasapassasam   addhanasankhate   assasatipi  passasatipi  chandavasena
tato    sukhumataram    digham   assasapassasam   addhanasankhate   assasatopi
passasatopi  pamujjam  uppajjati  pamujjavasena  tato  sukhumataram  digham assasam
addhanasankhate   assasati   pamujjavasena   tato  sukhumataram  digham  passasam
Addhanasankhate    passasati    pamujjavasena    tato    sukhumataram    digham
assasapassasam    addhanasankhate   assasatipi   passasatipi   pamujjavasena
tato    sukhumataram    digham   assasapassasam   addhanasankhate   assasatopi
passasatopi   digham   assasapassasa   cittam   vivattati  upekkha  santhati
imehi    navahakarehi    digham    assasapassasakayo   upatthanam   sati
anupassanananam    kayo    upatthanam    no    sati    sati   upatthanam
ceva   sati   ca   taya   satiya   tena  nanena  tam  kayam  anupassatiti
tena vuccati kaye kayanupassana satipatthanabhavana.
     [391]   Anupassatiti   katham   tam   kayam   anupassati  .  aniccato
anupassati     no    niccato    dukkhato    anupassati    no    sukhato
anattato   anupassati   no   attato   nibbindati   no  nandati  virajjati
no   rajjati   nirodheti   no   samudeti   patinissajjati   no   adiyati
aniccato    anupassanto    niccasannam    pajahati   dukkhato   anupassanto
sukhasannam     pajahati     anattato    anupassanto    attasannam    pajahati
nibbindanto   nandim   pajahati   virajjanto   ragam   pajahati   nirodhento
samudayam     pajahati     patinissajjanto     adanam    pajahati    evantam
kayam anupassati.
     [392]   Bhavanati   catasso   bhavana   tattha  jatanam  dhammanam
anativattanatthena     bhavana     indriyanam    ekarasatthena    bhavana
tadupagaviriyavahanatthena     bhavana     asevanatthena    bhavana    digham
Assasapassasavasena    cittassekaggatam    avikkhepam    pajanato   vidita
vedana   uppajjanti   vidita   upatthahanti   vidita   abbhattham   gacchanti
vidita     sanna     uppajjanti     vidita     upatthahanti     vidita
abbhattham     gacchanti     vidita     vitakka     uppajjanti     vidita
upatthahanti vidita abbhattham gacchanti.
     [393]   Katham   vidita   vedana   uppajjanti  vidita  upatthahanti
vidita abbhattham gacchanti.
     {393.1}   Katham  vedanaya  uppado vidito hoti. Avijjasamudaya
vedanasamudayoti   paccayasamudayatthena   vedanaya   uppado  vidito  hoti
tanhasamudaya      vedanasamudayoti     kammasamudaya     vedanasamudayoti
phassasamudaya   vedanasamudayoti   paccayasamudayatthena   vedanaya   uppado
vidito     hoti    nibbattilakkhanam    passatopi    vedanaya    uppado
vidito hoti evam vedanaya uppado vidito hoti.
     {393.2}   Katham   vedanaya  upatthanam  viditam  hoti  .  aniccato
manasikaroto  khayatupatthanam  viditam  hoti  dukkhato  manasikaroto  bhayatupatthanam
viditam    hoti    anattato   manasikaroto   sunnatupatthanam   viditam   hoti
evam vedanaya upatthanam viditam hoti.
     {393.3}   Katham  vedanaya atthangamo vidito hoti. Avijjanirodha
vedananirodhoti    paccayanirodhatthena    vedanaya    atthangamo   vidito
hoti    tanhanirodha   vedananirodhoti   kammanirodha   vedananirodhoti
Phassanirodha   vedananirodhoti   paccayanirodhatthena   vedanaya  atthangamo
vidito    hoti    viparinamalakkhanam    passatopi    vedanaya   atthangamo
vidito   hoti   evam  vedanaya  atthangamo  vidito  hoti  evam  vidita
vedana uppajjanti vidita upatthahanti vidita abbhattham gacchanti.
     [394]   Katham   vidita   sanna   uppajjanti   vidita  upatthahanti
vidita abbhattham gacchanti.
     {394.1}   Katham  sannaya  uppado  vidito hoti. Avijjasamudaya
sannasamudayoti   paccayasamudayatthena   sannaya   uppado   vidito   hoti
tanhasamudaya      sannasamudayoti      kammasamudaya      sannasamudayoti
phassasamudaya    sannasamudayoti    paccayasamudayatthena   sannaya   uppado
vidito   hoti  nibbattilakkhanam  passatopi  sannaya  uppado  vidito  hoti
evam sannaya uppado vidito hoti.
     {394.2}   Katham   sannaya   upatthanam  viditam  hoti  .  aniccato
manasikaroto  khayatupatthanam  viditam  hoti  dukkhato  manasikaroto  bhayatupatthanam
viditam    hoti    anattato   manasikaroto   sunnatupatthanam   viditam   hoti
evam sannaya upatthanam viditam hoti.
     {394.3}   Katham  sannaya  atthangamo vidito hoti. Avijjanirodha
sannanirodhoti   paccayanirodhatthena   sannaya   atthangamo   vidito  hoti
tanhanirodha      sannanirodhoti      kammanirodha      sannanirodhoti
Phassanirodha    sannanirodhoti   paccayanirodhatthena   sannaya   atthangamo
vidito    hoti    viparinamalakkhanam    passatopi    sannaya    atthangamo
vidito   hoti   evam   sannaya  atthangamo  vidito  hoti  evam  vidita
sanna uppajjanti vidita upatthahanti vidita abbhattham gacchanti.
     [395]   Katham   vidita   vitakka   uppajjanti  vidita  upatthahanti
vidita abbhattham gacchanti.
     {395.1}   Katham  vitakkanam  uppado vidito hoti. Avijjasamudaya
vitakkasamudayoti   paccayasamudayatthena   vitakkanam   uppado   vidito  hoti
tanhasamudaya      vitakkasamudayoti      kammasamudaya      vitakkasamudayoti
sannasamudaya      vitakkasamudayoti      paccayasamudayatthena      vitakkanam
uppado     vidito    hoti    nibbattilakkhanam    passatopi    vitakkanam
uppado vidito hoti evam vitakkanam uppado vidito hoti.
     {395.2}    Katham  vitakkanam  upatthanam  viditam  hoti  .  aniccato
manasikaroto  khayatupatthanam  viditam  hoti  dukkhato  manasikaroto  bhayatupatthanam
viditam   hoti   anattato   manasikaroto  sunnatupatthanam  viditam  hoti  evam
vitakkanam upatthanam viditam hoti.
     {395.3}  Katham  vitakkanam  atthangamo vidito hoti. Avijjanirodha
vitakkanirodhoti   paccayanirodhatthena   vitakkanam   atthangamo  vidito  hoti
tanhanirodha      vitakkanirodhoti      kammanirodha      vitakkanirodhoti
Sannanirodha   vitakkanirodhoti   paccayanirodhatthena   vitakkanam  atthangamo
vidito    hoti    viparinamalakkhanam    passatopi    vitakkanam   atthangamo
vidito    hoti   evam   vitakkanam   atthangamo   vidito   hoti   evam
vidita     vitakka     uppajjanti     vidita     upatthahanti    vidita
abbhattham gacchanti.
     [396]     Digham     assasapassasavasena    cittassa    ekaggatam
avikkhepam   pajananto   indriyani   samodhaneti   gocaranca   pajanati
samatthanca     pativijjhati    .pe.    dhamme    samodhaneti    gocaranca
pajanati samatthanca pativijjhati.
     {396.1}   Indriyani  samodhanetiti katham indriyani samodhaneti.
Adhimokkhatthena    saddhindriyam    samodhaneti    paggahatthena   viriyindriyam
samodhaneti    upatthanatthena   satindriyam   samodhaneti   avikkhepatthena
samadhindriyam    samodhaneti    dassanatthena    pannindriyam    samodhaneti
ayam   puggalo   imani   indriyani   imasmim   arammane  samodhanetiti
tena vuccati indriyani samodhaneti.
     {396.2}   Gocaranca   pajanatiti   yantassa  arammanam  tam  tassa
gocaram   yam   tassa   gocaram   tam   tassa  arammanam  pajanatiti  puggalo
pajanana panna.
     {396.3}      Samanti   arammanassa   upatthanam   samam   cittassa
avikkhepo samam cittassa adhitthanam samam cittassa vodanam samam.
     {396.4}    Atthoti   anavajjattho   nikkilesattho   vodanattho
paramattho.
     {396.5}    Pativijjhatiti    arammanassa   upatthanattham   pativijjhati
cittassa    avikkhepattham    pativijjhati   cittassa   adhitthanattham   pativijjhati
cittassa vodanattham pativijjhati tena vuccati samatthanca pativijjhati.
     [397]   Balani   samodhanetiti   katham   balani   samodhaneti .
Assaddhiye     akappiyatthena     saddhabalam     samodhaneti    kosajje
akampiyatthena   viriyabalam   samodhaneti   pamade   akampiyatthena   satibalam
samodhaneti     uddhacce     akampiyatthena    samadhibalam    samodhaneti
avijjaya    akampiyatthena    pannabalam    samodhaneti    ayam   puggalo
imani    balani    imasmim   arammane   samodhanetiti   tena   vuccati
balani samodhaneti.
     {397.1}   Gocaranca  pajanatiti  .pe.  tena  vuccati  samatthanca
pativijjhati.
     [398]  Bojjhange  samodhanetiti  katham  bojjhange  samodhaneti.
Upatthanatthena       satisambojjhangam      samodhaneti      pavicayatthena
dhammavicayasambojjhangam     samodhaneti     paggahatthena    viriyasambojjhangam
samodhaneti    pharanatthena    pitisambojjhangam   samodhaneti   upasamatthena
passaddhisambojjhangam    samodhaneti    avikkhepatthena    samadhisambojjhangam
samodhaneti           patisankhanatthena           upekkhasambojjhangam
Samodhaneti      ayam     puggalo     ime     bojjhange     imasmim
arammane samodhanetiti tena vuccati bojjhange samodhaneti.
     {398.1}   Gocaranca  pajanatiti  .pe.  tena  vuccati  samatthanca
pativijjhati.
     [399]  Maggam  samodhanetiti  katham  maggam samodhaneti. Dassanatthena
sammaditthim       samodhaneti       abhiniropanatthena      sammasankappam
samodhaneti    pariggahatthena   sammavacam   samodhaneti   samutthanatthena
sammakammantam       samodhaneti       vodanatthena       sammaajivam
samodhaneti        paggahatthena       sammavayamam       samodhaneti
upatthanatthena    sammasatim   samodhaneti   avikkhepatthena   sammasamadhim
samodhaneti    ayam    puggalo    imam    maggam    imasmim    arammane
samodhanetiti tena vuccati maggam samodhaneti.
     {399.1}   Gocaranca  pajanatiti  .pe.  tena  vuccati  samatthanca
pativijjhati.
     [400]   Dhamme   samodhanetiti   katham   dhamme   samodhaneti .
Adhipateyyatthena    indriyani    samodhaneti    akampiyatthena   balani
samodhaneti   niyyanatthena   bojjhange   samodhaneti  hetatthena  maggam
samodhaneti    upatthanatthena    satipatthanam   samodhaneti   padahanatthena
sammappadhanam     samodhaneti    ijjhanatthena    iddhipadam    samodhaneti
tathatthena    saccam    samodhaneti   avikkhepatthena   samatham   samodhaneti
Anupassanatthena    vipassanam    samodhaneti    ekarasatthena   samathavipassanam
samodhaneti        anativattanatthena        yuganaddham       samodhaneti
samvaratthena     silavisuddhim    samodhaneti    avikkhepatthena    cittavisuddhim
samodhaneti     dassanatthena    ditthivisuddhim    samodhaneti    muttatthena
vimokkham   samodhaneti   pativedhatthena  vijjam  samodhaneti  pariccagatthena
vimuttim    samodhaneti    samucchedatthena    khaye    nanam   samodhaneti
patippassatthena      anuppade      nanam      samodhaneti      chandam
mulatthena     samodhaneti    manasikaram    samutthanatthena    samodhaneti
phassam     samodhanatthena     samodhaneti     vedanam     samosaranatthena
samodhaneti   samadhim   pamukhatthena   samodhaneti   satim  adhipateyyatthena
samodhaneti    satisampajannam   1-   tatuttaratthena   samodhaneti   vimuttim
saratthena     samodhaneti     amatogadham    nibbanam    pariyosanatthena
samodhaneti    ayam    puggalo    ime    dhamme   imasmim   arammane
samodhanetiti tena vuccati dhamme samodhaneti.
     {400.1}      Gocaranca   pajanatiti   yantassa   arammanam   tam
tassa   gocaram  yantassa  gocaram  tam  tassa  arammanam  pajanatiti  puggalo
pajanana panna.
     {400.2}     Samanti    arammanassa   upatthanam   samam   cittassa
avikkhepo samam cittassa adhitthanam samam cittassa vodanam samam.
     {400.3}     Atthoti   anavajjattho   nikkilesattho  vodanattho
paramattho.
@Footnote: 1 Ma. Yu. pannam.
     {400.4}    Pativijjhatiti    arammanassa   upatthanattham   pativijjhati
cittassa    avikkhepattham    pativijjhati   cittassa   adhitthanattham   pativijjhati
cittassa     vodanattham     pativijjhati     tena     vuccati    samatthanca
pativijjhati.
     [401]   Katham   rassam   assasanto   rassam   assasamiti  pajanati
rassam   passasanto   rassam   passasamiti   pajanati   .   rassam  assasam
ittarasankhate    assasati    rassam   passasam   ittarasankhate   passasati
rassam    assasapassasam    ittarasankhate   assasatipi   passasatipi   rassam
assasapassasam     ittarasankhate    assasatopi    passasatopi    chando
uppajjati   chandavasena   tato   sukhumataram   rassam  assasam  ittarasankhate
assasati   chandavasena   tato   sukhumataram   rassam   passasam  ittarasankhate
passasati  chandavasena  tato  sukhumataram  rassam  assasapassasam  ittarasankhate
assasatipi     passasatipi     chandavasena     tato     sukhumataram     rassam
assasapassasam    ittarasankhate    assasatopi    passasatopi    pamujjam
uppajjati   pamujjavasena   tato  sukhumataram  rassam  assasam  ittarasankhate
assasati   pamujjavasena   tato   sukhumataram  rassam  passasam  ittarasankhate
passasati    pamujjavasena    tato    sukhumataram    rassam    assasapassasam
ittarasankhate      assasatipi     passasatipi     pamujjavasena     tato
sukhumataram     rassam     assasapassasam     ittarasankhate     assasatopi
passasatopi   rassam   assasapassasa   cittam  vivattati  upekkha  santhati
Imehi    navahakarehi    rassam   assasapassasakayo   upatthanam   sati
anupassanananam   kayo   upatthanam   no   sati   sati   upatthanam  ceva
sati   ca   taya   satiya   tena   nanena  tam  kayam  anupassatiti  tena
vuccati kaye kayanupassana satipatthanabhavana.
     [402]   Anupassatiti   katham   tam  kayam  anupassati  .pe.  evantam
kayam anupassati.
     {402.1}   Bhavanati catasso bhavana .pe. Asevanatthena bhavana
rassam   assasapassasavasena   cittassa   ekaggatam   avikkhepam   pajanato
vidita   vedana  uppajjanti  .pe.  rassam  assasapassasavasena  cittassa
ekaggatam   avikkhepam   pajananto  indriyanam  samodhaneti  .pe.  tena
vuccati samatthanca pativijjhati.
     [403]     Katham     sabbakayapatisamvedi    assasissamiti    sikkhati
sabbakayapatisamvedi passasissamiti sikkhati.
     {403.1}   Kayoti dve kaya namakayo ca rupakayo ca. Katamo
namakayo   .   vedana   sanna  cetana  phasso  manasikaro  namanca
namakayo   ca   ye   ca   vuccanti  cittasankhara  ayam  namakayo .
Katamo   rupakayo   .   cattaro   ca  mahabhuta  catunnanca  mahabhutanam
upadayarupam    assaso   ca   passaso   ca   nimittanca   upanibandhana
ye ca vuccanti kayasankhara ayam rupakayo.
     [404]   Kathante   kaya   patividita  honti  digham  assasavasena
Cittassa   ekaggatam   avikkhepam   pajanato   sati  upatthita  hoti  taya
satiya  tena  nanena  te  kaya  patividita  honti  digham  passasavasena
cittassa     ekaggatam     avikkhepam     pajanato     sati    upatthita
hoti   taya   satiya   tena   nanena   te  kaya  patividita  honti
rassam   assasavasena   cittassa   ekaggatam   avikkhepam   pajanato   sati
upatthita   hoti   taya   satiya  tena  nanena  te  kaya  patividita
honti     rassam     passasavasena    cittassa    ekaggatam    avikkhepam
pajanato   sati   upatthita   hoti   taya   satiya  tena  nanena  te
kaya patividita honti avajjato te kaya patividita honti
     {404.1}   janato  te  kaya  patividita  honti  passato  te
kaya   patividita   honti  paccavekkhato  te  kaya  patividita  honti
cittam   adhitthahato   te   kaya  patividita  honti  saddhaya  adhimuccato
te   kaya  patividita  honti  viriyam  pagganhato  te  kaya  patividita
honti    satim    upatthapayato    te    kaya    patividita    honti
cittam   samadahato   te   kaya   patividita  honti  pannaya  pajanato
te    kaya    patividita    honti    abhinneyyam    abhijanato   te
kaya   patividita  honti  parinneyyam  parijanato  te  kaya  patividita
honti    pahatabbam    pajahato    te    kaya    patividita    honti
bhavetabbam   bhavayato   te   kaya   patividita   honti   sacchikatabbam
sacchikaroto   te  kaya  patividita  honti  evante  kaya  patividita
Honti       sabbakayapatisamvedi      assasapassasakayo      upatthanam
sati   anupassanananam   kayo   upatthanam   no   sati   sati   upatthanam
ceva   sati   ca   taya   satiya   tena  nanena  tam  kayam  anupassatiti
tena vuccati kaye kayanupassana satipatthanabhavana.
     [405]  Anupassatiti  .pe.  sabbakayapatisamvedi  assasapassasa 1-
samvaratthena     silavisuddhi    avikkhepatthena    cittavisuddhi    dassanatthena
ditthivisuddhi    yo   tattha   samvarattho   ayam   adhisilasikkha   yo   tattha
avikkhepattho     ayam     adhicittasikkha     yo    tattha    dassanattho
ayam     adhipannasikkha     ima    tisso    sikkhayo    avajjanto
sikkhati     jananto    sikkhati    passanto    sikkhati    paccavekkhanto
sikkhati     cittam     adhitthahanto     sikkhati    saddhaya    adhimuccanto
sikakhati     viriyam     pagganhanto     sikkhati     satim    upatthapento
sikkhati    cittam    samadahanto   sikkhati   pannaya   pajananto   sikkhati
abhinneyyam      abhijananto     sikkhati     parinneyyam     parijananto
sikkhati     pahatabbam    pajahanto    sikkhati    bhavetabbam    bhavento
sikkhati     sacchikatabbam     sacchikaronto    sikkhati    sabbakayapatisamvedi
assasapassasavasena     cittassa     ekaggatam    avikkhepam    pajanato
vidita    vedana    uppajjanti   .pe.   sabbakayapatisamvedi   assasa-
passasavasena   cittassa   ekaggatam   avikkhepam   pajananto  indriyani
samodhaneti .pe. Tena vuccati samatthanca pativijjhatiti.
@Footnote: 1 Ma. Yu. assasapassasanam.
     [406]    Katham   passambhayam   kayasankharam   assasissamiti   sikkhati
passambhayam kayasankharam passasissamiti sikkhati.
     {406.1}   Katamo  kayasankharo  .  digham assasa kayika ete
dhamma   kayapatibaddha   kayasankhara   te  kayasankhare  passambhento
nirodhento  vupasamento  sikkhati  digham  passasa  kayika  ete  dhamma
kayapatibaddha     kayasankhara    te    kayasankhare    passambhento
nirodhento   vupasamento   sikkhati   rassam   assasa   rassam  passasa
sabbakayapatisamvedi   assasa   kayika   ete   dhamma   kayapatibaddha
kayasankhara  te  kayasankhare  passambhento  nirodhento  vupasamento
sikkhati
     {406.2}   yatharupehi   kayasankharehi   ya  kayassa  anamana
vinamana    sannamana    panamana   injana   phandana   calana   kampana
passambhayam   kayasankharam   assasissamiti   sikkhati   passambhayam  kayasankharam
passasissamiti    sikkhati    yatharupehi    kayasankharehi   ya   kayassa
naanamana    navinamana   nasannamana   nappanamana   aninjana   naphandana
acalana   akampana   santam   sukhumam  passambhayam  kayasankharam  assasissamiti
sikkhati passambhayam kayasankharam passasissamiti sikkhati
     {406.3}  iti  kira  passambhayam  kayasankharam  assasissamiti  sikkhati
passambhayam  kayasankharam  passasissamiti  sikkhati  evam  sante  vatupaladdhiya
ca   pabhavana   na   hoti   assasapassasananca   pabhavana   na  hoti
anapanassatiya    ca   pabhavana   na   hoti   anapanassatisamadhissa
Ca   pabhavana   na   hoti  na  ca  tam  samapattim  pandita  samapajjantipi
vutthahantipi
     {406.4}    iti   kira   passambhayam   kayasankharam   assasissamiti
sikkhati   passambhayam   kayasankharam   passasissamiti   sikkhati   evam  sante
vatupaladdhiya    ca   pabhavana   hoti   assasapassasananca   pabhavana
hoti   anapanassatiya   ca   pabhavana   hoti  anapanassatisamadhissa
ca   pabhavana   hoti   tanca   nam   samapattim   pandita   samapajjantipi
vutthahantipi  yathakatham  viya  seyyathapi  kamse  akotite  pathamam  olarika
sadda    pavattanti    olarikanam    saddanam    nimittam    suggahitatta
sumanasikatatta supadharitatta niruddhepi olarike sadde
     {406.5}   atha   paccha   sukhumaka   sadda  pavattanti  sukhumakanam
saddanam     nimittam     suggahitatta     sumanasikatatta     supadharitatta
niruddhepi    sukhumake    sadde    atha   paccha   sukhumanimittarammanattapi
cittam   pavattati   evameva  pathamam  olarika  assasapassasa  pavattanti
olarikanam    assasapassasanam    nimittam   suggahitatta   sumanasikatatta
supadharitatta    niruddhepi   olarike   assasapassase   atha   paccha
sukhumaka    assasapassasa    pavattanti    sukhumakanam   assasapassasanam
nimittam   suggahitatta   sumanasikatatta   supadharitatta   niruddhepi  sukhumake
assasapassase     atha     paccha     sukhumakanam     assasapassasanam
nimittarammanattapi    cittam    na    vikkhepam   gacchati    evam   sante
vatupaladdhiya      ca      pabhavana     hoti     assasapassasananca
Pabhavana     hoti     anapanassatiya     ca     pabhavana    hoti
anapanassatisamadhissa    ca   pabhavana   hoti   tanca   nam   samapattim
pandita     samapajjantipi     vutthahantipi     passambhayam     kayasankharam
assasapassasakayo     upatthanam     sati     anupassanananam    kayo
upatthanam   no  sati  sati  upatthanam  ceva  sati  ca  taya  satiya  tena
nanena   tam   kayam   anupassati   tena   vuccati  kaye  kayanupassana
satipatthanabhavana.
     [407]  Anupassatiti  katham  tam  kayam  anupassati  .pe. Evantam kayam
anupassati.
     {407.1} Bhavanati catasso bhavana .pe. Asevanatthena bhavana.
Passambhayam   kayasankharam   assasapassasa   1-   samvaratthena   silavisuddhi
avikkhepatthena    cittavisuddhi    dassanatthena    ditthivisuddhi   yo   tattha
samvarattho  ayam  adhisilasikkha  yo  tattha  avikkhepattho  ayam  adhicittasikkha
yo   tattha   dassanattho   ayam   adhipannasikkha  ima  tisso  sikkhayo
avajjanto    sikkhati    .pe.    sacchikatabbam   sacchikaronto   sikkhati
passambhayam    kayasankharam    assasapassasavasena    cittassa    ekaggatam
avikkhepam   pajanato   vidita   vedana   uppajjanti   .pe.  passambhayam
kayasankharam    assasapassasavasena    cittassa    ekaggatam    avikkhepam
pajanato   indriyani   samodhaneti   .pe.   tena   vuccati  samatthanca
pativijjhati     2-     attha     anupassane     nanani    attha    ca
@Footnote: 1 Ma. Yu. assasapassasanam. evamuparipi. 2 Ma. Yu. pativijjhatiti. evamuparipi.
Upatthananussatiyo cattari suttantikavatthuni kaye kayanupassanaya.
                       Bhanavaram.
     [408]   Katham   pitipatisamvedi   assasissamiti   sikkhati  pitipatisamvedi
passasissamiti sikkhati.
     {408.1}  Katama  piti  .  digham  assasavasena  cittassa  ekaggatam
avikkhepam   pajanato   uppajjati   pitipamujjam  .pe.  digham  passasavasena
cittassa   ekaggatam   avikkhepam   pajanato  uppajjati  pitipamujjam  .pe.
Rassam     assasavasena     rassam     passasavasena    sabbakayapatisamvedi
assasavasena       sabbakayapatisamvedi      passasavasena      passambhayam
kayasankharam    assasavasena    passambhayam    kayasankharam   passasavasena
cittassa    ekaggatam    avikkhepam    pajanato    uppajjati   pitipamujjam
ya  pitipamujjam  amodana  pamodana  haso  pahaso  cittassa  odagyam
attamanata  cittassa  ayam  piti  [1]-  patividita  hoti  digham assasavasena
cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato sati upatthita hoti
     {408.2}  taya  satiya  tena  nanena  sa  piti  patividita hoti
digham    passasavasena   cittassa   ekaggatam   avikkhepam   pajanato   sati
upatthita  hoti  taya  satiya  tena  nanena  sa  piti  patividita  hoti
rassam     assasavasena     rassam     passasavasena    sabbakayapatisamvedi
assasavasena     passambhayam    kayasankharam    assasavasena    passambhayam
@Footnote: 1 Ma. Yu. ayam piti. katham sa piti ....
Kayasankharam   passasavasena   cittassa   ekaggatam   avikkhepam   pajanato
sati   upatthita  hoti  taya  satiya  tena  nanena  sa  piti  patividita
hoti   avajjato   sa   piti  patividita  hoti  janato  ...  passato
paccavekkhato     cittam    adhitthahato    saddhaya    adhimuccato    viriyam
pagganhato     satim     upatthapayato    cittam    samadahato    pannaya
pajanato      abhinneyyam     abhijanato     parinneyyam     parijanato
pahatabbam   pajahato   bhavetabbam   bhavayato   sacchikatabbam   sacchikaroto
sa    piti    patividita    hoti    evam   sa   [1]-   pitipatisamvedi
assasapassasavasena     vedana     upatthanam    sati    anupassanananam
vedana   upatthanam   no   sati   sati   upatthanam  ceva  sati  ca  taya
satiya    tena    nanena    tam   vedanam   anupassatiti   tena   vuccati
vedanasu vedananupassana satipatthanabhavana 2-.
     {408.3}    Anupassatiti   katham   tam   vedanam   anupassati   .pe.
Evantam vedanam anupassati.
     {408.4}    Bhavanati   catasso  bhavana  .pe.  asevanatthena
bhavana    .    pitipatisamvedi   assasapassasa   samvaratthena   silavisuddhi
.pe.   pitipatisamvedi   assasapassasavasena  cittassa  ekaggatam  avikkhepam
pajanato   .pe.   pajananto   indriyani   samodhaneti  tena  vuccati
samatthanca pativijjhati.
     [409] Katham sukhapatisamvedi passasissamiti sikkhati.
@Footnote: 1 Ma. Yu. piti patividita hoti. 2 Ma. Yu. ... bhavanati. evamuparipi.
     {409.1}   Sukhanti dve sukhani kayikanca sukham cetasikanca sukham.
     {409.2}  Katamam kayikam sukham. Yam kayikam satam kayikam sukham vedayitam 1-
kayasamphassaja   sata   sukha   vedana   idam   kayikam  sukham  .  katamam
cetasikam  sukham  .  yam  [2]-  cetasikam sukham cetosamphassajam satam sukham vedayitam
cetosamphassaja sata sukha vedana idam cetasikam sukham.
     {409.3}  Katham  te  sukha  patividita  honti . Digham assasavasena
cittassa  ekaggatam  avikkhepam  pajanato  sati  upatthita  hoti taya satiya
tena   nanena   te   sukha   patividita   honti   digham   passasavasena
cittassa   ekaggatam   avikkhepam   pajanato   sati  upatthita  hoti  taya
satiya  tena  nanena  te  sukha  patividita  honti  .pe.  sacchikatabbam
sacchikaroto   te   sukha   patividita  honti  evante  sukha  patividita
honti    sukhapatisamvedi   assasapassasavasena   vedana   upatthanam   sati
anupassanananam   vedana   upatthanam   no   sati   sati  upatthanam  ceva
sati  ca  taya  satiya  tena  nanena  tam  vedanam  anupassatiti tena vuccati
vedanasu vedananupassana satipatthanabhavana.
     {409.4}   Anupassatiti   katham   vedanam   anupassati   .  aniccato
anupassati .pe. Evantam vedanam anupassati.
     {409.5} Bhavanati catasso bhavana .pe. Asevanatthena bhavana.
Sukhapatisamvedi   assasapassasa  samvaratthena  silavisuddhi  .pe.  sukhapatisamvedi
@Footnote: 1 Ma. Yu. ayam patho natthi. 2 Ma. Yu. cetasikam satam ...
Assasapassasavasena        cittassa        ekaggatam        avikkhepam
pajanato   .pe.   pajananto   indriyani   samodhaneti  tena  vuccati
samatthanca pativijjhati.
     [410]    Katham    cittasankharapatisamvedi    assasissamiti    sikkhati
cittasankharapatisamvedi passasissamiti sikkhati.
     {410.1}  Katamo  cittasankharo  .  digham  assasavasena  sanna ca
vedana   ca  cetasika  ete  dhamma  cittapatibaddha  cittasankhara  digham
passasavasena   sanna   ca   vedana   ca   cetasika   ete   dhamma
cittapatibaddha    cittasankhara    .pe.    sukhapatisamvedi    assasavasena
sukhapatisamvedi   passasavasena   sanna   ca  vedana  ca  cetasika  ete
dhamma cittapatibaddha cittasankhara ayam cittasankharo.
     {410.2}   Katham   te   cittasankhara  patividita  honti  .  digham
assasavasena   cittassa   ekaggatam   avikkhepam  pajanato  sati  upatthita
hoti  taya  satiya  tena  nanena  te  cittasankhara  patividita  honti
digham    passasavasena   cittassa   ekaggatam   avikkhepam   pajanato   sati
upatthita   hoti   taya   satiya   tena   nanena   te  cittasankhara
patividita   honti   .pe.  sacchikatabbam  sacchikaroto  te  cittasankhara
patividita    honti    evante    cittasankhara    patividita    honti
cittasankharapatisamvedi    assasapassasavasena    vedana   upatthanam   sati
anupassanananam   vedana   upatthanam   no   sati   sati  upatthanam  ceva
Sati   ca   taya   satiya   tena  nanena  tam  vedanam  anupassatiti  tena
vuccati vedanasu vedananupassana satipatthanabhavana.
     {410.3}   Anupassatiti   katham  tam  vedanam  anupassati  .  aniccato
anupassati .pe. Evantam vedanam anupassati.
     {410.4}    Bhavanati   catasso  bhavana  .pe.  asevanatthena
bhavana     .    cittasankharapatisamvedi    assasapassasa    samvaratthena
silavisuddhi      .pe.      cittasankharapatisamvedi     assasapassasavasena
cittassa   ekaggatam   avikkhepam  pajanato  .pe.  pajananto  indriyani
samodhaneti tena vuccati samatthanca pativijjhati.
     [411]    Katham   passambhayam   cittasankharam   assasissamiti   sikkhati
passambhayam cittasankharam passasissamiti sikkhati.
     {411.1}  Katamo  cittasankharo  .  digham  assasavasena  sanna ca
vedana   ca  cetasika  ete  dhamma  cittapatibaddha  cittasankhara  te
cittasankhare   passambhento   nirodhento   vupasamento   sikkhati   digham
passasavasena   sanna   ca   vedana   ca   cetasika   ete   dhamma
cittapatibaddha     cittasankhara    te    cittasankhare    passambhento
nirodhento   vupasamento   sikkhati   cittasankharapatisamvedi   assasavasena
cittasankharapatisamvedi   passasavasena   sanna   ca  vedana  ca  cetasika
ete    dhamma    cittapatibaddha    cittasankhara   te   cittasankhare
passambhento   nirodhento   vupasamento  sikkhati  passambhayam  cittasankharam
Assasapassasavasena     vedana     upatthanam    sati    anupassanananam
vedana  upatthanam  no  sati  sati  upatthanam  ceva  sati  ca  taya satiya
tena    nanena   tam   vedanam   anupassatiti   tena   vuccati   vedanasu
vedananupassana satipatthanabhavana.
     {411.2}   Anupassatiti  katham  tam  vedanam  anupassati  .pe. Evantam
vedanam anupassati.
     {411.3}    Bhavanati   catasso  bhavana  .pe.  asevanatthena
bhavana    .    passambhayam   cittasankharam   assasapassasa   samvaratthena
silavisuddhi   .pe.   passambhayam  cittasankharam  assasapassasavasena  cittassa
ekaggatam  avikkhepam  pajanato  .pe.  pajananto  indriyani samodhaneti
tena    vuccati    samatthanca    pativijjhati   attha   anupassane   nanani
attha    ca    upatthananussatiyo   cattari   suttantikavatthuni   vedanasu
vedananupassanaya.
                       Bhanavaram.
     [412]   Katham   cittapatisamvedi  assasissamiti  sikkhati  cittapatisamvedi
passasissamiti sikkhati.
     {412.1}   Katamam  tam  cittam  .  digham  assasavasena vinnanacittam yam
cittam   mano  manasam  hadayam  pandaram  [1]-  manayatanam  manindriyam  vinnanam
vinnanakkhandho     tajja     manovinnanadhatu     digham    passasavasena
@Footnote: 1 Ma. Yu. mano. evamuparipi. 2 Si. Yu. tajjamano. evamuparipi.
.pe.    Passambhayam    cittasankharam    assasavasena    vinnanacittam   yam
cittam   mano   manasam   hadayam   pandaram   manayatanam   manindriyam   vinnanam
vinnanakkhandho tajja manovinnanadhatu idam cittam.
     {412.2}  Katham  cittam  patividitam  hoti . Digham assasavasena cittassa
ekaggatam   avikkhepam   pajanato   sati   upatthita   hoti  taya  satiya
tena    nanena    tam    cittam   patividitam   hoti   digham   passasavasena
cittassa   ekaggatam   avikkhepam   pajanato   sati  upatthita  hoti  taya
satiya   tena   nanena   cittam   patividitam   hoti   .pe.  sacchikatabbam
sacchikaroto    tam   cittam   patividitam   hoti   evantam   cittam   patividitam
hoti     cittapatisamvedi     assasavasena     vinnanacittam     upatthanam
sati    anupassanananam   cittam   upatthanam   no   sati   sati   upatthanam
ceva   sati   ca   taya   satiya   tena  nanena  tam  cittam  anupassatiti
tena vuccati citte cittanupassana satipatthanabhavana.
     {412.3}   Anupassatiti  katham  tam  cittam  anupassati  .pe.  evantam
cittam anupassati.
     {412.4}  Bhavanati catasso bhavana .pe. Asevanatthena bhavana.
Cittapatisamvedi     assasapassasa     samvaratthena    silavisuddhi    .pe.
Cittapatisamvedi    assasapassasavasena    cittassa    ekaggatam   avikkhepam
pajanato   .pe.   pajananto   indriyani   samodhaneti  tena  vuccati
samatthanca pativijjhati.
     [413]  Katham  abhippamodayam  cittam  assasissamiti  sikkhati abhippamodayam
cittam passasissamiti sikkhati.
     {413.1}   Katamo  ca 1- cittassa abhippamodo. Digham assasavasena
cittassa   ekaggatam  avikkhepam  pajanato  uppajjati  cittassa  abhippamodo
ya   cittassa   amodana  pamodana  haso  pahaso  cittassa  odagyam
attamanata   cittassa   digham   passasavasena  cittassa  ekaggatam  avikkhepam
pajanato   uppajjati   cittassa   abhippamodo   ya  cittassa  amodana
pamodana   haso   pahaso  cittassa  2-  odagyam  attamanata  cittassa
.pe.    cittapatisamvedi    assasavasena    cittapatisamvedi   passasavasena
cittassa   ekaggatam  avikkhepam  pajanato  uppajjati  cittassa  abhippamodo
ya   cittassa   amodana  pamodana  haso  pahaso  cittassa  odagyam
attamanata   cittassa   ayam  cittassa  abhippamodo  .  abhippamodayam  cittam
assasapassasavasena    vinnanacittam    upatthanam    sati   anupassanananam
cittam   upatthanam  no  sati  sati  upatthanam  ceva  sati  ca  taya  satiya
tena  nanena  tam  cittam  anupassatiti  tena  vuccati  citte cittanupassana
satipatthanabhavana.
     {413.2}  Anupassatiti  katham  tam  cittam anupassati .pe. Evantam cittam
anupassati.
     {413.3} Bhavanati catasso bhavana .pe. Asevanatthena bhavana.
@Footnote: 1 Ma. Yu. casaddo natthi. 2 Ma. Yu. vitti. evamuparipi.
Abhippamodayam    cittam   assasapassasa   samvaratthena   silavisuddhi   .pe.
Abhippamodayam     cittam     assasapassasavasena     cittassa    ekaggatam
avikkhepam   pajanato   .pe.  pajananto  indriyani  samodhaneti  tena
vuccati samatthanca pativijjhati.
     [414]   Katham   samadaham   cittam   assasissamiti   sikkhati  samadaham
cittam passasissamiti sikkhati.
     {414.1}   Katamanca  samadhindriyam  1-. Digham assasavasena cittassa
ekaggata   avikkhepo   samadhi   [2]-   digham   passasavasena  cittassa
ekaggata  avikkhepo  samadhi  [2]-  samadaham  cittam assasavasena [3]-
cittassa   ekaggata   avikkhepo   samadhi   ya   cittassa  thiti  santhiti
adhitthiti  4-  avisaharo  avikkhepo  ca  5-  avisahatamanasata  samatho
samadhindriyam    samadhibalam   sammasamadhi   ayam   [6]-   samadaham   cittam
assasavasena   7-   vinnanacittam   upatthanam  sati  anupassanananam  cittam
upatthanam   no   sati   sati   upatthanam   ceva   sati  ca  taya  satiya
tena    nanena    tam    cittam    anupassatiti   tena   vuccati   citte
cittanupassana satipatthanabhavana.
     {414.2}  Anupassatiti  katham  tam  cittam anupassati .pe. Evantam cittam
anupassati.
     {414.3}  Bhavanati catasso bhavana .pe. Asevanatthena bhavana.
Samadaham    cittam    assasapassasa    samvaratthena    silavisuddhi   .pe.
@Footnote: 1 Ma. Yu. katamo samadhi. 2 Ma. ya cittassa thiti .pe. samadhibalam sammasamadhi.
@3 Ma. samadaham cittam passasavasena .... 4 Ma. Yu. avatthiti. 5 Ma. Yu. casaddo
@natthi. 6 Ma. samadhi. 7 Ma. assasapassasavasena.
Samadaham    cittam   assasavasena   1-   cittassa   ekaggatam   avikkhepam
pajanato   .pe.   pajananto   indriyani   samodhaneti  tena  vuccati
samatthanca pativijjhati.
     [415]   Katham   vimocayam   cittam   assasissamiti   sikkhati  vimocayam
cittam   passasissamiti   sikkhati  .  ragato  vimocayam  cittam  assasissamiti
sikkhati   ragato  vimocayam  cittam  passasissamiti  sikkhati  dosato  vimocayam
cittam   assasissamiti   sikkhati   dosato   vimocayam   cittam  passasissamiti
sikkhati   mohato  vimocayam  cittam  assasissamiti  sikkhati  mohato  vimocayam
cittam   passasissamiti   sikkhati   .pe.  manato  vimocayam  cittam  ditthiya
vimocayam   cittam   vicikicchaya   vimocayam  cittam  thinamiddhato  vimocayam  cittam
uddhaccato   vimocayam   cittam   ahirikato   vimocayam   cittam  anottappato
vimocayam    cittam    assasissamiti    sikkhati    anottappato    vimocayam
cittam    passasissamiti    sikkhati   vimocayam   cittam   assasapassasavasena
vinnanacittam upatthanam sati .pe..
     {415.1}   Anupassatiti  katham  tam  cittam  anupassati  .pe.  evantam
cittam anupassati.
     {415.2}    Bhavanati   catasso  bhavana  .pe.  asevanatthena
bhavana  .  vimocayam  cittam  assasapassasa  samvaratthena  silavisuddhi .pe.
Vimocayam    cittam   assasapassasavasena   cittassa   ekaggatam   avikkhepam
@Footnote: 1 Ma. assasapassasavasena.
Pajanato   .pe.   pajananto   indriyani   samodhaneti  tena  vuccati
samatthanca    pativijjhati    .   attha   anupassane   nanani   attha   ca
upatthananussatiyo cattari sutantikavatthuni citte cittanupassanaya.
     [416]   Katham   aniccanupassi  assasissamiti  sikkhati  aniccanupassi
passasissamiti sikkhati.
     {416.1}   Aniccanti kim aniccam. Pancakkhandha anicca. Kenatthena
anicca   .   uppadavayatthena   anicca   .   pancannam  khandhanam  udayam
passanto   kati   lakkhanani   passati   vayam   passanto   kati   lakkhanani
passati   udayabbayam   passanto   kati   lakkhanani   passati   .   pancannam
khandhanam    udayam    passanto    pancavisati   lakkhanani   passati   .pe.
Pancannam     khandhanam     udayabbayam     passanto     imani    pannasam
lakkhanani   passati   rupe   aniccanupassi   assasissamiti   sikkhati  rupe
aniccanupassi      passasissamiti      sikkhati     vedanaya     sannaya
sankharesu    vinnane    cakkhusmim   .pe.   jaramarane   aniccanupassi
assasissamiti     sikkhati    jaramarane    aniccanupassi    passasissamiti
sikkhati     aniccanupassi     assasapassasavasena    dhamma    upatthanam
sati   anupassanananam   dhamma   upatthanam   no   sati   sati   upatthanam
ceva   sati   ca   taya  satiya  tena  nanena  te  dhamme  anupassatiti
tena vuccati dhammesu dhammanupassana satipatthanabhavana.
     {416.2}   Anupassatiti  katham  te  dhamme anupassati .pe. Evante
dhamme anupassati.
     {416.3}   Bhavanati catasso bhavana .pe. Asevanatthena bhavana.
Aniccanupassi     assasapassasa     samvaratthena    silavisuddhi    .pe.
Aniccanupassi    assasapassasavasena    cittassa    ekaggatam   avikkhepam
pajanato   .pe.   pajananto   indriyani   samodhaneti  tena  vuccati
samatthanca pativijjhati.
     [417]   Katham   viraganupassi  assasissamiti  sikkhati  viraganupassi
passasissamiti    sikkhati    .    rupe    adinavam   disva   rupavirage
chandajato    hoti    saddhadhimutto   cittam   cassa   svadhitthitam   rupe
viraganupassi      assasissamiti     sikkhati     rupe     viraganupassi
passasissamiti    sikkhati    vedanaya    sannaya   sankharesu   vinnane
cakkhusmim    .pe.    jaramarane    adinavam    disva   jaramaranavirage
chandajato   hoti   saddhadhimutto   cittam   cassa  svadhitthitam  jaramarane
viraganupassi     assasissamiti    sikkhati    jaramarane    viraganupassi
passasissamiti       sikkhati      viraganupassi      assasapassasavasena
dhamma     upatthanam     sati     anupassanananam    dhamma    upatthanam
no  sati  sati  upatthanam  ceva  sati  ca  taya  satiya  tena nanena te
dhamme     anupassatiti     tena    vuccati    dhammesu    dhammanupassana
satipatthanabhavana.
     {417.1}   Anupassatiti  katham  te  dhamme anupassati .pe. Evante
dhamme anupassati.
     {417.2}   Bhavanati catasso bhavana .pe. Asevanatthena bhavana.
Viraganupassi     assasapassasa     samvaratthena    silavisuddhi    .pe.
Viraganupassi    assasapassasavasena    cittassa    ekaggatam   avikkhepam
pajanato   .pe.   pajananto   indriyani   samodhaneti  tena  vuccati
samatthanca pativijjhati.
     [418]   Katham   nirodhanupassi  assasissamiti  sikkhati  nirodhanupassi
passasissamiti    sikkhati    .    rupe    adinavam   disva   rupanirodhe
chandajato    hoti    saddhadhimutto   cittam   cassa   svadhitthitam   rupe
nirodhanupassi      assasissamiti     sikkhati     rupe     nirodhanupassi
passasissamiti    sikkhati    vedanaya    sannaya   sankharesu   vinnane
cakkhusmim    .pe.    jaramarane    adinavam    disva   jaramarananirodhe
chandajato     hoti     saddhadhimutto     cittam    cassa    svadhitthitam
jaramarane     nirodhanupassi     assasissamiti     sikkhati    jaramarane
nirodhanupassi passasissamiti sikkhati.
     [419]   Katihakarehi   avijjaya  adinavo  hoti  katihakarehi
avijja    nirujjhati   .   pancahakarehi   avijjaya   adinavo   hoti
atthahakarehi avijja nirujjhati.
     {419.1}   Katamehi  pancahakarehi  avijjaya  adinavo  hoti.
Aniccatthena
Avijjaya     adinavo    hoti    dukkhatthena    avijjaya    adinavo
hoti    anattatthena    avijjaya    adinavo    hoti    santapatthena
avijjaya    adinavo    hoti    viparinamatthena   avijjaya   adinavo
hoti imehi pancahakarehi avijjaya adinavo hoti.
     {419.2}  Katamehi atthahakarehi avijja nirujjhati. Nidananirodhena
avijja    nirujjhati   samudayanirodhena   avijja   nirujjhati   jatinirodhena
avijja   nirujjhati  aharanirodhena  1-  avijja  nirujjhati  hetunirodhena
avijja    nirujjhati   paccayanirodhena   avijja   nirujjhati   nanuppadena
avijja      nirujjhati      nirodhupatthanena      avijja      nirujjhati
imehi    atthahakarehi    avijja   nirujjhati   imehi   pancahakarehi
avijjaya   adinavam   disva   imehi   atthahakarehi   avijjanirodhena
chandajato     hoti     saddhadhimutto     cittam    cassa    svadhitthitam
avijjaya      nirodhanupassi     assasissamiti     sikkhati     avijjaya
nirodhanupassi passasissamiti sikkhati.
     [420]   Katihakarehi  sankharesu  adinavo  hoti  katihakarehi
sankhara   nirujjhanti   .pe.   katihakarehi  vinnane  adinavo  hoti
katihakarehi   vinnanam   nirujjhati   katihakarehi   namarupe   adinavo
hoti    katihakarehi    namarupam   nirujjhati   katihakarehi   salayatane
adinavo    hoti    katihakarehi   salayatanam   nirujjhati   katihakarehi
phasse   adinavo   hoti   katihakarehi  phasso  nirujjhati  katihakarehi
@Footnote: 1 Ma. Yu. bhavanirodhena.
Vedanaya     adinavo    hoti    katihakarehi    vedana    nirujjhati
katihakarehi    tanhaya    adinavo    hoti    katihakarehi   tanha
nirujjhati    katihakarehi   upadane   adinavo   hoti   katihakarehi
upadanam   nirujjhati   katihakarehi  bhave  adinavo  hoti  katihakarehi
bhavo   nirujjhati   katihakarehi   jatiya  adinavo  hoti  katihakarehi
jati     nirujjhati     katihakarehi    jaramarane    adinavo    hoti
katihakarehi    jaramaranam    nirujjhati   .   pancahakarehi   jaramarane
adinavo hoti atthahakarehi jaramaranam nirujjhati.
     {420.1}  Katamehi  pancahakarehi  jaramarane  adinavo  hoti.
Aniccatthena    jaramarane   adinavo   hoti   dukkhatthena   anattatthena
santapatthena    viparinamatthena   jaramarane   adinavo   hoti   imehi
pancahakarehi jaramarane adinavo hoti.
     {420.2}    Katamehi   atthahakarehi   jaramaranam   nirujjhati  .
Nidananirodhena    jaramaranam    nirujjhati    samudayanirodhena   jatinirodhena
bhavanirodhena  1- hetunirodhena paccayanirodhena nanuppadena nirodhupatthanena
jaramaranam    nirujjhati    imehi    atthahakarehi    jaramaranam   nirujjhati
imehi  pancahakarehi  jaramarane  adinavam  disva  imehi atthahakarehi
jaramarananirodhe    chandajato    hoti    saddhadhimutto    cittam   cassa
svadhitthitam     jaramarane     nirodhanupassi     assasissamiti    sikkhati
jaramarane     nirodhanupassi    passasissamiti    sikkhati    nirodhanupassi
@Footnote: 1 Ma. Yu. pabhavanirodhena.
Assasapassasavasena     dhamma     upatthanam     sati    anupassanananam
dhamma   upatthanam   no   sati   sati   upatthanam   ceva  sati  ca  taya
satiya    tena    nanena   te   dhamme   anupassatiti   tena   vuccati
dhammesu dhammanupassana satipatthanabhavana.
     {420.3}   Anupassatiti  kathante  dhamme  anupassati .pe. Evante
dhamme anupassati.
     {420.4} Bhavanati catasso bhavana .pe. Asevanatthena bhavana.
Nirodhanupassi     assasapassasa     samvaratthena    silavisuddhi    .pe.
Nirodhanupassi    assasapassasavasena    cittassa    ekaggatam   avikkhepam
pajanato   .pe.   pajananto   indriyani   samodhaneti  tena  vuccati
samatthanca pativijjhati.
     [421]     Katham     patinissagganupassi    assasissamiti    sikkhati
patinissagganupassi    passasissamiti    sikkhati    .   dve   patinissagga
pariccagapatinissaggo   ca   pakkhandanapatinissaggo   ca  .  rupam  pariccajatiti
paticcagapatinissaggo     rupanirodhe     nibbane    cittam    pakkhandatiti
pakkhandanapatinissaggo    .    rupe    patinissagganupassi    assasissamiti
sikkhati    rupe    patinissagganupassi    passasissamiti    sikkhati   vedanam
sannam    sankhare    vinnanam    cakkhum   .pe.   jaramaranam   pariccajatiti
pariccagapatinissaggo    jaramarananirodhe    nibbane   cittam   pakkhandatiti
pakkhandanapatinissaggo       .       jaramarane       patinissagganupassi
Assasissamiti        sikkhati        jaramarane       patinissagganupassi
passasissamiti      sikkhati     patinissagganupassi     assasapassasavasena
dhamma    upatthanam    sati    anupassanananam   dhamma   upatthanam   no
sati   sati   upatthanam   ceva   sati   ca   taya  satiya  tena  nanena
te    dhamme    anupassatiti   tena   vuccati   dhammesu   dhammanupassana
satipatthanabhavana.
     {421.1}    Anupassatiti  kathante  dhamme  anupassati  .  aniccato
anupassati   no   niccato   .pe.  patinissajjati  no  adiyati  aniccato
anupassanto    niccasannam    pajahati    .pe.   patinissajjanto   adanam
pajahati evante dhamme anupassati.
     {421.2}    Bhavanati  catasso  bhavana  tattha  jatanam  dhammanam
anativattanatthena    bhavana    .pe.    asevanatthena    bhavana  .
Patinissagganupassi       assasapassasa      samvaratthena      silavisuddhi
avikkhepatthena    cittavisuddhi    dassanatthena    ditthivisuddhi   yo   tattha
samvarattho    ayam    adhisilasikkha    yo    tattha    avikkhepattho   ayam
adhicittasikkha     yo     tattha    dassanattho    ayam    adhipannasikkha
ima    tisso    sikkhayo   avajjanto   sikkhati   jananto   sikkhati
.pe.     sacchikatabbam     sacchikaronto    sikkhati    patinissagganupassi
assasapassasavasena   cittassa   ekaggatam   avikkhepam   pajanato  vidita
vedana  uppajjanti  vidita  upatthahanti  [1]-  abbhattham  gacchanti  .pe.
@Footnote: 1 Ma. Yu. vidita.
Patinissagganupassi      assasapassasavasena      cittassa      ekaggatam
avikkhepam    pajanato    .pe.   pajananto   indriyani   samodhaneti
gocaranca    pajanati    samatthanca    pativijjhati    balani   samodhaneti
bojjhange    samodhaneti    maggam   samodhaneti   dhamme   samodhaneti
gocaranca pajanati samatthanca pativijjhati.
     {421.3}   Indriyani  samodhanetiti katham indriyani samodhaneti.
Adhimokkhatthena    saddhindriyam    samodhaneti    .pe.    tena   vuccati
samatthanca    pativijjhati    attha    anupassane    nanani    attha    ca
upatthananussatiyo   cattari   suttantikavatthuni   dhammesu  dhammanupassanaya
imani battimsam satokarisu nanani.
     [422]    Katamani   catuvisati   samadhivasena   nanani   .   digham
assasavasena     cittassa    ekaggata    avikkhepo    samadhi    digham
passasavasena    cittassa    ekaggata    avikkhepo    samadhi   .pe.
Vimocayam   cittam   assasavasena   cittassa  ekaggata  avikkhepo  samadhi
imani catuvisati samadhivasena nanani.
     {422.1}   Katamani  dvesattati  vipassanavasena  nanani  .  digham
assasam   aniccato   anupassanatthena   vipassana  dukkhato  anupassanatthena
vipassana    anattato    anupassanatthena    vipassana    digham    passasam
aniccato     anupassanatthena     vipassana    dukkhato    anupassanatthena
vipassana    anattato    anupassanatthena    vipassana   .pe.   vimocayam
Cittam   assasam   vimocayam   cittam   passasam   aniccato   anupassanatthena
vipassana   dukkhato   anupassanatthena  vipassana  anattato  anupassanatthena
vipassana imani dvesattati vipassanavasena nanani.
     {422.2}   Katamani  attha  nibbidananani. Aniccanupassi assasam
yathabhutam    janati    passatiti    nibbidananam   aniccanupassi   passasam
yathabhutam    janati   passatiti   nibbidananam   .pe.   patinissagganupassi
assasam   yathabhutam   janati   passatiti   nibbidananam   patinissagganupassi
passasam     yathabhutam     janati     passatiti    nibbidananam    imani
attha nibbidananani.
     {422.3}  Katamani  attha  nibbidanulome  nanani. Aniccanupassi
assasam   bhayatupatthane   panna   nibbidanulome   nanam   aniccanupassi
passasam    bhayatupatthane    panna    nibbidanulome    nanam    .pe.
Patinissagganupassi    assasam    bhayatupatthane    panna   nibbidanulome
nanam      patinissagganupassi      passasam     bhayatupatthane     panna
nibbidanulome nanam imani attha nibbidanulome nanani.
     {422.4}     Katamani    attha    nibbidapatippassaddhinanani  .
Aniccanupassi    assasam    patisankha    santitthana   panna   nibbida-
patippassaddhinanam    aniccanupassi    passasam    patisankha    santitthana
panna    nibbidapatippassaddhinanam    .pe.    imani   attha   nibbida-
patippassaddhinanani.
     {422.5}  Katamani ekavisati vimuttisukhe nanani. Sotapattimaggena
Sakkayaditthiya     pahinatta    samucchinnatta    uppajjati    vimuttisukhe
nanam    vicikicchaya    pahinatta   samucchinnatta   uppajjati   vimuttisukhe
nanam       silabbataparamasassa      ditthanusayassa      vicikicchanusayassa
pahinatta   samucchinnatta   uppajjati  vimuttisukhe  nanam  sakadagamimaggena
olarikassa           kamaragasannojanassa           patighasannojanassa
olarikassa   kamaraganusayassa   patighanusayassa   pahinatta  samucchinnatta
uppajjati     vimuttisukhe     nanam     anagamimaggena     anusahagatassa
kamaragasannojanassa           patighasannojanassa           anusahagatassa
kamaraganusayassa    patighanusayassa   pahinatta   samucchinnatta   uppajjati
vimuttisukhe     nanam     arahattamaggena     ruparagassa     aruparagassa
manassa    uddhaccassa   avijjaya   mananusayassa   ca   bhavaraganusayassa
avijjanusayassa     pahinatta    samucchinnatta    uppajjati    vimuttisukhe
nanam     imani     ekavisati    vimuttisukhe    nanani    solasavatthukam
anapanassatisamadhim   bhavayato   samadhikani   imani   dve  nanasatani
uppajjanti.
                  Anapanakatha samatta 1-.
                            ----------



             The Pali Tipitaka in Roman Character Volume 31 page 244-300. https://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=31&A=4888&modeTY=2              Compare with The Pali Tipitaka in Thai Character :- https://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=31&A=4888&modeTY=2              Compare with The Royal Version of Thai Tipitaka :- https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=31&item=362&items=61              Compare with The MCU Version of Thai Tipitaka :- https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_siri.php?B=31&siri=62              Study Atthakatha :- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=31&i=362              The Pali Atthakatha in Thai :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=48&A=1781              The Pali Atthakatha in Roman :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=48&A=1781              Contents of The Tipitaka Volume 31 https://84000.org/tipitaka/read/?index_31 https://84000.org/tipitaka/english/?index_31

First LinkPrevious Linkแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าNext LinkLast Link chage to ROMAN letter

บันทึก ๑๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๐. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]