ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ  พระวินัยปิฎก  พระสุตตันตปิฎก  พระอภิธรรมปิฎก  ค้นพระไตรปิฎก  ชาดก  หนังสือธรรมะ 
 
อ่านอรรถกถา 42 / 1อ่านอรรถกถา 42 / 270อรรถกถา เล่มที่ 42 ข้อ 290อ่านอรรถกถา 42 / 296อ่านอรรถกถา 42 / 730
อรรถกถา มหาปัฏฐานปกรณ์ ภาค ๓
โลกิยทุกะ ปฏิจจวาร

               อรรถกถาโลกิยทุกะเป็นต้น               
               อีกอย่างหนึ่ง ทุกะเหล่านี้คือ โลกิยทุกะ สาสวทุกะ สัญโญชนียทุกะ คันถนียทุกะ นีวรณียทุกะ ปรามัฏฐทุกะ สังกิเลสิกทุกะ อาสววิปปยุตตสาสวทุกะ สัญโญชนวิปปยุตตสัญโญชนียทุกะ คันถวิปปยุตตคันถนีทุกะ นีวรณวิปปยุตตนีวรณียทุกะ ปรามาสวิปปยุตตปรามัฏฐทุกะ กิเลสทุกะเหมือนสัญโญชนทุกะ ปริยาปันนทุกะและสอุตตรทุกะ เหมือนกัน กิเลสทุกะเหมือนสัญโญชนทุกะ สังกิลิฏฐทุกะ กิเลสสัมปยุตตทุกะ นีวรณสัมปยุตตทุกะ ทัสสเนนปหาตัพพทุกะและสรณทุกะ เหมือนกัน.
               อนึ่ง กิเลสทุกะ สังกิลิฏฐนีวรณทุกะ นีวรณสัมปยุตตกิเลสทุกะ และกิเลสสัมปยุตตทุกะ เหมือนกัน โดยนัยนี้ ผู้ศึกษาพึงทราบว่า วิสัชนาแห่งทุกะทั้งปวงที่มีเนื้อความเหมือนกัน ย่อมเป็นเช่นเดียวกันนั่นเอง.
               ก็ในปัฏฐานทั้งหมด ย่อมไม่ได้เกนจิวิญเญยยทุกะ.
               ในทุกะอันมีรูปอย่างนี้ เหล่านี้คือ
               "อาสวา เจว อาสวสมฺปยุตฺตา จ, สญฺโญชนา เจว สญฺโญชนสมฺปยุตฺตา จ, คนฺถา เจว คนฺถสมฺยุตฺตา จ, นิวรณา เจว นีวรณสมฺปยุตฺตา จ, กิเลสา เจว สงฺกิลิฏฺฐา จ"
               ย่อมไม่ได้วิปากปัจจัยและนานากขณิกกัมมปัจจัย.
               ในนเหตุสเหตุกทุกะ นเหตุอเหตุทุกะ ไม่มีเหตุปัจจัย.
               ในทุกะเหล่านี้คือ เหตุเหตุสัมปยุตตทุกะ อาสวอาสวสัมปยุตตทุกะ, คันถคันถสัมปยุตตทุกะ ย่อมไม่ได้นเหตุปัจจัย นฌานปัจจัยและนมัคคปัจจัย.
               ส่วนในทุกะเหล่านี้คือ สัญโญชนสัญโญชนสัมปยุตตทุกะ นีวรณนีวรณสัมปยุตตทุกะ กิเลสกิเลสสัมปยุตตทุกะ กิเลสสังกิลิฏฐทุกะ ย่อมได้นเหตุปัจจัย ด้วยอำนาจแห่งโมหะ ที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉาและอุทธัจจะ ย่อมไม่ได้นฌานปัจจัยและนมัคคปัจจัย.
               ผู้ศึกษากำหนดวิสัชนาที่มีได้และมีไม่ได้ในทุกะทั้งปวง ดังอธิบายมาแล้ว พึงทราบการนับวาระด้วยอำนาจแห่งบาลีแล.

               อรรถกถาทุกปัฏฐาน จบ.               
               -----------------------------------------------------               

.. อรรถกถา มหาปัฏฐานปกรณ์ ภาค ๓ โลกิยทุกะ ปฏิจจวาร จบ.
อ่านอรรถกถา 42 / 1อ่านอรรถกถา 42 / 270อรรถกถา เล่มที่ 42 ข้อ 290อ่านอรรถกถา 42 / 296อ่านอรรถกถา 42 / 730
อ่านเนื้อความในพระไตรปิฎก
https://84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=42&A=4959&Z=5046
อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=55&A=12782
The Pali Atthakatha in Roman
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=55&A=12782
- -- ---- ----------------------------------------------------------------------------
ดาวน์โหลด โปรแกรมพระไตรปิฎก
บันทึก  ๒๓  เมษายน  พ.ศ.  ๒๕๕๗
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]

สีพื้นหลัง :