ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 1 : PALI ROMAN Vinaya.A. (samanta.1)

     Evam nanappakarato apattibhedam dassetva idani
anapattim dassento anapatti asanciccatiadimaha. Tattha
asanciccati imina upakkamena imam maremiti acetetva. Evam
hi acetetva katena upakkamena pare matepi anapatti. Vakkhati
ca anapatti bhikkhu asanciccati. Ajanantassati imina
ayam marissatiti ajanantassa. Upakkamena pare matepi anapatti.
Vakkhati ca visapindapatavatthusmim anapatti bhikkhu ajanantassati.
Na maranadhippayassati maranam anicchantassa. Yena hi upakkamena
paro marati tena upakkamena tasmim maritepi na maranadhippayassa
anapatti. Vakkhati ca anapatti bhikkhu na maranadhippayassati.
Ummattakadayo pubbe vuttanayaeva. Idha pana adikammika
annamannam jivita voropitabhikkhu tesam anapatti. Avasesanam
maranavannasamvannanakadinam apattiyevati.
                 Padabhajaniyavannana nitthita.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page568.

Samutthanadisu. Idam sikkhapadam tisamutthanam kayacittato ca vacacittato ca kayavacacittato ca samutthati kiriya sannavimokkham sacittakam lokavajjam kayakammam vacikammam akusalacittam dukkhavedanam. Sacepi hi sirisayanam arulho rajjasampattisukham anubhavanto raja coro deva anitoti vutte gacchatha nam marethati hasamanova bhanati domanassacitteneva bhanatiti veditabbo. Sukhavokinnatta pana anuppabandhabhava ca dujjanametam puthujjanehiti. {180} Vinitavatthugathasu pathamavatthusmim. Karunnenati te bhikkhu tassa mahantam gelannadukkham disva karunnam uppadetva silava tvam katakusalo kasma miyamano bhayasi nanu silavato saggo nama maranamattapatibaddhoyevati evam maranatthikava hutva maranatthikabhavam ajananta maranavannam samvannesum. Sopi bhikkhu tesam samvannanaya aharupacchedam katva antarava kalamakasi. Tasma apattim apanna. Voharavasena pana vuttam karunnena maranavannam samvannesunti. Tasma idanipi panditena bhikkhuna gilanassa bhikkhuno evam maranavanno na samvannetabbo. Sace hi tassa samvannanam sutva aharupacchedadina upakkamena ekajavanavaravasesepi ayusmim antara kalam karoti iminava marito hoti. Imina pana nayena anusatthi databba silavato nama anacchariya maggaphaluppatti tasma viharadisu

--------------------------------------------------------------------------------------------- page569.

Asattim akatva buddhagatam dhammagatam sanghagatam kayagatanca satim upatthapetva manasikare appamado katabboti. Maranavanne ca samvannitepi yo taya samvannanaya kanci upakkamam akatva attano dhammataya yathayuna yathanusandhina ca marati tappaccaya samvannako apattiya na karetabboti. Dutiyavatthusmim na ca bhikkhave apativekkhitvati ettha. Kidisam asanam pativekkhitabbam kidisam na pativekkhitabbam. Yam suddham asanameva hoti apaccattharanakam yanca agantva thitanam passatamyeva atthariyati tam na paccavekkhitabbam nisiditum vattati. Yampi manussa sayam hatthena akkamitva idha bhante nisidathati denti tasmimpi vattati. Sacepi pathamameva agantva nisinna paccha uddham va adho va sankamanti pativekkhanakiccam natthi. Yampi tanukena vatthena yatha talam dissati evam paticchannam hoti tasmimpi pativekkhanakiccam natthi. Yampana patikacceva pavarakojavakadihi atthatam hoti tam hatthena paramasitva sallakkhetva nisiditabbam. Mahapaccariyam pana ghanasatakenapi atthate yasmim vali na pannayati tam na pativekkhitabbanti vuttam. Musalavatthusmim. Asanciccoti avadhakacetano. Viraddhappayogo hi so tenaha asancicco ahanti. Udukkhalavatthu uttanatthameva. Vuddhapabbajitavatthusu pathamavatthusmim. Bhikkhusanghassa palibuddham ma akasiti panamesi. Dutiyavatthusmim. Sanghamajjhepi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page570.

Ganamajjhepi mahallakattherassa puttoti vuccamano tena vacanena attiyamano maratu ayanti panamesi. Tatiyavatthusmim. Tassa dukkhuppadanena thullaccayam. {181} Tato parani tini vatthuni uttanatthaneva. Visagatapindapatavatthusmim. Saraniyadhammapurako so bhikkhu aggapindam sabrahmacarinam datvava bhunjati. Tena vuttam aggakarikam adasiti. Aggakarikanti aggakiriyam pathamaladdhapindapatam aggaggam va panitappanitam pindapatanti attho. Ya pana tassa danasankhata aggakiriya sa na sakka datum. Pindapatampi hi so therasanato patthaya adasi. Te bhikkhuti te therasanato patthaya paribhuttapindapata bhikkhu. Te kira sabbepi kalamakamsu. Sesamettha uttanameva. Asaddhesu pana micchaditthikakulesu sakkaccam panitabhojanam labhitva anupaparikkhitva neva attana paribhunjitabbam na paresam databbam. Yampi abhidosikam bhattam va khajjakam va tato labhati tampi na paribhunjitabbam. Apihitavatthumpi hi sappavicchikadihi adhisayitam chaddaniyadhammam tani kulani denti. Gandhahaliddadimakkhitopi tato pindapato na gahetabbo. Sarire rogatthanani punchitva thapitabhattampi hi tani databbam mannantiti. Vimamsanavatthusmim. Vimamsamano dve vimamsati sakkoti nukho idam maretum noti visam va vimamsati mareyya nukho ayam imam visam khaditva noti puggalam va. Ubhayathapi vimamsadhippayena dinne maratu va ma va thullaccayam. Imam visam etam maretuti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page571.

Va imam visam khaditva ayam maratuti va evam dinne pana sace marati parajikam no ce thullaccayam. {182-183} Ito parani tini silakammavatthuni tini itthakavasigopanasivatthuni ca uttanatthaneva. Na kevalanca siladinamyeva vasena ayam apattanapattibhedo hoti. Dandamuggaranikhadanavemadinampi vasena hotiyeva. Tasma paliyam anagatampi agatanayeneva veditabbam. Attakavatthusu. Attakoti vehasamanco vuccati yam setakammamalakammalatakammadinam atthaya bandhanti. Tattha avuso atra thito bandhahiti maranadhippayo yatra thito patitva khanuna va bhijjeyya sobbhapapatadisu va mareyya tadisam thanam sandhayaha. Ettha ca koci uparitthanam niyameti ito patitva marissatiti koci hetthathanam idha patitva marissatiti koci ubhayampi ito idha patitva marissatiti. Tatra yo upariniyamitatthana apatitva annato patati hetthaniyamitatthane va apatitva annattha patati ubhayaniyame va yankinci ekam viradhetva patati tasmim mate visanketatta anapatti. Viharacchadanavatthusmimpi eseva nayo. Anabhiratavatthusmim. So kira bhikkhu kamavitakkadinam samudacaram disva nivaretum asakkonto sasane anabhirato gihibhavabhimukho jato tato cintesi yava silabhedam na papunami tava marissamiti. Atha nam pabbatam abhiruhitva papate patanto

--------------------------------------------------------------------------------------------- page572.

Annataram vilivakaram ottharitva maresi. Vilivakaranti venukaram. Na ca bhikkhave attanam patetabbanti na atta patetabbo. Vibhattibyattayena panetam vuttam. Ettha ca na kevalam na patetabbam annenapi yenakenaci upakkamena antamaso aharupacchedanenapi na maretabbam. Yopi hi gilano vijjamane bhesajje upatthakesu ca maritukamo aharam upacchindati dukkatameva. Yassa pana mahaabadho ciranubandho bhikkhu upatthahanta kilamanti jigucchanti kada nukho gilanato muccissamati attiyanti. Sace so ayam attabhavo patijaggiyamanopi na titthati bhikkhu ca kilamantiti aharam upacchindati bhesajjam na sevati vattati. Yo pana ayam rogo kharo ayusankhara na titthanti ayanca me visesadhigamo hatthappatto viya dissatiti upacchindati vattatiyeva. Agilanassapi uppannasamvegassa aharapariyesanannama papanco kammatthanameva anuyunjissamiti kammatthanasisena upacchindantassa vattati. Visesadhigamam byakaritva aharam upacchindati na vattati. Sabhaganam hi lajjibhikkhunam kathetum vattati. Silavatthusmim. Davayati davena hassena khiddayati attho. Silati pasano. Na kevalanca pasano annampi yankinci darukhandam va itthakakhandam va hatthena va yantena va pavijjhitum na vattati. Cetiyadinam atthaya pasanadayo hasanta hasanta pavattentipi ukkhipantipi kammasamayoti vattati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page573.

Annampi idisam navakammam va karonta bhandakam va dhovanta rukkham va dhovanadandakam va ukkhipitva pavijjhanti vattati. Bhattavisaggakaladisu kake va sone va kattham va kathalam va khipitva palapeti vattati. {184} Sedanadivatthuni sabbaneva uttanatthani. Ettha ca aham kukkuccakoti gilanupatthanam na katabbam. Hitakamataya sabbam gilanassa balabalanca rucinca sappayanca upalakkhetva katabbam. {185} Jaragabbhinivatthusmim. Pavutthapatikati pavasangatapatika. Gabbhapatananti yena paribhuttena gabbho patati tadisam bhesajjam. Dvipajapatikavatthuni uttanatthaneva. Gabbhamandanavatthusmim. Madditva patehiti vutte annena maddapetva pateti visanketam. Maddapetva patapehiti vuttepi sayam madditva pateti visanketameva. Manussaviggahe pariyayo nama natthi tasma gabbho nama maddito patatiti vutte sa sayam va maddatu annena va maddapetva patetu visanketo natthi parajikameva. Tapanavatthusmimpi eseva nayo. Vanjhitthivatthusmim vanjhitthi nama ya gabbham na ganhati. Gabbhaaganhanakaitthi nama natthi yassa pana gahitopi gabbho na santhati tam sandhayetam vuttam. Utusamaye kira sabbitthiyo gabbham ganhanti ya panayam vanjhati vuccati tassa kucchiyam nibbattasattanam akusalavipako sampapunati. Te parittakusalavipakena gahitapatisandhika

--------------------------------------------------------------------------------------------- page574.

Akusalavipakena abhibhuta vinassanti. Abhinavapatisandhiyamyeva hi kammanubhavena dvihakarehi gabbho na santhati vatena va panakehi va. Vato sosetva antaradhapeti. Panaka khaditva. Tassa pana vatassa panakanam va patighataya bhesajje kate gabbho santhaheyya. So bhikkhu tam akatva annam kharam bhesajjam adasi. Tena sa kalamakasi. Bhagava bhesajjassa katatta dukkatam pannapesi. Dutiyavatthusmimpi eseva nayo. Tasma agatagatassa parajanassa bhesajjam na katabbam. Karonto dukkatam apajjati. Pancannam pana sahadhammikanam katabbam bhikkhussa bhikkhuniya sikkhamanaya samanerassa samaneriya. Samasilasaddhapannanam hi etesam tisu sikkhasu yuttanam bhesajjam akatum na labhati. Karontena ca sace tesam atthi tesam santakam gahetva yojetva databbam. Sace natthi attano santakam katabbam. Sace attanopi natthi bhikkhacaravattena va natakapavaritatthanato va pariyesitabbam. Alabhantena gilanassatthaya akatavinnattiyapi aharitva katabbam. Aparesampi pancannam katum vattati matapitunam tadupatthakanam attano veyyavaccakarassa pandupalasassati. Pandupalaso nama yo pabbajjapekkho yava pattacivaram patiyadiyati tava vihare vasati. Tesu sace matapitaro issara honti na paccasimsanti akatum vattati. Sace pana rajje thita paccasimsanti akatum na vattati. Bhesajjam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page575.

Paccasimsantanam bhesajjam databbam. Yojetum ajanantanam yojetva databbam. Sabbesam atthaya sahadhammikesu vuttanayeneva pariyesitabbam. Sace pana mataram vihare anetva patijaggati sabbam parikammam anamasantena katabbam. Khadaniyabhojaniyam sahattha databbam. Pita pana yatha samanero evam sahatthena nahapanasambahanadini katva upatthatabbo. Ye matapitaro upatthahanti patijagganti tesampi evameva katabbam. Veyyavaccakaro nama yo vettanam gahetva aranne daruni va chindati annam va kinci kammam karoti. Tassa roge uppanne yava nataka passanti tava bhesajjam katabbam. Yo pana bhikkhunissitakova hutva sabbakammani karoti tassa bhesajjam katabbameva. Pandupalasepi samanere viya patipajjitabbam. Aparesampi dasannam katum vattati jetthabhatu kanitthabhatu jetthabhaginiya kanitthabhaginiya culamatuya mahamatuya culapituno mahapituno pitucchaya matulassati. Tesampana sabbesampi karontena tesamyeva santakam bhesajjam gahetva kevalam yojetva databbam. Sace pana nappahonti yacanti ca detha no bhante tumhakam patidassamati tavakalikam databbam. Sacepi na yacanti amhakam bhesajjam atthi tavakalikam ganhathati vatva va yada tesam bhavissati tada dassantiti abhogam va katva databbam. Sace patidenti gahetabbam no ce denti 1- na codetabba. Ete dasa natake thapetva @Footnote: 1. patidenti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page576.

Annesam na databbam. Etesam puttaparamparaya pana yava sattamo kulaparivatto tava cattaro paccaye aharapentassa akatavinnatti va bhesajjam karontassa vejjakammam va kuladusakapatti va na hoti. Sace bhatujaya bhaginisamiko va gilana honti nataka ce tesampi vattati. Anataka ce bhatu ca bhaginiya ca katva databbam tumhakam jagganatthane dethati. Athava tesam puttanam katva databbam tumhakam matapitunam dethati. Etena upayena sabbapadesu vinicchayo veditabbo. Tesam atthaya samanerehi arannato bhesajjam aharapentena natisamanerehi va aharapetabbam attano atthaya va aharapetva databbam. Tehipi upajjhayassa aharamati vattasisena aharitabbam. Upajjhayassa matapitaro gilana viharam agacchanti. Upajjhayo ca disapakkanto hoti. Saddhiviharikena upajjhayassa santakam bhesajjam databbam. No ce atthi attano bhesajjam upajjhayassa pariccajitva databbam. Attanopi asante vuttanayena pariyesitva upajjhayassa santakam katva databbam. Upajjhayenapi saddhiviharikassa matapitusu evameva patipajjitabbam. Esa nayo acariyantevasikesu. Annopi yo agantuko va coro va yuddhaparajito va issaro va natakehi pariccatto gamiyamanusso va gilano hutva viharam pavisati. Sabbesam apaccasimsantena bhesajjam katabbam. Saddham kulam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page577.

Hoti catuhi paccayehi upatthayakam bhikkhusanghassa matapitutthaniyam. Tatra ce koci gilano hoti tassatthaya vissasena bhesajjam katva bhante dethati vadanti neva databbam na katabbam. Atha pana kappiyam natva evam pucchanti bhante asukassa nama rogassa kim bhesajjam karontiti idancidanca gahetva karontiti vattum vattati. Bhante mayham mata gilana bhesajjam tava acikkhathati evam pucchitena pana na acikkhitabbam. Annamannam pana katha katabba avuso asukassa nama bhikkhuno imasmim roge kim bhesajjam karimsuti idancidanca bhanteti. Tam sutva itaro matu bhesajjam karoti vattati. Mahapadumattheropi kira vasabharanno deviya roge uppanne ekaya itthiya agantva pucchito na janamiti avatva evameva bhikkhuhi saddhim samullapesi. Tam sutva tassa bhesajjamakamsu. Vupasante ca roge ticivarena tihi ca kahapanasatehi saddhim bhesajjacankotakam puretva aharitva therassa padamule thapetva bhante pupphapujam karothati ahamsu. Thero acariyabhago nama ayanti kappiyavasena gahapetva pupphapujam akasi. Evam tava bhesajje patipajjitabbam. Paritte pana gilanassa parittam karotha bhanteti vuttena na katabbam. Bhanathati vutte pana katabbam. Sacepissa hoti manussa nama na jananti akariyamane vipatisarino bhavissantiti katabbam. Parittodakam parittasuttam katva dethati vuttena pana

--------------------------------------------------------------------------------------------- page578.

Tesamyeva udakam hatthena caletva suttam parimajjetva 1- databbam. Sace viharato udakam attano santakam va suttam deti dukkatam. Manussa udakanca suttanca gahetva nisiditva parittam bhanathati vadanti katabbam. No ce jananti acikkhitabbam. Bhikkhunam nisinnanam padesu udakam akiritva suttanca thapetva gacchanti parittam karotha parittam bhanathati na pada apanetabba. Manussa hi vipatisarino honti. Antogame gilanassatthaya viharam pesenti parittam bhanantuti bhanitabbam. Antogame rajagehadisu roge va upaddave va uppanne pakkosapetva bhanapenti. Atanatiyasuttadini bhanitabbani. Agantva gilanassa sikkhapadani dentu dhammam kathentu rajantepure va amaccagehe va agantva sikkhapadani dentu dhammam kathentuti pesitepi gantva sikkhapadani databbani dhammo kathetabbo. Matanam parivarattham agacchantuti pakkosanti na gantabbam. Sivatthikadassane 2- asubhadassane ca maranassatim patilabhissamati kammatthanasisena gantum vattati. Evam paritte patipajjitabbam. Pindapate pana. Anamatthapindapato kassa databbo kassa na databbo. Matapitunam tava databbo. Sace pana kahapanagghanako hoti saddhadeyyavinipatanam natthi. Matapituupatthakanam veyyavaccakarassa pandupalasassati etesampi databbo. @Footnote: 1. parimajjituva . 2. sivathika...iti yebhuyyena dissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page579.

Tattha pandupalasassa thalake nikkhipitva datum vattati. Tam thapetva annesam agarikanam matapitunampi na vattati. Pabbajitaparibhogo hi agarikanam cetiyatthaniyo. Apica anamatthapindapato namesa sampattassa damarikacorassapi issarassapi databbo. Kasma. Te hi adiyamanepi na dentiti amasitva diyamanepi ucchitthakam dentiti kujjhanti. Kuddha jivita voropenti sasanassapi antarayam karonti. Rajjam patthayamanassa vicarato coranagassa vatthu cettha kathetabbam. Evam pindapate patipajjitabbam. Patisanthare pana. Patisantharo kassa katabbo kassa na katabbo. Patisantharo nama viharam sampattassa yassa kassaci agantukassa va daliddassa va corassa va issarassa va katabboyeva. Katham. Agantukam tava khinaparibbayam viharasampattam disva paniyam pivati databbam. Padamakkhanatelam databbam. Kale agatassa yagubhattam. Vikale agatassa sace tandula atthi tandula databba. Avelaya sampattosi gacchahiti na vattabbo. Sayanatthanam databbam. Sabbam apaccasimsanteneva katabbam. Manussa nama catuppaccayadayaka evam sangahe kariyamane punappunam pasiditva upakaram karissantiti cittam na uppadetabbam. Coranam pana sanghikampi databbam. Patisantharanisamsadipanatthanca coranagavatthu bhatara saddhim jambudipagatassa

--------------------------------------------------------------------------------------------- page580.

Mahanagaranno vatthu piturajassa rajje catunnam amaccanam vatthu abhayacoravatthutievamadini bahuni vatthuni mahaatthakathayam vittharato vuttani. Tatrayam ekavatthudipana. Sihaladipe kira abhayo nama coro pancasataparivaro ekasmim thane khandhavaram bandhitva samanta tiyojanam ubbasetva vasati. Anuradhapuravasino kalambanadim na uttaranti. Cetiyagirimagge janasancaro upacchinno. Athekadivasam coro cetiyagirim vilumpissamiti agamasi. Aramika disva dighabhanakaabhayattherassa arocesum. Thero sappiphanitadini atthiti pucchi. Atthi bhanteti. Coranam detha tandula atthiti. Atthi bhante sanghassatthaya ahata tandula ca pakkasakanca goraso cati. Bhattam sampadetva coranam dethati. Aramika tatha karimsu. Cora bhattam bhunjitva kenayam patisantharo katoti pucchimsu. Amhakam ayyena abhayattherenati. Cora therassa santikam gantva vanditva ahamsu mayam sanghassa ca cetiyassa ca santakam acchinditva gahessamati agata tumhakam pana imina patisantharenamha pasanna ajjato patthaya vihare dhammika rakkha amhakam ayatta hotu nagara agantva danam dentu cetiyam vandantuti. Tato patthaya ca nagare danam datum agacchante naditireyeva paccuggantva rakkhanta viharam nenti viharepi danam dentanam rakkham katva titthanti. Tepi bhikkhunam bhuttavasesam coranam denti. Gamanakalepi te cora

--------------------------------------------------------------------------------------------- page581.

Naditiram papetva nivattanti. Athekadivasam bhikkhusanghe khiyanakatha uppanna thero issaravataya sanghassa santakam coranam adasiti. Thero sannipatam karapetva aha cora sanghassa pakativattanca cetiyasantakanca acchinditva ganhissamati agamimsu atha nesam maya evam na harissantiti ettako nama patisantharo kato tam sabbampi ekato sampindetva agghapetha tena karanena aviluttam bhandam ekato sampindetva agghapethati. Tato sabbampi therena dinnakam cetiyaghare ekam varapotthakacittattharakam na agghi. Tato ahamsu therena katapatisantharo sukato codetum va saretum va na labhati giva va avaharo va natthiti. Evam mahanisamso patisantharoti sallakkhetva kattabbo panditena bhikkhunati. {187} Angulipatodavatthusmim. Uttasantoti kilanto. Anassasakoti nirassaso. Imasminca pana vatthusmim yaya apattiya bhavitabbam sa khuddakesu nidditthati idha na vutta. Tadanantare vatthusmim. Ottharitvati akkamitva. So kira tehi akaddhiyamano patito. Eko tassa udaram aruhitva nisidi. Sesapi pannarasa jana pathaviyam ajjhottharitva aduhalapasana viya migam maresum. Yasma pana te kammadhippaya na maranadhippaya tasma parajikam na vuttam. Bhutavejjakavatthusmim. Yakkham maresiti bhutavejjakapathaka yakkhagahitakam mocetukama yakkham avahetva muncati vadanti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page582.

No ce muncati pitthena va mattikaya va rupam katva hatthapadadini chindanti. Yamyam tassa chijjati tamtam yakkhassa chinnameva hoti. Sise chinne yakkhopi marati. Evam sopi maresi. Tasma thullaccayam vuttam. Na kevalanca yakkhameva. Yopi hi sakkam devarajanam mareyaya sopi thullaccayameva apajjati. Valayakkhavatthusmim. Valayakkhaviharanti yasmim vihare valo cando yakkho vasati tam viharam. Yo hi evarupam viharam ajananto kevalam vasanatthaya peseti anapatti. Yo maranadhippayo peseti so itarassa marane parajikam amarane thullaccayam apajjati. Yatha ca valayakkhaviharam evam yattha valasihabyagghadimiga va ajagarakanhasappadayo dighajatika va vasanti tam valaviharam pesentassapi apattanapattibhedo veditabbo. Ayam palimuttakanayo. Yatha ca bhikkhum valayakkhaviharam pesentassa evam valayakkhampi bhikkhusantikam pesentassa apattanapattibhedo veditabbo. Eseva nayo valakantaradisu vatthusu. Kevalam hettha yasmim kantare valamiga va dighajatika va atthi so valakantaro yasmim cora atthi so corakantaroti evam padatthamattameva namam. Manussaviggahaparajikanca nametam sanham pariyayakathaya na muccati. Tasma yo vadeyya asukasmim nama okase coro nisinno yo tassa sisam chinditva aharati so rajato sakkaravisesam labhatiti tassa ce vacanam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page583.

Sutva koci nam gantva mareti ayam parajiko hotiti. {188} Tam mannamanotiadisu. So kira bhikkhu attano veribhikkhum maretukamo cintesi imam me diva marentassa na sukaram bhaveyya sotthina gantum rattim nam maressamiti sallakkhetva rattim agamma bahunam sayitatthane tam mannamano tameva jivita voropesi aparo tam mannamano annam 1- aparo annam tasseva sahayam mannamano tam aparo annam tasseva sahayam mannamano annam tassa sahayameva jivita voropesi sabbesampi parajikameva. Amanussagahitavatthusu. Yakkham palapessamiti paharam adasi. Itaro na danayam virajjhitum samattho ma rassami nanti. Ettha ca namaranadhippayassa anapatti vuttati na ettakeneva amanussagahitassa paharo databbo talapannam pana parittasuttam va hatthe va pade va bandhitabbam ratanasuttadini parittani bhanitabbani ma silavantam bhikkhum vihethehiti dhammakatha katabba. Saggakathadini uttanatthani. Yam hettha vattabbam tam vuttameva. {189} Rukkhacchedanavatthu attabandhanavatthusadisam. Ayam pana viseso. Yo rukkhena otthatopi na marati sakka ca hoti ekena passena rukkham chetva pathavim va khanitva nikkhamitum hatthe cassa vasi va kudhari va atthi tenapi jivitam pariccajitabbam @Footnote: 1. tasseva sahayanti padadvayam nattham khayati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page584.

Na ca rukkho va chinditabbo na pathavi va khanitabba. Kasma. Evam karonto hi pacittiyam apajjati buddhassa anam bhanjati na jivitapariyantam silam karoti tasma api jivitam pariccajitabbam na ca silanti pariganetva na evam katabbam. Annassa pana bhikkhuno rukkham va chinditva pathavim va khanitva tam niharitum vattati. Sace udukkhalayantakena rukkham pavattetva niharitabbo hoti tamyeva rukkham chinditva udukkhalam gahetabbanti. Mahasumatthero aha annampi chinditva gahetum vattatiti. Mahapadumatthero sobbhadisu patitassapi nissenim bandhitva uttarane eseva nayo attana bhutagamam chinditva nisseni na katabba annesam katva uddharitum vattatiti. {190} Dayalimpanavatthusu. Dayam limpesunti vane aggim adamsu. Ettha pana uddissanuddissavasena parajikanantariyathullaccayapacittiyavatthunam anurupato parajikadini akusalarasibhavo ca pubbe vuttanayeneva veditabbo. Allatinavanappatayo dayhantuti alimpentassa ca pacittiyam dabbupakaranani vinassantuti alimpentassa dukkatam khiddadhippayenapi dukkatanti sankhepatthakathayam vuttam. Yankinci allasukkham saindriyanindriyam dayhatuti alimpentassa vatthuvasena parajikathullaccayapacittiyadukkatani veditabbani. Pataggidanam pana parittakarananca bhagavata anunnatam. Tasma aranne vanakammikehi dinnam sayam va utthitam aggim agacchantam disva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page585.

Tinakutiyo ma vinassantuti tassa aggino patiaggim datum vattati yena saddhim agacchanto aggi ekato hutva nirupadano nibbati. Parittampi katum vattati tinakutikanam samanta bhumitacchanam parikkhakhananam va yatha agato aggi upadanam alabhitva nibbati. Etanca sabbam utthiteyeva aggismim katum vattati. Anutthite anupasampannehi kappiyavoharena karetabbam. Udakena ca nibbapentehi appanakameva udakam asincitabbam. {191} Aghatanavatthusmim. Yatha ekappaharavacane evam dvihi paharehitiadivacanesupi parajikam veditabbam. Dvihiti vutte ca ekena paharena maritepi khettameva otinnatta parajikam. Tihi marite pana visanketam. Iti yathaparicchede va paricchedabbhantare va avisanketam. Paricchedatikkame pana sabbattha visanketam hoti anapako muccati vadhakasseva doso. Yatha ca paharesu evam purisesupi eko ekam maretuti vutte ekeneva marite parajikam dvihi marite visanketam dve marentuti vutte ekena va dvihi va marite parajikam tihi marite visanketanti veditabbam. Eko sangame vegena dhavato purisassa asina sisam chindi asisakabandham dhavati tamanno paharitva patesi kassa parajikanti vutte upaddhatthera gamanupacchedakassati ahamsu. Abhidhammikagodattatthero sisacchedakassati. Evarupanipi vatthuni imassa vatthussa atthadipane vattabbaniti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page586.

{192} Takkavatthusmim aniyametva takkam payethati vutte yam va tam va takkam payetva marite parajikam. Niyametva pana gotakkam mahisatakkam ajikatakkanti va sitam unham dhupitam adhupitanti va vutte yam vuttam tato annam payetva marite visanketam. Lonasocirakavatthusmim. Lonasocirakannama sabbasassabhisankhatam ekam bhesajjam. Tam kira karonto haritakamalakavibhitakakasave 1- sabbadhannani sabbaaparannani sattannampi dhannanam odanam kadaliphaladini sabbaphalani vettaketakakhajjurikaliradayo sabbakalire macchamamsakhandani anekani ca madhuphanitasindhavalonatikatukadini bhesajjani pakkhipitva kumbhimukham vilimpitva ekam va dve va tini va samvaccharani thapenti. Tam paripacitva jamburasavannam hoti vatakasakutthapandubhagandaradinam 2- siniddhabhojanam bhuttananca uttarapanam. Bhattajiranakabhesajjam tadisam natthi. Tam panetam bhikkhunam pacchabhattampi vattati. Gilananam pakatikameva agilananam pana udakasambhinnam panaparibhogenati. Samantapasadikaya vinayasamvannanaya tatiyaparajikavannana nitthita. ------------ @Footnote: 1. vibhidakaiti va vibhedaka iti va likhiyati . 2. bhagandalatipi likhiyati.


             The Pali Atthakatha in Roman Book 1 page 567-586. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=1&A=11910&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=1&A=11910&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=1&i=203              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=1&A=7852              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=1&A=2861              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=1&A=2861              Contents of The Tipitaka Volume 1 http://84000.org/tipitaka/read/?index_1

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]