บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
4. Bakabrahmasuttavannana *- [175] Catutthe papakam ditthigatanti lamaka 3- sassataditthi. Idam niccanti. Idam sahokasena 4- brahmatthanam aniccam "niccan"ti vadati. Dhuvantiadini 5- tasseva vevacanani. Tattha dhuvanti thiram. Sassatanti sada vijjamanam. Kevalanti akhandam kevalam. 6- Acavanadhammanti acavanasabhavam. Idam hi na jayatitiadisu imasmim thane koci jayanako va jiyanako va miyanako va cavanako va upapajjanako va natthitam sandhaya vadati. Ito ca panannanti ito sahokasa 7- brahmatthana uttarim annam nissaranam nama natthiti. Evampissa 8- thamagata sassataditthi uppanna hoti. Evam vadi ca pana so upari tisso jhanabhumiyo cattaro magge cattari phalani nibbananti sabbam patibahati. Kada pana sa ditthi uppannati? pathamajjhanabhumiyam nibbattakale. Dutiyajjhanabhumiyanti eke. Tatrayam anupubbikatha:- hetthupapattiko kiresa brahma anuppanne buddhuppade isipabbajjam pabbajitva kasinaparikammam katva samapattiyo nibbattetva aparihinajjhano kalam katva catutthajjhanabhumiyam vehapphale brahmaloke pancakappasatikam ayum gahetva nibbatti. Tattha yavatayukam thatva hetthupapattikam @Footnote: 1 cha.Ma. satta pana sekha 2 cha.Ma. bhajamana 3 cha.Ma., i. lamika @4 cha.Ma., i.saha kayena 5 cha.Ma. dhuvadini, i. dhuvaditi 6 cha.Ma., i. sakalam @7 cha.Ma. sahakaya, i. panokasa 8 cha.Ma., i. evamassa * pali. bakasutta (mahacula)--------------------------------------------------------------------------------------------- page198.
Katva tatiyam jhanam panitam bhavetva subhakinhe brahmaloke catusatthikappam ayum gahetva nibbatti. Tattha dutiyajjhanam bhavetva abhassare atthakappe ayum gahetva nibbatti. Tattha pathamajjhanam bhavetva pathamajjhanabhumiyam kappayuko hutva nibbatti. So pathamakale attana katakammanca nibbattatthananca annasi, kale 1- pana gacchante gacchante ubhayam pammussitva sassataditthim uppadesi. Avijjagatoti avijjaya gato ananasamannagato 2- anani andhibhuto. Yatra hi namati yo nama. Vakkhatiti bhanati. "yatra"ti nipatayogena pana anagatavacanam katam. Evam vutte so brahma yatha nama magge coro dve tayo pahare adhivasento sahaye anacikkhitvapi uttaripaharam pahariyamano "asuko ca asuko ca mayham sahayo"ti acikkhati, evameva bhagavata santajjiyamano satim labhitva "bhagava mayham padanupadam pekkhanto mam nippilitukamo"ti bhito attano sahaye acikkhanto dvasattatitiadimaha. Tassattho:- bho gotama mayam dvasattatijana punnakamma tena punnakammena idha nibbatta, vasavattino sayam annesam vase avattitva pare attano vase vattema, jatinca jaranca atita, ayam no vedehi gatatta "vedagu"ti sankhagata bhagava antima brahmupapatti. Asmabhijappanti jana anekati anekajana amhe abhijappanti. "ayam kho bhavam brahma mahabrahma abhibhu anabhibhuto annadatthudasso vasavatti issaro katta nimmita settho sajjita vasi pita bhutabhabyanan"ti evam patthenti pihentiti. Atha nam bhagava appam hi etantiadimaha. Tattha etanti yam tvam idha tava ayum "dighan"ti mannasi, etam appam parittakam. Satam sahassanam nirabbudananti nirabbudagananaya satasahassanirabbudanam. Ayum pajanamiti "idani tava avasittham ettakam ayun"ti aham janami. Anantadassi bhagavahamasmiti bhagava tumhe "aham anantadassi jatiadini upativatto"ti vadatha. Kim me purananti @Footnote: 1 i. kaleyeva 2 cha.Ma. samannagato--------------------------------------------------------------------------------------------- page199.
Yadi tvam anantadassi, evam sante idam me acikkha, kim mayham puranam vattanca. 1- Vata silavattanti silameva vuccati. Yamaham vijannati yam aham taya kathitam janeyyam, tamme acikkhati vadati. Idanissa acikkhanto bhagava yam tvam apayesitiadimaha. Tatrayam adhippayo:- pubbe kiresa kulaghare nibbattitva kamesu adinavam disva "jatijaramaranassa antam karissami"ti nikkhamma isipabbajjam pabbajitva samapattiyo nibbattetva abhinnapadakajjhanassa labhi hutva gangatire pannasalam karetva jhanaratiya vitinameti. Tada ca kalena kalam satthavaha pancahi sakatasatehi marukantaram patipajjanti. Marukantare pana diva na sakka gantum, rattim pana 2- gamanam hoti. Atha purimasakatassa aggayuge yuttabalibadda gacchanta gacchanta nivattitva agatamaggabhimukhava ahesum, sabbasakatani tatheva nivattitva arune uggate nivattabhavam janimsu. Tesanca tada kantaram atikkamanadivaso ahosi, sabbam darudakam parikkhinam. Tasma "natthidani amhakam jivitan"ti cintetva gone cakkesu bandhitva manussa sakatacchayam pavisitva nipajjimsu. Tapasopi kalasseva pannasalato nikkhamitva pannasaladvare nisinno gangam olokayamano addasa gangam mahata udakoghena puriyamanam pavattitam manikkhandham viya agacchantam, disva cintesi "atthi nu kho imasmim loke evarupassa madhurodakassa alabhena kilamana 3- satta"ti. So evam avajjento marukantare tam sattham disva "ime satta 4- ma nassantu"ti "ito cito ca mahaudakakkhandho chijjitva marukantare satthabhimukho gacchatu"ti abhinnacittena adhitthasi. Saha cittuppadena matikarulham viya udakam tattha agamasi. Manussa udakasaddena vutthaya udakam disva hatthatuttha nhayitva pivitva gonepi payetva sotthina icchitatthanam agamamsu. Sattha tam brahmuno pubbakammam dassento pathamam gathamaha. Tattha apayesiti payesi. akaro nipatamattam. Ghammaniti gimhe. Sampareteti gimhatapena phutthe anugate. @Footnote: 1 cha.Ma. ayam patho na dissati 2 cha.Ma. pana-saddo na dissati @3 cha.Ma. kilissamana 4 Si. sattha--------------------------------------------------------------------------------------------- page200.
Aparasmimpi samaye tapaso gangatire pannasalam mapetva arannagamakam nissaya vasati. Tena ca samayena cora tam gamam paharitva hatthasaram gahetva gaviyo ca karamare ca gahetva gacchanti. Gavopi sunakhapi manussapi mahaviravam viravanti. Tapaso tam saddam sutva "kim nukho etan"ti avajjento "manussanam bhayam uppannan"ti natva "mayi passante ime satta ma nassantu"ti abhinnapadakajjhanam samapajjitva vutthaya abhinnacittena coranam patipathe caturanginisenam mapesi. Kammasajja agacchanta cora disva "raja manne agato"ti adhitthasi, tam tatheva ahosi. Mahajano sotthibhavam papuni. Sattha idampi tassa pubbakammam dassento dutiyagathamaha. Tattha enikulasminti gangatire. Gayhakam niyamananti gahetva niyamanam, karamaram niyamanantipi attho. Puna ekasmim samaye upari gangavasikam ekam kulam hettha gangavasikena kulena saddhim mittasanthavam katva navasanghatam bandhitva bahum khajjaniyanceva bhojaniyanca gandhamaladini ca aropetva gangasotena agacchati. Manussa khadamana bhunjamana naccanta gayanta devavimanena gacchanta viya balavasomanassajata 1- ahesum. Gangeyyako nago disva kupito "ime mayi sannampi na karonti, idani ne samuddameva papessami"ti mahantam attabhavam mapetva udakam dvidha bhinditva utthaya phanam katva susukaram 2- karonto atthasi. Mahajano disva bhito visaramakasi. 3- Tapaso pana salayam nisinno sutva "ime gayanta naccanta somanassajata agacchanti, idani pana bhayaravam ravimsu, kinnu kho"ti avajjento nagarajam disva "mayi passante satta ma nassantu"ti abhinnapadakajjhanam samapajjitva attabhavam jahitva supannavannam mapetva nagarajassa dassesi. Nagaraja bhito phanam samharitva udakam pavittho. Mahajano sotthibhavam papuni. Sattha idampi tassa pubbakammam dassento tatiyagathamaha. @Footnote: 1 cha.Ma. balavasomanassa 2 Si. susukaram 3 Si., i. viravamakasi, cha.Ma. vissaramakasi--------------------------------------------------------------------------------------------- page201.
Tattha luddenati darunena. Manussakamyati manussakamataya, manusse vimocetukamatayati 1- attho. Aparasmimpi samaye esa isipabbajjam pabbajitva kesavo nama tapaso ahosi. Tena samayena amhakam bodhisatto kappo nama manavo kesavassa patacaro 2- hutva acariyassa kimkarapatissavi manapacari buddhisampanno atthadharo 3- ahosi. Kesavo tena vina vasitum na sakkoti, tam nissayeva jivitam kappesi. Sattha idampi tassa pubbakammam dassento catuttham gathamaha. Tattha patacaroti antevasiko, so pana jetthaantevasiko ahosi. Sambuddhimantam vatinam amanninti "samma buddhima vattasampanno ayan"ti tam 4- mannamano kappo tava antevasiko ahosim aham so tena samayenati dasseti. Annepi 5- janasiti na kevalam mayham ayumeva, annepi tvam janasiyeva. Tatha hi buddhoti tatha hi tvam buddho, yasma buddho, tasma janasiti attho. Tatha hi tyayam jalitanubhavoti yasma ca evam 6- tvam buddho, tasma te ayam jalito anubhavo. Obhasayam titthatiti sabbam brahmalokam obhasayanto titthati. Catuttham.The Pali Atthakatha in Roman Book 11 page 197-201. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=11&A=5125&modeTY=2&pagebreak=1 อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=11&A=5125&modeTY=2&pagebreak=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=15&i=566 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=15&A=4590 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=15&A=4058 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=15&A=4058 Contents of The Tipitaka Volume 15 http://84000.org/tipitaka/read/?index_15
|
บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]