ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 34 : PALI ROMAN Theri.A. (paramatthadi.)

                    431. 2. Uttamatherigathavannana
      catukkhattum pancakkhattuntiadika uttamaya theriya gatha.
      Ayampi purimabuddhesu katadhikara tattha tattha bhave vivattupanissayam kusalam
upacinanti vipassissa bhagavato kale bandhumatinagare annatarassa kutumbikassa kulagehe
1- gharadasi hutva nibbatti. Sa vayappatta attano ayyakanam veyyavaccam karonti
jivati. Tena samayena bandhumaraja punnamadivase 2- uposathiko hutva purebhattam danani
datva pacchabhattam gantva dhammam sunati. Atha mahajana yatha raja patipajjati,
tatheva punnamadivase uposathangani samadaya vattanti. Athassa dasiya etadahosi
"etarahi kho maharaja mahajana ca uposathangani samadaya vattanti, yannunaham
uposathadivasesu uposathasilam  samadaya  vatteyyan"ti. Sa tatha karonti suparisuddham
uposathasilam rakkhitva tavatimsesu nibbatta aparaparam sugatisuyeva samsaranti imasmim
buddhuppade savatthiyam setthikule nibbattitva vinnutam patva 3- patacaraya
theriya santike dhammam sutva pabbajitva vipassanam patthapetva tam matthakam papetum
nasakkhi, patacaratheri tassa cittacaram natva ovadamadasi. Sa tassa ovade
thatva saha patisambhidahi arahattam papuni. Tena vuttam apadane 4-:-
             "nagare bandhumatiya           bandhuma nama khattiyo
              divase punnamaya so         upavasi uposatham.
              Aham tena samayena           kumbhadasi ahum tahim
              disva sarajikam senam         evaham cintayim tada.
              Rajapi rajjam chaddetva      upavasi uposatham
              saphalam nuna tam kammam           janakayo pamodito.
@Footnote: 1 cha.Ma. gehe  2 Ma. anuposatham. evamuparipi  3 Si.,Ma.,i. patta  4 khu.apa. 33/1/298
              Yoniso paccavekkhitva       duggatinca 1- daliddatam
              manasam sampahamsitva          upavasim uposatham.
              Aham uposatham katva          sammasambuddhasasane
              tena kammena sukatena        tavatimsamagacchaham.
              Tattha me sukatam byamham        uddham yojanamuggatam 2-
              kutagaravarupetam            mahasanasubhusitam.
              Acchara satasahassa          upatitthanti mam sada
              anne deve atikkamma       atirocami sabbada.
              Catusatthidevarajunam           mahesittamakarayim
              tesatthicakkavattinam           mahesittamakarayim.
              Suvannavanna hutvana         bhavesu samsaramaham
              sabbattha pavara homi         uposathassidam phalam.
              Hatthiyanam assayanam          rathayananca sivikam 3-
              labhami sabbamevetam          uposathassidam phalam.
              Sovannamayam rupimayam           athopi phalikamayam
              lohitankamayanceva           sabbam patilabhamaham.
              Koseyyakambalakani 4-       khomakappasikani ca
              mahagghani ca vatthani         sabbam patilabhamaham.
              Annam panam khadaniyam          vatthasenasanani ca
              sabbametam patilabhe           uposathassidam phalam.
@Footnote: 1 cha.Ma. duggaccanca  2 cha.Ma. ubbhayojanamuggatam  3 kevalam (sya)  4...kambaliyani
@(sya)
              Varagandhanca malanca          cunnakanca vilepanam
              sabbametam patilabhe           uposathassidam phalam.
              Kutagaranca pasadam         mandapam hammiyam guham
              sabbametam patilabhe           uposathassidam phalam.
              Jatiya sattavassaham         pabbajim anagariyam
              addhamase asampatte        arahattamapapunim.
              Kilesa jhapita mayham        bhava sabbe samuhata
              sabbasavaparikkhina           natthi dani punabbhavo.
              Ekanavutito kappe          yam kammamakarim tada
              duggatim nabhijanami          uposathassidam phalam.
              Kilesa jhapita mayham .pe. Katam buddhassa sasanan"ti.
      Arahattam pana patva attano patipattim paccavekkhitva udanavasena:-
       [42]  "catukkhattum pancakkhattum         vihara upanikkhamim
              aladdha cetaso santim        citte avasavattini.
       [43]   Sa bhikkhunim upagacchim         ya me saddhayika ahu
              sa me dhammamadesesi        khandhayatanadhatuyo.
       [44]   Tassa dhammam sunitvana        yatha mam anusasi sa
              sattaham ekapallankena       nisidim pitisukhasamappita
              atthamiya pade pasaresim     tamokkhandham padaliya"ti
ima gatha abhasi.
      Tattha sa bhikkhunim upagacchim, ya me saddhayika ahuti ya maya saddhatabba
saddheyyavacana ahosi, tam bhikkhunim sa aham upagacchim upasankamim, patacaratherim
sandhaya vadati. "sa bhikkhuni upagacchi, ya me sadhayika"tipi patho, sa patacara
bhikkhuni anukampaya mam upagacchi, ya mayham sadatthassa sadhikati attho. Sa
me dhammamadesesi, khandhayatanadhatuyoti sa patacara theri "ime pancakkhandha,
imani dvadasayatanani, ima attharasa dhatuyo"ti khandhadike vibhajitva 1- dassenti
mayham dhammam desesi.
      Tassa dhammam sunitvanati tassa patisambhidappattaya theriya santike
khandhadivibhagapubbangamam ariyamaggam papetva desitam sanham sukhumam vipassanadhammam
sutva. Yatha mam anusasi sati sa theri yatha mam anusasi ovadi, tatha
patipajjanti patipattim matthakam papetvapi sattaham ekapallankena nisidim. Katham?
pitisukhasamappitati jhanamayena pitisukhena samangibhuta. Atthamiya pade pasaresim,
tamokkhandham padaliyati anavasesam mohakkhandham aggamaggena padaletva atthame divase
pallankam bhindanti pade pasaresim, idameva vassa annabyakaranam ahosi.
                    Uttamatherigathavannana nitthita.
                       -------------------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 34 page 59-62. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=34&A=1249&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=34&A=1249&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=431              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=9055              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=9113              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=9113              Contents of The Tipitaka Volume 26 http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]