ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 36 : PALI ROMAN Ja.A.2 ekanipat (2)

                    6. Asimsavaggavannana
                     ------------
                     1. Mahasilavajatakam
     asimsetheva purisoti idam sattha jetavane viharanto
ossatthaviriyam bhikkhum arabbha kathesi.
     Tam hi sattha saccam kira tvam bhikkhu ossatthaviriyoti  pucchitva
ama bhanteti vutte kasma tvam bhikkhu evarupe niyyanikasasane
pabbajitva viriyam ossajji pubbe pandita rajja parihayitvapi
attano viriye thatvava natthampi yasam puna uppadayimsuti vatva
atitam ahari.
     Atite baranasiyam brahmadatte rajjam karente bodhisatto
ranno aggamahesiya kucchimhi nibbatto. Tassa namagahanadivase
silavakumaroti namam akamsu. So solasavassuddesiko sabbasippesu
nipphattim patva aparabhage pitu accayena rajje patitthito
mahasilavaraja nama ahosi dhammiko dhammaraja. So nagarassa
catusu dvaresu catasso majjhe ekam nivesanadvare ekanti cha danasalayo
karetva kapanaddhikanam danam deti silam rakkhati uposathakammam
karoti khantimettanuddayasampanno anke nisinnam puttam paritosayamano
Viya sabbasatte paritosayamano dhammena rajjam karesi. Tasseko
amacco antepure padussitva aparabhage pakato jato.
Amacca ranno  arocesum. Raja parigganhanto attana
paccakkhato natva tam amaccam pakkosapetva andhabala ayuttante
katam na tvam mama vijite vasitum arahasi attano dhananca puttadaranca
gahetva annattha yahiti rattha pabbajesi.
     So kasirattham atikkamma kosalajanapadam gantva kosalarajanam
upatthahanto anukkamena ranno abbhantare vissasiko jato. So
ekadivasam kosalarajanam aha deva baranasirajjam nama
nimmakkhikamadhupatalasadisam raja atimuduko appeneva balavahanena sakka
baranasirajjam ganhitunti. Raja tassa vacanam sutva
baranasirajjam nama maha ayanca appeneva balavahanena sakka
baranasirajjam ganhitunti aha kim nu kho payuttakacoro siyati cintetva
payuttakosi manneti aha. Naham deva payuttako saccameva
vadami sace me na saddahatha manusse pesetva paccantagamam
hanapetha te manusse gahetva attano santakam coranam dhanam
datva vissajjessatiti. Raja ayam ativiya suro hutva kathesi
vimamsissami tava nanti attano purise pesetva baranasiranno
paccantagamam hanapesi. Te core gahetva baranasiranno
dassesum. Raja te disva tata kasma gamam hanathati
pucchi. Jivitum asakkonta devati. Atha kasma mama santikam
Na agamittha itodani patthaya evarupam ma karitthati tesam dhanam
datva vissajjesi. Te gantva kosalaranno tam pavuttim arocesum.
So ettakenapi gantum avisahanto puna majjhe janapadam hanapesi.
Tepi core raja tatheva dhanam datva vissajjesi. So ettakenapi
agantva puna pesetva antaravithim vilumpapesi. Rajapi tesam
coranam dhanam datva vissajjesiyeva. Tada kosalaraja ativiya
dhammiko rajati natva baranasirajjam gahessamiti balavahanam
adaya niyyasi.
     Tada pana baranasiranno mattavaranepi abhimukham agacchante
anivattanadhamma asuniyapi sise patantiya asantasanasabhava
silavamaharajassa ruciya sati sakalajambudipe rajjam gahetum samattha
sahassamatta abhejjavarasura mahayodha honti. Te kosalaraja
gacchatiti sutva rajanam upasankamitva deva kosalaraja kira
baranasirajjam ganhissamiti agacchati gacchama mayam amhakam
rajjasimam anokkantameva nam pothetva ganhamati vadimsu. Raja
tata mam nissaya annesam kilamanakiccam natthi rajjatthiko rajjam
ganhatu ma gamitthati nivaresi. Kosalaraja rajjasimam
atikkamitva janapadamajjham pavisi. Amacca punapi rajanam
upasankamitva tatheva vadimsu. Raja purimanayeneva nivaresi. Kosalaraja
bahinagareyeva thatva rajjam va detu yuddham vati silavamaharajassa
sasanam pesesi. Raja tam sutva natthi taya saddhim yuddham
Rajjam ganhatuti patisasanam pesesi. Punapi amacca rajanam
upasankamitva deva na mayam kosalaranno nagaram pavisitum dema
bahinagareyeva pothetva ganhamati ahamsu. Raja purimanayeneva
nivaretva nagaradvarani avapurapetva saddhim amaccasahassena
mahatale pallankamajjhe nisidi. Kosalaraja mahantena balavahanena
baranasim pavisi. So ekampi patisattum apassanto ranno
nivesanadvaram gantva amaccaganaparivuto aparutadvare nivesane
alankatapatiyattam mahatalam aruyha nisinnam niraparadham silavamaharajanam
saddhim amaccasahassena ganhapetva gacchatha imam rajanam saddhim
amaccehi pacchabahum galhabandhanam bandhitva amakasusanam netva
galappamane avate khanitva yatha ekopi hattham ukkhipitum na
sakkoti evam pamsum pakkhipitva nikkhanatha rattim sigala agantva
etesam kattabbayuttakam karissantiti aha. Manussa coraranno
anam sutva rajanam saddhim amaccehi pacchabahum galhabandhanam
bandhitva nikkhamimsu.
     Tasmimpi kale silavamaharaja coraranno aghatamattampi
nakasi. Tesupi amaccesu evam bandhitva niyamanesu ekopi
ranno vacanam bhinditum samattho nama nahosi. Evam suvinita
kirassa parisa. Atha te rajapurisa samaccam silavamaharajanam
amakasusanam netva galappamane avate khanitva silavamaharajanam
majjhe ubhosu passesu sesaamacce sabbepi avatesu
Otaretva pamsum akiritva ghanam akotetva agamimsu.
Silavamaharaja amacce amantetva coraranno upari kopam akatva
mettameva bhavetha tatati ovadi.
     Atha addharattikasamaye manussamamsam khadissamati sigala
agamimsu. Te disva raja ca amacca ca ekappahareneva
saddamakamsu. Singala bhita palayimsu. Te nivattitva olokenta
pacchato kassaci anagamanabhavam natva puna paccagamimsu. Itarepi
tatheva saddamakamsu. Evam yavatatiyam palayitva puna olokenta tesu
ekassapi anagamanabhavam natva vajjhappatta ete bhavissantiti sura
hutva nivattitva puna tesu saddam karontesupi na palayimsu.
Jetthakasigalo rajanam upagacchi. Sesa sesanam santikam agamamsu.
Upayakusalo raja tassa attano santikam agatabhavam natva damsitum
okasam dento viya givam ukkhipitva tam givayam damsamanam hanukatthikena
akaddhitva yantena pakkhipitva viya galham ganhi. Nagabalena
ranna hanukatthikena akaddhitva givayam dalhagahitasingalo attanam
mocetum asakkonto maranabhayatajjito mahaviravam viravi. Avasesa
sigala tassa  tam saddam sutva etena purisenesa gahito bhavissatiti
amacce upasankamitum asakkonta maranabhayatajjita sabbe palayimsu.
Ranno hanukatthikena yantena pakkhipitva viya dalham katva
gahitasigale aparaparam sancarante pamsu sithila ahosi. Sopi singalo
maranabhayabhito catuhi padehi ranno uparibhage pamsum apabyuhati.
Raja pamsunam sithilabhavam natva sigalam vissajjetva nagabalo
thamasampanno aparaparam sancalento ubho hatthe ukkhipitva
avatamukhavattiyam olubbha vatacchinnavalahako viya nikkhamitva thito
amacce assasetva pamsum viyuhitva te sabbe uddharitva
amaccaparivuto amakasusane atthasi.
     Tasmim samaye manussa ekam matamanussam amakasusane chaddenta
dvinnam yakkhanam simantarikaya chaddesum. Te yakkha tam manussam
bhajetum asakkonta vivadamakamsu mayam imam bhajetum na sakkoma
ayam silavamaharaja dhammiko esa no bhajetva dassati etassa
santikam gacchamati tam matamanussam pade gahetva kaddhanta ranno
santikam gantva deva amhakam imam bhajetva dehiti ahamsu.
Bho yakkha aham imam tumhakam bhajetva dadeyyam aparisuddhasariro
panamhi nhayissami tavati. Yakkha coraranno thapitam
vasitaudakam attano anubhavena aharitva ranno nhapanatthaya adamsu.
Nhatva thitassa cassa samharitva thapite coraranno satake
aharitva adamsu. Te nivasetva thitassa catujjatiyagandhasamuggam
aharitva adamsu. Gandhe vilimpitva thitassa suvannasamugge
manitalavantesu thapitani nanapupphani aharitva adamsu. Pupphani
pilandhitva thitakale annam kim karomati pucchimsu. Raja
attano chatakakaram dassesi. Te yakkha gantva coraranno
sampaditam nanaggarasabhojanam aharitva adamsu. Raja nhananulitto
Sumanditappasadhito nanaggarasabhojanam bhunji. Yakkha coraranno
thapitam vasitapaniyam suvannabhingareneva suvannasarakenapi saddhim
aharitva adamsu. Athassa paniyam pivitva mukham vikkhaletva
hatthe dhovitva thitakale coraranno sampaditam pancasugandhikaparivaram
tambulam aharitva adamsu. Tam khaditva thitakale annam
kim karomati pucchimsu. Gantva coraranno ussisake nikkhittam
mangalakhaggam aharathati. Te tampi gantva aharimsu. Raja
khaggam gahetva tam matamanussam ujukam thapetva matthakamajjhe asina
paharitva dve kotthase katva dvinnam yakkhanam samavibhattameva
vibhajitva adasi datva ca pana khaggam dhovitva sannayhitva
atthasi. Atha te yakkha manussamamsam khaditva suhita hutva
tutthacitta annam te maharaja kim karomati pucchimsu. Tenahi
tumhe attano anubhavena mam coraranno sirigabbhe otaretha
ime ca amacce attano gehe patitthapethati. Te sadhu
devati sampaticchitva tatha akamsu.
     Tasmim samaye coraraja alankatasirigabbhe sirisayanapitthe nipanno
niddayati. Raja tassa pamattassa niddayantassa khaggatalena
udaram pahari. So bhito pabujjhitva dipalokena silavamaharajanam
sanjanitva sayanato utthaya satim upatthapetva thito rajanam
aha maharaja evarupaya rattiya gahitarakkhe pihitadvare bhavane
arakkhamanussehi nirokase thane khagagam sannayhitva
Alankatapatiyatto kathannama tvam imam sayanapittham agatoti. Raja attano
agamanakaranam sabbam vittharato kathesi. Tam sutva coraraja
samviggamanaso maharaja aham manussabhutopi samano tumhakam gune na
janami paresam lohitamamsam khadakehi pana kakkhalehi pharusehi yakkhehi
tava guna nata na idanaham narinda evarupe silasampanne tayi
dubbhissamiti khaggam adaya sapatham katva rajanam khamapetva
mahasayane nipajjapetva attano khuddakamancake nipajjitva pabhataya
rattiya utthite suriye bherincarapetva sabbaseniyo ca
amaccabrahmanagahapatike ca sannipatapetva tesam purato akase
punnacandam ukkhipanto viya silavaranno gune kathetva
parisamajjheyeva puna rajanam khamapetva rajjam paticchapetva ito
patthaya tumhakam uppanno corupaddavo mayham bharo maya
gahitarakkha tumhe rajjam karethati vatva pesunnakarakassa anam katva
attano balavahanam adaya sakaratthameva gato.
     Silavamaharajapi kho alankatapatiyatto setacchattassa hettha
sarabhapadake kancanapallanke nisinno attano sampattim oloketva
ayanca evarupa sampatti amaccasahassassa ca jivitapatilabho mayi
viriyam akaronte kinci na abhavissa viriyabalena panaham natthanca
imam yasanca patilabhim amaccasahassassa ca jivitadanam adasim asacchedam
vata akatva viriyameva kattabbam kataviriyassa hi phalam nama evam
samijjhatiti cintetva udanavasena imam gathamaha
         Asimsetheva puriso       na nibbindeyya pandito
         passami voham attanam     yatha icchim tatha ahuti.
     Tattha asimsethevati evaham viriyam arabhanto imamha dukkha
muccissamiti attano viriyabalena asam karotheva. Na nibbindeyya
panditoti upayakusalo yuttappayuttatthane viriyam karonto aham
imassa viriyassa phalam na labhissamiti na ukkantheyya asacchedakammam na
kareyyati attho. Passami voham attananti ettha voti nipatamattam
aham ajja attanam passami. Yatha icchim tatha ahuti aham hi
avate nikkhato tamha dukkha muccitva puna attano
rajjasampattim icchim soham imam sampattim pattam attanam passami yathevaham
pubbe icchim tatheva me atta jatoti.
     Evam bodhisatto aho vata bho silasampannanam viriyaphalam nama
samijjhatiti imaya gathaya udanam udanetva yavajivam punnani
karitva yathakammangato.
     Satthapi imam dhammadesanam aharitva saccani pakasesi.
Saccapariyosane ossatthaviriyo bhikkhu arahatte patitthasi. Sattha
anusandhim ghatetva jatakam samodhanesi tada dutthamacco devadatto
ahosi amaccasahassa buddhaparisa silavamaharaja pana ahamevati.
                   Mahasilavajatakam pathamam.
                     -------------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 36 page 41-49. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=36&A=796&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=36&A=796&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=51              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=342              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=336              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=336              Contents of The Tipitaka Volume 27 http://84000.org/tipitaka/read/?index_27

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]