ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 39 : PALI ROMAN Ja.A.5 chakka-dasakanipata

                      Mahamangalajatakam
     kimsu naroti idam sattha jetavane viharanto mahamangalasuttam
arabbha kathesi.
     Rajagahanagarasmim hi kenacideva karaniyena santhagare sannipatitassa
mahajanassa majjhe eko puriso ajja me mangalakiriya atthiti
utthaya agamasi. Aparo tassa sutva ayam mangalanti vatvava
gato kim etam mangalannamati aha. Tamanno abhimangalarupadassanam
mangalannama ekacco hi kalasseva utthaya sabbasetam usabham va
sayantam gabbhinitthim va rohitamaccham va punnaghatam va navanitam va
gosappim va ahatavattham va payasam va passati ito uttarim
mangalam nama natthiti aha. Tena kathitampi ekacce sukathitanti abhinandimsu.
Aparo na etam mangalam sutamangalam nama mangalam ekacco punnati
vadantanam sunati tatha vaddhamanati sukhanti bhunjati khadati
vadantanam sunati tato uttarim mangalam nama natthiti aha. Tenapi
kathitam ekacce sukathitanti abhinandimsu. Aparo na etam mangala

--------------------------------------------------------------------------------------------- page519.

Mutamangalam nama mangalam ekacco hi kalasseva utthaya pathavim amasati haritatinam allagomayam parisuddhasatakam rohitamaccham suvannarajatam bhojanam amasati ito uttarim mangalam nama natthiti aha. Tenapi kathitam ekacce sukathitanti abhinandimsu. Evam ditthamangalika sutamangalika mutamangalikati tayo visadisa hutva annamannam sannapetum nasakkhimsu. Bhummadevata adim katva yava brahmaloka idam mangalanti tathato na janimsu. Sakko cintesi imam mangalapanham sadevake loke annatra bhagavata anno kathetum samattho nama natthi bhagavantam upasankamitva imam panham pucchissamiti so rattibhage sattharam upasankamitva vanditva anjalim paggayha bahu deva manussa cati panham pucchi. Athassa sattha dvadasahi gathahi atthatimsa mahamangalani kathesi. Mangalasutte vinivattante kotisatasahassamatta devata arahattam papunimsu sotapannadinam gananapatho natthi. Sakko mangalam sutva sakatthanameva gato. Satthara mangale kathite sadevako loko sukathitanti abhinandi. Tada dhammasabhayam tathagatassa gunakatham samutthapesum avuso sattha annesam avisayam mangalapanham sadevakassa lokassa cittam gahetva kukkuccam bhinditva gaganatale candam utthapento viya kathesi evam mahapanno avuso tathagatoti. Sattha agantva kaya nuttha bhikkhave etarahi kathaya sannisinnati pucchitva imaya namati vutte anacchariyam bhikkhave idani sambodhipattassa mama

--------------------------------------------------------------------------------------------- page520.

Mangalapanhakathanam svaham bodhisattakale cariyam carantopi devamanussanam kankham chinditva mangalapanham kathesinti vatva atitam ahari atite baranasiyam brahmadatte rajjam karente bodhisatto ekasmim nigame vibhavasampannassa brahmanassa kule nibbatti. Rakkhitakumarotissa namam akamsu. So vayappatto takkasilayam uggahitasippo katadarapariggaho matapitunam accayena dhanavilokanam katva samviggamanaso mahadanam pavattetva kame pahaya himavantap- padese pabbajitva jhanabhinnam nibbattetva vanamulaphalaharo ekasmim padese vasam kappesi. Anupubbenassa parivaro maha ahosi panca antevasikasatani. Athekadivasam te tapasa bodhisattam upasankamitva vanditva acariya vassarattasamaye himavantato otaritva lonambilasevanatthaya janapadacarikam gacchama evam no sariranca thiram bhavissati janghaviharo ca kato bhavissatiti ahamsu. Te tenahi tumhe gacchatha aham idheva vasissamiti vutte tam vanditva himavanta otaritva carikancaramana baranasim patva rajuyyane vasimsu. Tesam mahasakkarasammano ahosi. Athekadivasam baranasiyam santhagare sannipatite mahajanakaye mangalapanho samutthati. Sabbam paccuppannanayeneva veditabbam. Tada pana manussanam kankham chinditva mangalapanham kathetum samattham apassanto mahajano uyyanam gantva isiganam mangalapanham pucchi. Isayo rajanam amantetva maharaja mayam etam kathetum na sakkhissama

--------------------------------------------------------------------------------------------- page521.

Apica kho amhakam pana acariyo rakkhitatapaso nama mahapanno himavante vasati so sadevakassa lokassa cittam gahetva etam mangalapanham kathessatiti vadimsu. Raja bhante himavanto nama dure duggamo na sakkhissama mayam tattha gantum sadhu vata tumheyeva acariyassa santikam gantva panham pucchitva ugganhitva punagantva amhakam kathethati aha. Te sadhuti sampaticchitva acariyassa santikam gantva vanditva katapatisanthara acariyena ranno dhammikabhave janapadacarike ca pucchite tam ditthamangalikadinam uppattim adito patthaya kathetva ranno yacanaya ca attano panhaya napanattham tassa agatabhavam pakasetva sadhu no bhante mangalapanham pakatam katva kathethati yacimsu. Tato jetthantevasiko acariyam pucchanto pathamam gathamaha kimsu naro jappamadhicca kale kam va vijjam katamam va sutanam so macco asmim ca paramhi loke katham karoti sotthanena guttoti. Tattha kaleti mangalapatthanakale. Vijjanti vedam. Sutananti sikkhitabbayuttakapariyattinam. Asmim cati ettha cati nipatamattam. Sotthanenati sotthibhavavahena mangalena. Idam vuttam hoti acariya puriso mangalam icchanto mangalakale kimsu nama jappanto

--------------------------------------------------------------------------------------------- page522.

Tisu vedesu kataram vedam kataram va sutanam antare suttapariyattim adhigacchayitva so macco imasminca loke paramhi ca katham karoti etesu jappadisu kim kena niyamena karonto sotthanena niraparadha- mangalena gutto rakkhito hoti tam ubhayalokahitam gahetva adhimangalam amhakam kathehiti. Evam jetthantevasina mangalapanham puttho mahasatto devamanussanam kankham chindanto idancidanca mangalanti buddhalilaya mangalam kathento aha yassa deva pitaro ca sabbe sirimsapa sabbabhutani capi mettaya niccam apacitani honti bhutesu ve sotthanam tadahuti. Tattha yassati yassa puggalassa. Devati bhummadeve adim katva sabbepi kamavacaradeva. Pitaro cati taduttarirupavacara- brahmano. Sirimsapati dighajatika. Sabbabhutani capiti vuttavasesani ca sabbanipi bhutani. Mettaya niccam apacitani hontiti ete sabbe satta dasadisapharanavasena pavattaya appanappattaya metta- bhavanaya apacitani honti manitani. Bhutesu veti tam tassa puggalassa sabbasattesu sotthanam nirantaram pavattam niraparadhamangalam ahu. Mettavihari hi puggalo sabbesam piyo hoti parakkamena avikopiyo. Iti so imina mangalena rakkhito gopiyo hotiti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page523.

Iti mahasatto pathamam mangalam kathetva dutiyadini kathento yo sabbalokassa nivatavutti itthipumanam sahadarakanam khanta duruttanam appatikulavadi adhivasanam sotthanam tadahu. Yo navajanati sahayamitte sippena kulyahi dhanena jacca rucipanno atthakale matima sahayesu ve sotthanam tadahu. Mittani ve yassa bhavanti santo samvissattha avisamvadakassa na mittadubbhi samvibhagi dhanena mittesu ve sotthanam tadahu. Yassa bhariya tulyavaya samagga anubbata dhammakama pajata koliniya silavati patibbata daresu ve sotthanam tadahu. Yassa raja bhutapati yasassi janati soceyyam parakkamanca advejjhata suhadayam mamanti rajusu ve sotthanam tadaha.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page524.

Annanca pananca dadati saddho malanca gandhanca vilepananca pasannacitto anumodamano saggesu ve sotthanam tadahu. Yamariyadhammena punanti vaddha aradhita samacariyaya santo bahussuta isayo silavanto arahantamajjhe sotthanam tadahuti ima gatha aha. Tattha nivatavuttiti muducittataya sabbalokassa nicavutti hoti. Khanta duruttananti parehi vuttanam dutthavacananam adhivasako hoti. Appatikulavaditi akkocchi mam avadhi manti yugaggaham akaronto anukulameva vadati. Adhivasananti idam adhivasanantassa sotthanam niraparadhamangalam pandita vadantiti. Sahayamitteti sahaye ca sahayamitte ca. Tattha sahapamsukilita sahaya nama dasadvadasa vassani ekato vuttha sahayamitta nama te sabbepi aham sippava ime nisippati evam sippena va aham kulino ime akulinati evam kulasampattisankhatahi kulyahi va aham addho ime duggatati evam dhanena va aham jatisampanno ime dujjatati evam jacca va navajanati. Rucipannoti sadhupanno sundarapanno. Atthakaleti kassacideva atthassa karanassa uppannakale. Matimati hitam attham

--------------------------------------------------------------------------------------------- page525.

Paricchinditva vicaranasamatthataya matima hutva te sahaye navajanati. Sahayesuti tassa anavajananam sahayesu sotthanam namati poranakapandita ahu. Tenahi so niraparadhamangalena idha loke ca paraloke ca gutto hoti. Tattha pandite sahaye nissaya sotthibhavo kusanalikajatakena kathetabbo. Santoti pandita sappurisa yassa mittani bhavanti. Samvissatthati gharam pavisitva icchita- icchitassa gahanavasena vissasamapanna. Avisamvadakassati avisamvadanasilissa. Na mittadubbhiti yo ca mittadubbhi na hoti. Samvibhagi dhanenati attano dhanena mittanam samvibhagam karoti. Mittesuti mitte nissaya laddhattham tassa tam mittesu sotthanam nama hoti. So hi evarupehi mittehi rakkhito sotthanam papunati. Tattha mitte nissaya sotthibhavo mahaukkusajatakadihi kathetabbo. Tulyavayati samanavaya. Samaggati samaggavasa. Anubbatati anuvattika. Dhammakamati tividhasucaritadhammam roceti. Pajatati vijayini na vanjha. Daresuti etehi gunehi samannagato matugamo gehe vasanto samikassa sotthi hotiti pandita kathenti. Tattha silavantam matugamam nissaya sotthibhavo manicorajatakasambulajatakakhandahala- jatakehi kathetabbo. Soceyyanti sucibhavam. Advejjhatati advejjhataya na esa maya saddhim bhinditva dvidha bhavissatiti evam advejjhabhavena yam janati. Suhadayam mamanti suhado ayam mamanti ca yam janati. Rajusu veti evam rajusu sevakanam sotthanam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page526.

Namati pandita kathenti. Dadati saddhoti kammanca phalanca saddahitva dadati. Saggesu veti evam sagge devaloke sotthanam niraparadhamangalanti pandita kathenti. Tam petavatthuvimanavatthuhi vittharetva kathetabbam. Punanti vaddhati yam puggalam nanavaddha ariyadhammena punanti parisodhenti. Samacariyayati sammapatipattiya. Bahussutati pativedhabahussuta. Isayoti esitaguna. Silavantoti ariyasilena samannagata. Arahantamajjheti arahantanam majjhe patilabhitabbam sotthanam pandita kathenti. Arahanto hi attano patiladdhamaggam acikkhitva patipadenta aradhakam puggalam ariyadhammena punanti sopi arahava hotiti. Evam mahasatto arahattena desanaya kutam ganhanto atthahi gathahi attha mangalani kathetva tesanneva mangalanam thutim karonto osanagathamaha etani kho sotthanani loke vinnupasatthani sukhudrayani tanidha sevetha naro sapanno na hi mangale kinci namatthi saccanti. Tattha na hi mangaleti tasmim pana ditthasutamutappabhede mangale kanci etam mangalampi saccam nama natthi nibbanameva panekam paramatthasaccanti. Isayo tani managalani sutva sattatthadivasaccayena acariyam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page527.

Apucchitva tattheva agamamsu. Raja tesam santikam gantva pucchi. Te tassa acariyena kathitaniyameneva mangalapanham kathetva himavantameva agamimsu. Tato patthaya loke mangalam pakatam ahosi. Mangalesu vattitva mata saggapuram puresum. Bodhisatto cattaro brahmavihare bhavetva isiganam adaya brahmaloke nibbatti. Sattha imam dhammadesanam aharitva na bhikkhave idaneva pubbepaham mangalapanham kathesinti vatva jatakam samodhanesi tada isigana buddhaparisa ahesum mangalapanham pucchanto jetthantevasiko sariputto acariyo pana ahamevati. Mahamangalajatakam pannarasamam.


             The Pali Atthakatha in Roman Book 39 page 518-527. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=39&A=10478&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=39&A=10478&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=1473              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=5939              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=6089              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=6089              Contents of The Tipitaka Volume 27 http://84000.org/tipitaka/read/?index_27

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]