ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 40 : PALI ROMAN Ja.A.6 ekadasaka-pakinnaka

                   3 Samuddavanijajatakam.
     Kasanti vapanti te janati idam sattha jetavane viharanto
devadattassa pancakulasatani gahetva niraye pavitthabhavam arabbha
kathesi.
     So hi aggasavakesu parisam gahetva pakkantesu sokam santharetum
asakkonto unhalohite mukhato nikkhamante balavavedanapilito
tathagatassa gunam anussaritva ahameva tathagatassa anattham
cintesim satthu pana mayi papacittamnama natthi asitimahatheranampi
mayi aghatonama natthi mayakatakammena ahameva idani anatho
jato sattharapimhi vissattho mahatherehipi natisetthena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page94.

Rahulatherenapi sakyarajakulehipi gantva sattharam khamapessamiti parisaya sannam datva attanam mancakena gahapetva rattim rattim gacchanto kosalarattham sampapuni. Anandatthero satthu arocesi devadatto kira bhante tumhe khamapetum agacchatiti. Ananda devadatto mama dassanam na labhissatiti. Atha tasmim savatthinagaradvaram sampatte puna thero arocesi. Bhagavapi tatheva avacasi. Tassa jetavanadvare jetavanapokkharanisamipam agatassa papam matthakam papuni. Sarire daho uppajji. Nhatva paniyam pivitukamo hutva mancaka mam avuso otaretha paniyam pivissamiti aha. Tassa otaretva bhumiyam thapitamattasseva cittassade aladdheyeva mahapathavi vivaram adasi. Tavadeva nam avicito aggijala utthaya parikkhipitva ganhi. So papakammam me matthakam pattanti tathagatassa gune anussaritva imehi atthihi tam aggapuggalam devatidevam naradammasarathim samantacakkhum satapunnalakkhanam panehi buddham saranam upemiti. Imaya gathaya sarane patitthahanto aviciparayano ahosi. Tassa pana panca upatthakakulasatani ahesum. Tanipi tassa pakkhikani hutva dasabalam akkositva avicimhiyeva nibbattimsu. Evam so panca kulasatani ganhitva avicimhi patitthito.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page95.

Athekadivasam dhammasabhayam bhikkhu katham samutthapesum avuso devadatto papo labhasakkaragiddhataya sammasambuddhe atthanakopam bandhitva anagatabhayam anoloketva pancahi kulasatehi saddhim aviciparayano jatoti. Sattha agantva kayanuttha bhikkhave etarahi kathaya sannisinnati pucchitva imayanamati vutte na bhikkhave idaneva devadatto labhasakkaragiddho hutva anagatabhayam na olokesi pubbepi anagatabhayam anoloketva paccuppannasukhagavesanena saddhim parisaya mahavinasam pattoti vatva atitam ahari atite baranasiyam brahmadatte rajjam karente baranasito avidure kulasahassanivaso mahavaddhakigamo ahosi. Tattha vaddhaki tumhakam mancam karissama pitham karissama geham karissamati vatva manussanam hatthato bahuinam ganhitva kinci katum nasakkhimsu. Manussa ditthaditthe vaddhaki codenti palibuddhanti. Te inayakehi janehi upadduta sukham vasitum asakkonta videsam gantva yattha katthaci vasissamati arannam pavisitva rukkhe chinditva mahatim navam bandhitva nadim otaretva aharitva gamato gavutaaddhayojanamatte thane thapetva addharattisamaye gamam agantva puttadaram adaya navatthanam gantva tam navam abhiruyha anukkamena mahasamuddam pavisitva vatavasena vicaranta samuddamajjhe ekam dipakam sampapunimsu. Tasmim pana dipake sayam jatasaliucchukaddaliambajambupanasatala nalikeradini vividhani phalaphalani atthi. Annataropi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page96.

Bhinnanavo puriso pathamataram tam dipakam patva salibhattam bhunjamano ucchuadini khadamano thulasariro naggo parulhakesamassu tasmim dipake pativasati. Atha tepi vaddhaki cintayimsu sace ayam dipako rakkhasapariggahito bhavissati sabbepi vinasam papunissama pariganhissama tava nanti. Atha sattattha purisa sura balavanto sannaddhapancavudha hutva otaritva dipakam pariganhimsu. Tasmim khane so puriso bhuttapataraso ucchurasam pivitva sukhappatto rammaniye padese rajatapattasadise valukatale sitaya chayaya uttanako nipajjitva jambudipavasino kasanta vapanta evarupam sukham na labhanti jambudipato mayham ayameva dipako varataroti gayamano udanam udanesi. Atha sattha bhikkhu amantetva bhikkhave so puriso imam udanam udanesiti dassento pathamam gathamaha kasanti vapanti te jana manuja kammaphalupajivino nayimassa dipakassa bhagino jambudipa idam me varanti. Tattha te janati jambudipavasino jana. Kammaphalupajivinoti nanakammanam phalupajivino satta. Atha te dipakam pariganhamana purisa tassa gitasaddam sutva manussasaddo viya suyyati janissama nanti saddanusarena gantva tam purisam disva yakkho bhavissatiti bhita sare sannahimsu. Sopi te disva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page97.

Attano vadhabhayena naham sami yakkho purisomhi jivitadanam me dethati yacanto purisanama tumhadisa nagga na hontiti vutte punappunam yacitva manussabhavam napesi. Te tam purisam upasankamitva sammodaniyam katham katva tassa tattha agataniyamam pucchimsu. Sopi tesam sabbam kathetva tumhe attano punnasampattiya idhagata ayam uttamadipo na hettha sahatthena kammam katva jivanti sayam jatasalinoceva ucchuadinancettha anto natthiti anukkantha vasathati aha. Idha pana vasantanam amhakam annopi paripantho natthiti. Annam bhayam ettha natthi ayam pana amanussapariggahito amanussa tumhakam uccarapassavam disva kujjheyyum tasma tam karonta valukam viyuhitva valukaya paticchadeyyatha ettakam idha bhayam annam natthi niccam appamatta bhaveyyathati. Te tattha vasam upakappesum. Tasmim pana kulasahasse pancannam pancannam kulasatanam jetthaka dve vaddhaki ahesum. Tesu eko balo ahosi rasagiddho eko pandito rasesu agiddho. Aparabhage sabbepi te tattha sukham vasanta thulasarira hutva cintayimsu ciram vata no sura ucchurasena merayam katva pivissamati. Te merayam karetva pivitva mattavasena gayanta naccanta kilanta pamatta tattha uccarapassavam katva appaticchadetva dipakam jiguccham patikulam karimsu. Devata ime amhakam kilamandalam patikulam karontiti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page98.

Kujjhitva samuddam uttarapetva dipakasodhanam karissamati cintetva ayam kalapakkho ajja amhakam samagamo ca bhinno itodani pannarasame divase punnamuposathadivase candassa uggamanavelaya samuddam ubbattetva sabbepime ghatessamati divasam thapayimsu. Atha nesam antare eko dhammiko devaputto ma ime mama passantasseva nassantuti anukampaya tesu sayamasam bhunjitva gharadvare sukhakathaya nisinnesu sabbabharanapatimandito sakaladipakam ekobhasam katva uttaraya disaya akase thatva ambho vaddhaki devata tumhakam kuddha imasmim thane ma vasittha ito addhamasaccayena hi devata samuddam ubbattetva sabbeva tumhe ghatessanti ito nikkhamitva palayathati dutiyam gathamaha tipancarattupagatamhi cande vego maha hessati sagarassa upavasam dipamimam ularam ma vo vadhi gacchatha lenamannanti. Tattha upavasanti imam dipam upavasanto ullolento bhavissati. Ma vovadhiti so sagaravego tumhe ma vadhi. Iti so tesam ovadam datva attano thanameva gato. Tasmim gate aparo sahasiko kakkhalo devaputto ime imassa vacanam gahetva palapeyyum aham nesam gamanam nivaretva sabbepi mahavinasam papessamiti cintetva dibbalankarapatimandito

--------------------------------------------------------------------------------------------- page99.

Sakalagamam ekobhasam karonto agantva dakkhinadisaya akase thatva eko devaputto idhagatoti pucchitva agatoti vutte so vo kim kathesiti vatva idamnama samiti vutte so tumhakam idha nivasam na icchati rosena katheti tumhe annattha agantva idheva vasathati vatva dve gatha abhasi na jatayam sagaravarivego upavasam dipamimam ularam tam me nimittehi bahuhi dittham ma bhetha kim socatha pamodatha vo pahutabhakkham bahuannapanam patattha avasamimam ularam na vo bhayam patipassami kinci aputtaputtehi pamodathavhoti. Tattha na jatayanti na jatu ayam. Mabhethati ma bhayittha. Pamodathavhoti pamudita pitisomanassajata hotha. Aputtaputtehiti yava puttanampi puttehi pamodatha natthi vo imasmim thane bhayanti. Evam so imahi dvihi gathahi te assasetva pakkami. Tassa pakkantakale dhammikadevaputtassa vacanam sutva anadiyanto balavaddhaki sunantu me bhonto vacananti sesavaddhaki amantetva pancamam gathamaha

--------------------------------------------------------------------------------------------- page100.

Yo te ayam dakkhinassam disayam khemam patikkosati tassa saccam na uttaro vedi bhayabhayassa ma bhetha kim socatha modathavhoti. Tattha dakkhinassanti dakkhinayam ayameva va patho. Tam sutva rasagiddha pancasatavaddhaki tassa balassa vacanam adayimsu. Itaro pana panditavaddhaki tam vacanam anadiyanto te vaddhaki amantetva catasso gatha abhasi yatha ime vippavadanti yakkha eko bhayam samsati khemameko tadingha mayham vacanam sunatha khippam lahum ma vinassimha sabbe. Sabbe samagamma karoma navam donim dalham sabbayantupapannam sace ayam dakkhino saccamaha mogham patikkosati uttaroyam. Saceva no hohiti apadattha imanca dipam na pariccajema sace ca kho uttaro saccamaha mogham patikkosati dakkhinayam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page101.

Tameva navam abhiruyha sabbe evam mayam sotthitaremuparam na ve suganham pathamena settham kanitthamapathagatam gahetva. Yo cidha majjham paviceyya ganham save naro setthamupeti thananti. Tattha vippavadantiti annamannam viruddham vadanti. Lahunti purimassa atthadipanam. Doninti gambhiram mahanavam. Sabbayantupapannanti sabbehi thiyarittadihi yantehi upapannam. Sa ceva no hohiti apadatthati sa ca no nava pacchapi uppannaya apadaya anattha bhavissati imanca dipam na pariccajissama. Taremuti tareyyama. Na ve suganhanti na ve ekantena sukhena ganhitabbam. Setthanti uttamam tatham saccam. Kanitthanti pathamavacanam upadaya pacchimavacanam kanitthamnama. Idhapi na ve suganhanti anuvattaneva. Idam vuttam hoti ambho vaddhaki yena kenaci pathamena vuttam vacanam idameva settham tatham saccanti na sukhena ganhitabbameva. Yatha ca tam evam kanittham paccha vuttavacanampi hi idameva settham tatham saccanti na ganhitabbam. Yam pana sotavisayaapathagatam hoti tam apathagatam gahetva idha panditapuriso purimanca pacchimanca vacanam paviceyyam vicinitva tiretva upaparikkhitva majjham ganhati. Yam tatham saccam sabhavabhutam tameva paccakkham katva ganhati. Save

--------------------------------------------------------------------------------------------- page102.

Naro setthamupeti thananti so uttamam thanam upeti adhigacchati vindati patilabhatiti. Evanca pana vatva aha ambho mayam dvinnam devaputtanam vacanam karissama navam tava sajjeyyama tato sace pathamassa vacanam saccam bhavissati tam abhiruhitva palayissama atha itarassa vacanam saccam bhavissati navam ekamantam thapetva idheva vasissamati. Evam vutte balavaddhaki ambho tvam udakapatiyam sumsumaram passasi ativiya dighasuttosi pathamo devaputto amhesu rosena kathesi pacchimo sinehena imam evarupam varadipam pahaya kuhim gacchissama sace pana tvam gantukamo tava parisam ganhitva navam karohi amhakam navaya kiccam natthiti aha. Pandito attano parisam gahetva navam sajjetva sabbupakaranani aropetva sapariso navaya atthasi. Tato punnamidivase canduggamanavelaya samuddato ummi uttaritva januppamana hutva dipakam dhovanattha gata. Pandito samuddassa uttaranabhavam natva navam visajjesi. Balavaddhakipakkhikani pancakulasatani samuddato ummi dipadhovanatthaya agata ettakameva ettakamevati kathentava nisidimsu. Tato katippamana purisappamana talappamanati sagaraummi dipakampi vahamana agacchati. Pandito upayakusalataya rase alaggo sotthina gato. Balavaddhaki rasagiddhena anagatabhayam anoloketva pancahi kulasatehi saddhim vinasam patto.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page103.

Ito paranusasani tamattham dipayamana tisso abhisambuddhagathayo honti. Yathapi te sagaravarimajjhe sakammuna sotthi vahimsu vanija anagatattham pativijjhiyanam appampi nacceti ca bhuripanno. Bala ca mohena rasanugiddha anagatam appativijjhiyattham paccuppanne sidanti atthajate samuddamajjhe yatha te manussa. Anagatam patikayiratha kiccam ma mam kiccam kiccakale byadhesi tam tadisam patikatakiccakarim na tam kiccam kiccakale byadhesiti. Tattha sakammunati anagatabhayam disva puretaram katena attano kammena. Sotthi vahimsuti khemena gamimsu. Vanijati samudde vicaranabhavena vaddhaki vutta. Pativijjhiyananti evam bhikkhave pathamataram kattabbam anagatam attham pativijjhitva idha loke bhuripanno kulaputto appamattakampi attano attham nacceti nativattati na hapetiti attho. Appativijjhiyatthanti appativijjhitva attham pathamameva kattabbam akatvati attho. Paccuppanneti yada tam anagatam atthajatam uppajjati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page104.

Tada tasmim paccuppanne sidanti atthajate attano patittham na labhanti samudde te balavaddhaki manussa viya vinasam papunanti. Anagatanti bhikkhave panditapuriso anagatam pathamataram kattabbam kiccam samparayikam va ditthadhammikam va patikayiratha puretarameva kareyya. Kimkarana. Ma mam kiccam kiccakale byadhesiti pure kattabbam hi pure akayiramanam paccha paccuppannabhavappattam attano kiccakale kayacittabadhena byadhesiti pathamameva nam pandito kareyya. Tam tadisanti tatha santhitam purisam. Patikatakiccakarinti patikicceva kattabbakiccakarinam. Tam kiccam kiccakaleti anagatam kiccam kayiramanam paccha paccuppannabhavappattam attano kiccakale kayacittabadhakale tadisam purisam na byadheti na badhatiti. Kasma. Pureyeva katattati. Sattha imam dhammadesanam aharitva na bhikkhave idaneva pubbepi devadatto paccuppannasukhe laggo anagatam bhayam anoloketva sapariso vinasam pattoti vatva jatakam samodhanesi tada balavaddhaki devadatto paccuppannasukhe laggo ahosi dakkhinadisaya thito adhammikadevaputto kokaliko uttaradisaya thito dhammikadevaputto sariputto panditavaddhaki pana ahamevati. Samuddavanijajatakam tatiyam. ----------------


             The Pali Atthakatha in Roman Book 40 page 93-104. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=40&A=1889&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=40&A=1889&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=1625              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=6448              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=6649              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=6649              Contents of The Tipitaka Volume 27 http://84000.org/tipitaka/read/?index_27

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]