ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 40 : PALI ROMAN Ja.A.6 ekadasaka-pakinnaka

                   2. Candakinnarajatakam.
     Upaniyatidam manneti idam sattha kapilavatthupuram upanissaya
nigrodharame viharanto rajanivesane rahulamataram arabbha kathesi.
Idam pana jatakam durenidanato patthaya kathetabbam. Sa panesa
nidanakatha yava latthivane uruvelakassapassa sihanada apannakajatake
kathita. Tato param yava kapilavatthugamana vessantarajatake
avibhavissati.
     Sattha pana pitu nivesane nisiditva antarabhattasamaye
mahadhammapalajatakam kathetva katabhattakicco rahulamatu nivesane
nisiditva tassa gune kathento candakinnarajatakam kathessamiti rajanam
pattam gahapetva dvihi aggasavakehi saddhim rahulamatu nivesanatthanam
payasi. Tada tassa pamukha cattalisasahassanatakitthiyo vasanti.
Tasu khattiyakannananceva navutiadhikasahassam. Sa tathagatassa
agamanam natva sabba kasayaneva nivasentuti tasam
arocesi. Ta tatha karimsu. Sattha agantva pannattasane
nisidi. Atha ta sabbapi ekappahareneva viravimsu. Mahaparidevasaddo
Ahosi. Rahulamatapi paridevitva sokam vinodetva sattharam
vanditva rajagatena bahumanena sagaravena nisidi. Tada raja
tassa gunakatham arabbha bhante mama sunisa tumhehi kasavani
nivatthaniti sutva kasavaneva nivasesi maladini pariccattaniti
sutva maladini pariccaji uccasayanamahasayanani pariccattaniti
sutva bhumisayanava jata tumhakam pabbajitakale vidhava hutva
annehi rajuhi pesitam pannakaram na ganhi evam tumhesu
asamhiracitta esati nanappakarena tassa gunakatham kathesi. Sattha
anacchariyam maharaja yam esa idani mama pacchime attabhave
mayi sasineha asamhiracitta anannaneyya bhaveyya tiracchanayoniyam
nibbattapi mayi asamhiracitta anannaneyya ahositi vatva tena
yacito atitam ahari
     atite baranasiyam brahmadatte rajjam karente bodhisatto
himavantappadese kinnarayoniyam nibbatti. Canda namassa bhariya.
Te ubhopi candanamake rajatapabbate vasimsu. Tada baranasiraja
amaccanam rajjam niyyadetva dve kasavani nivasetva
sannaddhapancavudho ekakova himavantam pavisi. So migavadham mamsam
khadanto ekam khuddakanadim anupubbena sancaranto uddham abhiruhi.
Candapabbatavasino kinnara vassarattasamaye anotaritva pabbateyeva
vasanti nidaghe otaranti. Tada so candakinnaro attano
bhariyaya saddhim otaritva tesu tesu thanesu gandhe vilimpanto
Puppharenum khadanto pupphapatakena nivasento parupanto latadoladihi
kilanto madhurasarena gayanto tam khuddakanadim patva ekasmim nivattatthane
otaritva udake pupphani vikiritva udakakilam kilitva pupphapatakena
nivasetva parupitva rajatapattavannaya balukaya pupphasayanam
pannapetva ekam veludandakam gahetva sayane nisidi. Tato
candakinnaro velum vadento madhurasaddena gayi. Candakinnari
muduhatthe nametva tassavidure thita nacciceva gayi ca. So
raja tesam saddam sutva padasaddam asavento sanikam gantva
paticchanne thatva te kinnare disva kinnariya patibaddhacitto
hutva tam kinnaram vijjhitva jivitakkhayam papetva imaya saddhim
samvasam kappessamiti cintetva candakinnaram vijjhi. So
vedanappatto paridevamano catasso gatha abhasi
        upaniyatidam manne cande lohitamadena majjami
        jahami jivitam pana me cande nirujjhanti.
        Osadhi me dukkham hadayam me dayhate nitamami
        tava candiya socantiya na nam annehi sokehi.
        Tinamiva milayami nadi aparipunnava sussami
        tava candiya socantiya na nam annehi sokehi.
        Vassamiva sare pade assuni vattare mayham
        tava candiya socantiya na nam annehi sokehiti.
     Tattha upaniyatiti sandhivicchedam niyati. Idanti jivitam. Panati
Bhadde cande mama jivitapana nirujjhanti. Osadhi meti jivitam
me osidati. Nitamamiti atikilamami. Tava candiyati imam mama
dukkham. Na nam annehi sokehiti atha kho tava candiya socantiya
sokahetu yasma tvam mama viyogena socissasi tasmati attho.
Tinamiva milayamiti tattapasane khittatinamiva mulachinnavanamiva milayamiti
vadati. Sare padeti yatha nama pabbatapade patitavassam saritva
acchinnadharam vattati.
     Mahasatto imahi catuhi gathahi paridevitva pupphasayane
nipannova satim visajjetva parivatti. Rajapi thitova. Itara
mahasatte paridevante attano ratiya matta hutva tassa viddhabhavam
na janati visannam pana nam parivattitva nipannam disva kinnu kho
me samikassa dukkhanti upadharenti paharamukhato paggharantam lohitam
disva piyasamike uppannam balavasokam santharetum asakkonti
mahasaddena paridevi. Raja kinnaro mato bhavissatiti nikkhamitva
attanam dassesi. Canda tam disva imina me corena piyasamiko
viddho bhavissatiti kampamana palayitva pabbatamatthake thatva
rajanam paribhasanti panca gatha abhasi
        paposi kho rajaputta yo me icchitapatim varakiya
        vijjha vanamulasmim yoyam viddho chama seti.
        Imam mayham hadayasokam patimuccatu rajaputta tava mata
        yo mayham hadayasoko kimpurisam apekkhamanaya.
        Imam mayham hadayasokam patimuccatu rajaputta tava jaya
        yo mayham hadayasoko kimpurisam apekkhamanaya.
        Ma ca puttam ma ca patim addakkhi rajaputta tava mata
        yo kimpurisam avadhi adusakam mayham kamahi.
        Ma ca puttam ma ca patim addakkhi rajaputta tava jaya
        yo kimpurisam avadhi adusakam mayham kamahiti.
     Tattha varakiyati kapanaya. Patimuccatuti patilabhatu phussatu
papunatu. Mayham kamahiti mayi kamena.
     Raja tam pancahi gathahi paridevitva pabbatamatthake thitamyeva
assasento gathamaha
        ma tvam cande rodi ma soci vanatimiramattakkhi
        mama tvam hohisi bhariya rajakule pujita naribhiti.
     Tattha candeti mahasattassa paridevanakale namassa sutatta
evamaha. Vanatimiramattakkhiti vanatimirapupphasamanakkhi. Pujita
naribhiti solasannam itthisahassanam jetthaka aggamahesi.
     Canda tassa vacanam sutva tvam kim vadesiti sihanadam nadanti
anantaram gathamaha
        api nunaham marissam na capana rajaputta tava hessam
        yo kimpurisam avadhi adusakam mayham kamahiti.
     Tattha api nunahanti api ekamseneva aham marissam.
     So tassa vacanam sutva nicchandarago hutva itaram gathamaha
        Api bhiruke jivitukamake kimpurisi gacchasi himavantam
        talisataggarabhojana anne tam miga ramissantiti.
     Tattha api bhiruketi atibhirukajatike. Talisataggarabhojanati
tvam talisapattataggarapattabhojana migi anne tam miga ramissanti
na tvam rajakule raha gacchati nam avaca.
     Vatva capana nirapekkho hutva pakkami. Sa tassa gatabhavam
natva oruyha mahasattam alingitva pabbatamatthakam aropetva
pabbatatale nipajjapetva sisamassa attano urusu thapetva
balavaparidevam paridevamana dvadasa gatha abhasi
        te pabbata ta ca kandara ta ca giriguhayo
        tattha tam apassanti kimpurisa katham aham kasam.
        Yesu pabbatesu mayam ekato abhiramimha
        tattha tam apassanti kimpurisa katham aham kasam.
        Te pannasanthata ramaniya valamigehi anucchinna
        tattha tam apassanti kimpurisa katham aham kasam.
        Accha savanti girinadiyo kusumabhikinnasotayo
        tattha tam apassanti kimpurisa katham aham kasam.
        Nilani himavato pabbatassa kutani dassaniyani
        tattha tam apassanti kimpurisa katham aham kasam.
        Pitani himavato pabbatassa kutani dassaniyani
        tattha tam apassanti kimpurisa katham aham kasam.
        Tambani himavato pabbatassa kutani dassaniyani
        tattha tam apassanti kimpurisa katham aham kasam.
        Tungani himavato pabbatassa kutani dassaniyani
        tattha tam apassanti kimpurisa katham aham kasam.
        Setani himavato pabbatassa kutani dassaniyani
        tattha tam apassanti kimpurisa katham aham kasam.
        Citrani himavato pabbatassa kutani dassaniyani
        tattha tam apassanti kimpurisa katham aham kasi.
        Yakkhaganasevite gandhamadane osathehi sanchanne
        tattha tam apassanti kimpurisa katham aham kasam.
        Kimpurisasevite gandhamadane osathehi sanchanne
        tattha tam apassanti kimpurisa katham aham kasanti.
     Tattha te pabbatati yesu mayam ekato abhiruhimha ime te
pabbata ca kandara ca giriguhayo tattheva thita tesam aham idani
tam apassanti katham kasam kim karissamiti tesu pupphaphalapallavadisobham
tam apassanti katham adhivasetum sakkhissamiti paridevati. Pannasanthatati
talisapattadigandhapannasanthata. Acchati vippasannodaka. Nilaniti
manimayani. Pitaniti sovannamayani. Tambaniti manosilamayani.
Tunganiti uccani tikhinaggani. Setaniti rajatamayani. Citraniti
sattaratanamissitani. Yakkhaganaseviteti bhummadevatahi sevite.
     Iti sa dvadasahi gathahi paridevitva mahasattassa ure
Hattham thapetva santapabhavam natva cando jivatiyeva
devataujjhanakammam katva jivitamassa dassamiti cintetva kinnu
kho lokapala nama natthi udahu vippavuttha adu mata te me
piyasamikam na rakkhantiti devujjhanakammam akasi. Tassa sokavegena
sakkassa bhavanam unham ahosi. Sakko avajjento tam karanam
natva brahmanavannenagantva kundikato udakam gahetva
mahasattam sinci. Tavadeva visam antaradhayi. Vano ruhi imasmim
thane viddhotipi na pannayi. Mahasatto sukhito utthasi.
Canda piyasamikam tam arogam disva somanassappatta sakkassa
pade vandanti anantaram gathamaha
        vande te ayirabrahme yo me icchitam patim varakiya
        amatena abhisinci samagatasmim piyatamenati.
     Tattha amatenati udakam amatanti mannamana evamaha.
Piyatamenati piyatarena ayameva patho.
     Sakko tesam ovadam adasi ito patthaya candapabbato
oruyha manussapatham ma gamittha idheva vasathati evancapana te
ovaditva sakatthanameva gato. Candapi kim no sami imina
saparipanthatthanena ehi candapabbatameva gamissamati vatva
osanagathamaha
        vicaramadani girivaranadiyo kusumabhikinnasotayo
        nanadumavasanayo piyam vadama annamannassati.
     Sattha imam dhammadesanam aharitva na bhikkhave idaneva
pubbepesa mayi asamhiracitta anannaneyyaevati vatva jatakam
samodhanesi tada raja devadatto ahosi sakko anuruddho canda
rahulamata candakinnaro pana ahamevati.
                  Candakinnarajata kam dutiyam.
                     ------------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 40 page 257-265. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=40&A=5230&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=40&A=5230&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=1883              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=7268              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=7539              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=7539              Contents of The Tipitaka Volume 27 http://84000.org/tipitaka/read/?index_27

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]