บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
๓๐. ๒. อุจฺฉุทายิกาวิมานวณฺณนา โอภาสยิตฺวา ปฐวึ สเทวกนฺติ อุจฺฉุทายิกาวิมานํ. ตสฺส กา อุปฺปตฺติ? ภควา ราชคเห วิหรตีติอาทิ สพฺพํ อนนฺตรวิมาเน วุตฺตสทิสํ. อยํ ปน วิเสโส:- อิธ อุจฺฉุ ทินฺนา, สสฺสุยา จ ปีฐเกน ปหฏา ตํขณญฺเญว มตา ตาวตึเสสุ อุปฺปนฺนา ตสฺสํเยว รตฺติยํ เถรสฺส อุปฏฺฐานํ อาคตา เกวลกปฺปํ คิชฺฌกูฏํ จนฺโท วิย สูริโย วิย จ โอภาเสนฺตี เถรํ วนฺทิตฺวา ปญฺชลิกา นมสฺสมานา เอกมนฺตํ อฏฺฐาสิ. อถ นํ เถโร:- [๒๙๖] "โอภาสยิตฺวา ปฐวึ สเทวกํ อติโรจสิ จนฺทิมสูริยา วิย สิริยา จ วณฺเณน ยเสน เตชสา พฺรหฺมาว เทเว ติทเส สหินฺทเก.--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๔๐.
[๒๙๗] ปุจฺฉามิ ตํ อุปฺปลมาลธารินี อาเวฬินี กญฺจนสนฺนิภตฺตเจ อลงฺกเต อุตฺตมวตฺถธารินี กา ตฺวํ สุเภ เทวเต วนฺทเส มมํ. [๒๙๘] กึ ตฺวํ ปุเร กมฺมมกาสิ อตฺตนา มนุสฺสภูตา ปุริมาย ชาติยา ทานํ สุจิณฺณํ อถ สีลสํยมํ เกนูปปนฺนา สุคตึ ยสสฺสินี. เทวเต ปุจฺฉิตาจิกฺข กิสฺส กมฺมสฺสิทํ ผลนฺ"ติ อิมาหิ คาถาหิ ปุจฺฉิ. #[๒๙๖-๗] ตตฺถ โอภาสยิตฺวา ปฐวึ สเทวกนฺติ จนฺทิมสูริยรสฺมิสมฺมิสฺเสหิ สิเนรุปสฺสวินิคฺคเตหิ ปภาวิสเรหิ วิชฺโชตยมานตาย เทเวน อากาเสน สหาติ สเทวกํ อุปคตภูมิภาคภูตํ อิมํ ปฐวึ วิชฺโชเตตฺวา, เอโกภาสํ เอกปชฺโชตํ กตฺวาติ อตฺโถ. โอภาสยิตฺวา ปฐวึ จนฺทิมสูริยา วิยาติ โยชนา. อติโรจสีติ อติกฺกมิตฺวา โรจสิ. ๑- ตํ ปน อติโรจนํ เกน กึ วิย เกน วาติ อาห "สิริยา"ติอาทิ. ตตฺถ สิริยาติ โสภคฺคาทิโสภาวิเสเสน. เตชสาติ อตฺตโน อานุภาเวน. อาเวฬินีติ รตนมยปุปฺผาเวฬวตี. เอวํ เถเรน ปุจฺฉิตา เทวตา อิมาหิ คาถาหิ วิสฺสชฺเชสิ:- [๒๙๙] "อิทานิ ภนฺเต อิมเมว คามํ ปิณฺฑาย อมฺหาก ฆรํ อุปาคมิ @เชิงอรรถ: ๑ สี. โสภสิ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๔๑.
ตโต เต อุจฺฉุสฺส อทาสิ ขณฺฑิกํ ปสนฺนจิตฺตา อตุลาย ปีติยา. [๓๐๐] สสฺสุ จ ปจฺฉา อนุยุญฺชเต มมํ กหนฺนุ อุจฺฉุํ วธุเก อวากิริ น ฉฑฺฑิตํ โน ปน ๑- ขาทิตํ มยา สนฺตสฺส ภิกฺขุสฺส สยํ อทาสหํ. [๓๐๑] ตุยฺหํ นฺวิทํ อิสฺสริยํ อโถ มม อิติสฺสา สสฺสุ ปริภาสเต มมํ ปีฐํ คเหตฺวา ปหารํ อทาสิ เม ตโต จุตา กาลกตามฺหิ เทวตา. [๓๐๒] ตเทว กมฺมํ กุสลํ กตํ มยา สุขญฺจ กมฺมํ อนุโภมิ อตฺตนา เทเวหิ สทฺธึ ปริจารยามหํ โมทามหํ กามคุเณหิ ปญฺจหิ. [๓๐๓] ตเทว กมฺมํ กุสลํ กตํ มยา สุขญฺจ กมฺมํ อนุโภมิ อตฺตนา เทวินฺทคุตฺตา ติทเสหิ รกฺขิตา สมปฺปิตา กามคุเณหิ ปญฺจหิ. [๓๐๔] เอตาทิสํ ปุญฺญผลํ อนปฺปกํ มหาวิปากา มม อุจฺฉุทกฺขิณา @เชิงอรรถ: ๑ ก. น จ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๔๒.
เทเวหิ สทฺธึ ปริจารยามหํ โมทามหํ กามคุเณหิ ปญฺจหิ. [๓๐๕] เอตาทิสํ ปุญฺญผลํ อนปฺปกํ มหาชุติกา มม อุจฺฉุทกฺขิณา เทวินฺทคุตฺตา ติทเสหิ รกฺขิตา สหสฺสเนตฺโตริว นนฺทเน วเน. [๓๐๖] ตุวญฺจ ภนฺเต อนุกมฺปกํ วิทุํ อุเปจฺจ วนฺทึ กุสลญฺจ ปุจฺฉิสํ ตโต เต อุจฺฉุสฺส อทาสิ ขณฺฑิกํ ปสนฺนจิตฺตา อตุลาย ปีติยา"ติ #[๒๙๙] ตตฺถ อิทานีติ อนนฺตราตีตทิวสตฺตา อาห, อธุนาติ อตฺโถ. อิมเมว คามนฺติ อิมสฺมึเยว คาเม, ราชคหํ สนฺธาย วทติ. วุตฺตํ หิ "คาโมปิ นิคโมปิ นครมฺปิ `คาโม' อิจฺเจว วุจฺจตี"ติ. ภุมฺมตฺเถ เจตํ อุปโยควจนํ. อุปาคมีติ อุปคโต อโหสิ. ๑- อตุลายาติ อนุปมาย, อปฺปมาณาย วา. #[๓๐๐] อวากิรีติ อปเนสิ ฉฑฺเฑสิ, วินาเสสิ วา. สนฺตสฺสาติ สาธุรูปสฺส สนฺตกิเลสสฺส ๒- ปริสฺสมมปฺปตฺตสฺส ๓- วา. #[๓๐๑] ตุยฺหํ นูติ นุสทฺโท อนตฺตมนตาสูจเน นิปาโต, โส "มมา"ติ เอตฺถาปิ อาเนตฺวา โยเชตพฺโพ "มม นู"ติ. อิทํ อิสฺสริยนฺติ เคเห อาธิปจฺจํ สนฺธายาห. ตโต จุตาติ ตโต มนุสฺสโลกโต จุตา. ยสฺมา ฐิตฏฺฐานโต อปคตาปิ @เชิงอรรถ: ๑ สี.,อิ. อสิ ๒ สี. สนฺตกิเลฺสคณสฺส ๓ อิ.,ม. ปริสฺสมปตฺตสฺส--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๔๓.
"จุตา"ติ วุจฺจติ, ตสฺมา จุตึ วิเสเสตุํ "กาลกตา"ติ วุตฺตํ. กาลกตาปิ จ น ยตฺถ กตฺถจิ นิพฺพตฺตา, อปิจ โข เทวตฺตํ อุปคตาติ ทสฺเสนฺตี อาห "อมฺหิ เทวตา"ติ. #[๓๐๒] ตเทว กมฺมํ กุสลํ กตํ มยาติ ตเทว อุจฺฉุขณฺฑทานมตฺตํ กุสลํ กมฺมํ กตํ มยา, อญฺญํ น ชานามีติ อตฺโถ. สุขญฺจ กมฺมนฺติ สุขญฺจ กมฺมผลํ. กมฺมผลํ หิ อิธ "กมฺมนฺ"ติ วุตฺตํ อุตฺตรปทโลเปน, การโณปจาเรน วา "กุสลานํ ภิกฺขเว ธมฺมานํ สมาทานเหตุ เอวมิทํ ปุญฺญํ ปวฑฺฒติ. ๑- อนุโภมิ สกํ ปุญฺญนฺ"ติ ๒- จ อาทีสุ วิย. กมฺมนฺติ วา กรณตฺเถ อุปโยควจนํ, กมฺเมนาติ อตฺโถ. กมฺเม วา ภวํ กมฺมํ ยถา ๓- กมฺมนฺติ. อถ วา กาเมตพฺพตาย กมฺมํ. ตํ หิ สุขรชนียภาวโต กามูปสํหิตํ กาเมตพฺพนฺติ กมนียํ. อตฺตนาติ อตฺตนา เอว, สยํวสิตาย เสริภาเวน สยเมวาติ อตฺโถ. ปริจารยามหํ อตฺตานนฺติ ปุริมคาถาย "อตฺตนา"ติ วุตฺตํ ปทํ วิภตฺติวิปริณาเมน "อตฺตานนฺ"ติ โยเชตพฺพํ. #[๓๐๓-๕] เทวินฺทคุตฺตาติ เทวินฺเทน สกฺเกน คุตฺตา, เทวินฺโท วิย วา คุตฺตา มหาปริวารตาย. สมปฺปิตาติ สุฏฺฐุ อปฺปิตา สมนฺนาคตา. มหาวิปากาติ วิปุลผลา. มหาชุติกาติ มหาเตชา, มหานุภาวาติ อตฺโถ. #[๓๐๖] ตุวนฺติ ตํ. อนุกมฺปกนฺติ การุณิกํ. วิทุนฺติ สปฺปญฺญํ, สาวก- ปารมิยา มตฺถกํ ปตฺตนฺติ อตฺโถ. อุเปจฺจาติ อุปคนฺตฺวา. วนฺทินฺติ ปญฺจปติฏฺฐิเตน อภิวาทยึ. กุสลญฺจ อาโรคฺยํ ปุจฺฉิสํ อปุจฺฉึ, อตุลาย ปีติยา อิทญฺจ กุสลํ อนุสฺสรามีติ อธิปฺปาโย. เสสํ เหฏฺฐา วุตฺตนยเมว. อุจฺฉุทายิกาวิมานวณฺณนา นิฏฺฐิตา. @เชิงอรรถ: ๑ ที.ปา. ๑๑/๘๐/๔๙ ๒ ขุ.วิมาน. ๒๖/๑๓๓/๒๐ ๓ ม. ยถาหอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๐ หน้า ๑๓๙-๑๔๓. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=30&A=2972&modeTY=2&pagebreak=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=30&A=2972&modeTY=2&pagebreak=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=30 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=841 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=827 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=827 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_26
|
บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑.
การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย.
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]