บาลีอรรถกถาเล่มที่ ๓๖

หน้าที่ ๓๕๒.

๒. ปญฺจภีรุกชาตกํ กุสลูปเทเส ธิติยา ทฬฺหาย จาติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต อชปาลนิโคฺรเธ มารธีตุปฺปโลภนสุตฺตนฺตํ อารพฺภ กเถสิ ฯ ภควตา หิ อาทิโต ปฏฺฐาย ททฺทลฺลมานา อาคญฺฉุํ ตณฺหา จ อรตี รคา ตา ตตฺถ ปนุที สตฺถา ตูลํ ภฏฺฐํว มาลุโตติ เอวํ ยาว ปริโยสานา ตสฺส สุตฺตนฺตสฺส กถิตกาเล ธมฺมสภายํ สนฺนิปติตา ภิกฺขู กถํ สมุฏฺฐาเปสุํ อาวุโส สมฺมาสมฺพุทฺโธ มารธีตโร อเนกสตานิ ทิพฺพรูปานิ มาเปตฺวา ปโลภนตฺถาย อุปสงฺกมนฺติโย อกฺขีนิ อุมฺมิเลตฺวา น โอโลเกสิ อโห พุทฺธพลนฺนาม อจฺฉริยนฺติ ฯ สตฺถา อาคนฺตฺวา กาย นุตฺถ ภิกฺขเว เอตรหิ กถาย สนฺนิสินฺนาติ ปุจฺฉิตฺวา อิมาย นามาติ วุตฺเต น ภิกฺขเว อิทาเนว มยฺหํ สพฺพาสเว เขเปตฺวา สพฺพญฺญุตํ ปตฺตสฺส มารธีตานํ อโนโลกนํ นาม อจฺฉริยํ อหญฺหิ ปุพฺเพ โพธิญาณํ ปริเยสมาโน สกฺกิเลสกาเล หิ อภิสงฺขตํ ทิพฺพรูปมฺปิ อินฺทฺริยานิ ภินฺทิตฺวา กิเลสวเสน อโนโลเกตฺวาว คนฺตฺวา มหารชฺชํ ปาปุณินฺติ วตฺวา อตีตํ อาหริ ฯ อตีเต พาราณสิยํ พฺรหมฺทตฺเต รชฺชํ กาเรนฺเต โพธิสตฺโต ภาติกสตสฺส กนิฏฺโฐ อโหสิ ฯ สพฺพํ เหฏฺฐา ตกฺกสิลชาตเก วุตฺตนเยเนว วิตฺถาเรตพฺพํ ฯ ตทา ปน ตกฺกสิลานครวาสีหิ พหินคเร

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๕๓.

สาลาย โพธิสตฺตํ อุปสงฺกมิตฺวา ยาจิตฺวา รชฺชํ ปฏิจฺฉาเปตฺวา อภิเสเก กเต ตกฺกสิลานครวาสิโน นครํ เทวนครํ วิย ราชภวนญฺจ อินฺทภวนํ วิย อลงฺกรึสุ ฯ ตทา โพธิสตฺโต นครํ ปวิสิตฺวา ราชภวเน ปาสาเท มหาตเล สมุสฺสาปิตเสตจฺฉตฺตํ รตนวรปลฺลงฺกํ อารุยฺห เทวราชลีฬฺหาย นิสีทิ ฯ อมจฺจา จ พฺราหฺมณคหปติกาทโย จ ขตฺติยกุมารา จ สพฺพาลงฺการปฺปฏิมณฺฑิตา ปริวาเรตฺวา อฏฺฐํสุ ฯ เทวจฺฉรปฺปฏิภาคา โสฬสสหสฺสนาฏกิตฺถิโย นจฺจคีตวาทิตกุสลา อุตฺตมวิลาสสมฺปนฺนา นจฺจคีตวาทิตานิ ปโยเชสุํ ฯ คีตวาทิตสทฺเทน ราชภวนํ เมฆตฺถนิตปูริโต มหาสมุทฺทกุจฺฉิ วิย เอกนินฺนาทํ อโหสิ ฯ โพธิสตฺโต ตํ อตฺตโน สิริโสภคฺคปฺปตฺตํ โอโลกยมาโน จินฺเตสิ สจาหํ ตาสํ ยกฺขินีนํ อภิสงฺขตํ ทิพฺพรูปํ โอโลกิสฺสํ ชีวิตกฺขยํ ปตฺโต อภวิสฺสํ อิมํ สิริโสภคฺคํ น โอโลกิสฺสํ ปจฺเจกพุทฺธานํ ปน โอวาเท ฐิตภาเวน อิทํ มยา ปตฺตนฺติ เอวญฺจ ปน จินฺเตตฺวา อุทานํ อุทาเนนฺโต อิมํ คาถมาห กุสลูปเทเส ธิติยา ทฬฺหาย จ อวตฺถิตตฺตา ภยภีรุตาย จ น รกฺขสีนํ วสมาคมิมฺห ส โสตฺถิภาโว มหตา ภเยน เมติ ฯ ตตฺถ กุสลูปเทเสติ กุสลานํ อุปเทเส ปจฺเจกพุทฺธานํ โอวาเทติ อตฺโถ ฯ ธิติยา ทฬฺหาย จาติ ทฬฺหาย ธิติยา จ ถิเรน

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๕๔.

อพฺโภจฺฉินฺนนิรนฺตรวิริเยน จาติ อตฺโถ ฯ อวตฺถิตตฺตา ภยภีรุตาย จาติ ภยภีรุตาย อวตฺถิตตาย จ ฯ ตตฺถ ภยนฺติ จิตฺตุตฺราสมตฺตํ ปริตฺตภยํ ฯ ภีรุตาติ สรีรกมฺปนปฺปตฺตํ มหาภยํ ฯ อิทํ อุภยมฺปิ มหาสตฺตสฺส ยกฺขินิโย นาเมตา มนุสฺสขาทิกาติ เภรวารมฺมณํปิ นาโหสิ ฯ เตนาห อวตฺถิตตฺตา ภยภีรุตาย จาติ ฯ ภยภีรุตาย อภาเวเนว เภรวารมฺมณํ ทิสฺวาปิ อนิวตฺตนภาเวนาติ อตฺโถ ฯ น รกฺขสีนํ วสมาคมิมฺหาติ ยกฺขกนฺตาเร ตาสํ รกฺขสีนํ วสํ น อาคมิมฺห ฯ ยสฺมา อมฺหากํ กุสลูปเทเส ธิติ จ ทฬฺหา อโหสิ ภยภีรุตาภาเวน จ อนิวตฺตนสภาวา อหุมฺหา ตสฺมา รกฺขสีนํ วสํ น อาคมิมฺหาติ วุตฺตํ โหติ ฯ ส โสตฺถิภาโว มหตา ภเยน เมติ โส เม อยํ อชฺช มหตา ภเยน รกฺขสีนํ สนฺติเก ปตฺตพฺเพน ทุกฺขโทมนสฺเสน โสตฺถิภาโว เขมภาโว ปีติโสมนสฺสภาโวเยว ชาโตติ ฯ เอวํ มหาสตฺโต อิมาย คาถาย ธมฺมํ เทเสตฺวา ธมฺเมน รชฺชํ กาเรตฺวา ทานาทีนิ ปุญฺญานิ กตฺวา ยถากมฺมํ คโต ฯ สตฺถา อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา ชาตกํ สโมธาเนสิ อหํ เตน สมเยน ตกฺกสิลํ คนฺตฺวา รชฺชํ ปตฺตกุมาโร อโหสินฺติ ฯ ปญฺจภีรุกชาตกํ ทุติยํ ฯ --------

อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๖ หน้า ๓๕๒-๓๕๔. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=36&A=7000&modeTY=2&pagebreak=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=36&A=7000&modeTY=2&pagebreak=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=132 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=875 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=867 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=867 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ http://84000.org/tipitaka/read/?index_27