บาลีอรรถกถาเล่มที่ ๓๗

๙ กกฺกรชาตกํ ^๑- ทิฏฺฐา มยา วเน รุกฺขาติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต ธมฺมเสนาปติสาริปุตฺตสฺส สทฺธิวิหาริกํ ทหรภิกฺขุํ อารพฺภ กเถสิ ฯ โส กิร อตฺตโน สรีรสฺส คุตฺติกมฺเม เฉโก อโหสิ ฯ สรีรสฺส เม สุขํ น ภเวยฺยาติ ภเยน อติสีตํ อติอุณฺหํ ปริโภคํ น กโรติ, สีตุณฺเหหิ สรีรํ กิลเมยฺยาติ ภเยน พหิ น นิกฺขมติ, อติกิลินฺนอุตฺตณฺฑุลาทีนิ น ภุญฺชติ ฯ ตสฺส สรีรคุตฺติกุสลตา สงฺฆมชฺเฌ ปากฏา ชาตา ฯ ธมฺมสภายํ ภิกฺขู กถํ สมุฏฺฐาเปสุํ อาวุโส อสุกทหโร กิร สรีรคุตฺติกมฺเม เฉโกติ ฯ สตฺถา อาคนฺตฺวา กายนุตฺถ ภิกฺขเว เอตรหิ กถาย สนฺนิสินฺนาติ ปุจฺฉิตฺวา อิมาย นามาติ วุตฺเต น ภิกฺขเว อยํ ทหโร อิทาเนว สรีรคุตฺติกมฺเม เฉโก, ปุพฺเพปิ เฉโก เยว อโหสีติ วตฺวา อตีตํ อาหริ ฯ อตีเต พาราณสิยํ พฺรหฺมทตฺเต รชฺชํ กาเรนฺเต โพธิสตฺโต @เชิงอรรถ: ^๑ กกรชาตกนฺติปิ ฯเปฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๑๔.

อรญฺญายตเน รุกฺขเทวตา อโหสิ ฯ อเถโก สกุณลุทฺทโก เอกํ กกฺกรํ อาทาย วาลรชฺชุญฺจ ยฏฺฐิญฺจ คเหตฺวา อรญฺเญ กกฺกเร พนฺธนฺโต เอกํ ปลายิตฺวา อรญฺญํ ปวิฏฺฐํ ปุราณกกฺกรํ พนฺธิตุํ อารภิ ฯ โส วาลปาเส กุสลตาย อตฺตานํ พนฺธิตุํ น เทติ, อุฏฺฐายุฏฺฐาย นิลียติ ฯ ลุทฺทโก อตฺตานํ สาขาปลฺลเวหิ ปฏิจฺฉาเทตฺวา ปุนปฺปุนํ ยฏฺฐิญฺจ ปาสญฺจ โอฑฺเฑติ ฯ กกฺกโร ตํ ลชฺชาเปตุกาโม มานุสิวาจํ นิจฺฉาเรตฺวา ปฐมํ คาถมาห ทิฏฺฐา มยา วเน รุกฺขา อสฺสกณฺณวิเภทกา, น ตานิ เอวํ สกฺกนฺติ ยถา ตฺวํ รุกฺขํ สกฺกสีติ ฯ ตสฺสตฺโถ สมฺม ลุทฺทก มยา อิมสฺมึ วเน ชาตา พหู อสฺสกณฺณา จ วิเภทกา จ รุกฺขา ทิฏฺฐปุพฺพา, ตานิ รุกฺขานิ ยถา ตฺวํ สกฺกสิ สงฺกมสิ อิโต จิโต จ วิจรสิ, เอวํ น สกฺกนฺติ น สงฺกมนฺติ น วิจรนฺติ ฯ เอวํ วตฺวา จ ปน โส กกฺกโร ปลายิตฺวา อญฺญตฺถ อคมาสิ ฯ ตสฺส ปลายิตฺวา คตกาเล ลุทฺทโก ทุติยํ คาถมาห ปุราณกกฺกโร อยํ เภตฺวา ปญฺชรมาคโต กุสโล วาลปาสานํ อปกฺกมติ ภาสตีติ ฯ ตตฺถ กุสโล วาลปาสานนฺติ วาลมเยสุ ปาเสสุ กุสโล อตฺตานํ พนฺธิตุํ อทตฺวา ปกฺกมติ เจว ภาสติ จ, ภาสิตฺวา จ ปน ปลาโตติ ฯ เอวํ วตฺวา ลุทฺทโก อรญฺเญ วิจริตฺวา ยถาลทฺธํ อาทาย เคหเมว คโต ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๑๕.

สตฺถา อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา ชาตกํ สโมธาเนสิ ฯ ตทา ลุทฺทโก เทวทตฺโต อโหสิ, กกฺกโร กายคุตฺติกุสโล ทหรภิกฺขุ, ตสฺส ปน การณสฺส ปจฺจกฺขการิกา รุกฺขเทวตา ปน อหเมวาติ ฯ กกฺกรชาตกํ นวมํ ฯ -------

อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๗ หน้า ๒๑๓-๒๑๕. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=37&A=4217&modeTY=2&pagebreak=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=37&A=4217&modeTY=2&pagebreak=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=267 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=1565 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=1551 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=1551 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ http://84000.org/tipitaka/read/?index_27