บาลีอรรถกถาเล่มที่ ๓๗

๒ สุนขชาตกํ พาโล วตายํ สุนโขติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต อมฺพณโกฏฺเกสุ อาสนสาลาย ภตฺตภุญฺชนสุนขํ อารพฺภ กเถสิ ฯ ตํ กิร ชาตกาลโต ปฏฺาย ปานียหารกา คเหตฺวา ตตฺถ โปเสสุํ ฯ โส อปรภาเค ตตฺถ ภตฺตํ ภุญฺชนฺโต ถูลสรีโร อโหสิ ฯ อเถกทิวสํ เอโก คามวาสี ปุริโส ตํ านํ ปตฺโต สุนขํ ทิสฺวา ปานียหารกานํ อุตฺตริสาฏกญฺจ กหาปณญฺจ ทตฺวา คทฺทเลน ^๑- พนฺธิตฺวา ตํ อาทาย ปกฺกามิ ฯ โส คเหตฺวา นียมาโน น วสฺสิ, ทินฺนํ ทินฺนํ ขาทนฺโต ปจฺฉโต ปจฺฉโต อคมาสิ ฯ อถ โส ปุริโส อยํ @เชิงอรรถ: ^๑ คทฺทูเลนาติปิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๓๐.

อิทานิ มํ ปิยายตีติ คทฺทลํ ^๑- โมเจติ ฯ โส วิสฺสฏฺมตฺโตว เอกเวเคน อาสนสาลเมว คโต ฯ ภิกฺขู ตํ ทิสฺวา เตน กตการณํ ชานิตฺวา สายณฺหสมเย ธมฺมสภายํ กถํ สมุฏฺาเปสุํ อาวุโส อาสนสาลายํ สุนโข พนฺธนโมกฺขกุสโล วิสฺสฏฺมตฺโตว ปุน อาคโตติ ฯ สตฺถา อาคนฺตฺวา กายนุตฺถ ภิกฺขเว เอตรหิ กถาย สนฺนิสินฺนาติ ปุจฺฉิตฺวา อิมาย นามาติ วุตฺเต น ภิกฺขเว โส สุนโข อิทาเนว พนฺธนโมกฺขกุสโล, ปุพฺเพปิ พนฺธนโมกฺขกุสโล เยวาติ วตฺวา อตีตํ อาหริ ฯ อตีเต พาราณสิยํ พฺรหฺมทตฺเต รชฺชํ กาเรนฺเต โพธิสตฺโต กาสิกรฏฺเ เอกสฺมึ มหาโภคกุเล นิพฺพตฺติตฺวา วยปฺปตฺโต ฆราวาสํ อคฺคเหสิ ฯ ตทา พาราณสิยํ เอกสฺส มนุสฺสสฺส สุนโข อโหสิ ฯ โส ปิณฺฑภตฺตํ ลภนฺโต ถูลสรีโร ชาโต ฯ อเถโก คามวาสี พาราณสึ อาคโต ตํ สุนขํ ทิสฺวา ตสฺส มนุสฺสสฺส อุตฺตริสาฏกญฺจ กหาปณญฺจ ทตฺวา สุนขํ คเหตฺวา จมฺมโยตฺเตน พนฺธิตฺวา โยตฺตโกฏิยํ คเหตฺวา คจฺฉนฺโต อฏวิมุเข เอกํ นฬสาลํ ปวิสิตฺวา สุนขํ พนฺธิตฺวา ผลเก นิปชฺชิตฺวา นิทฺทํ โอกฺกมิ ฯ ตสฺมึ กาเล โพธิสตฺโต เกนจิเทว กรณีเยน อฏวึ ปฏิปนฺโน ตํ สุนขํ โยตฺเตน พนฺธิตฺวา ปิตํ ทิสฺวา ปมํ คาถมาห พาโล วตายํ สุนโข โย วรตฺตํ น ขาทติ, พนฺธนา จ ปโมเจยฺย อสิโตว ฆรํ วเชติ ฯ @เชิงอรรถ: ^๑ คทฺทูลนฺติปิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๓๑.

ตตฺถ ปโมเจยฺยาติ ปมุญฺเจยฺย ฯ อยเมว วา ปาโ ฯ อสิโต ว ฆรํ วเชติ อสิโต ฉาโต ^๑- สุหิโต หุตฺวา อตฺตโน วสนฏฺานํ คจฺเฉยฺย ฯ ตํ สุตฺวา สุนโข ทุติยํ คาถมาห อฏฺิตํ เม มนสฺมึ เม อโถ เม หทเย กตํ, กาลญฺจ ปฏิกงฺขามิ ยาว ปสุปตุชฺชโนติ ฯ ตตฺถ อฏฺิตํ เม มนสฺมึ เมติ ยํ ตุมฺเห กเถถ, ตํ มยา มนสฺมึ อธิฏฺิตเมว มนสฺมึ เยว เม เอตํ อธิฏฺิตนฺติ ฯ อโถ เม หทเย กตนฺติ อถ ปน เม ตุมฺหากมฺปิ วจนํ หทเย กตเมว ฯ กาลญฺจ ปฏิกงฺขามีติ กาลญฺจ ปฏิมาเนมิ ฯ ยาว ปสุปตุชฺชโนติ ยาวายํ มหาชโน ปสุปตุ นิทฺทํ โอกฺกมตุ, ตาวาหํ กาลํ ปฏิมาเนมิ ฯ อิตรถา หิ อยํ สุนโข ปลายตีติ อตฺตโน มโนรโถ ^๒- อุปฺปชฺเชยฺย, ตสฺมา รตฺติภาเค สพฺเพสํ สุตฺตกาเล จมฺมโยตฺตํ ขาทิตฺวา ปลายิสฺสามีติ ฯ โส เอวํ วตฺวา มหาชเน นิทฺทํ โอกฺกมนฺเต โยตฺตํ ขาทิตฺวา สุหิโตว ปลายิตฺวา อตฺตโน สามิกานํ ฆรเมว คโต ฯ สตฺถา อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา ชาตกํ สโมธาเนสิ ฯ ตทา สุนโข เอตรหิ สุนโขว, ปณฺฑิตปุริโส ปน อหเมวาติ ฯ สุนขชาตกํ ทุติยํ ฯ @เชิงอรรถ: ^๑ ธาโตติปิ ฯ ^๒ รโวติปิ ฯ

อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๗ หน้า ๓๒๙-๓๓๑. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=37&A=6502&modeTY=1&pagebreak=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=37&A=6502&modeTY=1&pagebreak=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=334 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=1895 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=1886 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=1886 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ http://84000.org/tipitaka/read/?index_27