AtthaPali Vol.12

2. Devadahasuttavaṇṇanā [2] Dutiye devadahanti devā vuccanti rājāno, tesaṃ maṅgaladaho, sayaṃ jāto vā so dahoti, tasmā "devadaho"ti vutto. Tassa avidūre nigamo devadahantveva napuṃsakaliṅgavasena saṅkhyaṃ gato. Pacchābhūmagamikāti pacchābhūmaṃ niviṭṭhajanapadaṃ gantukāmā. Nivāsanti temāsaṃ vassāvāsaṃ. Apalokitoti āpucchito. Apalokethāti āpucchatha. Kasmā theraṃ āpucchāpeti? te sabhāre kātukāmatāya. Yo hi ekavihāre vasantopi santikaṃ na gacchati pakkamanto anāpucchā pakkamati, ayaṃ nibbhāro nāma yo ekavihāre vasantopi āgantvā passati. Pakkamanto āpucchati, ayaṃ sabhāro nāma. Imepi bhikkhū bhagavā "evamime sīlādīhi vaḍḍhissantī"ti sabhāre kātukāmo āpacchāpeti. @Footnote: ¹ Sī. āturacittataṃyeva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page282.

Paṇḍitoti dhātukosallādinā catubbidhena paṇḍiccena samannāgato. Anuggāhakoti āmisānuggahena ca dhammānuggahena cāti davīhipi anuggahehi anuggāhako. Thero kira aññe bhikkhū viya pātova piṇḍāya agantvā sabbabhikkhūsu gatesu sakalaṃ saṃghārāmaṃ anuvicaranto asammaṭṭhaṭṭhānaṃ sammajjati, achaḍḍitaṃ kacavaraṃ chaḍḍeti, saṃghārāme dunnikkhittāni mañcapīṭhadārubhaṇḍamattikābhaṇḍāni paṭisāmeti. Kiṃkāraṇā? "mā aññatitthiyā vihāraṃ paviṭṭhā disvā paribhavaṃ akaṃsū"ti. Tato gilānasālaṃ gantvā gilāne assāsetvā "kena attho"ti pucchitvā yena attho hoti, tadatthaṃ tesaṃ daharasāmaṇere ādāya bhikkhācāravattena vā sabhāgaṭṭhāne vā bhesajjaṃ pariyesitvā tesaṃ datvā "gilānupaṭṭhānaṃ nāma buddhapaccekabuddhehi vaṇṇitaṃ, gacchatha sappurisā appamattā hothā"ti te pesetvā sayaṃ piṇḍāya caritvā upaṭṭhākakule vā bhattakiccaṃ katvā vihāraṃ gacchati. Idaṃ tāvassa nibaddhavāsaṭṭhāne āciṇṇaṃ. Bhagavati pana cārikaṃ caramāne "ahaṃ aggasāvako"ti upāhanaṃ āruyha chattaṃ gahetvā purato purito na gacchati. Ye pana tattha mahallakā vā ābādhikā vā atidaharā vā, tesaṃ rujjanaṭṭhānāni telena makkhāpetvā pattacīvaraṃ attano daharasāmaṇerehi gāhāpetvā taṃdivasaṃ vā dutiyadivasaṃ vā te gaṇhitvāva gacchati, ekadivasaṃ hi taññeva āyasmantaṃ ativikāle sampattattā senāsanaṃ alabhitvā cīvarakuṭiyaṃ nisinnaṃ disvā satthā punadivase bhikkhusaṃghaṃ sannipātetvā hatthivānaratittiravatthuṃ ^1- kathetvā "yathāvuḍḍhaṃ senāsanaṃ dātabban"ti sikkhāpadaṃ ^2- paññāpesi. Evaṃ tāvesa āmisānuggahena anuggaṇhāti. Ovadanto panesa satavārampi sahassavārampi tāva ovadati, yāva so puggalo sotāpattiphale patiṭṭhāti, @Footnote: ¹ vi. cūḷa. 7/311/81, khu. apa. 27/37/12 (syā) ² vi. cūḷa. 7/313/83/85

--------------------------------------------------------------------------------------------- page283.

Atha naṃ vissajjetvā aññaṃ ovadati. Iminā nayena ovadato cassa ovāde ṭhatvā arahattaṃ pattā gaṇanapathaṃ atikkantā. Evaṃ dhammānuggahena anuggaṇhāti. Paccassosunti te bhikkhū "amhākaṃ neva upajjhāyo, na ācariyo, na sandiṭṭhasambhatto, kiṃ tassa santike karissāmā"ti tuṇhībhāvaṃ anāpajjitvā "evaṃ bhante"ti satthu vacanaṃ sampaṭicchiṃsu. Elagalāgumbeti ^1- jigucchamaṇḍapake. ^2- So kira elagalāgumbo dhuvasalilaṭṭhāne jāto. Athettha catūhi pādehi maṇḍapaṃ katvā tassa upari taṃ gumbaṃ āropesuṃ, so taṃ maṇḍapaṃ chādesi. Athassa heṭṭhā iṭṭhakāhi paricinitvā bālikaṃ okiritvā āsanaṃ paññāpayiṃsu. Sītalaṃ divāṭṭhānaṃ udakavāto vāyati. Thero tasmiṃ nisīdi. Taṃ sandhāya vuttaṃ "elagalāgumbe"ti. Nānāverajjagatanti ekassa rañño rajjato nānāvidhaṃ rajjagataṃ. Virajjanti aññaṃ rajjaṃ. Yathā hi sadesato añño videso, evaṃ nivuttharajjato aññaṃ rajjaṃ virajjaṃ nāma, taṃ verajjanti vuttaṃ. Khattiyapaṇḍitāti bimbisārakosalarājādayo paṇḍitarājāno. Brāhmaṇapaṇḍitāti caṅkītārukkhādayo paṇḍitabrāhmaṇā. Gahapatipaṇḍitāti cittasudattādayo paṇḍitagahapatayo. Samaṇapaṇḍitāti sabhiyapilotikādayo paṇḍitaparibbājakā. Vīmaṃsakāti atthagavesino. Kiṃvādīti kiṃ attano dassanaṃ vadati, kiṃ laddhikoti attho. Kimakkhāyatīti kiṃ sāvakānaṃ ovādānusāsaniṃ ācikkhati. Dhammassa cānudhammanti bhagavatā vuttabyākaraṇassa anubyākaraṇaṃ. Sahadhammikoti sakāraṇo. Vādānuvādoti bhagavatā vuttavādassa anuvādo. "vādānupāto"tipi pāṭho, satthu vādassa anupāto anupatanaṃ, anugamananti attho. Imināpi vādaṃ anugato vādoyeva dīpito hoti. Avītarāgassātiādīsu taṇhāvaseneva attho veditabbo. Taṇhā hi rajjanato rāgo, chandiyanato chando, piyāyanaṭṭhena pemaṃ, pivitukāmaṭṭhena @Footnote: ¹ ṭīkā. eḷakāḷagumbe ² Sī. gacchamaṇḍape, ka. gudhe jigucchamaṇḍapake

--------------------------------------------------------------------------------------------- page284.

Pipāsā, anudahaṭṭhena pariḷāhoti vuccati. Akusale cāvuso dhammetiādi kasmā āraddhaṃ? pañcasu khandhesu avītarāgassa ādīnavaṃ, vītarāgassa ca ānisaṃsaṃ dassetuṃ. Tatra avighātoti niddukkho. Anupāyāsoti nirupatāPo. Apariḷāhoti niddāhoti. Evaṃ sabbattha attho veditabbo. Dutiyaṃ.

The Pali Atthakatha in Roman Book 12 page 281-284. http://84000.org/tipitaka/atthapali/rm_line.php?B=12&A=6204&pagebreak=1 อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=12&A=6204&pagebreak=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=17&i=6 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=17&A=106 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=17&A=132 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=17&A=132 Contents of The Tipitaka Volume 16 http://84000.org/tipitaka/read/?index_17