ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter
Atthakatha Book 2 : PALI ROMAN Vinaya.A. (samanta.2)

     {471} Tena samayena buddho bhagavati uddositasikkhapadam. Tattha
santaruttarenati antaranti antaravasako vuccati. Uttaranti
uttarasango. Saha antarena uttaram santaruttaram. Tena
santaruttarena. Saha antaravasakena uttarasangenati attho.
Kannakitaniti sedena phutthokasesu sanjatakalasetamandalani.
Addasa kho ayasma anando senasanacarikam ahindantoti
thero kira bhagavati divapatisallanatthaya gandhakutim pavitthe tam okasam
labhitva dunnikkhittani darubhandamattikabhandani patisamento
asammatthatthanam sammajjanto gilanehi bhikkhuhi saddhim patisantharam
karonto tesam bhikkhunam senasanatthanam sampatto addasa. Tena
vuttam addasa kho ayasma anando senasanacarikam ahindantoti.
     {473} Avippavasasammatim datunti avippavase sammati avippavasasammati.
Avippavasaya va sammati avippavasasammati. Ko
panettha anisamso. Yena civarena vippavasati tam nissaggiyam na
hoti apattinca na apajjati. Kittakam kalam. Mahasumatthero
tava aha yava rogo na vupasamati vupasante pana roge sigham
civaratthanam agantabbanti. Mahapadumatthero aha sigham agacchato

--------------------------------------------------------------------------------------------- page176.

Rogo patikuppeyya tasma sanikam agantabbam yato patthaya hi sattham va pariyesati gacchamiti abhogam va karoti tato patthaya vattati na dani gamissamiti evam pana dhuranikkhepam karontena paccuddharitabbam atirekacivaratthane thassatiti. Sace panassa rogo patikuppati kim katabbanti. Pussadevatthero tava aha sace soyeva rogo patikuppati saeva sammati puna sammatidanakiccam natthi athanno kuppati puna databba sammatiti. Upatissatthero aha so va rogo hotu anno va puna sammatidanakiccam natthiti. {475-476} Nitthitacivarasmim bhikkhunati idha pana purimasikkhapade viya attham aggahetva nitthite civarasmim bhikkhunoti evam samivasena karanavacanassa attho veditabbo. Karanavasena hi bhikkhuna idam nama katabbanti natthi samivasena pana bhikkhuno civarasmim nitthite kathine ca ubbhate evam chinnapalibodho ekarattampi ce bhikkhu ticivarena vippavaseyyati evam attho yujjati. Tattha ticivarenati adhitthitesu tisu civaresu yenakenaci. Ekena vippavutthopi hi ticivarena vippavuttho hoti patisiddhapariyapannena vippavutthatta. Tenevassa padabhajane sanghatiya vati adi vuttam. Vippavaseyyati vippavuttho vaseyya. {477-478} Gamo ekupacaroti adi avippavasalakkhanavavatthapanattham vuttam. Tato param yathakkamena taneva pannarasa matikapadani

--------------------------------------------------------------------------------------------- page177.

Vittharento gamo ekupacaro namati adimaha. Tattha ekakulassa gamoti ekassa ranno va gamabhojakassa va gamo. Parikkhittoti yenakenaci pakarena va vatiya va parikhaya va parikkhitto. Ettavata ekakulassa gamassa ekupacarata dassita. Antogame vatthabbanti evarupe game civaram nikkhipitva gamantare yatharucite thane arunam utthapetum vattati. Aparikkhittoti imina tasseva gamassa nanupacarata dassita. Tasmim ghare vatthabbanti evarupe game yasmim ghare civaram nikkhittam tattha vatthabbam. Hatthapasa va na vijahitabbanti athava tam gharam samantato hatthapasa na vijahitabbam. Addhateyyaratanappamanappadesa uddham na vijahitabbanti vuttam hoti. Addhateyyaratanabbhantare pana vatthum vattati. Tam pamanam atikkamitva sacepi iddhima bhikkhu akase arunam utthapeti nissaggiyameva hoti. Ettha ca yasmim ghareti gharaparicchedo ekakulassa nivesanam hotiti adina lakkhanena veditabbo. {479} Nanakulassa gamoti nanarajunam va gamabhojakanam va gamo vesalikusinaradisadiso. Parikkhittoti imina nanakulassa gamassa ekupacarata dassita. Sabhaye va dvaramule vati ettha sabhayanti lingabyattayena sabha vutta. Dvaramuleti nagaradvarassa samipe. Idam vuttam hoti evarupe game yasmim ghare civaram nikkhittam tattha va vatthabbam. Tattha saddasanghutthena va janasambadhena va vasitum asakkontena sabhaye va vatthabbam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page178.

Nagaradvaramule va. Tatrapi vasitum asakkontena yattha katthaci phasukatthane vasitva antoarune agamma tesamyeva sabhayadvaramulanam hatthapasa va na vijahitabbam 1-. Gharassa pana civarassa va hatthapase vatthabbameva natthi. Sabhayam gacchantena hatthapase civaram nikkhipitvati sace ghare atthapetva sabhaye thapessamiti sabhayam gacchati tena sabhayam gacchantena hatthapase hattham pasaretva handimam civaram thapemiti evam nikkhepamukhe hatthapasagate kismimci apane civaram nikkhipitva purimanayeneva sabhaye va vatthabbam dvaramule va hatthapasa va na vijahitabbam. Tatrayam vinicchayo. Pussadevatthero tava aha civarahatthapase vasitabbam natthi yattha katthaci vithihatthapasepi sabhayahatthapasepi dvarahatthapasepi vasitum vattatiti. Upatissatthero panaha nagarassa bahunipi dvarani honti bahunipi sabhayani tasma sabbattha na vattati yassa pana vithiya civaram thapitam yam tassa sammukhatthane sabhayanca dvaranca tassa sabhayassa ca dvarassa ca hatthapasa na vijahitabbam evam hi sati sakka civarassa pavuttim janitunti. Sabhayam pana gacchantena yassa apanikassa hatthe nikkhittam sace so tam civaram atiharitva ghare nikkhipati vithihatthapaso na rakkhati gharasseva hatthapase vatthabbam. Sace mahantam gharam hoti dve vithiyo pharitva thitam purato va pacchato va hatthapaseyeva aruno utthapetabbo. Sabhaye nikkhipitva pana @Footnote: 1. idha itisaddo icchitabbo.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page179.

Sabhaye va tassa sammukhe nagaradvaramule va tesamyeva hatthapase va arunam 1- utthapetabbam. Aparikkhittoti imina tasseva gamassa nanupacarata dassita. Etenevupayena sabbattha ekupacarata ca nanupacarata ca veditabba. Paliyam pana gamo ekupacaro namati evam adimhi ajjhokaso ekupacaro namati evam ante ca ekameva matikapadam uddharitva padabhajanam vittharitam. Tasma tasseva padassanusarena sabbattha parikkhepadivasena ekupacarata aparikkhepadivasena nanupacarata ca veditabba. {480-481} Nivesanadisu ovarakati gabbhanamyevetam pariyayavacanam. Hatthapasa vati gabbhassa va gharassa va hatthapasa. Dvaramule vati sabbesam sadharane gharadvaramule va. Hatthapasa vati gabbhassa va gharassa va gharadvaramulassa va hatthapasa. {482-487} Uddositoti yanadinam bhandanam sala. Ito patthaya nivesane vuttanayeneva vinicchayo veditabbo. Attoti patirajadipatibahanattham itthakahi kato bahalabhittiko catuppancabhumiko patissayaviseso. Maloti ekakutasangahito caturassapasado. Pasadoti dighapasado. Hammiyanti mundacchadanapasado. {489} Sattabbhantarati ettha etam abbhantaram atthavisatihattham hoti. Satthoti sace sattho gacchanto gamam va nadim va pariyadayitva titthati anto pavitthena saddhim ekabaddho hutva oranca paranca pharitva thito hoti @Footnote: 1. pumlingo katabbo. ito paresupi tatheva katabbam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page180.

Satthapariharova labbhati. Atha game va nadiya va pariyapanno hoti anto pavittho sattho gamapariharo ceva nadipariharo ca labbhati. Sace viharasimam atikkamitva titthati antosimayam civaram hoti tattha viharam gantva vasitabbam. Sace bahisimayam civaram hoti satthasamipeyeva vasitabbam. Sace gacchanto sakate va bhagge gone va natthe antara chijjati yasmim kotthase civaram nikkhittam tattha vasitabbam. {490} Ekakulassa khette hatthapaso nama civarassa hatthapasoyeva. Nanakulassa khette hatthapaso nama khettadvarassa hatthapaso. Aparikkhitte civarasseva hatthapasova. {491-492} Dhannakarananti khalam vuccati. Aramoti puppharamo phalaramo va. Dvisupi khette vuttasadisova vinicchayo. Viharoti nivesanasadisova vinicchayo. Rukkhamule antochayayanti chayaya phutthokasassa antoyeva. Viralasakhassa pana rukkhassa atapena phutthokase thapitam nissaggiyameva hoti. Tasma tadisassa sakhachayaya va khandhacchayaya va thapetabbam. Sace sakhaya va vitape va thapeti upari annassa sakhachayaya phutthokaseyeva thapetabbam. Khujjarukkhassa chaya duram gacchati chayaya. Ghanatthane thapetum vattatiyeva. Idhapi hatthapaso civarahatthapasoyeva. Agamake aranneti agamakam nama arannam vijjhataviadisu va samuddamajjhe va macchabandhanam agamanapathesu dipakesu labbhati. Samanta sattabbhantarati majjhe thitassa sabbadisasu sattabbhantara vinibbedhena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page181.

Cuddasa honti. Majjhe nisinno puratthimaya va pacchimaya va disaya pariyante thitacivaram rakkhati. Sace pana arunuggamanasamaye kesaggamattampi puratthimadisam gacchati pacchimaya disaya civaram nissaggiyam hoti. Esa nayo itarasmim. Uposathakale pana parisapariyante nisinnabhikkhuto patthaya sattabbhantarasima sodhetabba. Yattakam bhikkhusangho vaddhati simapi tattakam vaddhati. {495} Anissajjitva paribhunjati apatti dukkatassati ettha sace padhaniko bhikkhu sabbarattim padhanamanuyunjitva paccusasamaye nahayissamiti nikkhamati tinipi civarani naditire thapetva nadim otarati nahayantasseva cassa arunam utthahati kim katabbam so hi yadi uttaritva civaram nivaseti nissaggiyam civaram anissajjitva paribhunjanapaccaya dukkatam apajjati atha naggo gacchati evampi dukkatam apajjatiti. Na apajjati so hi yava annam bhikkhum disva vinayakammam na karoti tava tesam civaranam aparibhogarahatta natthacivaratthane thito hoti natthacivarassa ca akappiyam nama natthi tasma ekam nivasetva dve hatthena gahetva viharam gantva vinayakammam katabbam. Sace dure viharo hoti antaramagge manussa sancaranti te disva ekam nivasetva ekam parupitva ekam amsakute thapetva gantabbam. Sace vihare sabhagam bhikkhum na passati bhikkhacaram gata honti sanghatim bahigame thapetva santaruttarena asanasalam gantva vinayakammam katabbam. Sace bahigame corabhayam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page182.

Hoti parupitva gantabbam. Sace asanasala sambadha hoti janakinna na sakka ekamante civaram apanetva vinayakammam katum ekam bhikkhum adaya bahigamam gantva vinayakammam katva civarani paribhunjitabbani. Sace bhikkhu daharanam hatthe pattacivaram datva maggam gacchanta pacchime yame sayitukama honti attano attano civaram hatthapase katvava sayitabbam. Sace gacchantanamyeva asampattesu daharesu aruno uggacchati civarani nissaggiyani honti. Nissayo pana na patippassambhati. Daharanampi purato gacchantanam theresu asampattesupi eseva nayo. Maggam virajjhitva aranne annamannam apassantesupi eseva nayo. Sace pana dahara mayam bhante muhuttam sayitva asukasmim nama okase tumhe sampapunissamati vatva yava arunuggamana sayanti civaram nissaggiyam hoti nissayo ca patippassambhati. Dahare uyyojetva theresu sayantesupi eseva nayo. Dvedhapatham disva thera ayam maggoti dahara ayam maggoti vatva annamannassa vacanam aggahetva gatava saha arunassa uggamanapi 1- civarani nissaggiyani honti nissayo ca patippassambhati. Sace dahara maggato okkamma antoaruneyeva nivattissamati bhesajjatthaya gamam pavisitva agacchanti asampattanamyeva ca tesam aruno uggacchati civarani nissaggiyani honti nissayo pana na @Footnote: 1. uggamanena.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page183.

Patippassambhati. Sace pana dhenubhayena va sunakhabhayena va muhuttam thatva gamissamati thatva va nisiditva va gacchanti antaramagge arune uggate civarani ca nissaggiyani honti nissayo ca patippassambhati. Sace antoaruneyeva agamissamati antosimaya gamam pavitthanam antara arunam uggacchati neva civarani nissaggiyani honti na nissayo patippassambhati. Sace pana vibhayatu va ma vati nisidanti arune uggatepi na civarani nissaggiyani honti nissayo pana patippassambhati. Ye pana upasampadadikammatthaya antoaruneyeva agamissamati saussaheneva bahiupacarasimaya malakam pavisanti tattha arunam utthahati civaram nissaggiyam nissayo pana na patippassambhati. Tameva antoupacarasimaya malakam pavisanti arune uggate civaram na nissaggiyam nissayo na patippassambhati. Ye ca antoaruneyeva agamissamati samantaviharam dhammassavanatthaya saussaha gacchanti antaramaggeyeva ca nesam arunam uggacchati civarani nissaggiyani honti nissayo pana na patippassambhati. Sace dhammagaravena yava pariyosanam sutvava gamissamati nisidanti saha arunassa uggamana civaranipi nissaggiyani honti nissayopi patippassambhati. Therena daharam civaram dhovanatthaya gamantaram pesentena attano civaram paccuddharitvava databbam. Daharassapi civaram paccuddharapetva thapetabbam. Sace asatiyapi gacchati attano civaram paccuddharitva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page184.

Daharassa civaram vissasena gahetabbam thapetva. Sace thero na sarati daharo ca sarati daharena attano civaram paccuddharitva therassa civaram vissasena gahetva gantva vattabbam bhante tumhakam civaram adhitthahitva paribhunjathati. Attano civaram adhitthatabbam. Evam ekassa satiyapi apattimokkho hotiti. Sesam uttanatthameva. Samutthanadisu pathamakathinasikkhapade anadhitthanam avikappananca akiriya idha apaccuddharanam ayameva viseso. Sesam sabbattha vuttanayamevati. Uddositasikkhapadavannana nitthita.


             The Pali Atthakatha in Roman Book 2 page 175-184. http://84000.org/tipitaka/atthapali/rm_line.php?B=2&A=3672&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=2&A=3672&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=2&i=10              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=2&A=156              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=2&A=109              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=2&A=109              Contents of The Tipitaka Volume 1 http://84000.org/tipitaka/read/?index_2

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]