ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext book chage to ROMAN letter
Atthakatha Book 31 : PALI ROMAN Peta.A. (paramatthadi.)

page304.

136. 16. Satthikutapetavatthuvannana kim nu ummattarupo vati idam satthari veluvane viharante annataram petam arabbha vuttam. Atite kira baranasinagare annataro pithasappi salittakapayoge kusalo, tahim 1- sakkharakhipanasippe nipphattim gato nagaradvare nigrodharukkhamule nisiditva sakkharapaharehi hatthiassamanussarathakutagaradhajapunnaghatadirupani nigrodhapattesu dasseti, nagaradaraka 2- attano kilanatthaya masakaddhamasakadini datva yatharuci tani sippani karapenti. Athekadivasam baranasiraja nagarato nikkhamitva tam nigrodhamulam upagato nigrodhapattesu hatthirupadivasena nanavidharupavibhattiyo appita 3- disva manusse pucchi "kena nu kho imesu nigrodhapattesu evam nanavidharupavibhattiyo kata"ti. Manussa tam pithasappim dassesum "deva imina kata"ti. Raja tam pakkosapetva evamaha "sakka nu kho bhane maya dassitassa ekassa purisassa kathentassa ajanantasseva kucchiyam ajalandikahi puretun"ti. Sakka devati. Raja tam attano rajabhavanam netva bahubhanike purohite nibbinnarupo purohitam pakkosapetva tena saha vivitte okase sanipakaraparikkhitte nisiditva mantayamano pithasappim pakkosapesi. Pithasappi nalimatta ajalandika adaya agantva ranno akaram natva purohitabhimukho nisinno tena mukhe vivate sanipakaravivarena ekekam ajalandikam tassa galamule patitthapesi. So lajjaya uggilitum asakkonto sabba ajjhohari. Atha nam raja ajalandikahi puritodaram vissajji "gaccha brahmana, laddham taya bahubhanitaya phalam, maddanaphalapiyangutacadihi 4- abhisankhatam panakam pivitva @Footnote: 1 Si.,i. tatha hi 2 Si. nagare daraka 3 Si. anappaso, i. anappaka @4 Si.,i. madanaphalapiyangupattadihi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page305.

Ucchaddehi, evam te sotthi bhavissati"ti. Tassa ca pithasappissa tena kammena attamano hutva cuddasa game adasi. So game labhitva attanam sukhento pinento parijanampi sukhento pinento samanabrahmanadinam yatharaham kinci dento ditthadhammikam samparayikanca attham ahapento sukheneva jivati, attano santikam upagatanam sippam sikkhantanam bhattavetanam deti. Atheko puriso tassa santikam upagantva evamaha "sadhu acariya mampi etam sippam sikkhapehi, mayham pana alam bhattavetanena"ti. So tam purisam tam sippam sikkhapesi. So sikkhitasippo sippam vimamsitukamo gantva gangatire nisinnassa 1- sunettassa nama paccekabuddhassa sakkharabhighatena sisam bhindi, paccekabuddho tattheva gangatire parinibbayi. Manussa tam pavattim sutva 2- tam purisam tattheva leddudandadihi paharitva jivita voropesum. So kalakato avicimahaniraye nibbattitva bahuni vassasahassani niraye pacitva tasseva kammassa vipakavasesena imasmim buddhuppade rajagahanagarassa avidure peto hutva nibbatti. Tassa kammassa sarikkhakena vipakena 3- bhavitabbanti kammavegukkhittani pubbanhasamayam majjhanhikasamayam sayanhasamayanca satthiayokutasahassani matthake nipatanti. So chinnabhinnasiso adhimattavedanappatto bhumiyam nipatati, ayokutesu pana apagatamattesu patipakatikasiro 4- titthati. Athekadivasam ayasma mahamoggallano gijjhakutapabbata otaranto tam disva:- [806] "kim nu ummattarupova migo bhantova dhavasi nissamsayam papakammanto 5- kim nu saddayase 6- tuvan"ti imaya gathaya patipucchi. @Footnote: 1 Ma. vimamsitukamo gangatirena gacchantassa 2 Ma. disva 3 Ma. kammasarikkhakavipakena @4 Ma. patipakatikasariro 5 Si.,i. papakammam 6 ka. saddahase

--------------------------------------------------------------------------------------------- page306.

Tattha ummattarupovati ummattakasabhavo viya ummadappatto viya. Migo bhantova dhavasiti bhantamigo viya ito cito ca dhavasi. So hi tesu ayokutesu nipatantesu parittanam apassanto "na siya nu kho evam paharo"ti 1- itopi ettopi palayati. Te pana kammavegukkhitta yattha katthaci thitassa matthakeyeva nipatanti 2-. Kim nu saddayase tuvanti kim nu kho tuvam saddam karosi, ativiya vissaram karonto vicarasi. Tam sutva peto:- [807] "aham bhadante petomhi duggato yamalokiko papakammam karitvana petalokam ito gato. [808] Satthi kutasahassani paripunnani sabbaso sise mayham nipatanti te bhindanti ca matthakan"ti dvihi gathahi pativacanam adasi. Tattha satthi kutasahassaniti satthimattani ayokutasahassani. Paripunnaniti anunani. Sabbasoti sabbabhagato. Tassa kira satthiya ayokutasahassanam patanappahonakam mahantam pabbatakutappamanam sisam nibbatti. Tam tassa valaggakotinitudanamattampi 3- thanam asesetva tani kutani patantani matthakam bhindanti, tena so attassaram karoti. Tena vuttam "sabbaso sise mayham nipatanti, te bhindanti ca matthakan"ti. Atha nam thero katakammam pucchanto:- [809] "kim nu kayena vacaya manasa dukkatam katam kissakammavipakena idam dukkham nigacchasi. @Footnote: 1 Ma. siya nu kho evam pariharoti 2 Si.,i. upari patanti @3 Ma. valaggakotimattampi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page307.

[810] Satthi kutasahassani paripunnani sabbaso sise tuyham nipatanti te bhindanti ca matthakan"ti dve gatha abhasi. Tassa peto attana katakammam acikkhanto:- [811] "athaddasasim 1- sambuddham sunettam bhavitindriyam nisinnam rukkhamulasmim jhayantam akutobhayam. [812] Salittakappaharena bhindissam tassa matthakam tassakammavipakena idam dukkham nigacchisam. [813] Satthi kutasahassani paripunnani sabbaso sise mayham nipatanti te bhindanti ca matthakan"ti tisso gathayo abhasi. #[811] Tattha sambuddhanti paccekasambuddham. Sunettanti evamnamakam. Bhavitindriyanti ariyamaggabhavanaya bhavitasaddhadiindriyam. #[812-13] Salittakappaharenati salittakam vuccati dhanukena, angulihi eva va sakkharakhipanapayogo. Tatha hi sakkharaya paharenati va patho 2-. Bhindissanti bhindim. Tam sutva thero "attano katakammanurupameva idani puranakammassa idam phalam patilabhati"ti dassento:- @Footnote: 1 Si. addasasim 2 Si.,i. tatha sakkharaya paharanena, salittakapaharanenati va patho

--------------------------------------------------------------------------------------------- page308.

[814] "dhammena te kapurisa satthi kutasahassani paripunnani sabbaso sise tuyham nipatanti te bhindanti ca matthakan"ti osanagathamaha. Tattha dhammenati anurupakaranena. Teti tava, tasmim paccekabuddhe aparajjhantena taya katassa papakammassa anucchavikamevetam phalam tuyham upanitam, tasma kenaci devena va marena va brahmuna va api sammasambuddhenapi appatibahaniyametanti dasseti. Evanca pana vatva tato nagare pindaya caritva katabhattakicco sayanhasamaye sattharam upasankamitva tam pavattim bhagavato arocesi. Bhagava tamattham atthuppattim katva sampattaparisaya dhammam desento paccekabuddhanam gunanubhavam kammananca avanjhatam pakasesi, mahajano samvegajato hutva papam pahaya danadipunnanirato ahositi. Satthikutapetavatthuvannana nitthita. Iti khuddakatthakathaya petavatthusmim solasavatthupatimanditassa catutthassa mahavaggassa atthasamvannana nitthita. -------------

--------------------------------------------------------------------------------------------- page309.

Nigamanakatha ettavata ca:- ye te petesu nibbatta satta dukkatakarino yehi kammehi tesam tam papakam katukapphalam. Paccakkhato vibhaventi pucchavissajjanehi ca ya desananiyamena satam samvegavaddhani 1-. Yam 2- kathavatthukusala suparinnatavatthuka petavatthuti namena sangayimsu mahesayo tassa attham pakasetum poranatthakathanayam nissaya ya samaraddha atthasamvannana maya. Ya tattha paramatthanam tattha tattha yatharaham pakasana paramattha- dipani nama namato. Sampatta parinitthanam anakulavinicchaya sa pannarasamattaya paliya bhanavarato. Iti tam sankharontena yam tam adhigatam maya punnam tassanubhavena 3- lokanathassa sasanam. Ogahetva visuddhaya siladipatipattiya sabbepi dehino hontu vimuttirasabhagino. Ciram titthatu lokasmim sammasambuddhasasanam tasmim sagarava niccam hontu sabbepi 4- panino. @Footnote: 1 Si.,i. sattasamvegavaddhani 2 Si. tam 3 Si. punnamassanubhavena @4 Si.,i. sabbeva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page310.

Samma vassatu kalena devopi jagatipati 1- saddhammanirato lokam dhammeneva pasasatuti. Iti badaratitthaviharavasina munivarayatina bhadantena acariyadhammapalena kata petavatthuatthasamvannana nitthita. Petavatthuvannana samatta.


             The Pali Atthakatha in Roman Book 31 page 304-310. http://84000.org/tipitaka/atthapali/rm_line.php?B=31&A=6736&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=31&A=6736&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=136              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=4923              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=5247              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=5247              Contents of The Tipitaka Volume 26 http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

first pageprevious pageno pageNumbernext book chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]