บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
เสขิยกณฺฑวณฺณนา ยานิ สิกฺขิตสิกฺเขน เสขิยานีติ ตาทินา ภาสิตานิ อยํ ทานิ เตสํปิ วณฺณนากฺกโมติ ฯ {๕๗๖} ตตฺถ ปริมณฺฑลนฺติ สมนฺตโต มณฺฑลํ ฯ นาภิมณฺฑลํ ชานุมณฺฑลนฺติ อุทฺธํ นาภิมณฺฑลํ อโธ ชานุมณฺฑลํ ปฏิจฺฉาเทนฺเตน ชานุมณฺฑลสฺส เหฏฺา ชงฺฆฏฺิกโต ปฏฺาย อฏฺงฺคุลมตฺตํ นิวาสนํ โอตาเรตฺวา นิวาเสตพฺพํ ฯ ตโต ปรํ โอตาเรนฺตสฺส ทุกฺกฏนฺติ วุตฺตํ ฯ ยถานิสินฺนสฺส ชานุมณฺฑลโต เหฏฺา จตุรงฺคุลมตฺตํ ปฏิจฺฉนฺนํ โหตีติ มหาปจฺจริยํ วุตฺตํ ฯ เอวํ นิวาเสนฺตสฺส ปน นิวาสนํ ปมาณิกํ วฏฺฏติ ฯ ตตฺรีทํ ปมาณํ ทีฆโส มุฏฺิปญฺจมํ ติริยํ อฑฺฒเตยฺยหตฺถํ ตาทิสสฺส ปน อลาเภน ติริยํ ทฺวิหตฺถปฺปมาณํปิ วฏฺฏติ ชานุมณฺฑลปฏิจฺฉาทนตฺถํ นาภิมณฺฑลํ ปน จีวเรนาปิ สกฺกา ปฏิจฺฉาเทตุนฺติ ฯ ตตฺถ เอกปฏฺฏจีวรํ เอวํ นิวตฺถํปิ าเน น ติฏฺติ ทุปฏฺฏํ ปน ติฏฺติ ฯ โอลมฺพนฺโต นิวาเสติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ เอตฺถ น เกวลํ ปุรโต จ ปจฺฉโต จ โอลมฺเพตฺวา นิวาเสนฺตสฺเสว ทุกฺกฏํ เย ปนญฺเปิ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู คิหินิวตฺถํ นิวาเสนฺติ หตฺถิโสณฺฑกํ มจฺฉวาลกํ จตุกฺกณฺณกํ ตาลวณฺฏกํ สตวลิกํ นิวาเสนฺตีติอาทินา ๑- นเยน ขนฺธเก นิวาสนโทสา วุตฺตา ตถา @เชิงอรรถ: ๑. วิ. จุลฺลวคฺค. ๗/๖๖. นิวาเสนฺตสฺสาปิ ทุกฺกฏเมว ฯ เต สพฺเพ วุตฺตนเยเนว ปริมณฺฑลํ นิวาเสนฺตสฺส น โหนฺตีติ อยเมตฺถ สงฺเขโป ฯ วิตฺถาโร ปน ตตฺเถว อาวิภวิสฺสติ ฯ อสญฺจิจฺจาติ ปุรโต วา ปจฺฉโต วา โอลมฺเพตฺวา นิวาเสสฺสามีติ เอวํ อสญฺจิจฺจ อถโข ปริมณฺฑลํเยว นิวาเสสฺสามีติ วิรชฺฌิตฺวา อปริมณฺฑลํ นิวาเสนฺตสฺส อนาปตฺติ ฯ อสติยาติ อญฺาวิหิตสฺสาปิ ตถา นิวาเสนฺตสฺส อนาปตฺติ ฯ อชานนฺตสฺสาติ เอตฺถ นิวาสนวตฺตํ อชานนฺตสฺส โมกฺโข นตฺถิ ฯ นิวาสนวตฺตํ หิ สาธุกํ อุคฺคเหตพฺพํ ฯ ตสฺส อนุคฺคหณเมวสฺส อนาทริยํ ฯ ตํ ปน สญฺจิจฺจ อนุคฺคณฺหนฺตสฺเสว ยุชฺชติ ฯ ตสฺมา อุคฺคหิตวตฺโตปิ โย อารุฬฺหภาวํ วา โอรุฬฺหภาวํ วา น ชานาติ ตสฺส อนาปตฺติ ฯ กุรุนฺทิยํ ปน ปริมณฺฑลํ นิวาเสตุํ อชานนฺตสฺส อนาปตฺตีติ วุตฺตํ ฯ โย ปน สุกฺขชงฺโฆ วา มหาปิณฺฑิกมํโส วา โหติ ตสฺส สารุปฺปตฺถาย ชานุมณฺฑลโต อฏฺงฺคุลาธิกํปิ โอตาเรตฺวา นิวาเสตุํ วฏฺฏติ ฯ คิลานสฺสาติ ชงฺฆาย ๑- วา ปาเท วา วโณ โหติ อุกฺขิปิตฺวา วา โอตาเรตฺวา วา นิวาเสตุํ วฏฺฏติ ฯ อาปทาสูติ พาฬมิคา วา โจรา วา อนุพนฺธนฺติ เอวรูปาสุ อาปทาสุ อนาปตฺติ ฯ เสสเมตฺถ อุตฺตานเมว ฯ ปมปาราชิกสมุฏฺานํ กิริยา สญฺาวิโมกฺขํ สจิตฺตกํ โลกวชฺชํ กายกมฺมํ อกุสลจิตฺตํ ทุกฺขเวทนนฺติ ฯ ปุสฺสเทวตฺเถโร สจิตฺตกํ ปณฺณตฺติวชฺชํ ติเวทนนฺติ อาห ฯ อุปติสฺสตฺเถโร ปน อนาทรํ ปฏิจฺจ วุตฺตตฺตา โลกวชฺชํ @เชิงอรรถ: ๑. ชงฺเฆ. อกุสลจิตฺตํ ทุกฺขเวทนนฺติ อาห ฯ {๕๗๗} ปริมณฺฑลํ ปารุปิตพฺพนฺติ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู คิหิปารุตํ ปารุปนฺตีติ ๑- เอวํ วุตฺตํ อเนกปฺปการํ คิหิปารุตํ อปารุปิตฺวา อิธ วุตฺตนเยเนว อุโภ กณฺเณ สมํ กตฺวา ปารุปนวตฺตํ ปูเรนฺเตน ปริมณฺฑลํ ปารุปิตพฺพํ ฯ อิมานิ จ เทฺวปิ สิกฺขาปทานิ อวิเสเสน วุตฺตานิ ฯ ตสฺมา วิหาเรปิ อนฺตรฆเรปิ ปริมณฺฑลเมว นิวาเสตพฺพํ จ ปารุปิตพฺพญฺจาติ ฯ สมุฏฺานาทีนิ ปมสิกฺขาปเท วุตฺตนเยเนว สทฺธึ เถรวาเทน ฯ {๕๗๘} กายํ วิวริตฺวาติ ชานุํปิ อุรํปิ วิวริตฺวา ฯ สุปฏิจฺฉนฺเนนาติ น สีสํ ปารุเตน อถโข กณฺิกํ ปฏิมุญฺจิตฺวา อุภโต อนุวาตนฺเตน คีวํ ปฏิจฺฉาเทตฺวา อุโภ กณฺเณ สมํ กตฺวา ปฏิสํหริตฺวา ยาว มณิพนฺธนา ปฏิจฺฉาเทตฺวา อนฺตรฆเร คนฺตพฺพํ ฯ ตติยสิกฺขาปเท ฯ คลวาฏกโต ปฏฺาย สีสํ มณิพนฺธโต ปฏฺาย หตฺเถ ปิณฺฑิกมํสโต ปฏฺาย ปาเท วิวริตฺวา นิสีทิตพฺพํ ฯ {๕๗๙} วาสูปคตสฺสาติ วาสตฺถาย อุปคตสฺส รตฺติภาเค วา ทิวสภาเค วา กายํ วิวริตฺวาปิ นิสีทโต อนาปตฺติ ฯ {๕๘๐} สุสํวุโตติ หตฺถํ วา ปาทํ วา อกีฬาเปนฺโต สุวินีโตติ อตฺโถ ฯ {๕๘๒} โอกฺขิตฺตจกฺขูติ เหฏฺา ขิตฺตจกฺขุ หุตฺวา ฯ ยุคมตฺตํ เปกฺขนฺเตนาติ ยุคยุตฺตโก หิ ทนฺโต อาชานีโย ยุคมตฺตํ เปกฺขติ ปุรโต จตูหตฺถปฺปมาณํ ภูมิภาคํ อิมินาปิ เอตฺตกํ เปกฺขนฺเตน คนฺตพฺพํ ฯ โย อนาทริยํ ปฏิจฺจ ตหํ ตหํ โอโลเกนฺโตติ โย ตํ ตํ ทิสาภาคํ ปาสาทํ กูฏาคารํ วีถึ โอโลเกนฺโต คจฺฉติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ เอกสฺมึ ปน าเน ตฺวาว @เชิงอรรถ: ๑. วิ. จุลฺลวคฺค. ๗/๖๖. หตฺถิอสฺสาทิปริสฺสยาภาวํ โอโลเกตุํ วฏฺฏติ ฯ นิสีทนฺเตนาปิ โอกฺขิตฺตจกฺขุนาว นิสีทิตพฺพํ ฯ {๕๘๔} อุกฺขิตฺตกายาติ อุกฺเขเปน ฯ อิตฺถมฺภูตลกฺขเณ กรณวจนํ ฯ เอกโต วา อุภโต วา อุกฺขิตฺตจีวโร หุตฺวาติ อตฺโถ ฯ อนฺโตอินฺทขีลโต ปฏฺาย น เอวํ คนฺตพฺพํ ฯ นิสินฺนกาเล ธมกรกํ นีหรนฺเตนาปิ จีวรํ อนุกฺขิปิตฺวาว นีหริตพฺพนฺติ ฯ ปโม วคฺโค ฯอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๒ หน้า ๔๙๓-๔๙๖. http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=2&A=10376 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=2&A=10376 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=2&i=800 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=2&A=15168 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=2&A=9591 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=2&A=9591 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑ http://84000.org/tipitaka/read/?index_2
|
บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑.
การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย.
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]