[๘๕๓] สาวตฺถีนิทานํ ฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู
ปตฺตนิลฺเลหกํ ภุญฺชนฺติ ฯเปฯ
{๘๕๓.๑} น ปตฺตนิลฺเลหกํ ภุญฺชิสฺสามีติ สิกฺขา กรณียา ฯ
น ปตฺตนิลฺเลหกํ ภุญฺชิตพฺพํ ฯ โย อนาทริยํ ปฏิจฺจ
ปตฺตนิลฺเลหกํ ภุญฺชติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ
อนาปตฺติ อสญฺจิจฺจ อสติยา อชานนฺตสฺส คิลานสฺส
ปริตฺตเก เสเส เอกโต สงฺกฑฺฒิตฺวา นิลฺเลหิตฺวา ภุญฺชติ
อาปทาสุ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ
[๘๕๔] สาวตฺถีนิทานํ ฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู
โอฏฺฐนิลฺเลหกํ ภุญฺชนฺติ ฯเปฯ
{๘๕๔.๑} น โอฏฺฐนิลฺเลหกํ ภุญฺชิสฺสามีติ สิกฺขา กรณียา ฯ
น โอฏฺฐนิลฺเลหกํ ภุญฺชิตพฺพํ ฯ โย อนาทริยํ ปฏิจฺจ
โอฏฺฐนิลฺเลหกํ ภุญฺชติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ
อนาปตฺติ อสญฺจิจฺจ อสติยา อชานนฺตสฺส คิลานสฺส
อาปทาสุ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ
[๘๕๕] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา ภคฺเคสุ วิหรติ สุํสุมารคิเร ๑-
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. สุสุมารคิเร ฯ เอวมุปริปิ ฯ
เภสกฬาวเน มิคทาเย ฯ เตน โข ปน สมเยน ภิกฺขู โกกนเท
ปาสาเท สามิเสน หตฺเถน ปานียถาลกํ ปฏิคฺคณฺหนฺติ ฯ มนุสฺสา
อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม สมณา สกฺยปุตฺติยา
สามิเสน หตฺเถน ปานียถาลกํ ปฏิคฺคเหสฺสนฺติ เสยฺยถาปิ คิหี
กามโภคิโนติ ฯ อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู เตสํ มนุสฺสานํ อุชฺฌายนฺตานํ
ขียนฺตานํ วิปาเจนฺตานํ ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา ฯเปฯ เต
อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม ภิกฺขู สามิเสน
หตฺเถน ปานียถาลกํ ปฏิคฺคเหสฺสนฺตีติ ฯเปฯ สจฺจํ กิร ภิกฺขเว
ภิกฺขู สามิเสน หตฺเถน ปานียถาลกํ ปฏิคฺคณฺหนฺตีติ ฯ สจฺจํ
ภควาติ ฯ
{๘๕๕.๑} วิครหิ พุทฺโธ ภควา กถํ หิ นาม เต ภิกฺขเว
โมฆปุริสา สามิเสน หตฺเถน ปานียถาลกํ ปฏิคฺคเหสฺสนฺติ เนตํ
ภิกฺขเว อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย
ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ
{๘๕๕.๒} น สามิเสน หตฺเถน ปานียถาลกํ ปฏิคฺคเหสฺสามีติ
สิกฺขา กรณียา ฯ
น สามิเสน หตฺเถน ปานียถาลโก ปฏิคฺคเหตพฺโพ ฯ โย
อนาทริยํ ปฏิจฺจ สามิเสน หตฺเถน ปานียถาลกํ ปฏิคฺคณฺหาติ
อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ
อนาปตฺติ อสญฺจิจฺจ อสติยา อชานนฺตสฺส คิลานสฺส
โธวิสฺสามีติ วา โธวาเปสฺสามีติ วา ปฏิคฺคณฺหาติ อาปทาสุ
อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ
[๘๕๖] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา ภคฺเคสุ วิหรติ สุํสุมารคิเร
เภสกฬาวเน มิคทาเย ฯ เตน โข ปน สมเยน ภิกฺขู โกกนเท
ปาสาเท สสิตฺถกํ ปตฺตโธวนํ อนฺตรฆเร ฉฑฺเฑนฺติ ฯ มนุสฺสา
อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม สมณา สกฺยปุตฺติยา
สสิตฺถกํ ปตฺตโธวนํ อนฺตรฆเร ฉฑฺเฑสฺสนฺติ เสยฺยถาปิ คิหี
กามโภคิโนติ ฯ อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู เตสํ มนุสฺสานํ อุชฺฌายนฺตานํ
ขียนฺตานํ วิปาเจนฺตานํ ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา ฯเปฯ เต
อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม ภิกฺขู สสิตฺถกํ
ปตฺตโธวนํ อนฺตรฆเร ฉฑฺเฑสฺสนฺตีติ ฯ สจฺจํ กิร ภิกฺขเว
ภิกฺขู สสิตฺถกํ ปตฺตโธวนํ อนฺตฆเร ฉฑฺเฑนฺตีติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ
วิครหิ พุทฺโธ ภควา กถํ หิ นาม เต ภิกฺขเว โมฆปุริสา
สสิตฺถกํ ปตฺตโธวนํ อนฺตรฆเร ฉฑฺเฑสฺสนฺติ เนตํ ภิกฺขเว
อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย ฯเปฯ
เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ
{๘๕๖.๑} น สสิตฺถกํ ปตฺตโธวนํ อนฺตรฆเร ฉฑฺเฑสฺสามีติ
สิกฺขา กรณียา ฯ
น สสิตฺถกํ ปตฺตโธวนํ อนฺตรฆเร ฉฑฺเฑตพฺพํ ฯ โย อนาทริยํ
ปฏิจฺจ สสิตฺถกํ ปตฺตโธวนํ อนฺตรฆเร ฉฑฺเฑติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ
อนาปตฺติ อสญฺจิจฺจ อสติยา อชานนฺตสฺส คิลานสฺส
อุทฺริธตฺวา วา ภินฺทิตฺวา วา ปฏิคฺคเห วา นีหริตฺวา ฉฑฺเฑติ
อาปทาสุ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ
โสฬส ธมฺมเทสนาปฏิสํยุตฺตา ๑-
[๘๕๗] สาวตฺถีนิทานํ ฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา
ภิกฺขู ฉตฺตปาณิสฺส ธมฺมํ เทเสนฺติ ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา ฯเปฯ เต
อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ฉตฺตปาณิสฺส
ธมฺมํ เทเสสฺสนฺตีติ ฯเปฯ สจฺจํ กิร ตุเมฺห ภิกฺขเว ฉตฺตปาณิสฺส
ธมฺมํ เทเสถาติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา กถํ หิ
นาม ตุเมฺห โมฆปุริสา ฉตฺตปาณิสฺส ธมฺมํ เทเสสฺสถ เนตํ
โมฆปุริสา อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย
ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ
{๘๕๗.๑} น ฉตฺตปาณิสฺส ธมฺมํ เทเสสฺสามีติ ๒- สิกฺขา กรณียา ฯ
{๘๕๗.๒} เอวญฺจิทํ ภควตา ภิกฺขูนํ สิกฺขาปทํ ปญฺญตฺตํ โหติ ฯ
[๘๕๘] เตน โข ปน สมเยน ภิกฺขู ฉตฺตปาณิสฺส คิลานสฺส
ธมฺมํ เทเสตุํ กุกฺกุจฺจายนฺติ ฯ มนุสฺสา อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ
วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม สมณา สกฺยปุตฺติยา ฉตฺตปาณิสฺส
คิลานสฺส ธมฺมํ น เทเสสฺสนฺตีติ ฯ อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู เตสํ
มนุสฺสานํ อุชฺฌายนฺตานํ ขียนฺตานํ วิปาเจนฺตานํ ฯ อถโข เต
ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ อถโข ภควา เอตสฺมึ
นิทาเน เอตสฺมึ ปกรเณ ธมฺมึ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ
อนุชานามิ ภิกฺขเว ฉตฺตปาณิสฺส คิลานสฺส ธมฺมํ เทเสตุํ เอวญฺจ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. อิทํ ปาฐทฺวยํ นตฺถิ ฯ ๒ เยภุยฺเยน เทสิสฺสามีติ ปฐนฺติ ฯ เอวํ สพฺพตฺถ
@ญาตพฺพํ ฯ
ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ
{๘๕๘.๑} น ฉตฺตปาณิสฺส อคิลานสฺส ธมฺมํ เทเสสฺสามีติ
สิกฺขา กรณียา ฯ
ฉตฺตํ นาม ตีณิ ฉตฺตานิ เสตจฺฉตฺตํ กิลญฺชจฺฉตฺตํ ปณฺณจฺฉตฺตํ
มณฺฑลพทฺธํ สลากพทฺธํ ฯ ธมฺโม นาม พุทฺธภาสิโต สาวกภาสิโต
อิสิภาสิโต เทวตาภาสิโต อตฺถุปสญฺหิโต ธมฺมุปสญฺหิโต ฯ
เทเสยฺยาติ ๑- ปเทน เทเสติ ปเท ปเท อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ
อกฺขราย เทเสติ อกฺขรกฺขราย อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ น
ฉตฺตปาณิสฺส อคิลานสฺส ธมฺโม เทเสตพฺโพ ฯ โย อนาทริยํ
ปฏิจฺจ ฉตฺตปาณิสฺส อคิลานสฺส ธมฺมํ เทเสติ อาปตฺติ
ทุกฺกฏสฺส ฯ
อนาปตฺติ อสญฺจิจฺจ อสติยา อชานนฺตสฺส คิลานสฺส
อาปทาสุ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ
[๘๕๙] สาวตฺถีนิทานํ ฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา
ภิกฺขู ทณฺฑปาณิสฺส ธมฺมํ เทเสนฺติ ฯเปฯ
{๘๕๙.๑} น ทณฺฑปาณิสฺส อคิลานสฺส ธมฺมํ เทเสสฺสามีติ
สิกฺขา กรณียา ฯ
ทณฺโฑ นาม มชฺฌิมสฺส ปุริสสฺส จตุหตฺโถ ทณฺโฑ ฯ ตโต
อุกฺกฏฺโฐ อทณฺโฑ โอมโก อทณฺโฑ ฯ น ทณฺฑปาณิสฺส
อคิลานสฺส ธมฺโม เทเสตพฺโพ ฯ โย อนาทริยํ ปฏิจฺจ ทณฺฑปาณิสฺส
อคิลานสฺส ธมฺมํ เทเสติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ อยํ ปาโฐ วิจาเรตพฺโพ มาติกายํ อวิชฺชมานตฺตา ฯ
อนาปตฺติ อสญฺจิจฺจ อสติยา อชานนฺตสฺส คิลานสฺส
อาปทาสุ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ
[๘๖๐] สาวตฺถีนิทานํ ฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา
ภิกฺขู สตฺถปาณิสฺส ธมฺมํ เทเสนฺติ ฯเปฯ
{๘๖๐.๑} น สตฺถปาณิสฺส อคิลานสฺส ธมฺมํ เทเสสฺสามีติ
สิกฺขา กรณียา ฯ
สตฺถํ นาม เอกโตธารํ อุภโตธารํ ปหรณิ ฯ น สตฺถปาณิสฺส
อคิลานสฺส ธมฺโม เทเสตพฺโพ ฯ โย อนาทริยํ ปฏิจฺจ
สตฺถปาณิสฺส อคิลานสฺส ธมฺมํ เทเสติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ
อนาปตฺติ อสญฺจิจฺจ อสติยา อชานนฺตสฺส คิลานสฺส
อาปทาสุ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ
[๘๖๑] สาวตฺถีนิทานํ ฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา
ภิกฺขู อาวุธปาณิสฺส ธมฺมํ เทเสนฺติ ฯเปฯ
{๘๖๑.๑} น อาวุธปาณิสฺส อคิลานสฺส ธมฺมํ เทเสสฺสามีติ
สิกฺขา กรณียา ฯ
อาวุธํ นาม จาโป โกทณฺโฑ ฯ น อาวุธปาณิสฺส อคิลานสฺส
ธมฺโม เทเสตพฺโพ ฯ โย อนาทริยํ ปฏิจฺจ อาวุธปาณิสฺส อคิลานสฺส
ธมฺมํ เทเสติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ
อนาปตฺติ อสญฺจิจฺจ อสติยา อชานนฺตสฺส คิลานสฺส
อาปทาสุ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ
สุรุสุรุวคฺโค ฉฏฺโฐ ฯ
-------
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. ปหรณํ ฯ
ปาทุกาวคฺโค
[๘๖๒] สาวตฺถีนิทานํ ฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา
ภิกฺขู ปาทุการูฬฺหสฺส ธมฺมํ เทเสนฺติ ฯเปฯ
{๘๖๒.๑} น ปาทุการูฬฺหสฺส อคิลานสฺส ธมฺมํ เทเสสฺสามีติ
สิกฺขา กรณียา ฯ
น ปาทุการูฬฺหสฺส อคิลานสฺส ธมฺโม เทเสตพฺโพ ฯ โย
อนาทริยํ ปฏิจฺจ อกฺกนฺตสฺส วา ปฏิมุกฺกสฺส วา โอมุกฺกสฺส วา
อคิลานสฺส ธมฺมํ เทเสติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ
อนาปตฺติ อสญฺจิจฺจ อสติยา อชานนฺตสฺส คิลานสฺส
อาปทาสุ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ
[๘๖๓] สาวตฺถีนิทานํ ฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา
ภิกฺขู อุปาหนารูฬฺหสฺส ธมฺมํ เทเสนฺติ ฯเปฯ
{๘๖๓.๑} น อุปาหนารูฬฺหสฺส อคิลานสฺส ธมฺมํ เทเสสฺสามีติ
สิกฺขา กรณียา ฯ
น อุปาหนารูฬฺหสฺส อคิลานสฺส ธมฺโม เทเสตพฺโพ ฯ โย
อนาทริยํ ปฏิจฺจ อกฺกนฺตสฺส วา ปฏิมุกฺกสฺส วา โอมุกฺกสฺส วา
อคิลานสฺส ธมฺมํ เทเสติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ
อนาปตฺติ อสญฺจิจฺจ อสติยา อชานนฺตสฺส คิลานสฺส
อาปทาสุ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ
[๘๖๔] สาวตฺถีนิทานํ ฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา
ภิกฺขู ยานคตสฺส ธมฺมํ เทเสนฺติ ฯเปฯ
{๘๖๔.๑} น ยานคตสฺส อคิลานสฺส
ธมฺมํ เทเสสฺสามีติ สิกฺขา กรณียา ฯ
ยานํ นาม วยฺหํ รโถ สกฏํ สนฺทมานิกา สิวิกา ปาฏงฺกี ฯ
น ยานคตสฺส อคิลานสฺส ธมฺโม เทเสตพฺโพ ฯ โย อนาทริยํ
ปฏิจฺจ ยานคตสฺส อคิลานสฺส ธมฺมํ เทเสติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ
อนาปตฺติ อสญฺจิจฺจ อสติยา อชานนฺตสฺส คิลานสฺส
อาปทาสุ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ
[๘๖๕] สาวตฺถีนิทานํ ฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา
ภิกฺขู สยนคตสฺส ธมฺมํ เทเสนฺติ ฯเปฯ
{๘๖๕.๑} น สยนคตสฺส อคิลานสฺส ธมฺมํ เทเสสฺสามีติ สิกฺขา
กรณียา ฯ
น สยนคตสฺส อคิลานสฺส ธมฺโม เทเสตพฺโพ ฯ โย อนาทริยํ
ปฏิจฺจ อนฺตมโส ฉมายํปิ ๑- นิปนฺนสฺส อคิลานสฺส ธมฺมํ เทเสติ
อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ
อนาปตฺติ อสญฺจิจฺจ อสติยา อชานนฺตสฺส คิลานสฺส
อาปทาสุ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ
[๘๖๖] สาวตฺถีนิทานํ ฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา
ภิกฺขู ปลฺลตฺถิกาย นิสินฺนสฺส ธมฺมํ เทเสนฺติ ฯเปฯ
{๘๖๖.๑} น ปลฺลตฺถิกาย นิสินฺนสฺส อคิลานสฺส ธมฺมํ เทเสสฺสามีติ
สิกฺขา กรณียา ฯ
น ปลฺลตฺถิกาย นิสินฺนสฺส อคิลานสฺส ธมฺโม เทเสตพฺโพ ฯ
โย อนาทริยํ ปฏิจฺจ หตฺถปลฺลตฺถิกาย วา ทุสฺสปลฺลตฺถิกาย วา
นิสินฺนสฺส อคิลานสฺส ธมฺมํ เทเสติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ยุ. ฉมายปิ ฯ
อนาปตฺติ อสญฺจิจฺจ อสติยา อชานนฺตสฺส คิลานสฺส
อาปทาสุ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ
[๘๖๗] สาวตฺถีนิทานํ ฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู
เวฐิตสีสสฺส ธมฺมํ เทเสนฺติ ฯเปฯ
{๘๖๗.๑} น เวฐิตสีสสฺส อคิลานสฺส ธมฺมํ เทเสสฺสามีติ
สิกฺขา กรณียา ฯ
เวฐิตสีโส นาม เกสนฺตํ น ทสฺสาเปตฺวา เวฐิโต โหติ ฯ
น เวฐิตสีสสฺส อคิลานสฺส ธมฺโม เทเสตพฺโพ ฯ โย อนาทริยํ
ปฏิจฺจ เวฐิตสีสสฺส อคิลานสฺส ธมฺมํ เทเสติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ
อนาปตฺติ อสญฺจิจฺจ อสติยา อชานนฺตสฺส คิลานสฺส
เกสนฺตํ วิวราเปตฺวา เทเสติ อาปทาสุ อุมฺมตฺตกสฺส
อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ
[๘๖๘] สาวตฺถีนิทานํ ฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา
ภิกฺขู โอคุณฺฐิตสีสสฺส ธมฺมํ เทเสนฺติ ฯเปฯ
{๘๖๘.๑} น โอคุณฺฐิตสีสสฺส อคิลานสฺส ธมฺมํ เทเสสฺสามีติ
สิกฺขา กรณียา ฯ
โอคุณฺฐิตสีโส นาม สสีสํ ปารุโต วุจฺจติ ฯ น โอคุณฺฐิตสีสสฺส
อคิลานสฺส ธมฺโม เทเสตพฺโพ ฯ โย อนาทริยํ ปฏิจฺจ โอคุณฺฐิตสีสสฺส
อคิลานสฺส ธมฺมํ เทเสติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ
อนาปตฺติ อสญฺจิจฺจ อสติยา อชานนฺตสฺส คิลานสฺส สีสํ
วิวราเปตฺวา เทเสติ อาปทาสุ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ
[๘๖๙] สาวตฺถีนิทานํ ฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา
ภิกฺขู ฉมายํ นิสีทิตฺวา อาสเน นิสินฺนสฺส ธมฺมํ เทเสนฺติ ฯเปฯ
{๘๖๙.๑} น ฉมายํ ๑- นิสีทิตฺวา อาสเน นิสินฺนสฺส อคิลานสฺส ธมฺมํ
เทเสสฺสามีติ สิกฺขา กรณียา ฯ
น ฉมายํ นิสีทิตฺวา อาสเน นิสินฺนสฺส อคิลานสฺส ธมฺโม
เทเสตพฺโพ ฯ โย อนาทริยํ ปฏิจฺจ ฉมายํ นิสีทิตฺวา อาสเน
นิสินสฺส อคิลานสฺส ธมฺมํ เทเสติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ
อนาปตฺติ อสญฺจิจฺจ อสติยา อชานนฺตสฺส คิลานสฺส
อาปทาสุ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ
[๘๗๐] สาวตฺถีนิทานํ ฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา
ภิกฺขู นีเจ อาสเน นิสีทิตฺวา อุจฺเจ อาสเน นิสินฺนสฺส ธมฺมํ
เทเสนฺติ ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา ฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ
ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู นีเจ อาสเน
นิสีทิตฺวา อุจฺเจ อาสเน นิสินฺนสฺส ธมฺมํ เทเสสฺสนฺตีติ ฯเปฯ
สจฺจํ กิร ตุเมฺห ภิกฺขเว นีเจ อาสเน นิสีทิตฺวา อุจฺเจ อาสเน
นิสินฺนสฺส ธมฺมํ เทเสถาติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ วิครหิ พุทฺโธ
ภควา กถํ หิ นาม ตุเมฺห โมฆปุริสา นีเจ อาสเน นิสีทิตฺวา
อุจฺเจ อาสเน นิสินฺนสฺส ธมฺมํ เทเสสฺสถ เนตํ โมฆปุริสา
อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย ฯเปฯ
วิครหิตฺวา ธมฺมึ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ยุ. ฉมาย ฯ
[๘๗๑] ภูตปุพฺพํ ภิกฺขเว พาราณสิยํ อญฺญตรสฺส ฉวกสฺส ๑-
ปชาปติ คพฺภินี อโหสิ ฯ อถโข ภิกฺขเว สา ฉวกี ๒- ตํ ฉวกํ
เอตทโวจ คพฺภินิมฺหิ อยฺยปุตฺต อิจฺฉามิ อมฺพํ ขาทิตุนฺติ ฯ นตฺถิ
อมฺโพ ๓- อกาโล อมฺพสฺสาติ ฯ สเจ น ลภิสฺสามิ มริสฺสามีติ ฯ
เตน โข ปน สมเยน รญฺโญ อมฺโพ ธุวผโล โหติ ฯ อถโข
ภิกฺขเว โส ฉวโก เยน โส อมฺโพ เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา
ตํ อมฺพํ อภิรูหิตฺวา นิลีโน อจฺฉิ ฯ อถโข ภิกฺขเว ราชา ปุโรหิเตน
พฺราหฺมเณน สทฺธึ เยน โส อมฺโพ เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา
อุจฺเจ อาสเน นิสีทิตฺวา มนฺตํ ปริยาปุณาติ ฯ
{๘๗๑.๑} อถโข ภิกฺขเว ตสฺส ฉวกสฺส เอตทโหสิ ยาว
อธมฺมิโก อยํ ราชา ยตฺร หิ นาม อุจฺเจ อาสเน นิสีทิตฺวา มนฺตํ
ปริยาปุณิสฺสติ อยญฺจ พฺราหฺมโณ อธมฺมิโก ยตฺร หิ นาม
นีเจ อาสเน นิสีทิตฺวา อุจฺเจ อาสเน นิสินฺนสฺส มนฺตํ วาเจสฺสติ
อหญฺจมฺหิ อธมฺมิโก โยหํ อิตฺถิยา การณา รญฺโญ อมฺพํ อวหรามิ
สพฺพมิทํ จ ๔- ปริคตนฺติ ๕- ฯ ตตฺเถว ปริปติ ฯ
อุโภ อตฺถํ น ชานนฺติ อุโภ ธมฺมํ น ปสฺสเร
โย จายํ มนฺตํ วาเจติ โย จาธมฺเมน ธียติ ฯ
สาลีนํ โอทโน ภุตฺโต สุจิมํสูปเสจโน
ตสฺมา ธมฺเม น วตฺตามิ ธมฺโม อริเยภิ วณฺณิโต ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. ฉปกสฺส ฯ ๒ ม. ยุ. ฉปกี ฯ เอวมุปริปิ ฯ ๓ ม. ยุ. อมฺพํ ฯ
@๔ ม. ยุ. จริมํ ฯ ๕ ม. ยุ. กตนฺติ ฯ
ธิรตฺถุ ตํ ธนลาภํ ยสลาภญฺจ พฺราหฺมณ
ยา วุตฺติ วินิปาเตน อธมฺมจรเณน วา ฯ
ปริพฺพช มหาพฺรเหฺม ปจนฺตญฺเญปิ ปาณิโน ฯ
มา ตํ อธมฺโม อาจริโต อสฺมา กุมฺภมิวาภิทาติ ฯ
[๘๗๒] ตทาปิ เม ภิกฺขเว อมนาปา นีเจ อาสเน นิสีทิตฺวา
อุจฺเจ อาสเน นิสินฺนสฺส มนฺตํ วาเจตุํ กิมงฺคํ ปน เอตรหิ น
อมนาปา ภวิสฺสติ นีเจ อาสเน นิสีทิตฺวา อุจฺเจ อาสเน นิสินฺนสฺส
ธมฺมํ เทเสตุํ เนตํ ภิกฺขเว อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ปสนฺนานํ
วา ภิยฺโยภาวาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ
อุทฺทิเสยฺยาถ
{๘๗๒.๑} น นีเจ อาสเน นิสีทิตฺวา อุจฺเจ อาสเน นิสินฺนสฺส
อคิลานสฺส ธมฺมํ เทเสสฺสามีติ สิกฺขา กรณียา ฯ
น นีเจ อาสเน นิสีทิตฺวา อุจฺเจ อาสเน นิสินฺนสฺส อคิลานสฺส
ธมฺโม เทเสตพฺโพ ฯ โย อนาทริยํ ปฏิจฺจ นีเจ อาสเน นิสีทิตฺวา
อุจฺเจ อาสเน นิสินฺนสฺส อคิลานสฺส ธมฺมํ เทเสติ อาปตฺติ
ทุกฺกฏสฺส ฯ
อนาปตฺติ อสญฺจิจฺจ อสติยา อชานนฺตสฺส คิลานสฺส
อาปทาสุ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ
[๘๗๓] สาวตฺถีนิทานํ ฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา
ภิกฺขู ฐิตา นิสินฺนสฺส ธมฺมํ เทเสนฺติ ฯเปฯ
{๘๗๓.๑} น ฐิโต นิสินฺนสฺส อคิลานสฺส ธมฺมํ เทเสสฺสามีติ
สิกฺขา กรณียา ฯ
น ฐิเตน นิสินฺนสฺส อคิลานสฺส ธมฺโม เทเสตพฺโพ ฯ โย
อนาทริยํ ปฏิจฺจ ฐิโต นิสินฺนสฺส อคิลานสฺส ธมฺมํ เทเสติ อาปตฺติ
ทุกฺกฏสฺส ฯ
อนาปตฺติ อสญฺจิจฺจ อสติยา อชานนฺตสฺส คิลานสฺส
อาปทาสุ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ
[๘๗๔] สาวตฺถีนิทานํ ฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา
ภิกฺขู ปจฺฉโต คจฺฉนฺตา ปุรโต คจฺฉนฺตสฺส ธมฺมํ เทเสนฺติ ฯเปฯ
{๘๗๔.๑} น ปจฺฉโต คจฺฉนฺโต ปุรโต คจฺฉนฺตสฺส อคิลานสฺส ธมฺมํ
เทเสสฺสามีติ สิกฺขา กรณียา ฯ
น ปจฺฉโต คจฺฉนฺเตน ปุรโต คจฺฉนฺตสฺส อคิลานสฺส ธมฺโม
เทเสตพฺโพ ฯ โย อนาทริยํ ปฏิจฺจ ปจฺฉโต คจฺฉนฺโต ปุรโต
คจฺฉนฺตสฺส อคิลานสฺส ธมฺมํ เทเสติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ
อนาปตฺติ อสญฺจิจฺจ อสติยา อชานนฺตสฺส คิลานสฺส
อาปทาสุ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ
[๘๗๕] สาวตฺถีนิทานํ ฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา
ภิกฺขู อุปฺปเถน คจฺฉนฺตา ปเถน คจฺฉนฺตสฺส ธมฺมํ เทเสนฺติ ฯเปฯ
{๘๗๕.๑} น อุปฺปเถน คจฺฉนฺโต ปเถน คจฺฉนฺตสฺส อคิลานสฺส ธมฺมํ
เทเสสฺสามีติ สิกฺขา กรณียา ฯ
น อุปฺปเถน คจฺฉนฺเตน ปเถน คจฺฉนฺตสฺส อคิลานสฺส ธมฺโม
เทเสตพฺโพ ฯ โย อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุปฺปเถน คจฺฉนฺโต ปเถน
คจฺฉนฺตสฺส อคิลานสฺส ธมฺมํ เทเสติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ
อนาปตฺติ อสญฺจิจฺจ อสติยา อชานนฺตสฺส คิลานสฺส
อาปทาสุ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ
ตโย ปกิณฺณกา ๑-
[๘๗๖] สาวตฺถีนิทานํ ฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา
ภิกฺขู ฐิตา อุจฺจารมฺปิ ปสฺสาวมฺปิ กโรนฺติ ฯเปฯ
{๘๗๖.๑} น ฐิโต อคิลาโน อุจฺจารํ วา ปสฺสาวํ วา กริสฺสามีติ
สิกฺขา กรณียา ฯ
น ฐิเตน อคิลาเนน อุจฺจาโร วา ปสฺสาโว วา กาตพฺโพ ฯ
โย อนาทริยํ ปฏิจฺจ ฐิโต อคิลาโน อุจฺจารํ วา ปสฺสาวํ วา กโรติ
อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ
อนาปตฺติ อสญฺจิจฺจ อสติยา อชานนฺตสฺส คิลานสฺส
อาปทาสุ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ
[๘๗๗] สาวตฺถีนิทานํ ฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา
ภิกฺขู หริเต อุจฺจารมฺปิ ปสฺสาวมฺปิ เขฬมฺปิ กโรนฺติ ฯเปฯ
{๘๗๗.๑} น หริเต อคิลาโน อุจฺจารํ วา ปสฺสาวํ วา เขฬํ วา
กริสฺสามีติ สิกฺขา กรณียา ฯ
น หริเต อคิลาเนน อุจฺจาโร วา ปสฺสาโว วา เขโฬ วา
กาตพฺโพ ฯ โย อนาทริยํ ปฏิจฺจ หริเต อคิลาโน อุจฺจารํ วา
ปสฺสาวํ วา เขฬํ วา กโรติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. อิทํ ปาฐทฺวยํ นตฺถิ ฯ
อนาปตฺติ อสญฺจิจฺจ อสติยา อชานนฺตสฺส คิลานสฺส
อปฺปหริเต กโต หริตํ โอตฺถรติ อาปทาสุ อุมฺมตฺตกสฺส
อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ
[๘๗๘] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน
อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม ฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา
ภิกฺขู อุทเก อุจฺจารมฺปิ ปสฺสาวมฺปิ เขฬมฺปิ กโรนฺติ ฯ มนุสฺสา
อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม สมณา สกฺยปุตฺติยา
อุทเก อุจฺจารมฺปิ ปสฺสาวมฺปิ เขฬมฺปิ กริสฺสนฺติ เสยฺยถาปิ คิหี
กามโภคิโนติ ฯ อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู เตสํ มนุสฺสานํ อุชฺฌายนฺตานํ
ขียนฺตานํ วิปาเจนฺตานํ ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา ฯเปฯ เต
อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู
อุทเก อุจฺจารมฺปิ ปสฺสาวมฺปิ เขฬมฺปิ กริสฺสนฺตีติ ฯเปฯ สจฺจํ
กิร ตุเมฺห ภิกฺขเว อุทเก อุจฺจารมฺปิ ปสฺสาวมฺปิ เขฬมฺปิ กโรถาติ ฯ
สจฺจํ ภควาติ ฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา กถํ หิ นาม ตุเมฺห
โมฆปุริสา อุทเก อุจฺจารมฺปิ ปสฺสาวมฺปิ เขฬมฺปิ กริสฺสถ เนตํ
โมฆปุริสา อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย
ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ
{๘๗๘.๑} น อุทเก อุจฺจารํ วา ปสฺสาวํ วา เขฬํ วา กริสฺสามีติ
สิกฺขา กรณียา ฯ
{๘๗๘.๒} เอวญฺจิทํ ภควตา ภิกฺขูนํ สิกฺขาปทํ ปญฺญตฺตํ โหติ ฯ
[๘๗๙] เตน โข ปน สมเยน คิลานา ภิกฺขู อุทเก อุจฺจารมฺปิ
ปสฺสาวมฺปิ เขฬมฺปิ กาตุํ กุกฺกุจฺจายนฺติ ฯ ภควโต เอตมตฺถํ
อาโรเจสุํ ฯ อถโข ภควา เอตสฺมึ นิทาเน เอตสฺมึ ปกรเณ
ธมฺมึ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ อนุชานามิ ภิกฺขเว คิลาเนน
ภิกฺขุนา อุทเก อุจฺจารมฺปิ ปสฺสาวมฺปิ เขฬมฺปิ กาตุํ เอวญฺจ
ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ
{๘๗๙.๑} น อุทเก อคิลาโน อุจฺจารํ วา ปสฺสาวํ วา เขฬํ วา
กริสฺสามีติ สิกฺขา กรณียา ฯ
น อุทเก อคิลาเนน อุจฺจาโร วา ปสฺสาโว วา เขโฬ วา
กาตพฺโพ ฯ โย อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุทเก อคิลาโน อุจฺจารํ วา
ปสฺสาวํ วา เขฬํ วา กโรติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ
อนาปตฺติ อสญฺจิจฺจ อสติยา อชานนฺตสฺส คิลานสฺส ถเล
กโต อุทกํ โอตฺถรติ อาปทาสุ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ
ปาทุกาวคฺโค สตฺตโม ฯ
---------
อุทฺทิฏฺฐา โข อายสฺมนฺโต เสขิยา ธมฺมา ฯ ตตฺถายสฺมนฺเต
ปุจฺฉามิ กจฺจิตฺถ ปริสุทฺธา ทุติยมฺปิ ปุจฺฉามิ กจฺจิตฺถ ปริสุทฺธา
ตติยมฺปิ ปุจฺฉามิ กจฺจิตฺถ ปริสุทฺธา ปริสุทฺเธตฺถายสฺมนฺโต
ตสฺมา ตุณฺหี ฯ เอวเมตํ ธารยามีติ ฯ
[๑]-
เสขิยกณฺฑํ นิฏฺฐิตํ ฯ
-------
@เชิงอรรถ: ๑ ม. เสขิยา นิฏฺฐิตา ฯ
อธิกรณสมถา ธมฺมา
[๘๘๐] อิเม โข ปนายสฺมนฺโต สตฺต อธิกรณสมถา ธมฺมา
อุทฺเทสํ อาคจฺฉนฺติ ฯ อุปฺปนฺนุปฺปนฺนานํ อธิกรณานํ สมถาย วูปสมาย
สมฺมุขาวินโย ทาตพฺโพ สติวินโย ทาตพฺโพ อมูฬฺหวินโย ทาตพฺโพ
ปฏิญฺญาย กาเรตพฺพํ เยภุยฺยสิกา ตสฺส ปาปิยสิกา ติณวตฺถารโกติ ฯ
อุทฺทิฏฺฐา โข อายสฺมนฺโต สตฺต อธิกรณสมถา ธมฺมา ฯ
ตตฺถายสฺมนฺเต ปุจฺฉามิ กจฺจิตฺถ ปริสุทฺธา ทุติยมฺปิ ปุจฺฉามิ
กจฺจิตฺถ ปริสุทฺธา ตติยมฺปิ ปุจฺฉามิ กจฺจิตฺถ ปริสุทฺธา
ปริสุทฺเธตฺถายสฺมนฺโต ตสฺมา ตุณฺหี ฯ เอวเมตํ ธารยามีติ ฯ
อธิกรณสมถา ธมฺมา ๑- นิฏฺฐิตา ฯ
----------
[๘๘๑] อุทฺทิฏฺฐํ โข อายสฺมนฺโต นิทานํ อุทฺทิฏฺฐา จตฺตาโร
ปาราชิกา ธมฺมา อุทฺทิฏฺฐา เตรส สงฺฆาทิเสสา ธมฺมา อุทฺทิฏฺฐา
เทฺว อนิยตา ธมฺมา อุทฺทิฏฺฐา ตึส นิสฺสคฺคิยา ปาจิตฺติยา ธมฺมา
อุทฺทิฏฺฐา เทฺวนวุติ ปาจิตฺติยา ธมฺมา อุทฺทิฏฺฐา จตฺตาโร
ปาฏิเทสนียา ธมฺมา อุทฺทิฏฺฐา เสขิยา ธมฺมา อุทฺทิฏฺฐา สตฺต
อธิกรณสมถา ธมฺมา ฯ เอตฺตกํ ตสฺส ภควโต สุตฺตาคตํ
สุตฺตปริยาปนฺนํ อนฺวฑฺฒมาสํ อุทฺเทสํ อาคจฺฉติ ฯ ตตฺถ สพฺเพเหว
สมคฺเคหิ สมฺโมทมาเนหิ อวิวทมาเนหิ สิกฺขิตพฺพนฺติ ฯ
มหาวิภงฺโค นิฏฺฐิโต ฯ
--------
@เชิงอรรถ: ๑ ม. อยํ ปาโฐ นตฺถิ ฯ
เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๒ หน้าที่ ๕๕๕-๕๗๑.
https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=2&item=853&items=29
อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :-
https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=2&item=853&items=29&mode=bracket
อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :-
https://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=2&item=853&items=29
อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :-
https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=2&item=853&items=29
ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=2&i=853
สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒
https://84000.org/tipitaka/read/?index_2
https://84000.org/tipitaka/english/?index_2
บันทึก ๒ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๙.
การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย.
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]
