บาลีอรรถกถาเล่มที่ ๑๕

หน้าที่ ๕๑.

อภาเวน ทุพฺพลา โหนฺติ. อติยาตุนฺติ พหิทฺธา ชนปทจาริกํ จริตฺวา อิจฺฉิติจฺฉิตกฺขเณ อนฺโตนครํ ปวิสิตุํ. นิยฺยาตุนฺติ "โจรา ชนปทํ วิลุมฺปนฺติ มทฺทนฺติ, เต นิเสเธสฺสามา"ติ ปฐมยาเม วา มชฺฌิมยาเม วา ปจฺฉิมยาเม วา นิกฺขมิตุํ ผาสุกํ น โหติ. ตโต ปฏฺฐาย โจรา มนุสฺเส โปเถตฺวา อจฺฉินฺทิตฺวา คจฺฉนฺติ. ปจฺจนฺติเม วา ชนปเท อนุสญฺญาตุนฺติ คามวาสกรณตฺถาย เสตุอตฺถรตฺถาย โปกฺขรณีขณาปนตฺถาย สาลาทีนํ กรณตฺถาย ปจฺจนฺติเม ชนปเท อนุสาสิตุํปิ ^๑- น สุขํ โหติ. พฺราหฺมณคหปติกานนฺติ อนฺโตนครวาสีนํ พฺราหฺมณ- คหปติกานํ. พาหิรานิ วา กมฺมนฺตานีติ พหิคาเม อารามกฺเขตฺตกมฺมนฺตานิ. ปาปภิกฺขู พลวนฺโต โหนฺตีติ ปกฺขพลวา พหูหิ ^๒- อุปฏฺฐาเกหิ จ อุปฏฺฐากีหิ จ สมนฺนาคตา ราชราชมหามตฺตูปนิสฺสิตา. ^๓- เปสลา ภิกฺขู ตสฺมึ สมเย ทุพฺพลา โหนฺตีติ ตสฺมึ สมเย ปิยสีลา ภิกฺขู ตาสํ สมฺปตฺตีนํ อภาเวน ทุพฺพลา โหนฺติ. ตุณฺหีภูตา ตุณฺหีภูตาว สํฆมชฺเฌ สงฺกสายนฺตีติ นิสฺสทฺทา หุตฺวา สํฆมชฺเฌ นิสินฺนา กิญฺจิ เอกวจนํปิ มุขํ อุกฺขิปิตฺวา กเถตุํ อสกฺโกนฺตา ปชฺฌายนฺตา วิย นิสีทนฺตา. ^๔- ตยิทนฺติ ตเทตํ การณํ. สุกฺกปกฺโข วุตฺตวิปลฺลาเสน เวทิตพฺโพ. [๔๑] นวเม มิจฺฉาปฏิปตฺตาธิกรณเหตูติ มิจฺฉาปฏิปตฺติยา กรณเหตุ ปฏิปชฺชนเหตูติ อตฺโถ. ญายํ ธมฺมํ กุสลนฺติ สหวิปสฺสนกมคฺคํ. เอวรูโป หิ สหวิปสฺสนกมคฺคํ อาราเธตุํ สมฺปาเทตุํ ปูเรตุํ น สกฺโกติ. สุกฺกปกฺโข วุตฺตวิปลฺลาเสน เวทิตพฺโพ. อิมสฺมึ สุตฺเต สห วิปสฺสนาย มคฺโค กถิโต. [๔๒] ทสเม ทุคฺคหิเตหีติ อุปฺปฏิปาฏิยา คหิเตหิ. พฺยญฺชนปฏิรูปเกหีติ พฺยญฺชนโส ^๕- ปฏิรูปเกหิ อกฺขรจิตฺตตาย ^๖- ลทฺธเกหิ. อตฺถญฺจ ธมฺมญฺจ ปฏิพาหนฺตีติ สุคหิตสุตฺตนฺตานํ อตฺถญฺจ ปาลิญฺจ ปฏิพาหนฺติ, อตฺตโน ทุคฺคหิตสุตฺตนฺตานํเยว @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. อนุสญฺญาตุมฺปิ ^๒ ฉ.ม.,อิ. ปกฺขุตฺตรา ยสุตฺตรา ปุญฺญวนฺโต พหุเกหิ @^๓ ฉ.ม.,อิ......มหามตฺตสนฺนิสฺสิตา ^๔ ฉ.ม.,อิ. นิสีทนฺติ @^๕ สี.,อิ. พฺยญฺชเนเนว ^๖ สี. อกฺขรจินฺตกาย, ฉ.ม. อกฺขรจิตฺรตาย

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๒.

อตฺถญฺจ ปาลิญฺจ อุตฺตริตรํ กตฺวา ทสฺเสนฺติ. สุกฺกปกฺโข วุตฺตวิปลฺลาเสน เวทิตพฺโพ. อิมสฺมึ สุตฺเต สาสนสฺส วุฑฺฒิ จ ปริหานิ จ กถิตาติ. สมจิตฺตวคฺโค จตุตฺโถ. -------------

อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๕ หน้า ๕๑-๕๒. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=15&A=1157&modeTY=2&pagebreak=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=15&A=1157&modeTY=2&pagebreak=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=20&i=277 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=20&A=1617 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=20&A=1598 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=20&A=1598 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๐ http://84000.org/tipitaka/read/?index_20