อรรถกถาเล่มที่ ๔๗ ภาษาบาลี อักษรไทย
ปฏิสํ.อ.๑ (สทฺธมฺม.๑)
หน้าที่ ๓๒๐.

การณภูเตน จิตฺเตน. ยถาภูตํ ปชานาติ ปญฺญาย ปชานาติ. "อิทํ ทุกฺขนฺติ
โยนิโสมนสิ กโรตี"ติ วุจฺจมาเน อนุสฺสววเสน ปุพฺพภาคสจฺจานุโพโธปิ สงฺคยฺหติ.
โยนิโสมนสิกาโรติ จ อุปาเยน มนสิกาโร.
     ธาตุนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ผสฺสนานตฺตนฺติ จกฺขาทิธาตุนานตฺตญฺจ
ปฏิจฺจ จกฺขุสมฺผสฺสาทินานตฺตํ อุปฺปชฺชตีติ อตฺโถ. ผสฺสนานตฺตํ ปฏิจฺจาติ จกฺขุ-
สมฺผสฺสาทินานตฺตํ ปฏิจฺจ. เวทนานานตฺตนฺติ จกฺขุสมฺผสฺสชาทิเวทนานานตฺตํ.
สญฺญานานตฺตนฺติ กามสญฺญาทินานตฺตํ. สงฺกปฺปนานตฺตนฺติ กามสงฺกปฺปาทิ-
นานตฺตํ. ฉนฺทนานตฺตนฺติ สงฺกปฺปนานตฺตาย รูเป ฉนฺโท สทฺเท ฉนฺโทติ เอวํ
ฉนฺทนานตฺตํ อุปฺปชฺชติ. ปริฬาหนานตฺตนฺติ ฉนฺทนานตฺตตาย รูปปริฬาโห
สทฺทปริฬาโหติ เอวํ ปริฬาหนานตฺตํ อุปฺปชฺชติ. ปริเยสนานานตฺตนฺติ
ปริฬาหนานตฺตตาย รูปปริเยสนาทินานตฺตํ อุปฺปชฺชติ. ลาภนานตฺตนฺติ
ปริเยสนานานตฺตตาย รูปปฺปฏิลาภาทินานตฺตํ อุปฺปชฺชตีติ.
                  ธมฺมนานตฺตญาณนิทฺเทสวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                          -------------
                    ๒๐-๒๔. ญาณปญฺจกนิทฺเทสวณฺณนา
     [๗๕] ญาณปญฺจกนิทฺเทเส เตสํ ปญฺจนฺนํ ญาณานํ อปุพฺพสมฺพนฺธสภาวโต
เอกโตว ปุจฺฉาวิสฺสชฺชนานิ กตานิ. อภิญฺญาตา โหนฺตีติ ธมฺมสภาวลกฺขณ-
ชานนวเสน สุฏฺฐุ ญาตา โหนฺติ. ญาตา โหนฺตีติ ญาตปริญฺญาวเสน
สภาวโต ญาตตฺตา ญาตา นาม โหนฺติ. เยน ญาเณน เต ธมฺมา ญาตา
โหนฺติ, ตํ ญาตฏฺเฐน ญาณํ, ปชานนฏฺเฐน ปญฺญาติ สมฺพนฺโธ. อิมินาว
นเยน เสสญาณานิปิ โยเชตพฺพานิ. ปริญฺญาตา โหนฺตีติ สามญฺญลกฺขณวเสน


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๔๗ หน้าที่ ๓๒๐.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=47&page=320&pages=1&modeTY=2&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ  :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=47&A=7146&modeTY=2&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=47&A=7146&modeTY=2&pagebreak=1#p320