ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
     ThaiVersion   McuVersion   PaliThai   PaliRoman 
First LinkPrevious Linkไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าNext LinkLast Link chage to ROMAN letter
TIPITAKA Volume 21 : PALI ROMAN Sutta Pitaka Vol 13 : Sutta. Aṅ. (2): catukkanipāto

                     Mahavaggo pancamo
     [191]    Sotanugatanam   bhikkhave   dhammanam   vacasa   paricitanam
manasanupekkhitanam  ditthiya  suppatividdhanam  cattaro  anisamsa  patikankha
katame   cattaro  idha  bhikkhave  bhikkhu  dhammam  pariyapunati  suttam  geyyam
veyyakaranam   gatham   udanam   itivuttakam   jatakam   abbhutadhammam   vedallam
tassa  te  dhamma  sotanugata  honti  vacasa  paricita  manasanupekkhita
ditthiya    suppatividdha    so   mutthassati   kalam   kurumano   annataram
devanikayam     upapajjati    tassa    tattha    sukhino    dhammapadapilapanti
dandho   bhikkhave   satuppado   atha   so   sato  khippamyeva  visesagami
hoti  sotanugatanam  bhikkhave  dhammanam  vacasa  paricitanam manasanupekkhitanam
ditthiya suppatividdhanam ayam pathamo anisamso patikankho.
     {191.1}   Puna   caparam  bhikkhave  bhikkhu  dhammam  pariyapunati  suttam
geyyam  veyyakaranam  gatham  udanam  itivuttakam  jatakam  abbhutadhammam  vedallam
tassa  te  dhamma  sotanugata  honti  vacasa  paricita  manasanupekkhita
ditthiya    suppatividdha    so   mutthassati   kalam   kurumano   annataram
devanikayam   upapajjati  tassa  tattha  naheva  kho  sukhino  dhammapadapilapanti
@Footnote: 1 Ma.                 tassuddanam
@        yodha patibhogasutam         abhayam samansaccena pancamam
@        ummaggavassakaro         upako sacchikiriya ca uposathoti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page252.

Apica kho iddhima cetovasippatto devaparisaya dhammam deseti tassa evam hoti ayam va so dhammavinayo yatthaham pubbe brahmacariyam acarinti dandho bhikkhave satuppado atha so sato khippamyeva visesagami hoti seyyathapi bhikkhave puriso kusalo bherisaddassa so addhanamaggapatipanno bherisaddam suneyya tassa naheva kho assa kankha va vimati va bherisaddo nu kho na nu kho bherisaddoti athakho bherisaddotveva nittham gaccheyya evameva kho bhikkhave bhikkhu dhammam pariyapunati .pe. khippamyeva visesagami hoti sotanugatanam bhikkhave dhammanam vacasa paricitanam manasanupekkhitanam ditthiya suppatividdhanam ayam dutiyo anisamso patikankho. {191.2} Puna caparam bhikkhave bhikkhu dhammam pariyapunati suttam geyyam veyyakaranam gatham udanam itivuttakam jatakam abbhutadhammam vedallam tassa te dhamma sotanugata honti vacasa paricita manasanupekkhita ditthiya suppatividdha so mutthassati kalam kurumano annataram devanikayam upapajjati tassa tattha naheva kho sukhino dhammapadapilapanti napi bhikkhu iddhima cetovasippatto devaparisaya dhammam deseti apica kho devaputto devaparisaya dhammam deseti tassa evam hoti ayam va so dhammavinayo yatthaham pubbe brahmacariyam acarinti dandho bhikkhave satuppado atha so sato khippamyeva visesagami hoti seyyathapi bhikkhave puriso kusalo sankhasaddassa so addhanamagga- patipanno sankhasaddam suneyya tassa naheva kho assa kankha va

--------------------------------------------------------------------------------------------- page253.

Vimati va sankhasaddo nu kho na nu kho sankhasaddoti athakho sankhasaddotveva nittham gaccheyya evameva kho bhikkhave bhikkhu dhammam pariyapunati .pe. khippamyeva visesagami hoti sotanugatanam bhikkhave dhammanam vacasa paricitanam manasanupekkhitanam ditthiya suppatividdhanam ayam tatiyo anisamso patikankho. {191.3} Puna caparam bhikkhave bhikkhu dhammam pariyapunati suttam geyyam veyyakaranam gatham udanam itivuttakam jatakam abbhutadhammam vedallam tassa te dhamma sotanugata honti vacasa paricita manasanupekkhita ditthiya suppatividdha so mutthassati kalam kurumano annataram devanikayam upapajjati tassa tattha naheva kho sukhino dhammapadapilapanti napi bhikkhu iddhima cetovasippatto devaparisaya dhammam deseti napi devaputto devaparisaya dhammam deseti apica kho opapatiko opapatikam sareti sarasi tvam marisa yattha mayam pubbe brahmacariyam acarimhati so evamaha sarami marisa sarami marisati dandho bhikkhave satuppado atha so sato khippamyeva visesagami hoti seyyathapi bhikkhave dve sahayaka sahapamsukilaka 1- te kadaci karahaci katthaci 2- annamannam samagaccheyyum tamenam 3- sahayako sahayakam evam vadeyya idampi samma sarasiti so evam vadeyya sarami samma sarami sammati evameva kho bhikkhave bhikkhu dhammam pariyapunati .pe. @Footnote: 1 Ma. sahampasukilika. yu ... kilita. 2 Ma. Yu. ayam patho natthi. 3 Ma. anno pana.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page254.

Khippamyeva visesagami hoti sotanugatanam bhikkhave dhammanam vacasa paricitanam manasanupekkhitanam ditthiya suppatividdhanam ayam catuttho anisamso patikankho . sotanugatanam bhikkhave dhammanam vacasa paricitanam manasanupekkhitanam ditthiya suppatividdhanam ime cattaro anisamsa patikankhati. [192] Cattarimani bhikkhave thanani catuhi thanehi veditabbani katamani cattari samvasena bhikkhave silam veditabbam tanca kho dighena addhuna na ittaram manasikarota no amanasikara pannavata no duppannena samvoharena bhikkhave soceyyam veditabbam tanca kho dighena addhuna na ittaram manasikarota no amanasikara pannavata no duppannena apadasu bhikkhave thamo veditabbo so ca kho dighena addhuna na ittaram manasikarota no amanasikara pannavata no duppannena sakacchaya bhikkhave panna veditabba sa ca kho dighena addhuna na ittaram manasikarota no amanasikara pannavata no duppannena. {192.1} Samvasena bhikkhave silam veditabbam tanca kho dighena addhuna na ittaram manasikarota no amanasikara pannavata no duppannenati iti kho panetam vuttam kincetam paticca vuttam idha bhikkhave puggalo puggalena saddhim samvasamano evam janati digharattam kho ayamayasma khandakari chiddakari sabalakari kammasakari na satatakari 1- na satatavutti silesu dussilo ayamayasma @Footnote: 1 Ma. Yu. na santatakari na santatavutti. ito param idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page255.

Nayamayasma silavati idha pana bhikkhave puggalo puggalena saddhim samvasamano evam janati digharattam kho ayamayasma akhandakari acchiddakari asabalakari akammasakari satatakari satatavutti silesu silava ayamayasma nayamayasma dussiloti samvasena bhikkhave silam veditabbam tanca kho dighena addhuna na ittaram manasikarota no amanasikara pannavata no duppannenati iti yantam vuttam idametam paticca vuttam. {192.2} Samvoharena bhikkhave soceyyam veditabbam tanca kho dighena addhuna na ittaram manasikarota no amanasikara pannavata no duppannenati iti kho panetam vuttam kincetam paticca vuttam idha bhikkhave puggalo puggalena saddhim samvoharamano evam janati annatha kho ayamayasma ekena eko voharati annatha dvihi annatha tihi annatha sambahulehi vokkamati ayamayasma purimavohara pacchimavoharam aparisuddhavoharo ayamayasma nayamayasma parisuddhavoharoti {192.3} idha pana bhikkhave puggalo puggalena saddhim samvoharamano evam janati yatha 1- kho ayamayasma ekena eko voharati tatha dvihi tatha tihi tatha sambahulehi nayamayasma vokkamati purimavohara pacchimavoharam parisuddhavoharo ayamayasma nayamayasma aparisuddhavoharoti samvoharena bhikkhave soceyyam veditabbam tanca kho dighena addhuna na ittaram manasikarota no amanasikara pannavata no duppannenati iti yantam @Footnote: 1 Ma. Yu. yatheva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page256.

Vuttam idametam paticca vuttam. {192.4} Apadasu bhikkhave thamo veditabbo so ca kho dighena addhuna na ittaram manasikarota no amanasikara pannavata no duppannenati iti kho panetam vuttam kincetam paticca vuttam idha bhikkhave ekacco natibyasanena va phuttho samano bhogabyasanena va phuttho samano rogabyasanena va phuttho samano na iti patisancikkhati tathabhuto kho ayam lokasannivaso tathabhuto attabhavapatilabho yathabhute lokasannivase yathabhute attabhavapatilabhe attha lokadhamma lokam anuparivattanti loko ca attha lokadhamme anuparivattati labho ca alabho ca yaso ca ayaso ca ninda ca pasamsa ca sukhanca dukkhancati so natibyasanena va phuttho samano bhogabyasanena va phuttho samano rogabyasanena va phuttho samano socati kilamati paridevati urattali kandati sammoham apajjati {192.5} idha pana bhikkhave ekacco natibyasanena va phuttho samano bhogabyasanena va phuttho samano rogabyasanena va phuttho samano iti patisancikkhati tathabhuto kho ayam lokasannivaso tathabhuto attabhavapatilabho yathabhute lokasannivase yathabhute attabhavapatilabhe attha lokadhamma lokam anuparivattanti loko ca attha lokadhamme anuparivattati labho ca alabho ca yaso ca ayaso ca ninda ca pasamsa ca sukhanca dukkhancati so natibyasanena va phuttho samano bhogabyasanena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page257.

Va phuttho samano rogabyasanena va phuttho samano na socati na kilamati na paridevati na urattali kandati na sammoham apajjati apadasu bhikkhave thamo veditabbo so ca kho dighena addhuna na ittaram manasikarota no amanasikara pannavata no duppannenati iti yantam vuttam idametam paticca vuttam. {192.6} Sakacchaya bhikkhave panna veditabba sa ca kho dighena addhuna na ittaram manasikarota no amanasikara pannavata no duppannenati iti kho panetam vuttam kincetam paticca vuttam idha bhikkhave puggalo puggalena saddhim sakacchayamano evam janati yatha kho imassa ayasmato ummango yatha ca abhiniharo yatha ca panhasamudacaro duppanno ayamayasma nayamayasma pannava tam kissa hetu tatha hi ayamayasma na ceva gambhiram atthapadam udaharati santam panitam atakkavacaram nipunam panditavedaniyam yanca ayamayasma dhammam bhasati tassa ca na patibalo sankhittena va vittharena va attham acikkhitum desetum pannapetum patthapetum vivaritum vibhajitum uttanikatum duppanno ayamayasma nayamayasma pannavati {192.7} seyyathapi bhikkhave cakkhuma puriso udakarahadassa tire thito passeyya parittam maccham ummujjamanam tassa evamassa yatha kho imassa macchassa ummango yatha ca umighato yatha ca vegayitattam paritto

--------------------------------------------------------------------------------------------- page258.

Ayam maccho nayam maccho mahantoti evameva kho bhikkhave puggalo puggalena saddhim sakacchayamano evam janati yatha kho imassa ayasmato ummango .pe. duppanno ayamayasma nayamayasma pannavati {192.8} idha pana bhikkhave puggalo puggalena saddhim sakacchayamano evam janati yatha kho imassa ayasmato ummango yatha ca abhiniharo yatha ca panhasamudacaro pannava ayamayasma nayamayasma duppanno tam kissa hetu tatha hi ayamayasma gambhiranceva atthapadam udaharati santam panitam atakkavacaram nipunam panditavedaniyam yanca ayamayasma dhammam bhasati tassa ca patibalo sankhittena va vittharena va attham acikkhitum desetum pannapetum patthapetum vivaritum vibhajitum uttanikatum pannava ayamayasma nayamayasma duppannoti {192.9} seyyathapi bhikkhave cakkhuma puriso udakarahadassa tire thito passeyya mahantam maccham ummujjamanam tassa evamassa yatha kho imassa macchassa ummango yatha ca umighato yatha ca vegayitattam mahanto ayam maccho naya maccho parittoti evameva kho bhikkhave puggalo puggalena saddhim sakacchayamano evam janati yatha kho imassa ayasmato ummango .pe. pannava ayamayasma nayamayasma duppannoti sakacchaya bhikkhave panna veditabba sa ca kho dighena addhuna na ittaram manasikarota no amanasikara pannavata no duppannenati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page259.

Iti yantam vuttam idametam paticca vuttam . imani kho bhikkhave cattari thanani imehi catuhi thanehi veditabbaniti. [193] Ekam samayam bhagava vesaliyam viharati mahavane kutagarasalayam . athakho bhaddiyo licchavi yena bhagava tenupasankami upasankamitva bhagavantam abhivadetva ekamantam nisidi ekamantam nisinno kho bhaddiyo licchavi bhagavantam etadavoca sutam metam bhante mayavi samano gotamo avattanimayam janati yaya annatitthiyanam savake avattetiti ye te bhante evamahamsu mayavi samano gotamo avattanimayam janati yaya annatitthiyanam savake avattetiti kacci te bhante bhagavato vuttavadino na ca bhagavantam abhutena abbhacikkhanti dhammassa canudhammam byakaronti na ca koci sahadhammiko vadanupato garayham thanam agacchati anabbhakkhatukama hi mayam bhante bhagavantanti. {193.1} Etha tumhe bhaddiya ma anussavena ma paramparaya ma itikiraya ma pitakasampadanena ma takkahetu ma nayahetu ma akaraparivitakkena ma ditthinijjhanakkhantiya ma bhabbarupataya ma samano no garuti yada tumhe bhaddiya attanava janeyyatha ime dhamma akusala ime dhamma savajja ime dhamma vinnugarahita ime dhamma samatta samadinna ahitaya dukkhaya samvattantiti atha tumhe bhaddiya pajaheyyatha tam kim mannatha bhaddiya lobho purisassa ajjhattam uppajjamano uppajjati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page260.

Hitaya va ahitaya vati . ahitaya bhante . luddho panayam bhaddiya purisapuggalo lobhena abhibhuto pariyadinnacitto panampi hanati adinnampi adiyati paradarampi gacchati musapi bhanati parampi tathattaya samadapeti yamsa hoti digharattam ahitaya dukkhayati . Evam bhante. {193.2} Tam kim mannatha bhaddiya doso ... Moho ... Sarambho purisassa ajjhattam uppajjamano uppajjati hitaya va ahitaya vati. Ahitaya bhante . sarambho panayam bhaddiya purisapuggalo sarambhena abhibhuto pariyadinnacitto panampi hanati adinnampi adiyati paradarampi gacchati musapi bhanati parampi tathattaya samadapeti yamsa hoti digharattam ahitaya dukkhayati . evam bhante . tam kim mannatha bhaddiya ime dhamma kusala va akusala vati . akusala bhante. Savajja va anavajja vati . savajja bhante . vinnugarahita va vinnupasattha vati . vinnugarahita bhante . samatta samadinna ahitaya dukkhaya samvattanti no va katham va ettha hotiti. {193.3} Samatta bhante samadinna ahitaya dukkhaya samvattanti evam no ettha hotiti . iti kho bhaddiya yam tam avocumha etha tumhe bhaddiya ma anussavena ma paramparaya ma itikiraya ma pitakasampadanena ma takkahetu ma nayahetu ma akaraparivitakkena ma ditthinijjhanakkhantiya ma bhabbarupataya ma samano no garuti yada tumhe bhaddiya attanava janeyyatha ime dhamma akusala ime

--------------------------------------------------------------------------------------------- page261.

Dhamma savajja ime dhamma vinnugarahita ime dhamma samatta samadinna ahitaya dukkhaya samvattantiti atha tumhe bhaddiya pajaheyyathati iti yantam vuttam idametam paticca vuttam etha tumhe bhaddiya ma anussavena ma paramparaya ma itikiraya ma pitakasampadanena ma takkahetu ma nayahetu ma akaraparivitakkena ma ditthinijjhanakkhantiya ma bhabbarupataya ma samano no garuti yada tumhe bhaddiya attanava janeyyatha ime dhamma kusala ime dhamma anavajja ime dhamma vinnupasattha ime dhamma samatta samadinna hitaya sukhaya samvattantiti atha tumhe bhaddiya upasampajja vihareyyatha tam kim mannatha bhaddiya alobho purisassa ajjhattam uppajjamano uppajjati hitaya va ahitaya vati . Hitaya bhante. {193.4} Aluddho panayam bhaddiya purisapuggalo lobhena anabhibhuto apariyadinnacitto neva panam hanati na adinnam adiyati na paradaram gacchati na musa bhanati parampi tathattaya [1]- samadapeti yamsa hoti digharattam hitaya sukhayati . evam bhante . tam kim mannatha bhaddiya adoso ... amoho ... asarambho purisassa ajjhattam uppajjamano uppajjati hitaya va ahitaya vati. Hitaya bhante. {193.5} Asarambho panayam bhaddiya purisapuggalo sarambhena anabhibhuto apariyadinnacitto neva panam hanati na adinnam adiyati na paradaram gacchati na musa @Footnote: 1 Ma. Yu. nasaddo atthi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page262.

Bhanati parampi tathattaya [1]- samadapeti yamsa hoti digharattam hitaya sukhaya samvattatiti . evam bhante . tam kim mannatha bhaddiya ime dhamma kusala va akusala vati . kusala bhante . savajja va anavajja va . anavajja bhante . vinnugarahita va vinnupasattha vati . vinnupasattha bhante . samatta samadinna hitaya sukhaya samvattanti no va katham va ettha hotiti . Samatta bhante samadinna hitaya sukhaya samvattanti evam no ettha hotiti. {193.6} Iti kho bhaddiya yam tam avocumha etha tumhe bhaddiya ma anussavena ma paramparaya ma itikiraya ma pitakasampadanena ma takkahetu ma nayahetu ma akaraparivitakkena ma ditthinijjhanakkhantiya ma bhabbarupataya ma samano no garuti yada tumhe bhaddiya attanava janeyyatha ime dhamma kusala ime dhamma anavajja ime dhamma vinnupasattha ime dhamma samatta samadinna hitaya sukhaya samvattantiti atha tumhe bhaddiya upasampajja vihareyyathati iti yantam vuttam idametam paticca vuttam ye kho te bhaddiya loke santo sappurisa te savakam evam samadapenti ehi tvam ambho purisa lobham vineyya vineyya 2- viharahi lobham vineyya vineyya 3- viharanto na lobhajam kammam karissasi kayena vacaya manasa dosam vineyya vineyya viharahi dosam vineyya vineyya viharanto na dosajam @Footnote: 1 Ma. Yu. nasaddo atthi. 2-3 Ma. Yu. ayam patho natthi. ito param idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page263.

Kammam karissasi kayena vacaya manasa moham vineyya vineyya viharahi moham vineyya vineyya viharanto na mohajam kammam karissasi kayena vacaya manasa sarambham vineyya vineyya viharahi sarambham vineyya vineyya viharanto na sarambhajam kammam karissasi kayena vacaya manasati. {193.7} Evam vutte bhaddiyo licchavi bhagavantam etadavoca abhikkantam bhante .pe. upasakam mam bhante bhagava dharetu ajjatagge panupetam saranam gatanti . apinu taham bhaddiya evam avacam ehi me tvam bhaddiya savako hohi aham te sattha bhavissamiti . no hetam bhante . evamvadim kho mam bhaddiya evamakkhayim eke samanabrahmana asata tuccha musa abhutena abbhacikkhanti mayavi samano gotamo avattanimayam janati yaya annatitthiyanam savake avattetiti . Bhaddika bhante avattanimaya kalyani bhante avattanimaya piya me bhante natisalohita imaya avattaniya avatteyyum piyanam me assa natisalohitanam digharattam hitaya sukhaya sabbe cepi bhante khattiya imaya avattaniya avatteyyum sabbesampissa khattiyanam digharattam hitaya sukhaya sabbe cepi bhante brahmana ... vessa ... sudda imaya avattaniya avatteyyum sabbesampissa suddanam digharattam hitaya sukhayati. {193.8} Evametam bhaddiya evametam bhaddiya sabbe cepi bhaddiya khattiya avatteyyum akusaladhammappahanaya kusaladhammupasampadaya sabbesampissa khattiyanam digharattam hitaya sukhaya

--------------------------------------------------------------------------------------------- page264.

Sabbe cepi bhaddiya brahmana ... vessa ... Sudda avatteyyum akusaladhammappahanaya kusaladhammupasampadaya sabbesampissa suddanam digharattam hitaya sukhaya sadevako cepi bhaddiya loko samarako sabrahmako sassamanabrahmani paja sadevamanussa avatteyyum akusaladhammappahanaya kusaladhammupasampadaya sadevakassa lokassa samarakassa sabrahmakassa sassamanabrahmaniya pajaya sadevamanussaya digharattam hitaya sukhaya ime cepi bhaddiya mahasala imaya avattaniya avatteyyum akusaladhammappahanaya kusaladhammupasampadaya imesampissa mahasalanam digharattam hitaya sukhaya sace ceteyyum ko pana vado manussabhutassati [194] Ekam samayam ayasma anando koliyesu viharati sapugam 1- nama koliyanam nigamo . athakho sambahula sapugiya koliyaputta yenayasma anando tenupasankamimsu upasankamitva ayasmantam anandam abhivadetva ekamantam nisidimsu . ekamantam nisinne kho [2]- sapugiye koliyaputte ayasma anando etadavoca {194.1} cattarimani byagghapajja parisuddhipadhaniyangani tena bhagavata janata passata arahata sammasambuddhena sammadakkhatani sattanam visuddhiya sokaparidevanam samatikkamaya dukkhadomanassanam atthangamaya nayassa adhigamaya nibbanassa sacchikiriyaya katamani cattari silaparisuddhipadhaniyangam @Footnote: 1 Ma. samagam. 2 Ma. Yu. te.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page265.

Cittaparisuddhipadhaniyangam ditthiparisuddhipadhaniyangam vimuttiparisuddhipadhaniyangam. {194.2} Katamanca byagghapajja silaparisuddhipadhaniyangam idha byagghapajja bhikkhu silava hoti .pe. samadaya sikkhati sikkhapadesu ayam vuccati byagghapajja silaparisuddhi iti evarupam silaparisuddhim aparipuram va paripuressami paripuram va tattha tattha pannaya anuggahessamiti yo tattha chando ca vayamo ca ussaho ca ussolhi ca appativani ca sati ca sampajannanca idam vuccati byagghapajja silaparisuddhipadhaniyangam. {194.3} Katamanca byagghapajja cittaparisuddhipadhaniyangam idha byagghapajja bhikkhu vivicceva kamehi .pe. catuttham jhanam upasampajja viharati ayam vuccati byagghapajja cittaparisuddhi iti evarupam cittaparisuddhim aparipuram va paripuressami paripuram va tattha tattha pannaya anuggahessamiti yo tattha chando ca vayamo ca ussaho ca ussolhi ca appativani ca sati ca sampajannanca idam vuccati byagghapajja cittaparisuddhipadhaniyangam. {194.4} Katamanca byagghapajja ditthiparisuddhipadhaniyangam idha byagghapajja bhikkhu idam dukkhanti yathabhutam pajanati .pe. Ayam dukkhanirodhagamini patipadati yathabhutam pajanati ayam vuccati byagghapajja ditthiparisuddhi iti evarupam ditthiparisuddhim aparipuram va paripuressami paripuram va tattha tattha pannaya anuggahessamiti yo tattha chando ca vayamo ca ussaho ca ussolhi ca appativani ca sati ca sampajannanca idam vuccati byagghapajja ditthiparisuddhipadhaniyangam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page266.

{194.5} Katamanca byagghapajja vimuttiparisuddhipadhaniyangam sa kho so byagghapajja ariyasavako imina ca silaparisuddhipadhaniyangena samannagato imina ca cittaparisuddhipadhaniyangena samannagato imina ca ditthiparisuddhipadhaniyangena samannagato rajaniyesu dhammesu cittam virajeti vimocaniyesu dhammesu cittam vimoceti so rajaniyesu dhammesu cittam virajetva vimocaniyesu dhammesu cittam vimocetva sammavimuttim phusati ayam vuccati byagghapajja vimuttiparisuddhi iti evarupam vimuttiparisuddhim aparipuram va paripuressami paripuram va tattha tattha pannaya anuggahessamiti yo tattha chando ca vayamo ca ussaho ca ussolhi ca appativani ca sati ca sampajannanca idam vuccati byagghapajja vimuttiparisuddhipadhaniyangam . imani kho byagghapajja cattari parisuddhipadhaniyangani tena bhagavata janata passata arahata sammasambuddhena sammadakkhatani sattanam visuddhiya sokaparidevanam samatikkamaya dukkhadomanassanam atthangamaya nayassa adhigamaya nibbanassa sacchikiriyayati. [195] Ekam samayam bhagava sakkesu viharati kapilavatthusmim nigrodharame . athakho vappo sakko niganthasavako yenayasma mahamoggallano tenupasankami upasankamitva ayasmantam mahamoggallanam abhivadetva ekamantam nisidi . ekamantam nisinnam kho vappam sakkam niganthasavakam ayasma mahamoggallano etadavoca

--------------------------------------------------------------------------------------------- page267.

Idhassa vappa kayena samvuto vacaya samvuto manasa samvuto avijjaviraga vijjuppada passasi no tvam vappa tanthanam yatonidanam purisam dukkhavedaniya asava assaveyyum abhisamparayanti . passamaham bhante tanthanam idhassa bhante pubbe papakammam katam avipakkavipakam tatonidanam purisam dukkhavedaniya asava assaveyyum abhisamparayanti . Ayameva kho panayasmato mahamoggallanassa vappena sakkena niganthasavakena saddhim katha vippakata hoti. {195.1} Athakho bhagava sayanhasamayam patisallana vutthito yenupatthanasala tenupasankami upasankamitva pannatte asane nisidi nisajja kho bhagava ayasmantam mahamoggallanam etadavoca kayanuttha moggallana etarahi kathaya sannisinna ka ca pana vo antara katha vippakatati . idhaham bhante vappam sakkam niganthasavakam etadavocam idhassa vappa kayena samvuto vacaya samvuto manasa samvuto avijjaviraga vijjuppada passasi no tvam vappa tanthanam yatonidanam purisam dukkhavedaniya asava assaveyyum abhisamparayanti evam vutte bhante vappo sakko niganthasavako mam etadavoca passamaham bhante tanthanam idhassa bhante pubbe papakammam katam avipakkavipakam tatonidanam purisam dukkhavedaniya asava assaveyyum abhisamparayanti ayam kho no bhante vappena sakkena niganthasavakena saddhim katha vippakata atha bhagava anuppattoti. {195.2} Athakho bhagava vappam sakkam niganthasavakam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page268.

Etadavoca sace kho me tvam vappa anunneyyam ceva anujaneyyasi patikkositabbanca patikkoseyyasi yassa ca me bhasitassa attham na janeyyasi mameva tatthuttarim patipuccheyyasi idam bhante katham imassa ko atthoti siya no ettha kathasallapoti. Anunneyyancevaham bhante bhagavato anujanissami patikkositabbanca patikkosissami yassa caham bhagavato bhasitassa attham na janissami bhagavantamyevetthuttarim patipucchissami idam bhante katham imassa ko atthoti hotu no ettha kathasallapoti. {195.3} Tam kim mannasi vappa ye kayasamarambhapaccaya uppajjanti asava vighataparilaha kayasamarambha pativiratassa evamsa te asava vighataparilaha na honti so navanca kammam na karoti purananca kammam phussa phussa byantikaroti sanditthika nijjara akalika ehipassika opanayika paccattam veditabba vinnuhi passasi no tvam vappa tanthanam yatonidanam purisam dukkhavedaniya asava assaveyyum abhisamparayanti . No hetam bhante. {195.4} Tam kim mannasi vappa ye vacisamarambhapaccaya uppajjanti asava vighataparilaha vacisamarambha pativiratassa evamsa te asava vighataparilaha na honti so navanca kammam na karoti purananca kammam phussa phussa byantikaroti sanditthika nijjara akalika ehipassika opanayika paccattam veditabba vinnuhi passasi no tvam vappa tanthanam yatonidanam purisam dukkhavedaniya asava

--------------------------------------------------------------------------------------------- page269.

Assaveyyum abhisamparayanti. No hetam bhante. {195.5} Tam kim mannasi vappa ye manosamarambhapaccaya uppajjanti asava vighataparilaha manosamarambha pativiratassa evamsa te asava vighataparilaha na honti so navanca kammam na karoti purananca kammam phussa phussa byantikaroti sanditthika nijjara akalika ehipassika opanayika paccattam veditabba vinnuhi passasi no tvam vappa tanthanam yatonidanam purisam dukkhavedaniya asava assaveyyum abhisamparayanti . No hetam bhante. {195.6} Tam kim mannasi vappa ye avijjapaccaya uppajjanti asava vighataparilaha avijjaviraga vijjuppada evamsa te asava vighataparilaha na honti so navanca kammam na karoti purananca kammam phussa phussa byantikaroti sanditthika nijjara akalika ehipassika opanayika paccattam veditabba vinnuhi passasi no tvam vappa tanthanam yatonidanam purisam dukkhavedaniya asava assaveyyum abhisamparayanti. No hetam bhante. {195.7} Evam sammavimuttacittassa kho vappa bhikkhuno cha satatavihara adhigata honti so cakkhuna rupam disva neva sumano hoti na dummano upekkhako viharati sato sampajano sotena saddam sutva ... ghanena gandham ghayitva ... jivhaya rasam sayitva ... kayena photthabbam phusitva ... manasa dhammam vinnaya neva sumano hoti na dummano upekkhako viharati suto sampajano so kayapariyantikam vedanam vediyamano

--------------------------------------------------------------------------------------------- page270.

Kayapariyantikam vedanam vediyamiti pajanati jivitapariyantikam vedanam vediyamano jivitapariyantikam vedanam vediyamiti pajanati kayassa bheda uddham jivitapariyadana idheva sabbavedayitani anabhinanditani siti bhavissantiti pajanati seyyathapi vappa thunam paticca chaya pannayati atha puriso agaccheyya kuddalapitakam adaya so tam thunam mule chindeyya mule chetva palikhaneyya palikhanitva mulani uddhareyya antamaso usiranalimattanipi so tam thunam khandakhandikam chindeyya khandakhandikam chetva phaleyya phaletva sakalikam kareyya sakalikam karitva vatatape visoseyya vatatape visosetva aggina daheyya aggina dahitva masim kareyya masim karitva mahavate va ophuneyya nadiya va sighasotaya pavaheyya {195.8} evam hissa vappa ya thunam paticca chaya sa ucchinnamula talavatthukata anabhavamkata ayatimanuppadadhamma evameva kho vappa evamsammavimuttacittassa bhikkhuno cha satatavihara adhigata honti so cakkhuna rupam disva neva sumano hoti na dummano upekkhako viharati sato sampajano sotena saddam sutva ... Ghanena gandham ghayitva ... Jivhaya rasam sayitva ... kayena photthabbam phusitva ... Manasa dhammam vinnaya neva sumano hoti na dummano upekkhako viharati sato sampajano so kayapariyantikam vedanam vediyamano kayapariyantikam vedanam vediyamiti pajanati jivitapariyantikam vedanam vediyamano jivitapariyantikam vedanam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page271.

Vediyamiti pajanati kayassa bheda uddham jivitapariyadana idheva sabbavedayitani anabhinanditani siti bhavissantiti pajanatiti. {195.9} Evam vutte vappo sakko niganthasavako bhagavantam etadavoca seyyathapi bhante puriso udayatthiko assapaniyam poseyya so udayanceva nadhigaccheyya uttarinca kilamathassa vighatassa bhagi assa evameva kho aham bhante udayatthiko bale niganthe payirupasim soham udayanceva nadhigacchim uttarinca kilamathassa vighatassa bhagi ahosim esaham bhante ajjatagge yo me balesu niganthesu pasado tam mahavate va ophunami nadiya va sighasotaya pavahemi abhikkantam bhante abhikkantam bhante seyyathapi bhante nikkujjitam va ukkujjeyya paticchannam va vivareyya mulhassa va maggam acikkheyya andhakare va telappajjotam dhareyya cakkhumanto rupani dakkhantiti evamevam bhagavata anekapariyayena dhammo pakasito esaham bhagavantam saranam gacchami dhammanca bhikkhusamghanca upasakam mam bhante bhagava dharetu ajjatagge panupetam saranam gatanti. [196] Ekam samayam bhagava vesaliyam viharati mahavane kutagarasalayam. Athakho salho ca licchavi abhayo ca licchavi yena bhagava tenupasankamimsu upasankamitva bhagavantam abhivadetva ekamantam nisidimsu ekamantam nisinno kho salho licchavi bhagavantam etadavoca {196.1} santi bhante eke samanabrahmana dvayena oghassa nittharanam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page272.

Pannapenti silavisuddhihetu ca tapojigucchahetu ca idha bhante bhagava kimahati. {196.2} Silavisuddhim kho aham salha annataram samannanganti vadami ye te salha samanabrahmana tapojigucchavada tapojigucchasara tapojigucchaallina viharanti abhabba te oghassa nittharanaya yepi te salha samanabrahmana aparisuddhakayasamacara aparisuddhavacisamacara aparisuddhamanosamacara aparisuddhajiva abhabba te nanadassanaya anuttaraya sambodhaya seyyathapi salha puriso nadim taritukamo tinham kutharim adaya vanam paviseyya so tattha passeyya mahatim salalatthim ujum navam akukkuccakajatam tamenam mule chindeyya mule chetva agge chindeyya agge chetva sakhapalasam suvisodhitam visodheyya sakhapalasam suvisodhitam visodhetva kutharihi taccheyya kutharihi tacchetva vasihi taccheyya vasihi tacchetva lekhaniya likheyya lekhaniya likhitva pasanagulena dhopeyya 1- pasanagulena dhopetva 2- nadim patareyya tam kim mannasi salha bhabbo nu kho so puriso nadim taritunti . No hetam bhante. Tam kissa hetu . amu hi bhante salalatthi bahiddha suparikammakata anto avisuddha tassetam patikankham salalatthi samsidissati puriso anayabyasanam apajjissatiti. {196.3} Evameva kho salha ye te samanabrahmana tapojigucchavada tapojigucchasara tapojigucchaallina viharanti abhabba te oghassa nittharanaya yepi te salha samanabrahmana aparisuddhakayasamacara aparisuddhavacisamacara @Footnote: 1 Ma. dhoveyya. 2 Ma. dhovetva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page273.

Aparisuddhamanosamacara aparisuddhajiva abhabba te nanadassanaya anuttaraya sambodhaya ye ca kho te salha samanabrahmana na tapojigucchavada na tapojigucchasara na tapojigucchaallina viharanti bhabba te oghassa nittharanaya yepi te salha samanabrahmana parisuddhakayasamacara parisuddhavacisamacara parisuddhamanosamacara parisuddhajiva bhabba te nanadassanaya anuttaraya sambodhaya seyyathapi salha puriso nadim taritukamo tinham kutharim adaya vanam paviseyya so tattha passeyya mahatim salalatthim ujum navam akukkuccakajatam tamenam mule chindeyya mule chetva agge chindeyya agge chetva sakhapalasam suvisodhitam visodheyya sakhapalasam suvisodhitam visodhetva kutharihi taccheyya kutharihi tacchetva vasihi taccheyya vasihi tacchetva nikhadanam adaya anto suvisodhitam visodheyya anto suvisodhitam visodhetva lekhaniya likheyya lekhaniya likhitva pasanagulena dhopeyya pasanagulena dhopetva navam kareyya navam katva jiyarittam 1- bandheyya jiyarittam 2- bandhitva nadim patareyya tam kim mannasi salha bhabbo nu kho so puriso nadim taritunti. Evam bhante. {196.4} Tam kissa hetu. Amu hi bhante salalatthi bahiddha suparikammakata anto suvisuddha nava kata jiyarittam 3- baddha tassetam patikankham nava na samsidissati puriso sotthina param gamissatiti . evameva @Footnote:1-2-3 Ma. Yu. phiyarittam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page274.

Kho salha ye te samanabrahmana na tapojigucchavada na tapojigucchasara na tapojigucchaallina viharanti bhabba te oghassa nittharanaya yepi te salha samanabrahmana parisuddhakayasamacara parisuddhavacisamacara parisuddhamanosamacara parisuddhajiva bhabba te nanadassanaya anuttaraya sambodhaya. {196.5} Seyyathapi salha yodhajivo bahuni cepi kandacittakani janati athakho so tihi thanehi rajaraho hoti rajabhoggo ranno angantveva sankham gacchati katamehi tihi durepati 1- ca akkhanavedhi ca mahato ca kayassa padaleta seyyathapi salha yodhajivo durepati 1- evameva kho salha ariyasavako sammasamadhi hoti sammasamadhi salha ariyasavako yankinci rupam atitanagatapaccuppannam ajjhattam va bahiddha va olarikam va sukhumam va hinam va panitam va yam dure santike va sabbam rupam netam mama nesohamasmi na meso attati evametam yathabhutam sammappannaya passati yakaci vedana ... Yakaci sanna ... yekeci sankhara ... yankinci vinnanam atitanagatapaccuppannam ajjhattam va bahiddha va olarikam va sukhumam va hinam va panitam va yam dure santike va sabbam vinnanam netam mama nesohamasmi na meso attati evametam yathabhutam sammappannaya passati seyyathapi salha yodhajivo akkhanavedhi evameva kho salha ariyasavako sammaditthi hoti @Footnote: 1 Ma. Yu. durepati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page275.

Sammaditthi salha ariyasavako idam dukkhanti yathabhutam pajanati .pe. ayam dukkhanirodhagamini patipadati yathabhutam pajanati seyyathapi salha yodhajivo mahato kayassa padaleta evameva kho salha ariyasavako sammavimutti hoti sammavimutti salha ariyasavako mahantam avijjakkhandham padaletiti. [197] Ekam samayam bhagava savatthiyam viharati jetavane anathapindikassa arame . athakho mallika devi yena bhagava tenupasankami upasankamitva bhagavantam abhivadetva ekamantam nisidi ekamantam nisinna kho mallika devi bhagavantam etadavoca ko nu kho bhante hetu ko paccayo yena midhekacco matugamo dubbanno ca 1- hoti durupo supapiko dassanaya daliddo ca hoti appassako appabhogo appesakkho ca ko pana bhante hetu ko paccayo yena midhekacco matugamo dubbanno ca hoti durupo supapiko dassanaya addho ca hoti mahaddhano mahabhogo mahesakkho ca ko nu kho bhante hetu ko paccayo yena midhekacco matugamo abhirupo ca hoti dassaniyo pasadiko paramaya vannapokkharataya samannagato daliddo ca hoti appassako appabhogo appesakkho ca ko pana bhante hetu ko paccayo yena midhekacco matugamo abhirupo ca hoti dassaniyo pasadiko paramaya vannapokkharataya samannagato addho ca hoti mahaddhano mahabhogo mahesakkho cati. @Footnote: 1 Ma. dubbanna ca hoti durupa supapika .... itoparam idisam itthilingam hoti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page276.

{197.1} Idha mallike ekacco matugamo kodhano hoti upayasabahulo appampi vutto samano abhisajjati kuppati byapajjati patitthiyati kopanca dosanca appaccayanca patukaroti so na data hoti samanassa va brahmanassa va annam panam vattham yanam malagandhavilepanam seyyavasathapadipeyyam issamanako kho pana hoti paralabhasakkaragarukaramananavandanapujanasu issati upadussati issam bandhati so ce tato cuto itthattam agacchati so yattha yattha paccajayati dubbanno ca hoti durupo supapiko dassanaya daliddo ca hoti appassako appabhogo appesakkho ca. {197.2} Idha pana mallike ekacco matugamo kodhano hoti upayasabahulo appampi vutto samano abhisajjati kuppati byapajjati patitthiyati kopanca dosanca appaccayanca patukaroti so data hoti samanassa va brahmanassa va annam panam vattham yanam malagandhavilepanam seyyavasathapadipeyyam anissamanako kho pana hoti paralabhasakkaragarukaramananavandanapujanasu na issati na upadussati na issam bandhati so ce tato cuto itthattam agacchati so yattha yattha paccajayati dubbanno ca hoti durupo supapiko dassanaya addho ca hoti mahaddhano mahabhogo mahesakkho ca. {197.3} Idha pana mallike ekacco matugamo akkodhano hoti anupayasabahulo bahumpi vutto samano nabhisajjati na kuppati na byapajjati na patitthiyati na kopanca dosanca appaccayanca patukaroti so na data hoti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page277.

Samanassa va brahmanassa va annam panam vattham yanam malagandha- vilepanam seyyavasathapadipeyyam issamanako kho pana hoti paralabhasakkaragarukaramananavandanapujanasu issati upadussati issam bandhati so ce tato cuto itthattam agacchati so yattha yattha paccajayati abhirupo ca hoti dassaniyo pasadiko paramaya vannapokkharataya samannagato daliddo ca hoti appassako appabhogo appesakkho ca. {197.4} Idha pana mallike ekacco matugamo akkodhano hoti anupayasabahulo bahumpi vutto samano nabhisajjati na kuppati na byapajjati na patitthiyati na kopanca dosanca appaccayanca patukaroti so data hoti samanassa va brahmanassa va annam panam vattham yanam malagandhavilepanam seyyavasathapadipeyyam anissamanako kho pana hoti paralabhasakkaragarukaramananavandanapujanasu na issati na upadussati na issam bandhati so ce tato cuto itthattam agacchati so yattha yattha paccajayati abhirupo ca hoti dassaniyo pasadiko paramaya vannapokkharataya samannagato addho ca hoti mahaddhano mahabhogo mahesakkho ca. {197.5} Ayam kho mallike hetu ayam paccayo yena midhekacco matugamo dubbanno ca hoti durupo supapiko dassanaya daliddo ca hoti appassako appabhogo appesakkho ca ayam pana mallike hetu ayam paccayo yena midhekacco matugamo dubbanno ca hoti durupo supapiko dassanaya addho ca hoti mahaddhano

--------------------------------------------------------------------------------------------- page278.

Mahabhogo mahesakkho ca ayam kho mallike hetu ayam paccayo yena midhekacco matugamo abhirupo ca hoti dassaniyo pasadiko paramaya vannapokkharataya samannagato daliddo ca hoti appassako appabhogo appesakkho ca ayam pana mallike hetu ayam paccayo yena midhekacco matugamo abhirupo ca hoti dassaniyo pasadiko paramaya vannapokkharataya samannagato addho ca hoti mahaddhano mahabhogo mahesakkho cati. {197.6} Evam vutte mallika devi bhagavantam etadavoca sa 1- nunaham bhante annaya 2- jatiya kodhana ahosim upayasabahula appampi vutta samana abhisajjim kuppim byapajjim patitthiyim kopanca dosanca appaccayanca patvakasim saham bhante etarahi dubbanna durupa supapika dassanaya sa 3- nunaham bhante annaya 4- jatiya adasim samanassa va brahmanassa va annam panam vattham yanam malagandhavilepanam seyyavasathapadipeyyam saham bhante etarahi addha mahaddhana mahabhoga sa 5- nunaham bhante annaya 6- jatiya anissamanaka 7- ahosim paralabhasakkaragarukaramananavandanapujanasu na issim na upadussim na issam bandhim saham bhante etarahi mahesakkha santi kho pana bhante imasmim rajakule khattiyakannapi brahmanakannapi gahapatikannapi tasaham issaradhipaccam karemi esaham bhante ajjatagge akkodhana bhavissami anupayasabahula bahumpi @Footnote:1-3-5 Ma. Yu. yannunaham. 2-4-6 Ma. Yu. annam jatim. 7 Ma. Yu. anissamanika.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page279.

Vutta samana nabhisajjissami na kuppissami na byapajjissami na patitthiyissami na kopanca dosanca appaccayanca patukarissami dassami samanassa brahmanassa annam panam vattham yanam malagandhavilepanam seyyavasathapadipeyyam anissamanaka bhavissami paralabhasakkara- garukaramananavandanapujanasu na ississami na upadussissami na issam bandhissami abhikkantam bhante .pe. upasikam mam bhante bhagava dharetu ajjatagge panupetam saranam gatanti. [198] Cattarome bhikkhave puggala santo samvijjamana lokasmim katame cattaro idha bhikkhave ekacco puggalo attantapo hoti attaparitapananuyogamanuyutto idha pana bhikkhave ekacco puggalo parantapo hoti paraparitapananuyogamanuyutto idha pana bhikkhave ekacco puggalo attantapo ca hoti attaparitapananuyogamanuyutto parantapo ca paraparitapananuyogamanuyutto idha pana bhikkhave ekacco puggalo neva attantapo hoti na attaparitapananuyogamanuyutto na parantapo na paraparitapananuyogamanuyutto so ca 1- anattantapo aparantapo dittheva dhamme nicchato nibbuto sitibhuto sukhapatisamvedi brahmabhutena attana viharati. {198.1} Kathanca bhikkhave puggalo attantapo hoti attaparitapananu- yogamanuyutto idha bhikkhave ekacco puggalo acelako hoti muttacaro hatthavalekhano 2- naehibhadantiko natitthabhadantiko @Footnote: 1 Ma. neva attantapo. 2 Ma. Yu. hatthapalekhano.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page280.

Nabhihatam na uddissakatam na nimantanam sadiyati so na kumbhimukha patigganhati na kalopimukha patigganhati na elakamantaram na dandamantaram na musalamantaram na dvinnam bhunjamananam na gabbhiniya na payamanaya na purisantaragataya na sankittisu na yattha sa upatthito hoti na yattha makkhika sandasandacarini na maccham na mamsam na suram na merayam na thusodakam pivati so ekagariko va hoti ekalopiko dvagariko va hoti dvalopiko sattagariko va hoti sattalopiko ekissapi dattiya yapeti dvihipi dattihi yapeti sattahipi dattihi yapeti ekahikampi aharam ahareti dvihikampi aharam ahareti sattahikampi aharam ahareti iti evarupam addhamasikampi pariyayabhattabhojananuyogamanuyutto viharati {198.2} so sakabhakkhopi hoti samakabhakkhopi hoti nivarabhakkhopi hoti daddulabhakkhopi hoti hatabhakkhopi hoti kanabhakkhopi hoti acamabhakkhopi hoti pinnakabhakkhopi hoti tinabhakkhopi hoti gomayabhakkhopi hoti vanamulaphalaharo yapeti pavattaphalabhoji so sananipi dhareti masananipi dhareti chavadussanipi dhareti pamsukulanipi dhareti tiritakanipi dhareti ajinampi dhareti ajinakkhipampi dhareti kusacirampi dhareti vakacirampi dhareti phalakacirampi dhareti kesakambalampi dhareti valakambalampi dhareti ulukapakkhampi dhareti kesamassulocakopi hoti kesamassulocananuyogamanuyutto ubbhatthakopi hoti asanapatikkhitto

--------------------------------------------------------------------------------------------- page281.

Ukkutikopi hoti ukkutikappadhanamanuyutto kantakapassayikopi hoti kantakapassaye seyyam kappeti sayatatiyakampi udakorohananu- yogamanuyutto viharati iti evarupam anekavihitam kayassa atapana- paritapananuyogamanuyutto viharati evam kho bhikkhave puggalo attantapo hoti attaparitapananuyogamanuyutto. {198.3} Kathanca bhikkhave puggalo parantapo hoti paraparitapananu- yogamanuyutto idha bhikkhave ekacco puggalo orabbhiko hoti sukariko sakuniko 1- magaviko luddo macchaghatako coro coraghatako [2]- bandhanagariko ye va panannepi keci kururakammanta evam kho bhikkhave puggalo parantapo hoti paraparitapananuyogamanuyutto. {198.4} Kathanca bhikkhave puggalo attantapo ca hoti atta- paritapananuyogamanuyutto parantapo ca paraparitapananuyogamanuyutto idha bhikkhave ekacco puggalo raja va hoti khattiyo muddhabhisitto brahmano va [3]- mahasalo so puratthimena nagarassa navam santhagaram karapetva kesamassum oharetva kharajinam nivasetva sappitelena kayam abbhanjitva migavisanena pitthim kanduvamano [4]- santhagaram pavisati saddhim mahesiya brahmanena ca purohitena so tattha anantarahitaya bhumiya haritupalittaya seyyam kappeti ekissa gaviya sarupavacchaya yam ekasmim thane khiram hoti tena raja yapeti yam dutiyasmim thane khiram hoti tena mahesi yapeti yam tatiyasmim thane khiram hoti tena brahmano purohito yapeti yam catutthasmim @Footnote: 1 Yu. sakunatiko. 2 Ma. goghatako. 3 Ma. hoti. 4 Ma. navam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page282.

Thane khiram hoti tena aggim juhati avaseseva vacchako yapeti so evamaha ettaka usabha hannantu yannatthaya ettaka vacchatara hannantu yannatthaya ettaka vacchatariyo hannantu yannatthaya ettaka aja hannantu yannatthaya ettaka urabbha hannantu yannatthaya ettaka rukkha chijjantu yupatthaya ettaka dabba luyantu barihisatthayati ye pissa te honti dasati va pessati va kammakarati va tepi dandatajjita bhayatajjita assumukha rudamana parikammani karonti evam kho bhikkhave puggalo attantapo ca hoti attaparitapananuyogamanuyutto parantapo ca paraparitapananuyogamanuyutto. {198.5} Kathanca bhikkhave puggalo neva attantapo hoti na attaparitapananuyogamanuyutto na parantapo na paraparitapananu- yogamanuyutto so ca anattantapo aparantapo dittheva dhamme nicchato nibbuto sitibhuto sukhapatisamvedi brahmabhutena attana viharati idha bhikkhave tathagato loke uppajjati araham sammasambuddho vijjacaranasampanno sugato lokavidu anuttaro purisadammasarathi sattha devamanussanam buddho bhagava so imam lokam sadevakam samarakam sabrahmakam sassamanabrahmanim pajam sadevamanussam sayam abhinna sacchikatva pavedeti so dhammam deseti adikalyanam majjhekalyanam pariyosanakalyanam sattham sabyanjanam kevalaparipunnam parisuddham brahmacariyam pakaseti tam dhammam sunati gahapati va gahapatiputto va annatarasmim

--------------------------------------------------------------------------------------------- page283.

Va kule paccajato so tam dhammam sutva tathagate saddham patilabhati so tena saddhapatilabhena samannagato iti patisancikkhati sambadho gharavaso rajapatho abbhokaso pabbajja nayidam sukaram agaram ajjhavasata ekantaparipunnam ekantaparisuddham sankhalikhitam brahmacariyam caritum yannunaham kesamassum oharetva kasayani vatthani acchadetva agarasma anagariyam pabbajeyyanti so aparena samayena appam va bhogakkhandham pahaya mahantam va bhogakkhandham pahaya appam va natiparivattam pahaya mahantam va natiparivattam pahaya kesamassum oharetva kasayani vatthani acchadetva agarasma anagariyam pabbajati {198.6} so evam pabbajito samano bhikkhunam sikkhasajivasamapanno panatipatam pahaya panatipata pativirato hoti nihitadando nihitasattho lajji dayapanno sabbapanabhutahitanukampi viharati adinnadanam pahaya adinnadana pativirato hoti dinnadayi dinnapatikankhi athenena sucibhutena attana viharati abrahmacariyam pahaya brahmacari hoti aracari virato methuna gamadhamma musavadam pahaya musavada pativirato hoti saccavadi saccasandho theto paccayiko avisamvadako lokassa pisunam vacam pahaya pisunaya vacaya pativirato hoti ito sutva na amutra akkhata imesam bhedaya amutra va sutva na imesam akkhata amusam bhedaya iti bhinnanam va sandhata sahitanam va anuppadata samaggaramo samaggarato

--------------------------------------------------------------------------------------------- page284.

Samagganandi samaggakaranim vacam bhasita hoti pharusam vacam pahaya pharusaya vacaya pativirato hoti ya sa vaca nela kannasukha pemaniya hadayangama pori bahujanakanta bahujanamanapa tatharupim vacam bhasita hoti samphappalapam pahaya samphappalapa pativirato hoti kalavadi bhutavadi atthavadi dhammavadi vinayavadi nidhanavatim vacam bhasita kalena sapadesam pariyantavatim atthasanhitam {198.7} so bijagamabhutagamasamarambha pativirato hoti ekabhattiko hoti rattuparato virato vikalabhojana naccagitavaditavisukadassana pativirato hoti malagandhavilepanadharanamandanavibhusanatthana pativirato hoti uccasayanamahasayana pativirato hoti jataruparajatapatiggahana pativirato hoti amakadhannapatiggahana pativirato hoti amakamamsapatiggahana pativirato hoti itthikumarikapatiggahana pativirato hoti dasidasa- patiggahana pativirato hoti ajelakapatiggahana pativirato hoti kukkutasukarapatiggahana pativirato hoti hatthigavassavalavapatiggahana pativirato hoti khettavatthupatiggahana pativirato hoti duteyyapahina- gamananuyoga pativirato hoti kayavikkaya pativirato hoti tulakuta- kamsakutamanakuta pativirato hoti ukkotanavancananikatisaviyoga pativirato hoti chedanavadhabandhaparamosaalopasahasakara pativirato hoti {198.8} so santuttho hoti kayapariharakena 1- civarena kucchipariharakena 2- pindapatena yena yeneva @Footnote: 1 Ma. Yu. kayapariharikena. 2 Ma. Yu. kucchipariharikena.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page285.

Pakkamati samadayeva pakkamati seyyathapi nama pakkhi sakuno yena yeneva deti sapattabharova deti evameva bhikkhu santuttho hoti kayapariharakena civarena kucchipariharakena pindapatena yena yeneva pakkamati samadayeva pakkamati so imina ariyena silakkhandhena samannagato ajjhattam anavajjasukham patisamvedeti {198.9} so cakkhuna rupam disva na nimittaggahi hoti nanubyanjanaggahi yatvadhikaranamenam cakkhundriyam asamvutam viharantam abhijjhadomanassa papaka akusala dhamma anvassaveyyum tassa samvaraya patipajjati rakkhati cakkhundriyam cakkhundriye samvaram apajjati sotena saddam sutva ... ghanena gandham ghayitva ... Jivhaya rasam sayitva ... kayena photthabbam phusitva ... manasa dhammam vinnaya na nimittaggahi hoti nanubyanjanaggahi yatvadhikaranamenam manindriyam asamvutam viharantam abhijjhadomanassa papaka akusala dhamma anvassaveyyum tassa samvaraya patipajjati rakkhati manindriyam manindriye samvaram apajjati {198.10} so imina ariyena indriyasamvarena samannagato ajjhattam abyasekasukham patisamvedeti so abhikkante patikkante sampajanakari hoti alokite vilokite sampajanakari hoti samminjite pasarite sampajanakari hoti sanghatipattacivaradharane sampajanakari hoti asite pite khayite sayite sampajanakari hoti uccarapassavakamme sampajanakari hoti gate thite nisinne sutte jagarite bhasite tunhibhave sampajanakari

--------------------------------------------------------------------------------------------- page286.

Hoti so imina ca ariyena silakkhandhena samannagato imina ca ariyena indriyasamvarena samannagato imina ca ariyena satisampajannena samannagato vivittam senasanam bhajati arannam rukkhamulam pabbatam kandaram giriguham susanam vanapattham abbhokasam palalapunjam so pacchabhattam pindapatapatikkanto nisidati pallankam abhujitva ujum kayam panidhaya parimukham satim upatthapetva so abhijjham loke pahaya vigatabhijjhena cetasa viharati abhijjhaya cittam parisodheti byapadapadosam pahaya abyapannacitto viharati sabbapanabhutahitanukampi byapadapadosa cittam parisodheti thinamiddham pahaya vigatathinamiddho viharati alokasanni sato sampajano thinamiddha cittam parisodheti uddhaccakukkuccam pahaya anuddhato viharati ajjhattam vupasantacitto uddhaccakukkucca cittam parisodheti vicikiccham pahaya tinnavicikiccho viharati akathamkathi kusalesu dhammesu vicikicchaya cittam parisodheti so ime panca nivarane pahaya cetaso upakkilese pannaya dubbalikarane vivicceva kamehi .pe. Catuttham jhanam upasampajja viharati {198.11} so evam samahite citte parisuddhe pariyodate anangane vigatupakkilese mudubhute kammaniye thite anenjappatte pubbenivasanussatinanaya cittam abhininnameti so anekavihitam pubbenivasam anussarati seyyathidam ekampi jatim dvepi jatiyo tissopi jatiyo catassopi jatiyo pancapi jatiyo dasapi jatiyo visampi jatiyo timsampi jatiyo cattalisampi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page287.

Jatiyo pannasampi jatiyo jatisatampi jatisahassampi jatisatasahassampi anekepi samvattakappe anekepi vivattakappe anekepi samvattavivattakappe amutrasim evamnamo evamgotto evamvanno evamaharo evamsukhadukkhapatisamvedi evamayupariyanto so tato cuto amutra udapadim tatrapasim evamnamo evamgotto evamvanno evamaharo evamsukhadukkhapatisamvedi evamayupariyanto so tato cuto idhupapannoti iti sakaram sauddesam anekavihitam pubbenivasam anussarati {198.12} so evam samahite citte parisuddhe pariyodate anangane vigatupakkilese mudubhute kammaniye thite anenjappatte sattanam cutupapatananaya cittam abhininnameti so dibbena cakkhuna visuddhena atikkantamanusakena satte passati cavamane upapajjamane hine panite suvanne dubbanne sugate duggate yathakammupage satte pajanati ime vata bhonto satta kayaduccaritena samannagata vaciduccaritena samanna gata manoduccaritena samannagata ariyanam upavadaka micchaditthika micchaditthikammasamadana te kayassa bheda parammarana apayam duggatim vinipatam nirayam upapanna ime va pana bhonto satta kayasucaritena samannagata vacisucaritena samannagata manosucaritena samannagata ariyanam anupavadaka sammaditthika sammaditthikammasamadana te kayassa bheda parammarana sugatim saggam lokam upapannati iti dibbena cakkhuna visuddhena atikkantamanusakena satte passati cavamane

--------------------------------------------------------------------------------------------- page288.

Upapajjamane hine panite suvanne dubbanne sugate duggate yathakammupage satte pajanati {198.13} so evam samahite citte parisuddhe pariyodate anangane vigatupakkilese mudubhute kammaniye thite anenjappatte asavanam khayananaya cittam abhininnameti so idam dukkhanti yathabhutam pajanati ayam dukkhasamudayoti yathabhutam pajanati ayam dukkhanirodhoti yathabhutam pajanati ayam dukkhanirodhagamini patipadati yathabhutam pajanati ime asavati yathabhutam pajanati ayam asavasamudayoti yathabhutam pajanati ayam asavanirodhoti yathabhutam pajanati ayam asavanirodhagamini patipadati yathabhutam pajanati {198.14} tassa evam janato evam passato kamasavapi cittam vimuccati bhavasavapi cittam vimuccati avijjasavapi cittam vimuccati vimuttasmim vimuttamiti nanam hoti khina jati vusitam brahmacariyam katam karaniyam naparam itthattayati pajanati evam kho bhikkhave puggalo neva attantapo hoti na attaparitapananuyogamanuyutto na parantapo na paraparitapananuyogamanuyutto so ca anattantapo aparantapo dittheva dhamme nicchato nibbuto sitibhuto sukhapatisamvedi brahmabhutena attana viharati . ime kho bhikkhave cattaro puggala santo samvijjamana lokasminti. [199] [1]- Tanham vo bhikkhave desessami jalinim samsaritam 2- visatam visattikam yaya ayam loko uddhasto pariyonaddho tantakulakajato @Footnote: 1 Ma. bhagava etadavoca. 2 Ma. Yu. saritam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page289.

Gulagunthikajato munjapabbajabhuto apayam duggatim vinipatam samsaram nativattati tam sunatha sadhukam manasikarotha bhasissamiti . evam bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosum. {199.1} Bhagava etadavoca katama ca sa bhikkhave tanha jalini samsarita visata visattika yaya ayam loko uddhasto pariyonaddho tantakulakajato gulagunthikajato munjapabbajabhuto apayam duggatim vinipatam samsaram nativattati . attharasa kho panimani bhikkhave tanhavicaritani ajjhattikassupadaya attharasa tanhavicaritani bahirassupadaya katamani tani attharasa tanhavicaritani ajjhattikassupadaya asmiti bhikkhave sati itthasmiti hoti evasmiti hoti annathasmiti hoti asasmiti hoti satasmiti hoti santi hoti ittham santi hoti evam santi hoti annatha santi hoti api 1- santi hoti api ittham santi hoti api evam santi hoti api annatha santi hoti bhavissanti hoti ittham bhavissanti hoti evam bhavissanti hoti annatha bhavissanti hoti imani attharasa tanhavicaritani ajjhattikassupadaya. {199.2} Katamani attharasa tanhavicaritani bahirassupadaya imina asmiti bhikkhave sati imina itthasmiti hoti imina evasmiti hoti imina annathasmiti hoti imina asasmiti hoti imina satasmiti hoti imina santi hoti @Footnote: 1 Ma. apiham. Yu. apiha. ito param idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page290.

Imina ittham santi hoti imina evam santi hoti imina annatha santi hoti imina api santi hoti imina api ittham santi hoti imina api evam santi hoti imina api annatha santi hoti imina bhavissanti hoti imina ittham bhavissanti hoti imina evam bhavissanti hoti imina annatha bhavissanti hoti imina attharasa tanhavicaritani bahirassupadaya. {199.3} Iti attharasa tanhavicaritani ajjhattikassupadaya attharasa tanhavicaritani bahirassupadaya imina vuccanti bhikkhave chattimsa tanhavicaritani iti evarupani atitani chattimsa tanhavicaritani anagatani chattimsa tanhavicaritani paccuppannani chattimsa tanhavicaritani [1]- Atthatanhavicaritasatam 2- hoti. Ayam kho sa bhikkhave tanha jalini samsarita 3- visata visattika yaya ayam loko uddhasto pariyonaddho tantakulakajato gulagunthikajato munjapabbajabhuto apayam duggatim vinipatam samsaram nativattatiti. [200] Cattarimani bhikkhave jayanti katamani cattari pema pemam jayati pema doso jayati dosa pemam jayati dosa doso jayati. {200.1} Kathanca bhikkhave pema pemam jayati idha bhikkhave puggalo puggalassa ittho hoti kanto manapo tam pare itthena kantena manapena samudacaranti tassa evam hoti yo kho myayam puggalo ittho kanto manapo tam pare itthena kantena manapena @Footnote: 1 Ma. Yu. evam. 2 Ma. atthasatam tanhavicaritam hoti. Yu. attharasatanhavicaritani @satam. 3 Ma. Yu. sarita.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page291.

Samudacarantiti so tesu pemam janeti evam kho bhikkhave pema pemam jayati. {200.2} Kathanca bhikkhave pema doso jayati idha bhikkhave puggalo puggalassa ittho hoti kanto manapo tam pare anitthena akantena amanapena samudacaranti tassa evam hoti yo kho myayam puggalo ittho kanto manapo tam pare anitthena akantena amanapena samudacarantiti so tesu dosam janeti evam kho bhikkhave pema doso jayati. {200.3} Kathanca bhikkhave dosa pemam jayati idha bhikkhave puggalo puggalassa anittho hoti akanto amanapo tam pare anitthena akantena amanapena samudacaranti tassa evam hoti yo kho myayam puggalo anittho akanto amanapo tam pare anitthena akantena amanapena samudacarantiti so tesu pemam janeti evam kho bhikkhave dosa pemam jayati. {200.4} Kathanca bhikkhave dosa doso jayati idha bhikkhave puggalo puggalassa anittho hoti akanto amanapo tam pare itthena kantena manapena samudacaranti tassa evam hoti yo kho myayam puggalo anittho akanto amanapo tam pare itthena kantena manapena samudacarantiti so tesu dosam janeti evam kho bhikkhave dosa doso jayati. Imani kho bhikkhave cattari [1]- jayanti. Yasmim bhikkhave samaye bhikkhu vivicceva kamehi .pe. pathamam jhanam upasampajja viharati yam pissa pema pemam jayati tam pissa @Footnote: 1 Ma. Yu. pemani.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page292.

Tasmim samaye na hoti yo pissa pema doso jayati so pissa tasmim samaye na hoti yam pissa dosa pemam jayati tam pissa tasmim samaye na hoti yo pissa dosa doso jayati so pissa tasmim samaye na hoti. {200.5} Yasmim bhikkhave samaye bhikkhu vitakkavicaranam vupasama .pe. Dutiyam jhanam .pe. tatiyam jhanam .pe. catuttham jhanam upasampajja viharati yam pissa pema pemam jayati tam pissa tasmim samaye na hoti yo pissa pema doso jayati so pissa tasmim samaye na hoti yam pissa dosa pemam jayati tam pissa tasmim samaye na hoti yo pissa dosa doso jayati so pissa tasmim samaye na hoti. {200.6} Yasmim bhikkhave samaye bhikkhu asavanam khaya anasavam cetovimuttim pannavimuttim dittheva dhamme sayam abhinna sacchikatva upasampajja viharati yam pissa pema pemam jayati tam pissa pahinam hoti ucchinnamulam talavatthukatam anabhavam katam ayatimanuppadadhammam yo pissa pema doso jayati so pissa pahino hoti ucchinnamulo talavatthukato anabhavam kato ayatimanuppadadhammo yam pissa dosa pemam jayati tam pissa pahinam hoti ucchinnamulam talavatthukatam anabhavam katam ayatimanuppadadhammam yo pissa dosa doso jayati so pissa pahino hoti ucchinnamulo talavatthukato anabhavam kato ayatimanuppadadhammo ayam vuccati bhikkhave bhikkhu na usseneti na patisseneti na dhupayati na pajjalati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page293.

Na pajjhayati. {200.7} Kathanca bhikkhave bhikkhu usseneti idha bhikkhave bhikkhu rupam attato samanupassati rupavantam va attanam attani va rupam rupasmim va attanam vedanam attato samanupassati vedanavantam va attanam attani va vedanam vedanaya va attanam sannam attato samanupassati sannavantam va attanam attani va sannam sannaya va attanam sankhare attato samanupassati sankharavantam va attanam attani va sankhare sankharesu va attanam vinnanam attato samanupassati vinnanavantam va attanam attani va vinnanam vinnanasmim va attanam evam kho bhikkhave bhikkhu usseneti. {200.8} Kathanca bhikkhave bhikkhu na usseneti idha bhikkhave bhikkhu na rupam attato samanupassati na rupavantam va attanam na attani va rupam na rupasmim va attanam na vedanam attato samanupassati na vedanavantam va attanam na attani va vedanam na vedanaya va attanam na sannam attato samanupassati na sannavantam va attanam na attani va sannam na sannaya va attanam na sankhare attato samanupassati na sankharavantam va attanam na attani va sankhare na sankharesu va attanam na vinnanam attato samanupassati na vinnanavantam va attanam na attani va vinnanam na vinnanasmim va attanam evam kho bhikkhave bhikkhu na usseneti. {200.9} Kathanca bhikkhave bhikkhu patisseneti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page294.

Idha bhikkhave bhikkhu akkosantam paccakkosati rosantam patirosati bhandantam patibhandati evam kho bhikkhave bhikkhu patisseneti . Kathanca bhikkhave bhikkhu na patisseneti idha bhikkhave bhikkhu akkosantam na paccakkosati rosantam na patirosati bhandantam na patibhandati evam kho bhikkhave bhikkhu na patisseneti. {200.10} Kathanca bhikkhave bhikkhu dhupayati asmiti bhikkhave sati itthasmiti hoti evasmiti hoti annathasmiti hoti asasmiti hoti satasmiti hoti santi hoti ittham santi hoti evam santi hoti annatha santi hoti api santi hoti api ittham santi hoti api evam santi hoti api annatha santi hoti bhavissanti hoti ittham bhavissanti hoti evam bhavissanti hoti annatha bhavissanti hoti evam kho bhikkhave bhikkhu dhupayati. {200.11} Kathanca bhikkhave bhikkhu na dhupayati asmiti bhikkhave asati itthasmiti na hoti evasmiti na hoti annathasmiti na hoti asasmiti na hoti satasmiti na hoti santi na hoti ittham santi na hoti evam santi na hoti annatha santi na hoti api santi na hoti api ittham santi na hoti api evam santi na hoti api annatha santi na hoti bhavissanti na hoti ittham bhavissanti na hoti evam bhavissanti na hoti annatha bhavissanti na hoti evam kho bhikkhave bhikkhu na dhupayati. {200.12} Kathanca bhikkhave bhikkhu pajjalati imina asmiti bhikkhave sati imina

--------------------------------------------------------------------------------------------- page295.

Itthasmiti hoti imina evasmiti hoti imina annathasmiti hoti imina asasmiti hoti imina satasmiti hoti imina santi hoti imina ittham santi hoti imina evam santi hoti imina annatha santi hoti imina api santi hoti imina api ittham santi hoti imina api evam santi hoti imina api annatha santi hoti imina bhavissanti hoti imina ittham bhavissanti hoti imina evam bhavissanti hoti imina annatha bhavissanti hoti evam kho bhikkhave bhikkhu pajjalati. {200.13} Kathanca bhikkhave bhikkhu na pajjalati imina asmiti bhikkhave asati imina itthasmiti na hoti imina evasmiti na hoti imina annathasmiti na hoti imina asasmiti na hoti imina satasmiti na hoti imina santi na hoti imina ittham santi na hoti imina evam santi na hoti imina annatha santi na hoti imina api santi na hoti imina api ittham santi na hoti imina api evam santi na hoti imina api annatha santi na hoti imina bhavissanti na hoti imina ittham bhavissanti na hoti imina evam bhavissanti na hoti imina annatha bhavissanti na hoti evam kho bhikkhave bhikkhu na pajjalati. {200.14} Kathanca bhikkhave bhikkhu pajjhayati 1- idha bhikkhave bhikkhuno asmimano pahino na hoti ucchinnamulo talavatthukato anabhavam kato ayatimanuppadadhammo evam kho bhikkhave @Footnote: 1 Ma. Yu. sampajjhayati. ito param idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page296.

Bhikkhu pajjhayati. {200.15} Kathanca bhikkhave bhikkhu na pajjhayati idha bhikkhave bhikkhuno asmimano pahino hoti ucchinnamulo talavatthukato anabhavam kato ayatimanuppadadhammo evam kho bhikkhave bhikkhu na pajjhayatiti. Mahavaggo pancamo. Catuttho pannasako samatto [1]- ------------ @Footnote: 1 Ma. tassuddanam @ sotanugatam thanam bhaddiya samugiyavappasattha ca @ mallika attantapo tanhapemena ca dasa teti.


             The Pali Tipitaka in Roman Character Volume 21 page 251-296. https://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=21&A=5326&modeTY=2&pagebreak=1              Compare with The Pali Tipitaka in Thai Character :- https://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=21&A=5326&modeTY=2&pagebreak=1              Compare with The Royal Version of Thai Tipitaka :- https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=21&item=191&items=10              Compare with The MCU Version of Thai Tipitaka :- https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_siri.php?B=21&siri=136              Study Atthakatha :- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=21&i=191              The Pali Atthakatha in Thai :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=15&A=9429              The Pali Atthakatha in Roman :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=15&A=9429              Contents of The Tipitaka Volume 21 https://84000.org/tipitaka/read/?index_21 https://84000.org/tipitaka/english/?index_21

First LinkPrevious Linkไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าNext LinkLast Link chage to ROMAN letter

บันทึก ๑๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๐. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]