บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
อรรถกถาสัตถุสูตรเป็นต้น ในบทเหล่านั้น บทว่า สตฺถา ได้แก่ ผู้เป็นพระพุทธเจ้าก็ตาม พระสาวกก็ตาม ซึ่งเป็นที่อาศัยของผู้ได้มรรคญาณ นี้ชื่อว่าศาสดา ศาสดานั้นพึงแสวงหา. บทว่า สิกฺขา กรณียา ได้แก่ พึงทำสิกขาทั้ง ๓ อย่าง. บรรดาโยคะเป็นต้น บทว่า โยโค ได้แก่ การประกอบ. บทว่า ฉนฺโท ได้แก่ ความพอใจในกุศล คือความเป็นผู้ใคร่จะทำ. บทว่า อุสฺโสฬฺหิ ได้แก่ ความเพียรที่มีประมาณยิ่งที่ทนต่อสิ่งทั้งปวง. บทว่า อปฺปฏิวานี แปลว่า ไม่ถอยกลับ. บทว่า อาตปฺปํ ได้แก่ ความเพียรอันทำกิเลสให้ร้อนทั่วคือวิริยะนั่นเอง. บทว่า สาตจฺจํ ได้แก่ การกระทำเป็นไปติดต่อ. บทว่า สติ ได้แก่ สติที่กำหนดสัจจะ ๔ เป็นอารมณ์ ด้วยอำนาจชราและมรณะเป็นต้น. บทว่า สมฺปชญฺญํ ได้แก่ ญาณเช่นนั้นแหละ. บทว่า อปฺปมาโท ได้แก่ ความไม่ประมาทในการเจริญสัจจะ. คำที่เหลือในบททั้งปวงมีอรรถง่ายทั้งนั้นแล. จบอรรถกถาอันตรเปยยาลที่ ๙ ----------------------------------------------------- .. อรรถกถา สังยุตตนิกาย นิทานวรรค อภิสมัยสังยุตต์ อันตรไปยยาลที่ ๙ จบ. |