บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
บทว่า ปริหานธมฺมํ ได้แก่ มีความเสื่อมไปเป็นสภาพ. บทว่า อภิภายตนานิ ได้แก่ อายตนะอันอบรมยิ่งแล้ว. ในบทว่า สรสงฺกปฺปา นี้มีวินิจฉัยดังต่อไปนี้. ชื่อว่าสรา เพราะซ่านไป. อธิบายว่า แล่นไป. ความดำริเหล่านั้นด้วย ซ่านไปด้วย ชื่อสรสังกัปปา. บทว่า สญฺโญชนิยา ได้แก่ อกุศลธรรมอันเป็นเครื่องผูก คือเป็นปัจจัยแก่การผูกสัตว์ไว้ในภพ. บทว่า ตญฺเจ ภิกฺขุ ได้แก่ ข้อนั้น คือกิเลสชาตที่เกิดขึ้นอย่างนี้ หรือได้แก่อารมณ์นั้น. บทว่า อธิวาเสสิ ได้แก่ ยกอารมณ์มาให้อยู่ในจิต. บทว่า นปฺปชหติ ได้แก่ ย่อมไม่ละด้วยการละฉันทราคะ พึงประกอบกับบททั้งปวงอย่างนี้. บทว่า อภิภายตนํ นเหตํ วุตฺตํ ภควตา นี้ตรัสว่า อภิภายตนะนี้อันพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงอบรมยิ่งแล้ว. ในที่นี้พระผู้มีพระภาคเจ้าเมื่อทรงถามจำแนกธรรม จึงทรงแสดงถึงธรรมโดยปุคคลาธิษฐาน. จบอรรถกถาปริหานธรรมสูตรที่ ๓ ----------------------------------------------------- .. อรรถกถา สังยุตตนิกาย สฬายตนวรรค สฬายตนสังยุตต์ ฉฬวรรคที่ ๕ ๓. ปริหานสูตร จบ. |