บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
บทว่า กามธาตุเวปกฺกํ ได้แก่ กรรมที่เผล็ดผลจากกามธาตุ. บทว่า กามภโว ได้แก่ อุปัตติภพในกามธาตุ. บทว่า กมฺมํ เขตฺตํ ความว่า กุศลกรรมและอกุศลกรรม ชื่อว่าเป็นเสมือนนา เพราะอรรถว่าเป็นสถานที่งอกขึ้น (แห่งวิบากขันธ์). บทว่า วิญฺญาณํ พีชํ ความว่า วิญญาณที่มีอภิสังขารเป็นปัจจัยที่เกิดพร้อมกัน ชื่อว่าเป็นพืช เพราะอรรถว่าเป็นเหตุงอกขึ้น. บทว่า ตณฺหา เสฺนโห ความว่า ตัณหาชื่อว่าน้ำ เพราะด้วยสามารถแห่งการสงเคราะห์และเพิ่มพูน. บทว่า อวิชฺชา นีวรณานํ ความว่า ผู้อันอวิชชากางกั้นแล้ว. บทว่า ตณฺหาสญฺโญชนานํ ความว่า ผู้ถูกเครื่องผูกพันธ์ คือตัณหาผูกพันธ์ไว้. บทว่า หีนาย ธาตุยา ได้แก่ ในกามธาตุ. บทว่า วิญฺญาณํ ปติฏฺฐิตํ ความว่า วิญญาณที่มีอภิสังขารเป็นปัจจัยตั้งมั่นแล้ว. บทว่า มชฺฌิมาย ธาตุยา ได้แก่ ในรูปธาตุ. บทว่า ปณีตาย ธาตุยา ได้แก่ ในอรูปธาตุ. คำที่เหลือในพระสูตรนี้ง่ายทั้งนั้น ฉะนี้แล. จบอรรถกถานวสูตรที่ ๖ ----------------------------------------------------- .. อรรถกถา อังคุตตรนิกาย ติกนิบาต ทุติยปัณณาสก์ อานันทวรรคที่ ๓ ๖. นวสูตร จบ. |