บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
บทว่า ทุรุตฺตานํ ความว่า ต่อคำหยาบที่เขากล่าวไม่ดี และให้เป็นไปด้วยอำนาจโทสะ. บทว่า ทุราคตานํ ความว่า ที่มาสู่โสตทวาร โดยอาการที่ให้เกิดทุกข์. บทว่า วจนปถานํ ได้แก่ ต่อคำพูดทั้งหลาย. บทว่า ทุกฺขานํ ได้แก่ ที่ทนได้ยาก. บทว่า ติปฺปานํ ได้แก่ กล้า หรือมีสภาพให้เร่าร้อน. บทว่า ขรานํ ได้แก่ หยาบ. บทว่า กฏุกานํ ได้แก่ แข็ง. บทว่า อสาตานํ ได้แก่ ไม่ไพเราะ. บทว่า อมนาปานํ ได้แก่ ไม่สามารถทำใจให้ดื่มด่ำ คือเจริญใจได้. บทว่า ปาณหรานํ ได้แก่ คร่าชีวิตเสียได้. พระนิพพานพึงทราบว่า ชื่อว่าทิศ ในคำว่า ยา สา ทิสา เพราะปรากฏเห็นชัดในธรรมมีธรรมเป็นที่รำงับสังขารทั้งปวงเป็นต้น แต่เพราะเหตุที่สังขารทั้งปวงอาศัยพระนิพพานนั้น จึงถึงความรำงับ ฉะนั้น จึงตรัสเรียกพระนิพพานนั้นว่า ธรรมเป็นที่รำงับสังขารทั้งปวง. คำที่เหลือในที่ทุกแห่งง่ายทั้งนั้น. ก็ในสูตรนี้ ตรัสศีล สมาธิ ปัญญา รวมกันแล. จบอรรถกถาโสตวสูตรที่ ๑๐ จบราชวรรควรรณนาที่ ๔ ----------------------------------------------------- รวมพระสูตรที่มีในวรรคนี้ คือ ๑. จักกสูตร ๒. อนุวัตตนสูตร ๓. ราชสูตร ๔. ยัสสทิสสูตร ๕. ปัตถนาสูตรที่ ๑ ๖. ปัตถนาสูตรที่ ๒ ๗. อัปปสุปติสูตร ๘. ภัตตาทกสูตร ๙. อักขมสูตร ๑๐. โสตวสูตร ฯ .. อรรถกถา อังคุตตรนิกาย ปัญจกนิบาต ตติยปัณณาสก์ ราชวรรคที่ ๔ ๑๐. โสตวสูตร จบ. |