บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
บทว่า โลกายติกา ได้แก่ พราหมณ์ผู้สอนคัมภีร์โลกายตะ (คัมภีร์ที่ไม่น่าเชื่อถือ). บทว่า สตตํ คือ ในกาลทุกเมื่อ. บทว่า สมิตํ ได้แก่ ไม่มีระหว่างคั่น. บทว่า ติฏฺฐเตตํ ตัดบทเป็น ติฏฺฐตุ เอตํ แปลว่า ข้อนี้ยกไว้ก่อน คือพวกท่านอย่าเริ่มถึงเรื่องนี้เลย ไม่มีประโยชน์อะไรแก่พวกท่านดอก. บทว่า ธมฺมํ โว พราหมณา เทเสสฺสามิ ความว่า เราจักแสดงจตุสัจธรรมแก่พวกท่าน. บทว่า ทฬฺหธมฺโม ได้แก่ นายธนูถือธนูหนักยืนอยู่. บทว่า ธนุคฺคโหได้แก่ นายธนู. ชื่อว่าธนูหนัก ท่านกล่าวว่าต้องใช้กำลังคนถึงสองพันคนยก. ชื่อว่าใช้กำลังคนถึงสองพันคนก็ถือสายธนูเป็นโลหะ เมื่อจะยกก็จับคันยกขึ้นจนถึงคอ จึงจะพ้นแผ่นดิน. บทว่า สิกฺขิโต ได้แก่ เรียนศิลปะในสำนักอาจารย์ตลอด ๒๒. ปี. บทว่า คตหตฺโถ ได้แก่ นายธนูผู้หนึ่งศึกษาศิลปะเท่านั้น ยังมิได้ประลองฝีมือ แต่นายธนูผู้นี้ได้ประลองฝีมือแล้ว คือมีความชำนาญมาก. บทว่า กตุปาสโน ได้แก่ ได้แสดงฝีมือในราชตระกูลมาแล้ว. บทว่า ลหุเกน อสเนน ได้แก่ ลูกศรที่เบา ทำข้างในให้เป็นโพรง เอานุ่นเป็นต้นยัดจนเต็ม ทำเป็นเครื่องหมายไว้. จริงอยู่ ลูกศรธรรมดาที่ทำกันยิงแล่นไปเพียง ๑ อุสภะ แต่ลูกศรของนายธนูแล่นไปได้ ๒ อุสภะ ฯลฯ ลูกศรธรรมดาแล่นไป ๘ อุสภะ แต่ของนายธนูแล่นไปได้ ๑๖ อุสภะ. บทว่า อปฺปกสิเรน คือ โดยไม่ลำบาก. บทว่า อติปาเตยฺย คือ ล่วงเลยไปได้ (ทะลุ). ท่านอธิบายว่า นายธนูนั้นก้าวข้ามเงาประมาณ ๑ คืบ ๔ นิ้วได้ฉับพลันทันทีฉันใด บุคคลมีฝีเท้าเร็วสามารถก้าวเลยสกลจักรวาลได้ฉับพลันฉันนั้น. บทว่า สนฺธาวนิกาย ได้แก่ วิ่งไปด้วยเท้า. บทว่า เอวมาหํสุ แปลว่า ได้กล่าวแล้วอย่างนี้. จบอรรถกถาพราหมณสูตรที่ ๗ ----------------------------------------------------- .. อรรถกถา อังคุตตรนิกาย นวกนิบาต ปัณณาสก์ มหาวรรคที่ ๔ ๗. พราหมณสูตร จบ. |