บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
ในบทว่า โมเนยฺยานิ นี้ บุคคลชื่อว่า มุนิ เพราะรู้ทั้งโลกนี้และโลกหน้า และทั้งประโยชน์ตนประโยชน์ผู้อื่น ได้แก่พระเสกขะบุคคล ๗ จำพวกพร้อมด้วยกัลยาณปุถุชนและพระอรหันต์ แต่ในที่นี้ทรงประสงค์เอาพระอรหันต์เท่านั้น. ความเป็นแห่งมุนี เพราะ โมเนยยะเหล่านั้น มีความพิสดารดังต่อไปนี้ บรรดาโมเนยยะทั้ง ๓ นั้น กายโมเนยยะเป็นอย่างไร? คือการละกายทุจริต ๓ อย่าง ชื่อว่ากายโมเนยยะ. กายสุจริต ๓ อย่าง ชื่อว่ากายโมเนยยะ. ญาณในธรรมที่มีกายเป็นอารมณ์ ชื่อว่ากายโมเนยยะ. การกำหนดรู้กาย ชื่อว่ากายโมเนยยะ. มรรคที่สหรคตด้วยการกำหนดรู้กาย ชื่อว่ากายโมเนยยะ. การละฉันทราคะในกาย ชื่อว่ากายโมเนยะ. การเข้าจตุตถฌาน มีการดับกายสังขาร ชื่อว่ากายโมเนยยะ. บรรดาโมเนยยะทั้ง ๓ นั้น วจีโมเนยยะเป็นอย่างไร? คือการละวจีทุจริต ๔ อย่าง ชื่อว่าวจีโมเนยยะ. วจีสุจริต ๔ อย่าง ชื่อว่าวจีโมเนยยะ. ญาณในธรรมมีวาจาเป็นอารมณ์ ชื่อว่าวจีโมเนยยะ. การกำหนดรู้วาจา ชื่อว่าวจีโมเนยยะ. มรรคที่สหรคตด้วยการกำหนดรู้วาจา ชื่อว่าวจีโมเนยยะ. การละฉันทราคะในวาจา ชื่อว่าวจีโมเนยยะ. การเข้าทุติยฌาน มีการดับวจีสังขาร ชื่อว่าวจีโมเนยยะ. บรรดาโมเนยยะทั้ง ๓ อย่างนั้น มโนโมเนยยะเป็นอย่างไร? คือการละมโนทุจริต ๓ อย่าง ชื่อว่ามโนโมเนยยะ. มโนสุจริต ๓ อย่าง ชื่อว่า มโนโมเนยยะ. ญาณในธรรมมีใจเป็นอารมณ์ ชื่อว่ามโนโมเนยยะ. การกำหนดรู้ใจ ชื่อว่ามโนโมเนยยะ. มรรคที่สหรคตด้วยการกำหนดรู้ใจ ชื่อว่ามโนโมเนยยะ. การละฉันทราคะในใจ ชื่อว่ามโนโมเนยยะ. การเข้าสัญญาเวทยิตนิโรธ มีการดับจิตสังขาร ชื่อว่ามโนโมเนยยะแล.๑- ____________________________ ๑- ขุ. มหา. เล่ม ๒๙/ข้อ ๖๗ ขุ. จูฬ. เล่ม ๓๐/ข้อ ๑๖๔ บทว่า นินฺหาตปาปกํ ความว่า ผู้มีมลทินคือบาปอันล้างดีแล้วด้วยน้ำอันเลิศ คืออัษฎางคิกมรรค. จบอรรถกถามุนีสูตร#- ที่ ๘ ----------------------------------------------------- .. อรรถกถา ขุททกนิกาย อิติวุตตกะ ติกนิบาต ทุติยวรรค มุนีสูตร จบ. |