บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
เหตุเกิดเรื่อง [อัตถุปปัตติ] และการพรรณนาความของทุติยปีฐวิมานนั้นพึงทราบตามนัยที่กล่าวมาแล้วในปฐมปีฐวิมานนั่นแล. ส่วนความต่างกันมีดังนี้ ดังได้สดับมา สตรีผู้หนึ่งเป็นชาวกรุงสาวัตถี เห็นพระเถระรูปหนึ่งเข้ามา ด้วยเหตุนั้น ท่านพระโมคคัลลานะจึงถามว่า ดูก่อนเทพธิดาผู้ประดับองค์ ทรงพวงมาลัย ทรง พัสตราภรณ์อันสวยงาม วิมานตั่งแก้วไพฑูรย์ของท่าน โอฬาร เร็วดังใจ ไปได้ตามปรารถนา ท่านส่องแสง ประกายคล้ายสายฟ้าแลบลอดหลืบเมฆ เพราะบุญอะไร วรรณะของท่านจึงเป็นเช่นนั้น เพราะบุญอะไร ผลนี้จึงสำเร็จแก่ท่าน และโภคะทุกอย่าง ที่น่ารักจึงเกิดแก่ท่าน. ดูก่อนเทพีผู้มีอานุภาพมาก อาตมาขอถามท่าน ครั้งเกิดเป็นมนุษย์ ท่านทำบุญอะไรไว้ เพราะบุญอะไร ท่านจึงมีอานุภาพรุ่งเรืองอย่างนี้ และวรรณะของท่าน จึงส่องสว่างไปทุกทิศ. เทวดานั้นถูกท่านพระโมคคัลลานะถามแล้ว ดีใจ ก็พยากรณ์ตอบปัญหาของกรรมที่มีผลอย่างนี้ว่า ครั้งเกิดเป็นมนุษย์ในหมู่มนุษย์ ดีฉันได้ถวาย อาสนะแก่ภิกษุที่มาถึงเรือน ได้กราบไหว้ ได้กระทำ อัญชลีประนมมือ และได้ถวายทานตามกำลัง. เพราะ บุญนั้น วรรณะของดีฉันจึงเป็นเช่นนี้ เพราะบุญนั้น ผลนี้จึงสำเร็จแก่ดีฉัน และโภคะทุกอย่างที่น่ารักจึง เกิดแก่ดีฉัน. ข้าแต่ท่านภิกษุผู้มีอานุภาพมาก ดีฉันขอบอก แก่ท่าน ครั้งเกิดเป็นมนุษย์ ดีฉันได้กระทำบุญอันใด เพราะบุญอันนั้น ดีฉันจึงมีอานุภาพรุ่งเรืองอย่างนี้ และวรรณะของดีฉันจึงสว่างไสวไปทุกทิศ. บรรดาบทเหล่านั้น บทว่า เวฬุริยมยํ แปลว่า สำเร็จด้วยแก้วไพฑูรย์. แก้วมณีที่เกิดขึ้นไม่ไกลหมู่บ้านวิฬูร แห่งภูเขาวิฬูระ ชื่อว่าแก้วไพฑูรย์. เขาว่าแก้วไพฑูรย์นั้นมีบ่อเกิดอยู่ที่หมู่บ้านวิฬูระ. แต่เพราะเกิดไม่ไกลหมู่บ้านวิฬูระ จึงปรากฏชื่อว่าเวฬุริยะ แก้วไพฑูรย์. แม้ในเทวโลก แก้วไพฑูรย์นั้นก็มีชื่ออย่างนั้น เพราะมีประกายแห่งสีเช่นเดียวกับแก้วไพฑูรย์นั้น เหมือนอย่างชื่อของเหล่าเทพบุตรในเทวโลก ก็โดยได้ชื่อมา ก็แก้วไพฑูรย์นั้นมีสีคล้ายขนคอนกยูงก็มี มีสีคล้ายใบมะคำดีควายก็มี มีสีคล้ายใบไผ่อันสนิทก็มี. ส่วนในที่นี้ พึงทราบว่ามีสีคล้ายขนคอนกยูง. คำที่เหลือทั้งหมดก็เช่นคำที่กล่าวมาแล้วในปฐมปีฐวิมานแล. จบอรรถกถาทุติยปีฐวิมาน ----------------------------------------------------- .. อรรถกถา ขุททกนิกาย วิมานวัตถุ ปิฐวรรคที่ ๑ ๒. ปิฐวิมานที่ ๒ จบ. |