บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
มีเรื่องเกิดขึ้นอย่างไร? แม้ท่านพระหาริตเถระนั้นเกิดแล้วในคฤหาสน์ของผู้มีสกุล ใน ด้วยบุญกรรมนั้น ท่านท่องเที่ยวไปมาในเทวโลกและมนุษยโลก มาใน อยู่มาวันหนึ่ง ท่านได้ฟังธรรมในสำนักของพระศาสดา เกิดความสลดใจ เริ่มตั้งวิปัสสนากรรมฐาน ตรวจตราดูความเป็นไปแห่งจิตของตนได้เห็นจิตถูกมานะและอุทธัจจะยึดแล้ว จึงละทิ้งมานะและอุทธัจจะ ยังวิปัสสนาให้ก้าวหน้าขึ้นไปแล้ว ได้บรรลุพระอรหัตผล. ด้วยเหตุนั้น ในอปทาน ท่านจึงได้กล่าวไว้ว่า๑- เมื่อมหาชนทำเชิงตะกอน นำของหอมนานาชนิดมา ข้าพเจ้ามีจิตเลื่อมใส ดีใจ ได้บูชาด้วยของหอมกำมือ ๑ ในกัปที่แสนนับถอยหลังแต่กัปนี้ไป เพราะเหตุที่ข้าพเจ้าได้บูชาเชิงตะกอน จึงไม่รู้จักทุคติเลย นี้เป็นผลแห่งการบูชาเชิงตะกอน. กิเลสทั้งหลาย ข้าพเจ้าเผาแล้ว ฯลฯ คำ ____________________________ ๑- ขุ. อ. เล่ม ๓๓/ข้อ ๕๐ อนึ่ง ท่านครั้นเป็นพระอรหันต์แล้ว เมื่อเสวยวิมุตติสุข ได้พยากรณ์พระอรหัตผลโดยการให้โอวาทแก่ภิกษุทั้งหลายโดยตรง ด้วยคาถา ๓ คาถาว่า ผู้ใดมุ่งจะทำงานที่ควรทำก่อน ไพล่ไปทำในภายหลัง ผู้นั้นย่อมพลาดจากฐานะ อันนำมาซึ่งความสุขและ ย่อมเดือดร้อนในภายหลัง. งานใดควรทำก็พึงพูดถึงแต่งานนั้นเถิด งานใดไม่ควร ทำก็ไม่ควรพูดถึงงานนั้น คนไม่ทำมีแต่พูด บัณฑิต ทั้งหลายก็รู้ทัน. พระนิพพานที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ทรงแสดงแล้ว เป็นสุขจริงหนอ ไม่มีความโศก ปราศจากธุลีคือกิเลส เป็นธรรมเกษมเป็นที่ดับทุกข์ ดังนี้. เนื้อความของคาถาเหล่านั้นได้กล่าวไว้ในหนหลังแล้วแล. จบอรรถกถาหาริตเถรคาถา ----------------------------------------------------- .. อรรถกถา ขุททกนิกาย เถรคาถา ติกนิบาต ๑๕. หาริตเถรคาถา จบ. |