|
| บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
 |
| |
    
แม้พระเถระรูปนี้ก็ได้เคยบำเพ็ญกุศลมาแล้วในพระพุทธเจ้าพระองค์ก่อนๆ ทุกๆ ภพนั้นจะ ในกาลแห่งพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงพระนามว่าอัตถทัสสี ท่านได้บังเกิดในกำเนิดยักษ์ เพราะความที่ไม่ได้เข้าเฝ้าในขณะพระผู้มีพระภาคเจ้ายังทรงพระชนม์อยู่ ภายหลังเมื่อพระผู้มีพระภาคเจ้าปรินิพพานแล้ว เขาจึงได้รับความเศร้าโศกเป็นอย่างมาก. จริงอยู่ ในครั้งนั้น อัครสาวกของพระผู้มีพระภาคเจ้าพระ ครั้นเขาได้บูชาพระผู้มีพระภาคเจ้าพระองค์นั้นแล้ว จุติจาก ในพุทธุปบาทกาลนี้ ได้เกิดในเรือนอันมีตระกูลแห่งหนึ่งในพระนครสาวัตถี บรรลุ ในกาลต่อมา ท่านระลึกถึงบุพกรรมของตนเองได้ เกิดความโสมนัส เมื่อจะ ถ้อยคำนั้นทั้งหมด ข้าพเจ้าได้กล่าวไว้แล้วในหนหลังแล. ส่วนในบทว่า ยกฺขโยนึ อุปปชฺชึ นี้ มีวิเคราะห์ว่า ชื่อว่ายักษ์ เพราะเมื่อจะเคี้ยวกินเพื่อนบ้านของตน หรือสัตว์ทั้งหลายที่มาถึงเข้า ย่อมวิ่งไล่ขับจับ, กำเนิดคือชาติของพวกยักษ์ ชื่อว่ากำเนิดยักษ์. อธิบายว่า เกิดในกำเนิดยักษ์. บทว่า ทุลฺลทฺธํ วต เม อาสิ ความว่า ยศที่เราได้รับแล้ว นับว่าเป็นยศที่ได้มาโดยยาก, เราได้รับความล้มเหลว เพราะไม่ได้ทำ บทว่า ทุปฺปภาตํ ความว่า ราตรีนั้นรุ่งสว่างได้โดยยาก คือ บทว่า ทุรุฏฺฐิตํ แปลว่า ขึ้นได้ยาก. อธิบายว่า การขึ้นไปแห่งพระอาทิตย์ยาก หรือการลุกขึ้นทำความเพียรของเราก็ยาก. คำที่เหลือในที่ทุกแห่งมีเนื้อความง่ายทั้งนั้น. ----------------------------------------------------- .. อรรถกถา ขุททกนิกาย อปทาน ภาค ๑ เถราปทาน ๑๒. มหาปริวารวรรค ๙. ปัจจุปัฏฐานสัญญกเถราปทาน (๑๑๙) จบ. |