| |
    
อรรถกถา ขุททกนิกาย อปทาน ภาค ๑ เถราปทาน ๑๓. เสเรยยกวรรค๔. คันโธทกิยเถราปทาน (๑๒๔) ๑๒๔. อรรถกถาคันโธทกิยเถราปทาน
อปทานของท่านพระคันโธทกิยเถระมีคำเริ่มต้นว่า นิสชฺช ปาสาทวเร ดังนี้.
แม้พระเถระรูปนี้ก็ได้เคยบำเพ็ญกุศลมาแล้วในพระพุทธเจ้าพระองค์ก่อนๆ ทุกๆ ภพนั้นจะสั่งสมแต่บุญอันเป็นอุปนิสัยแห่งพระนิพพาน.
ในกาลแห่งพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงพระนามว่าวิปัสสี ท่านได้เกิดในตระกูลเศรษฐี บรรลุนิติภาวะแล้ว มีทรัพย์มากมาย มีโภคสมบัติมากมาย เสวยความสุขในโลกมนุษย์ คล้ายกับเสวยความสุขอันเป็นทิพย์ฉะนั้น
วันหนึ่งนั่งอยู่ในปราสาทอันประเสริฐ.
ในกาลนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าเสด็จดำเนินไปตามถนน คล้ายกับเสด็จดำเนินไปบนภูเขาทองลูกใหญ่ฉะนั้น.
เขาได้พบพระผู้มีพระภาคเจ้าผู้เสด็จดำเนินไปนั้นแล้วมีใจเลื่อมใส เข้าไปถวายบังคมแล้ว ประคองน้ำหอมอย่างดีประพรมบูชาพระผู้มีพระภาคเจ้า ด้วยบุญนั้น เขาได้ท่องเที่ยวไปในเทวโลกและมนุษยโลก.
ในพุทธุปบาทกาลนี้ เขาได้เกิดในเรือนอันมีสกุลแห่งหนึ่ง บรรลุนิติภาวะแล้ว ไม่ติดใจในทางฆราวาส ได้บวชในสำนักของพระศาสดา เรียนกัมมัฏฐาน เจริญวิปัสสนาไม่นานนักก็ได้เป็นพระอรหันต์.
ในกาลต่อมา ท่านระลึกถึงกุศลกรรมในครั้งก่อนของตนได้ เกิดความโสมนัส เมื่อจะประกาศถึงเรื่องราวที่ตนเคยได้ประพฤติมาแล้วในกาลก่อน จึงกล่าวคำเริ่มต้นว่า นิสชฺช ปาสาทวเร ดังนี้.
บรรดาบทเหล่านั้น บทว่า ปาสาโท มีวิเคราะห์ว่า ชื่อว่าปราสาท เพราะให้ความเลื่อมใส คือความดีใจเกิดขึ้น คืออุบัติขึ้น.
อธิบายว่า ทำความเลื่อมใสให้บังเกิดขึ้นแก่มวลชน ผู้เข้าไปเห็นความวิจิตรต่างๆ เช่นมาลากรรม จิตรกรรมและสุวรรณกรรมเป็นต้น ในปราสาทนั้น. ปราสาทด้วย ความประเสริฐ เพราะอรรถว่าอันบุคคลพึงปรารถนานั้นด้วย รวมเรียกว่าปาสาทวระ.
เชื่อมความว่า เรานั่งอยู่ในปราสาทอันประเสริฐนั้น ได้เห็นพระชินวรพุทธเจ้าพระนามว่าวิปัสสี.
คำที่เหลือในที่ทุกแห่งมีเนื้อความง่ายทั้งนั้น.
จบอรรถกถาคันโธทกิยเถราปทาน
----------------------------------------------------- .. อรรถกถา ขุททกนิกาย อปทาน ภาค ๑ เถราปทาน ๑๓. เสเรยยกวรรค ๔. คันโธทกิยเถราปทาน (๑๒๔) จบ.
อ่านเนื้อความในพระไตรปิฎก
https://84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=32&A=3749&Z=3763
อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=50&A=3643
The Pali Atthakatha in Roman
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=50&A=3643
- -- ---- ----------------------------------------------------------------------------
ดาวน์โหลด โปรแกรมพระไตรปิฎก
บันทึก ๑๓ มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๕๐
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]
|
