|
| บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
 |
| |
    
แม้พระเถระรูปนี้ก็ได้เคยบำเพ็ญกุศลมาแล้วในพระชินวรพุทธเจ้าพระ ในกาลแห่งพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงพระนามว่าวิปัสสี ท่านได้เกิดในตระกูลพราหมณ์ บรรลุนิติภาวะแล้ว เป็นผู้มีทรัพย์มาก มีโภคสมบัติมาก ไปเรียนไตรเพทจนจบศิลปศาสตร์ชั้นสูงของพราหมณ์ เป็นผู้ฉลาดในลัทธิของตนและของผู้อื่น มีความประสงค์จะบูชามารดาบิดา จึงวางกำดอกบัว ๔ กำไว้ข้างๆ ตัว แล้วนั่งลงได้พบพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงพระนามว่าวิปัสสี มีหมู่ภิกษุสงฆ์แวดล้อม กำลังเสด็จผ่านมา และได้พบเห็นกลุ่มแห่งพระพุทธเจ้ารัศมีมีสีเขียวและเหลืองเป็นต้นพวยพุ่งออกมา เขามีใจเลื่อมใส จัดแจงปูลาดอาสนะเกลี่ยลาดดอกไม้เหล่านั้นบนอาสนะนั้น แล้วนิมนต์พระผู้มีพระภาคเจ้าให้นั่งบนอาสนะนั้นแล้ว ถือเอาของควรเคี้ยวและควรบริโภคทั้งหมดในเรือนของตนที่ ในเวลาที่พระองค์ฉันเรียบร้อยแล้ว ยังได้ถวายดอกอุบลอีกกำมือหนึ่ง. ด้วยบุญวิธี แม้พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงกระทำอนุโมทนาแล้ว ก็เสด็จหลีกไป. ด้วยบุญอันนั้น เขาจึงได้เสวยสวรรค์สมบัติและมนุษย์สมบัติจนครบทั้ง ๒ อย่าง. ในพุทธุปบาทกาลนี้ได้เกิดในตระกูลแห่งหนึ่งซึ่งสมบูรณ์ด้วยสมบัติในกรุงสาวัตถี บรรลุ ในกาลก่อนมา ท่านได้ระลึกถึงกุศลกรรมที่ตนได้กระทำแล้วในกาลก่อนได้ด้วย คำว่า ธญฺญวติยา นั้น มีวิเคราะห์ว่า ชื่อว่าธัญญวดี เพราะเป็นที่เกิดแห่งตระกูลขัตติยมหาศาล พราหมณ อีกอย่างหนึ่ง ชื่อว่าธัญญวดี เพราะเป็นแหล่งแห่งรัตนะ ๗ ประการมีมุกดาและแก้วมณีเป็นต้น อันเป็นเครื่อง อีกอย่างหนึ่ง ชื่อว่าธัญญวดี เพราะเป็นแหล่งที่เกิดแห่งวัดวาอารามเป็นต้นซึ่งเป็นสถานที่อยู่ของ ชื่อว่านคระ เพราะเป็นที่ปรารถนาต้องการของเหล่าชนผู้ต้องการเครื่องอุปโภคและ อีกอย่างหนึ่ง ชื่อว่านคะ เพราะไม่ไปไหน. คือสถานที่ประทับอยู่ของพระราชา พระยุพราชและหมู่อำมาตย์เป็นต้น. ชื่อว่านคร เพราะย่อมยึดครอบครองไว้. อธิบายว่า สถานที่ที่กำหนดหมาย แวดล้อมกั้นเป็นเขตด้วยกำแพงเป็นต้น อันเป็นหมวด เชื่อมความว่า ในพระนครนั้น เราได้รับพยากรณ์ในสำนักของพระผู้มีพระภาคเจ้า คำที่เหลือในที่ทุกแห่งมีเนื้อความง่ายทั้งนั้น. ----------------------------------------------------- .. อรรถกถา ขุททกนิกาย อปทาน ภาค ๑ เถราปทาน ๑๓. เสเรยยกวรรค ๖. กุสุมาสนิยเถราปทาน (๑๒๖) จบ. |