บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
อ่าน อรรถกถาหน้าต่างที่ [หน้าสารบัญ] [๑] [๒] [๓] [๔] [๕] [๖] [๗] [๘] [๙] [๑๐] [๑๑] [๑๒] หน้าต่างที่ ๕ / ๑๒. กิมิลเถราปทานที่ ๔ (๕๕๔) ว่าด้วยบุพจริยาของพระกิมิลเถระ #- วรรคนี้ในบาลีไทย ขาดหายไป แต่ของฉบับภาษาอื่นและอรรถกถา (มีอยู่) จึงนำมาเพิ่มให้ครบ พร้อมทั้งเพิ่มเลขข้อต่อจากข้อ ๑๔๐ ไปตามลำดับ. [๑๔๔] เมื่อพระพุทธเจ้า พระนามว่า กกุสันธะ ปรินิพพานแล้ว ข้าพเจ้าได้เก็บเอา ดอกเข็มมาทำเป็นมณฑปบรรจุพระธาตุ ของ พระผู้มีพระภาคเจ้า ผู้ทรงมีวสี. ครั้นจุติแล้ว ไปสู่ภพดาวดึงส์ ได้วิมาน สูงใหญ่เป็นพิเศษรุ่งโรจน์ล่วงวิมานของเทวดา เหล่าอื่น นี้เป็นผลแห่งกรรมอันเป็นบุญ. จะเป็นกลางวัน หรือกลางคืนก็ดี ข้าพเจ้า จะเดินอยู่ หรือยืนอยู่ก็ดี ดอกเข็มจะต้องมาครอบ คลุมอยู่เบื้องบน นี้เป็นผลแห่งกรรมอันเป็นบุญ. ในกัปนี้นี่แหละ ข้าพเจ้าได้บูชาอย่างยิ่ง ซึ่งพระพุทธเจ้าพระองค์ใด ด้วยกรรมนั้น ข้าพเจ้า ไม่รู้จักทุคติเลย นี้เป็นผลแห่งการบูชาพระพุทธ- เจ้า. กิเลสทั้งหลาย ข้าพเจ้าได้เผาสิ้นแล้ว ฯลฯ ข้าพเจ้าเป็นผู้ไม่มีอาสวะอยู่. ข้าพเจ้า ได้มาดีแล้วแล ฯลฯ คำสอน ของพระพุทธเจ้า ข้าพเจ้าได้ทำเสร็จแล้ว. ทราบว่า ท่านพระกิมิลเถระได้กล่าวคาถาเหล่านั้นไว้ด้วยประการฉะนี้แล. ----------------------------------------------------- ๕๕๔. อรรถกถากิมิลเถราปทาน อปทานของท่านพระกิมิลเถระมีคำเริ่มต้นว่า นิพฺพุเต กกิสนฺธมฺหิ ดังนี้. แม้พระเถระรูปนี้ก็ได้เคยบำเพ็ญกุศลมาแล้วในพระพุทธเจ้าพระ ในกาลแห่งพระผู้มีพระภาคเจ้าพระนามว่ากกุสันธะ ท่านได้บังเกิดในเรือนอันมีสกุล บรรลุ เมื่อพระศาสดาปรินิพพานแล้ว ได้ช่วยกันเอาดอกเข็มมาทำ ด้วยบุญกรรมอันนั้น ท่านได้บังเกิดในภพดาวดึงส์ ได้ท่องเที่ยวไปใน ในพุทธบาทกาลนี้ ได้บังเกิดในสักยราชตระกูลใน พระศาสดาประทับอยู่ในอนุปิยนิคม ทรงทราบว่าญาณของเขาแก่กล้าแล้ว เพื่อจะให้เขาเกิดความสังเวช จึงทรง กิมิลกุมารได้เห็นรูปนั้นแล้วได้เกิดความสังเวชเป็นยิ่งนัก เมื่อจะประกาศความสังเวชของตน ทำให้ปรากฏแก่พระผู้มีพระภาคเจ้า ได้รับคำสั่งสอนแล้ว ก็ได้บรรลุพระอรหัต. ท่านได้บรรลุพระอรหัตแล้ว เกิดความโสมนัสใจ เมื่อจะประกาศถึงเรื่องราวที่ตนเองเคยได้ประพฤติมาแล้วในกาลก่อน จึงกล่าวคำเริ่มต้นว่า นิพฺพุเต กกุสนฺ บทว่า พฺราหฺมณมฺหิ วุสีมติ ความว่า เมื่อพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงบรรลุวสี ด้วย อธิบายว่า เมื่อพราหมณ์คือพระผู้มีพระภาคเจ้าพระนามว่ากกุสันธะ เพราะประดับและเจริญยิ่งด้วยหมู่แห่งคุณทั้งปวงของพราหมณ์ ปรินิพพานแล้ว. คำที่เหลือทั้งหมดมีเนื้อความง่ายทั้งนั้นแล. ----------------------------------------------------- เนื้อความในพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาฯ :- http://84000.org/tipitaka/attha/m_siri.php?B=33&siri=144 .. อรรถกถา ขุททกนิกาย อปทาน ภาค ๒ ๕๕. ภัททิยวรรค ๑๐. จูฬสุคันธเถราปทาน |