|
| บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
 |
| |
    
จริงอยู่ กุศลวิบากเหล่านั้นมีกรรมเป็นปัจจัยอย่างเดียว อกุศลวิบากเหล่านี้ก็มีกรรมเป็นปัจจัย. อนึ่ง กุศลวิบากเหล่านั้นย่อมเป็นไปในอารมณ์ที่เป็นอิฏฐารมณ์และอิฏฐมัชฌัตตารมณ์. อกุศลวิบากเหล่านี้ย่อมเป็นไปในอนิฏฐารมณ์และอนิฏฐมัชฌัตตารมณ์. อนึ่ง ในกุศลวิบากเหล่านั้น กายวิญญาณจิตสหรคตด้วยสุข. แต่ในอกุศลวิบากเหล่านี้ กายวิญญาณจิตสหรคตด้วยทุกข์. อนึ่ง ในกุศลวิบากเหล่านั้น มโนวิญญาณธาตุสหรคตด้วยอุเบกขา ย่อมให้ผลในฐานทั้ง ๕ เริ่มต้นแต่ปฏิสนธิของคนตาบอดแต่กำเนิดเป็นต้นในพวกมนุษย์. แต่ในอกุศลวิบากเหล่านี้ เมื่ออกุศลจิต ๑๑ อย่าง#- ประกอบกรรมไว้แล้ว ก็ทำกรรมนิมิตและคตินิมิตทั้งหลายอย่างใดอย่างหนึ่ง ให้เป็นอารมณ์แล้ว ย่อมให้ผลในฐานะทั้ง ๕ อย่างนี้ คือ ๑. ให้ผลปฏิสนธิในอบาย ๔ ๒. ให้ผลเป็นภวังคตลอดอายุตั้งแต่วาระที่สอง##- ๓. ให้ผลเป็นสันติรณะในปัญจวิญญาณวิถีในอนิฏฐารมณ์ และอนิฏฐมัชฌัตตารมณ์ ๔. ให้ผลเป็นตทารัมมณะในทวาร ๖ ในอารมณ์มีกำลัง ๕. ให้ผลเป็นจุติจิตในมรณกาล. ____________________________ #- เว้นโมหมูลจิตสัมปยุตด้วยอุทธัจจะ. ##- วาระแรก ได้แก่ ปฏิสนธิกาล. จบกถาว่าด้วยอกุศลวิบาก. ----------------------------------------------------- .. อรรถกถา ธรรมสังคณีปกรณ์ จิตตุปปาทกัณฑ์ อัพยากตธรรม อกุศลวิบากอัพยากฤต จบ. |