|
อรรถกถา วิภังคปกรณ์ธาตุวิภังค์ ปัญหาปุจฉกะ วรรณนาปัญหาปุจฉกะ๑-
ก็ในปัญหาปุจฉกะ บัณฑิตพึงทราบความที่ธาตุทั้ง ๑๘ เป็นกุศลเป็นต้น โดยทำนองแห่งนัยที่กล่าวไว้ในหนหลังนั่นแหละ
ส่วนในอารัมมณติกะทั้งหลาย คำว่า ฉ ธาตุโย ปริตฺตารมฺมณา (ธาตุ ๖ เป็นปริตตารัมมณะ) นี้
พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสหมายเอาความเป็นไปของวิญญาณ ๕ มีจักขุวิญญาณเป็นต้นและมโนธาตุในอารมณ์ ๕ มีรูปารมณ์เป็นต้นโดยส่วนเดียว
แต่พึงทราบความที่ธรรมธาตุและมโนวิญญาณธาตุที่ตรัสว่า เทฺว ธาตุโย (ธาตุ ๒) ดังนี้ เป็นปริตตารัมมณะเป็นต้นโดยนัยที่กล่าวไว้ในมนายตนะและธรรมายตนะนั่นแหละ.
ในปัญหาปุจฉกะแม้นี้ พระผู้มีพระภาคเจ้าก็ตรัสธาตุที่เป็นกามาพจร ๑๖ เป็นไปในภูมิ ๔ ปนกันทั้งโลกิยะและโลกุตระ ๒ อย่าง
ดังพรรณนามาฉะนี้ ธาตุวิภังค์นี้ พระผู้มีพระภาคเจ้าก็ทรงนำออกจำแนกแสดงไว้ ๓ ปริวรรต (คือโดยสุตตันตภาชนีย์ อภิธรรมภาชนีย์และปัญหาปุจฉกะ) ด้วยประการฉะนี้แล.
____________________________
๑- พระบาลีข้อ ๑๓๒ หน้า ๑๑๔.
วรรณนาปัญหาปุจฉกะ จบ ธาตุวิภังคนิเทศที่ ๓ จบ เพียงเท่านี้. ----------------------------------------------------- .. อรรถกถา วิภังคปกรณ์ ธาตุวิภังค์ ปัญหาปุจฉกะ จบ.
อ่านเนื้อความในพระไตรปิฎก https://84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=35&A=2367&Z=2636 อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=54&A=2064 The Pali Atthakatha in Roman https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=54&A=2064 - -- ---- ----------------------------------------------------------------------------
ดาวน์โหลด โปรแกรมพระไตรปิฎก
บันทึก ๑๘ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๕๗
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]
|