บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
อรรถกถาอสัญญกถา ในเรื่องนั้น ชนเหล่าใดมีความเห็นผิดดุจลัทธิของนิกายอันธกะทั้งหลาย ในขณะนี้ว่า สัญญามีอยู่ในขณะแห่งจุติและปฏิสนธิแม้ของอสัญญสัตว์ทั้งหลายว่า ขึ้นชื่อว่าปฏิสนธิ เว้นจากวิญญาณย่อมไม่มี เพราะคำว่า วิญญาณมีสังขารเป็นปัจจัย ดังนี้ และคำว่า ก็แล อสัญญีเทพเหล่านั้นย่อมจุติจากกายนั้น เพราะความเกิดขึ้นแห่งสัญญา ดังนี้. คำถามของสกวาทีหมายถึงชนเหล่านั้น คำตอบรับรองเป็นของปรวาที. ต่อจากนั้น สกวาทีเพื่อจะท้วงปรวาทีด้วยคำเป็นต้นว่า ที่นั้นเป็นภพมีสัญญาตามลัทธิของท่านหรือ จึงกล่าวคำว่า เป็นสัญญภพ เป็นสัญญคติ เป็นต้น. คำนั้นทั้งปวงและคำอื่นจากคำนั้นพึงทราบโดยนัยแห่งพระบาลีนั่นแล. ____________________________ ๑- เรื่องนี้ในคัมภีร์ยมกอธิบายว่า สัตว์ในปัญจโวการภพและจตุโวการภพ ขณะปฏิสนธิมีสัญญาเกิดขึ้น ในขณะจุติไม่มีสัญญา เพราะสัญญากำลังดับ ผู้เข้านิโรธสมาบัติในขณะนิโรธ สัญญาไม่มี ส่วนสัตว์ที่เป็นเอกโวการภพ คืออสัญญีสัตว์ทั้งหลาย ขณะเกิดก็ดี ขณะตั้งอยู่ก็ดี ขณะจุติก็ดี ไม่มีสัญญาเกิดเลย. อรรถกถาอสัญญกถา จบ. ----------------------------------------------------- .. อรรถกถา กถาวัตถุปกรณ์ วรรคที่ ๓ อสัญญกถา จบ. |