ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 33 : PALI ROMAN Thera.A.2 (paramatthadi.2)

                    390. 6. Selattheragathavannana
      paripunnakayo surucitiadika 1- ayasmato selattherassa gatha. Ka uppatti?
      ayam kira padumuttarabhagavato kale kulagehe nibbattitva vinnutam patto
@Footnote: 1 cha.Ma. paripunnakayotiadika

--------------------------------------------------------------------------------------------- page337.

Ganapamokkho hutva tini purisasatani samadapetva 1- tehi saddhim satthu gandhakutim karetva katapariyositaya gandhakutiya sabhikkhusamghassa bhagavato mahadanam pavattetva sattharam bhikkhu ca ticivarena acchadesi. So tena punnakammena ekam buddhantaram devaloke eva vasitva tato cuto devamanussesu samsaranto imasmim buddhuppade anguttarapesu apane nama brahmanagame brahmanakule nibbattitva seloti laddhanamo ahosi. So vayappatto tisu vedesu brahmanasippesu ca nipphattim gantva tini manavakasatani mante vacento apane pativasati. Tena ca samayena sattha savatthito nikkhamitva addhaterasahi bhikkhusatehi saddhim anguttarapesu carikam caranto selassa antevasikananca nanaparipakam disva annatarasmim vanasande viharati. Atha keniyo nama jatilo satthu agamanam sutva tattha gantva saddhim bhikkhusamghena sattharam svatanaya nimantetva sake assame pahutam khadaniyam bhojaniyam patiyadeti. Tasmim ca samaye selo brahmano saddhim tihi manavakasatehi janghaviharam anuvicaranto keniyassa assamam pavisitva jatile katthaphalanuddhanasampadanadina danupakaranam sajjente disva "kim nu kho te keniya mahayanno paccupatthito"tiadim pucchitva tena "buddho bhagava maya svatanaya nimantito"ti vutte "buddho"ti vacanam sutvava hattho udaggo pitisomanassajato tavadeva manavakehi saddhim sattharam upasankamitva katapatisantharo ekamantam nisinno bhagavato kaye battimsa mahapurisa- lakkhanani disva "imehi lakkhanehi samannagato raja va hoti cakkavatti, buddho va loke vivattacchado, ayam pana pabbajito, no ca kho nam janami buddho va, no va, sutam kho pana metam brahmananam vuddhanam 2- mahallakanam acariyapacariyanam bhasamananam `ye te bhavanti arahanto sammasambuddha, te sake vanne bhannamane attanam patukaronti'ti, asammasambuddho hi sammukhe thatva buddhagunehi abhitthaviyamano sarajjati mankubhavam apajjati @Footnote: 1 Si.,Ma. samadapetva 2 cha.Ma. vuddhanam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page338.

Avesarajjappattataya ananuyogakkhamatta, yannunaham samanam gotamam sammukha saruppahi gathahi abhitthaveyyan"ti evam pana cintetva:- [818] "paripunnakayo suruci sujato carudassano suvannavannosi bhagava susukkadathosi viriyava. [819] Narassa hi sujatassa ye bhavanti viyanjana sabbe te tava kayasmim mahapurisalakkhana. [820] Pasannanetto sumukho braha uju patapava majjhe samanasamghassa adiccova virocasi. [821] Kalyanadassano bhikkhu kancanasannibhattaco kim te samanabhavena evam uttamavannino. [822] Raja arahasi bhavitum cakkavatti rathesabho caturanto vijitavi jambusandassa issaro. [823] Khattiya bhogi rajano 1- anuyanta bhavanti te rajabhiraja manujindo rajjam karehi gotama"ti chahi gathahi bhagavantam abhitthavi. Tattha paripunnakayoti abhibyattarupanam dvattimsaya mahapurisalakkhananam paripunnataya ahinangapaccangataya ca paripunnasariro. Suruciti sundarasarirappabho. Sujatoti arohaparinahasampattiya santhanasampattiya ca sunibbatto. 2- Carudassanoti sucirampi passantanam atittijanakam appatikulam ramaniyam caru eva dassanam assati carudassano. Keci panahu "carudassanoti sundaranetto"ti. Suvannavannoti suvannasadisavanno 3-. Asiti bhavasi, idam padam "paripunnakayo asi"tiadina sabbapadehi yojetabbam. Susukkadathoti sutthu sukkadatho. Bhagavato hi dathahi candakirana viya dhavalarasmiyo @Footnote: 1 khu.Ma. paliyam bhogirajano; khu.sutta. 25/559/447 selasutta, @Ma.Ma. 13/397/384 selasutta 2 potthakesu abhijatarupoti patho dissati @3 Si. suvannassa jatarupassa sadisavanno

--------------------------------------------------------------------------------------------- page339.

Niccharanti. Viriyavati viriyaparamiparipuriya caturangasamannagataviriyadhitthanato 1- catubbidhassa sammappadhanassa sampattiya ca atisayayutto. Narassa hi sujatassati samatimsaya paraminam ariyassa va cakkavattivattassa paripuritatta sutthu sammadeva jatassa narassa, mahapurisassati attho. Sabbe teti ye mahapurisabhavam loke aggapuggalabhavam byanjayantiti byanjanati laddhavohara- suppatitthitapadatadibattimsamahapurisalakkhanasankhata tambanakhatunganakhatadiasitianu- byanjanasankhata ca rupaguna, te anavasesa, tava kayasmim santiti vacanaseso 2-. Mahapurisalakkhanati pubbe vuttabyanjananeva vacanantarena nigamento aha. Idani tesu lakkhanesu attana abhirucitehi lakkhanehi bhagavantam thomento "pasannanetto"tiadimaha. Bhagava hi 3- pancavannapasadasampattiya pasannanetto. Paripunnacandamandalasadisamukhataya sumukho. Arohaparinahasampattiya braha. Brahmujugattataya uju. Jutimantataya patapava. Idani tameva patapavantatam adiccupamaya vibhavento "majjhe samanasamghassa"ti- adimaha. Tattha adiccova virocasiti yatha adicco uggacchanto sabbam tamagatam vidhametva alokam karonto virocati, evam tvampi anto ceva bahi ca sabbam avijjatamam viddhamsetva nanalokam karonto virocasi. Dassaniyarupataya angigatanam dassanasampattinam avahanato kalyanehi pancahi dassanehi samannagatatta ca kalyanadassano. Uttamavanninoti uttamavannasampannassa. Cakkavattiti cakkaratanam vatteti, catuhi sampatticakkehi vatteti, tehi ca pare vatteti, parahitaya iriyapathacakkanam vatto etasmim atthiti cakkavatti, athava catuhi @Footnote: 1 Si.viriyatthanato 2 Si. santiti seso 3 Si.hi-saddo na dissati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page340.

Acchariyadhammehi ca sangahavatthuhi ca samannagamena parehi anabhibhavaniyassa anacakkassa vatto etasmim atthitipi cakkavatti. Rathesabhoti rathikesu ajaniyausabhapuriso, maharathikoti attho. Caturantoti catusamuddantaya pathaviya issaro. Vijitaviti vijitavijayo. Jambusandassati jambudipassa, pakatena hi issariyani dassento evamaha. Cakkavatti pana saparittadipanam catunnampi mahadipanam issarova. Khattiyati jatikhattiya. Bhogiti bhogiya. Rajanoti ye keci rajjam karenta. Anuyantati anugamino sevaka. Rajabhirajati rajunam pujaniyo raja hutva, cakkavattiti adhippayo. Manujindoti manussadhipati, manussanam paramissaroti attho. Evam selena vutte bhagava "ye te bhavanti arahanto sammasambuddha, te sake vanne bhannamane attanam patukaronti"ti imam selassa manoratham purento:- [824] "rajahamasmi selati dhammaraja anuttaro dhammena cakkam vattemi cakkam appativattiyan"ti 1- imam gathamaha. Tatrayam adhippayo:- yam mam tvam sela yacasi "raja arahasi bhavitum cakkavatti"ti, ettha appossukko hohi, rajahamasmi, sati ca rajatte yatha anno raja samanopi yojanasatam va anusasati, dve tini cattari panca yojanasatani va yojanasahassam va, cakkavatti hutvapi catudipapariyantamattam va, nahamevam paricchinnavisayo. Aham hi dhammaraja anuttaro bhavaggato avicipariyantam katva tiriyam aparimeyyalokadhatuyo anusasami. Yavata hi apadadibheda satta, aham tesam aggo. @Footnote: 1 cha.Ma. rajahamasmi sela (selati bhagava) @dhammaraja anuttaro .......... @dhammena cakkam vattemi cakkam appativattiyanti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page341.

Na hi me koci silena va .pe. Vimuttinanadassanena va sadiso natthi, kuto bhiyyo. Svaham evam dhammaraja anuttaro, anuttareneva catusatipatthanadibhedabodhi- pakkhiyasankhatena dhammena cakkam vattemi "idam pajahatha, idam upasampajja viharatha"ti- adina anacakkam "idam kho pana bhikkhave dukkham ariyasaccan"tiadina 1- pariyatti- dhammena dhammacakkameva va. Cakkam appativattiyanti yam cakkam appativattiyam hoti samanena va .pe. Kenaci va lokasminti. Evam attanamavikarontam bhagavantam disva pitisomanassajato selo puna dalhikaranattham:- [825] "sambuddho patijanasi 2- dhammaraja anuttaro dhammena cakkam vattemi iti bhasatha gotama. [826] Ko nu senapati bhoto savako satthuranvayo ko imam anuvatteti 3- dhammacakkam pavattitan"ti gathadvayamaha. Tattha ko nu senapatiti dhammaranno bhoto dhammena pavattitassa cakkassa anupavattanako senapati ko nuti pucchi. Tena ca samayena bhagavato dakkhinapasse ayasma sariputto nisinno hoti suvannapunjo viya siriya sobhamano, tam dassento bhagava:- [827] "maya pavattitam cakkam 4- dhammacakkamanuttaram sariputtonuvatteti anujato tathagatan"ti gathamaha. @Footnote: 1 vi.maha. 4/14/14 pancavaggiyakatha, sam.maha. 19/1081/367 dhammacakkappavattanasutta @2 cha.Ma. sambuddho patijanasi (iti selo brahmano) 3 cha.Ma. ko te tamanuvatteti @4 cha.Ma. maya pavattitam cakkam (selati bhagava)

--------------------------------------------------------------------------------------------- page342.

Tattha anujato tathagatanti tathagatam anujato, tathagatena hetuna ariyaya jatiya jatoti attho. Evam "ko nu senapati bhoto"ti selena vuttapanham byakaritva yam selo aha "sambuddho patijanasi"ti, tattha nam nikkankham katukamo "naham patinna- matteneva patijanami, api caham imina karanena buddho"ti napetum:- [828] "abhinneyyam abhinnatam bhavetabbanca bhavitam pahatabbam pahinam me tasma buddhosmi brahmana"ti gathamaha. Tattha abhinneyyanti cattari saccani cattari ariyasaccani. Catunnam hi saccanam ariyasaccananca samannaggahanametam yadidam abhinneyyanti. Tattha ariyasaccesu yam bhavetabbam maggasaccam, yanca pahatabbam samudayasaccam, tadubhayaggahanena tesam phalabhutani nirodhasaccadukkhasaccanipi gahitaneva honti hetuggahaneneva phalasiddhito, tena tattha "sacchikatabbam sacchikatam, parinneyyam parinnatan"ti idampi vuttameva hoti. "abhinneyyam abhinnatan"ti va imina ca sabbassapi neyyassa abhinnatasambuddhabhavam uddesavasena pakasetva tadekadesam niddesavasena dassento "bhavetabbanca bhavitan"tiadimaha. Athava "bhavetabbam bhavitam, pahatabbam pahinan"ti imina attano nanapahanasampadakittanamukhena tammulakatta sabbepi buddhaguna kittita hontiti aha "tasma buddhosmi brahmana"ti. Abhinneyyaabhinnataggahanena hi sabbaso vijjavimuttinam gahitatta saphalam catusaccabhavam saddhim hetusampattiya dassento bujjhitabbam sabbam bujjhitva buddho jatosmiti nayena hetuna attano buddhabhavam vibhaveti. Evam nippariyayena attanam patukaritva attani kankhavitaranattham brahmanam ussahento:-

--------------------------------------------------------------------------------------------- page343.

[829] "vinayassu mayi kankham adhimuccassu brahmana dullabham dassanam hoti sambuddhanam abhinhaso. [830] Yesam ve dullabho loke patubhavo abhinhaso soham brahmana buddhosmi sallakatto anuttaro. [831] Brahmabhuto atitulo marasenappamaddano sabbamitte vase katva modami akutobhayo"ti gathattayamaha. Tattha vinayassuti vinehi chinda. Kankhanti vicikiccham. Adhimuccassuti adhimokkham kara "sammasambuddho"ti saddaha. Dullabham dassanam hoti, sambuddhananti yato kappanam asankheyyampi buddhasunno loko hoti. Sallakattoti ragadisallakattano. Brahmabhutoti setthabhuto. Atituloti tulam atito, nirupamoti attho. Marasenappamaddanoti "kama te pathama sena"ti 1- evam agataya marasenaya pamaddano. Sabbamitteti khandhakilesabhisankharamaccudevaputtamarasankhate sabbapaccatthike. Vase katvati attano vase katva. Modami akutobhayoti kutoci nibbhayo samadhisukhena phalanibbanasukhena ca modami. Evam vutte selo brahmano tavadeva bhagavati sanjatapasado pabbajjapekkho hutva:- [832] "idam bhonto nisametha yatha bhasati cakkhuma sallakatto mahaviro sihova nadati vane. [833] Brahmabhutam atitulam marasenappamaddanam ko disva nappasideyya api kanhabhijatiko. @Footnote: 1 khu.sutta. 25/439/416 padhanasutta, khu.maha. 29/234/114 @suddhatthakasuttaniddesa (sya), khu.cula. 30/289/144 nandamanavakapanhaniddesa (sya)

--------------------------------------------------------------------------------------------- page344.

[834] Yo mam icchati anvetu yo va nicchati gacchatu idhaham pabbajissami varapannassa santike"ti gathattayamaha, yatha tam paripakagataya upanissayasampattiya codiyamano. Tattha kanhabhijatikoti nicajatiko, tamotamaparayanabhave thito. Tato tepi manavaka hetusampannataya tattheva pabbajjapekkha hutva:- [835] "etam ce ruccati bhoto sammasambuddhasasanam mayampi pabbajissama varapannassa santike"ti gathamahamsu, yatha tam tena saddhim katadhikara kulaputta. Atha selo tesu manavakesu tutthacitto te dassento pabbajjanca yacamano:- [836] "brahmana tisata ime yacanti panjalikata brahmacariyam carissama bhagava tava santike"ti gathamaha. Tato bhagava yasma selo hettha vuttanayena padumuttarassa bhagavato kale tesamyeva tinnam purisasatanam ganajettho hutva ropitakusalamulo, idani pacchima- bhavepi tesamyeva acariyo hutva nibbatto, nanancassa tesanca paripakkam, ehibhikkhu- bhavassa ca upanissayo atthi, tasma te sabbeva ehibhikkhubhavena pabbajjaya pabbajento:- [837] "svakkhatam brahmacariyam 1- sanditthikamakalikam yattha amogha pabbajja appamattassa sikkhato"ti gathamaha. @Footnote: 1 cha.Ma. svakhatam brahmacariyam (selati bhagava)

--------------------------------------------------------------------------------------------- page345.

Tattha sanditthikanti paccakkham. Akalikanti magganantaraphaluppattito na kalantare pattabbaphalam. Yatthati yamnimitta. Maggabrahmacariyanimitta hi pabbajja amogha anipphala, yatthati va yasmim sasane appamattassa sativippavasarahitassa tisu sikkhasu sikkhato. Evanca vatva "etha bhikkhavo"ti bhagava avoca. Tavadeva te sabbe iddhimaya- pattacivaradhara hutva satthivassikatthera viya bhagavantam abhivadetva parivaresum. So evam pabbajitva vipassanaya kammam karonto sattame divase sapariso arahattam papuni. Tena vuttam apadane 1-:- "nagare hamsavatiya vithisami ahosaham mama nati samanetva idam vacanamabravim. Buddho loke samuppanno punnakkhetto anuttaro asi so sabbalokassa ahutinam patiggaho. Khattiya negama ceva mahasala ca brahmana pasannacitta sumana pugadhammam akamsu te. Hattharoha anikattha rathika pattikaraka pasannacitta sumana pugadhammam akamsu te. Ugga ca rajaputta ca vesiyana ca brahmana pasannacitta sumana pugadhammam akamsu te. Alarika ca suda ca 2- nhapaka malakaraka pasannacitta sumana pugadhammam akamsu te. Rajaka pesakara ca tunnavaya ca nhapika. 3- Pasannacitta sumana pugadhammam akamsu te. @Footnote: 1 khu.apa. 32/208/443 selattherapadana 2 cha.Ma. alarika kappaka ca @3 cha.Ma. cammakara ca nhapita

--------------------------------------------------------------------------------------------- page346.

Usukara bhamakara cammakara ca tacchaka pasannacitta sumana pugadhammam akamsu te. Kammara sonnakara ca tipulohakara tatha pasannacitta sumana pugadhammam akamsu te. Bhataka cetaka ceva dasakammakara bahu yathasakena thamena pugadhammam akamsu te. Udahara katthahara kasika 1- tinaharaka yathasakena thamena pugadhammam akamsu te. Pupphika malika ceva pannika phalaharaka yathasakena thamena pugadhammam akamsu te. Ganika kumbhadasi ca puvika macchikapi ca yathasakena thamena pugadhammam akamsu te. Etha sabbe samagantva ganam bandhama ekato adhikaram karissama punnakkhette anuttare. Te me sutvana vacanam ganam bandhimsu tavade upatthanasalam sukatam bhikkhusamghassa karayum. Nitthapetvana tam salam udaggo tutthamanaso pareto tehi sabbehi sambuddhamupasankamim. Upasankamma sambuddham lokanatham narasabham vanditva satthuno pade idam vacanamabravim. Ime tini sata vira purisa ekato gana upatthanasalam sukatam niyyadenti tuvam muni. Bhikkhusamghassa purato sampaticchatva cakkhuma tinnam satanam purato ima gatha abhasatha. @Footnote: 1 cha.Ma. kassaka

--------------------------------------------------------------------------------------------- page347.

Tisatapi ca jettho ca anuvattimsu ekato sampattim hi karitvana sabbe anubhavissatha. Pacchime bhave sampatte sitibhavamanuttaram 1- ajaram amaram khemam nibbanam passayissatha. 1- Evam buddho viyakasi sabbannu samanuttaro buddhassa vacanam sutva somanassam pavedayim. Timsakappasahassani devaloke ramim aham devadhipo pancasatam devarajjamakarayim. Sahassakkhattum raja ca cakkavatti ahosaham 2- padesarajjam vipulam gananato asankhayam. 2- Idha manusake rajjam parisa honti bandhava pacchime bhave sampatte vasettho nama brahmano. Asitikoti nicayo tassa putto ahosaham selo iti mamam namam chalange paramim gato. Janghaviharam vicaram sasissehi purakkhato jatabharikabharitam keniyam nama tapasam. Patiyattahutim disva idam vacanamabravim avaho va vivaho va raja va te nimantito. Ahutim yitthukamoham brahmane devasammate na nimantemi rajanam ahuti me na vijjati. Na catthi mayhamavaho vivaho me na vijjati sakyanam nandijanano settho loke sadevake. Sabbalokahitatthaya sabbasattasukhavaho so me nimantito ajja tassetam patiyadanam. @Footnote: 1-1 cha.Ma. ajaram amatam santam, nibbanam phassayissatha @2-2 cha.Ma. devarajjam karontassa, mahadeva avandisum

--------------------------------------------------------------------------------------------- page348.

Timbarusakavannabho appameyyo anupamo rupenasadiso buddho svatanaya nimantito. Ukkamukhapahatthova khadirangarasannibho vijjupamo mahaviro so me buddho nimantito. Pabbatagge yatha acci punnamayeva candima nalaggivannasankaso so me buddho nimantito. Asambhito bhayatito bhavantakarano muni sihupamo mahaviro so me buddho nimantito. Kusalo buddhadhammehi apasayho parehi so nagupamo mahaviro so me buddho nimantito. Saddhammaparakusalo 1- buddhanago asadiso usabhupamo mahaviro so me buddho nimantito. Anantavanno amitayaso vicittasabbalakkhano sakkupamo mahaviro so me buddho nimantito. Vasi gani patapi ca tejasi ca durasado brahmupamo mahaviro so me buddho nimantito. Mahaggadhammo 2- dasabalo balatibalaparago dharanupamo mahaviro so me buddho nimantito. Silavicisamakinno dhammavinnanakhobhito udadhupamo mahaviro so me buddho nimantito. Durasado duppasaho acalo uggato braha nerupamo mahaviro so me buddho nimantito. Anantanano asamo 3- atulo aggatam gato gaganupamo mahaviro so me buddho nimantito. @Footnote: 1 cha.Ma. saddhammacarakusalo 2 cha.Ma. pattadhammo 3 cha.Ma. asamasamo

--------------------------------------------------------------------------------------------- page349.

Patittha bhayabhitanam tano saranagaminam assasako mahaviro so me buddho nimantito. Asayo buddhimantanam punnakkhettam sukhesinam ratanakaro mahaviro so me buddho nimantito. Assasako vedakaro samannaphaladayako meghupamo mahaviro so me buddho nimantito. Loke samussito viro 1- sabbatamavinodano suriyupamo mahaviro so me buddho nimantito. Arammanavimuttisu sabhavadassano muni candupamo mahaviro so me buddho nimantito. Buddho samussito loke lakkhanehi alankato appameyyo mahaviro so me buddho nimantito. Yassa nanam appameyyam silam yassa anupamam vimutti asadisa yassa so me buddho nimantito. Yassa dhiti asadisa thamo yassa acintiyo yassa parakkamo jettho so me buddho nimantito. Rago doso ca moho ca visa sabbe samuhata agadupamo mahaviro so me buddho nimantito. Klesabyadhibahudukkha- sabbatamavinodano vejjupamo mahaviro so me buddho nimantito. Buddhoti bho yam vadesi ghosopeso sudullabho buddho buddhoti sutvana piti me udapajjatha. Abbhantaram aganhantam piti me bahi nicchare soham pitimano santo idam vacanamabravim. @Footnote: 1 cha.Ma. lokacakkhu mahatejo

--------------------------------------------------------------------------------------------- page350.

Kaham nu kho so bhagava lokajettho narasabho tattha gantva namassissam samannaphaladayakam. Paggayha dakkhinam bahum vedajato katanjali acikkhi me dhammarajam sokasallavinodanam. Udentamva mahamegham nilam anjanasannibham sagaram viya dissantam passasetam mahavanam. Ettha so vasate buddho adantadamako muni vinayanto ca veneyye bodhento bodhipakkhiye. Pipasitova udakam bhojanamva jighacchito gavi yatha vacchagiddha evaham vicinim jinam. Acaraupacarannu dhammanucchavisamvaram sikkhapemi sake sisse gacchante jinasantikam. Durasada bhagavanto sihava ekacarino pade padam nikkhipanta agaccheyyatha manava. Asiviso yatha ghoro migarajava kesari mattova kunjaro danti evam buddha durasada. Ukkasitanca khipitam ajjhupekkhiya manava pade padam nikkhipanta upetha buddhasantikam. Patisallanagaruka appasadda durasada durupasankama buddha garu honti sadevake. Yadaham panham pucchami patisammodayami va appasadda tada hotha munibhutava titthatha. Yam so deseti saddhammam 1- khemam nibbanapattiya tamevattham nisametha saddhammassavanam sukham. @Footnote: 1 cha.Ma. sambuddho

--------------------------------------------------------------------------------------------- page351.

Upasankamma sambuddham sammodim munina aham tam katham vitisaretva lakkhane upadharayim. Lakkhane dve ca kankhami passami timsalakkhane kosohitavatthaguyham iddhiya dassayi muni. Jivham ninnamayitvana kannasote ca nasike patimasi nalatantam kevalam chadayi jino. Tassaham lakkhane disva paripunne sabyanjane buddhoti nittham gantvana saha sissehi pabbajim. Satehi tihi sahito pabbajim anagariyam addhamase asampatte sabbe pattamha nibbutim. Ekato kammam katvana punnakkhette anuttare ekato samsaritvana ekato vinivattayum. Gopanasiyo datvana pugadhamme vasim aham tena kammena sukatena attha hetu labhamaham. Disasu pujito homi bhoga ca amita mama patittha homi sabbesam taso mama na vijjati. Byadhayo me na vijjanti dighayum palayami ca sukhumacchaviko homi avase patthite vase. Attha gopanasi datva pugadhamme vasim aham patisambhidarahattanca etam me aparatthamam. Sabbavositavosano katakicco anasavo attha gopanasi nama tava putto mahamuni. Panca thambhani datvana pugadhamme vasim aham tena kammena sukatena panca hetu labhamaham.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page352.

Acalo homi mettaya anunango bhavamaham adeyyavacano homi na dhamsemi yatha aham. Abhantam hoti me cittam akhilo homi kassaci tena kammena sukatena vimalo homi sasane. Sagaravo sappatisso katakicco anasavo savako te mahavira bhikkhu tam vandate muni. Katva sukatapallankam salayam pannapesaham tena kammena sukatena panca hetu labhamaham. Ucce kule pajayitva mahabhogo bhavamaham sabbasampattiko homi maccheram me na vijjati. Gamane patthite mayham pallanko upatitthati saha pallankasetthena gacchami mama patthitam. Tena pallankadanena tamam sabbam vinodayim sabbabhinnabalappatto thero vandati tam muni. Parakiccattakiccani sabbakiccani sadhayim tena kammena sukatena pavisim abhayam puram. Parinitthitasalamhi paribhogamadasaham tena kammena sukatena setthattam ajjhupagato. Ye keci damaka loke hatthiasse damenti ye karitva karana nana darunena damenti te. Na hevam tvam mahavira damesi naranariyo adandena asatthena damesi uttame dame. Danassa vanne kittento desanakusalo muni ekapanham kathentova bodhesi tisate muni.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page353.

Danta mayam sarathina suvimutta anasava sabbabhinnabalapatta nibbuta upadhikkhaye. Satasahassito kappe yam danamadadim tada atikkanta bhaya sabbe saladanassidam phalam. Kilesa jhapita mayham .pe. Katam buddhassa sasanan"ti. Arahattam pana patva sattharam upasankamitva annam byakaronto:- [838] "yam tam saranamagamha ito atthami 1- cakkhuma sattarattena bhagava dantamha tava sasane"ti gathamaha. Tassattho:- pancahi cakkhuhi cakkhuma bhagava yasma mayam ito atite atthame divase tam saranam agamimha. Tasma sattarattena tava sasane damakena 2- danta amha, aho te saranagamanassa anubhavoti. Tato param:- [839] "tuvam buddho tuvam sattha tuvam marabhibhu muni tuvam anusaye chetva tinno taresimam pajam. [840] Upadhi te samatikkanta asava te padalita sihova anupadano pahinabhayabheravo"ti imahi dvihi gathahi abhitthavitva osanagathaya sattharam vandanam yacati:- [841] "bhikkhavo tisata ime titthanti panjalikata pade vira pasarehi naga vandantu satthuno"ti. Tattha tuvam buddhoti tvameva imasmim loke sabbannubuddho. Ditthadhammikadiatthena sattanam anusasanato tvameva sattha. Sabbesam maranam abhibhavanato marabhibhu. Munibhavato muni. Anusaye chetvati kamaragadike anusaye ariyamaggasatthena chinditva. @Footnote: 1 cha.Ma. atthame 2 Si. ayam patho na dissati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page354.

Tinnoti sayam samsaramahogham tinno, desanahatthena imam pajam sattakayam taresi. Upadhiti khandhupadhiadayo sabbe upadhi. Anupadanoti sabbaso pahinakamupadanadiko. Evam vatva thero sapariso sattharam abhivandatiti. Selattheragathavannana nitthita. -----------


             The Pali Atthakatha in Roman Book 33 page 336-354. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=33&A=7744&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=33&A=7744&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=390              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=7645              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=7794              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=7794              Contents of The Tipitaka Volume 26 http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]