บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
9 Suparakajatakam. Ummujjanti nimujjantiti idam sattha jetavane viharanto pannaparamim arabbha kathesi. Ekadivasam hi sayanhasamaye tathagatassa dhammam desetum nikkhamanam agamayamana bhikkhu dhammasabhayam nisiditva avuso aho vata sattha mahapanno puthupanno hasapanno javanapanno tikkhapanno nibbedhikapanno tatra tatra upayaya pannaya samannagato vipulaya pathavisamaya mahasamuddo viya gambhiraya akaso viya vitthinnaya ca sakalajambudipasmim hi utthitapanho dasabalam atikkamitva gantum samatthonama natthi yatha mahasamudde utthita ummi velam pattamattava bhijjati evam na koci panho dasabalam atikkami satthu padamulam patto bhijjatievati dasabalassa mahapannaparamim vannayanta nisidimsu. Sattha agantva kayanuttha bhikkhave etarahi kathaya sannisinnati pucchitva imayanamati vutte na bhikkhave tathagato idaneva pannava pubbepi aparipakkananena pannavayeva andhopi hutva mahasamudde udakasannaya imasmim samudde idamnama ratananti annasiti vatva atitam ahari atite kururatthe kururaja nama rajjam karesi. Bharukacchamnama pattanagamo ahosi. Tada bodhisatto bharukacche niyamakajetthakassa putto hutva nibbatti pasadiko suvannavanno. Suparakakumarotissa namam karimsu. So mahantena parivarena vaddhanto solasavassakaleyeva niyamakasippeyeva nipphattim patva aparabhage pituaccayena niyamakajetthako hutva niyamakakammam akasi. Pandito nanasampanno ahosi. Tena arulhanavaya byapattinama natthi. Tassa aparabhage lonajalapahatani dvepi cakkhuni nassimsu. So tato patthaya niyamakajetthako hutvapi niyamakakammam akatva rajanam nissaya jivissamiti rajanam upasankami. Atha nam raja agghapaniyakamme thapesi. So tato patthaya ranno hatthiratanaassaratananca muttasaramanisaradini agghapesi. Athekadivasam ranno mangalahatthi bhavissatiti kalapasanakutavannam ekam varanam anesum. Tam disva raja panditassa dassethati aha. Atha nam tassa santikam nayimsu. So hatthena tassa sariram parimajjitva nayam mangalahatthi bhavitum anucchaviko paccha padehi vamanakadhatuko esa etamhi mata vijayamana ankena paticchitum nasakkhi tasma bhumiyam patitva pacchimapadehi vamanakadhatuko jatoti aha. Te hatthim gahetva agate manusse pucchimsu. Te saccam pandito kathetiti vadimsu. Tam karanam raja sutva hatthatuttho tassa attha kahapane dapesi. Punekadivasam ranno mangalaasso bhavissatiti ekam assam anayimsu. Tampi raja panditassa santikam pesesi. So tampi hatthena paramasitva ayam mangalaasso bhavitum na yutto etassa hi jatadivaseyeva mata mari tasma matu khiram alabhanto na samma vaddhitoti Aha. Asse gahetva agatamanussa sapissa katha saccati vadimsu. Tampi sutva raja tusitva attha kahapaneyeva dapesi. Athekadivasam ranno mangalaratho bhavissatiti ratham anayimsu. Tampi raja tassa santikam pesesi. So tam hatthena paramasitva ayam ratho susirarukkhena kato tasma ranno na anucchavikoti aha. Sapissa katha saccava ahosi. Raja tampi sutva tusitva atthakahapane dapesi. Athassa mahaggham kambalaratanam aharimsu. Tampi tasseva pesesi. Tampi hatthena paramasitva imassa musikacchinnam ekam thanam atthiti aha. Sodhenta tam disva ranno arocesum. Raja tam karanam sutva tusitva attheva kahapane dapesi. So cintesi ayam raja evarupani acchariyani disva attha kahapane dapesi imassa dayo nhapitadayo nhapitassa jatiko bhavissati kim me evarupena rajupatthanena attano vasanatthanameva gamissamiti so bharukacchapattanameva paccagami. Tasmim tattha vasante banija navam sajjetva kam niyamakam karissamati mantetva suparakapanditena arulhanava na byapajjati esa pandito upayakusalo andho samanopi suparakapandito ca uttamoti tam upasankamitva niyamako no hohiti vatva tata aham andho katham niyamakakammam karissamiti vutte sami andhapi tumheyeva amhakam uttamati punappunam yacimsu. Sadhu tata tumhehi aropitasannaya niyyamako bhavissamiti tesam navam abhiruhi. Te navaya mahasamuddam pakkhandimsu. Nava Satta divasani nirupaddava agamasi. Tato akalavatam uppatitam uppajjati. Nava cattaro mase pakatisamuddapitthe caritvava khuramalisamuddamnama patta. Tattha maccha manussasamanasarira khuranasa udake ummujjanimmujjam karonti. Banija te disva mahasattam tassa samuddassa namam pucchanta pathamam gathamahamsu ummujjanti nimujjanti manussa khuranasika suparakantam pucchama samuddo katamo ayanti. Evam tehi puttho mahasatto attano niyamakasuttena samsandetva dutiyam gathamaha bharukaccha payatanam banijanam dhanesinam navaya vippanatthaya khuramaliti vuccatiti. Tattha payatananti bharukacchapattana nikkhamitva gacchantanam. Dhanesinanti tumhakam banijanam dhanam pariyesantanam. Navaya vippanatthayati tata tumhakam imaya videsam pakkhantaya navaya kammakaranaya pakatisamuddam atikkamitva sampatto ayam samuddo khuramaliti vuccatiti evametam pandita kathentiti. Tasmim pana samudde vajiram ussannam hoti. So mahasatto sacaham ayam vajirasamuddoti evam etesam kathessami lobhena bahum vajiram gahetva navam osidapessantiti tesam anacikkhitvava navam olambapetva upayeneva yottam gahetva macchagahananiyamena jalam khipapetva vajirasaram uddharitva navaya pakkhipitva annam Appaggham bhandam chaddapesi. Nava tam samuddam atikkamitva purato aggimalimnama gata. So pajjalitaaggikkhandho viya majjhantikasuriyo viya ca obhasam muncanto atthasi. Banija yatha aggi suriyo ca samuddo patidissati suparakantam pucchama samuddo katamo ayanti. Gathaya tam pucchimsu. Puna mahasattopi nesam anantaragathaya kathesi bharukaccha payatanam banijanam dhanesinam navaya vippanatthaya aggimaliti vuccatiti. Tasmim pana samudde suvannam ussannam ahosi. Mahasattopi purimanayeneva tatopi suvannam gahapetva navaya pakkhipapesi. Navapi tam samuddam atikkamitva khiram viya dadhi viya ca obhasantam dadhimalimnama samuddam papuni. Banija yatha dadhi ca khiranca samuddo patidissati suparakantam pucchama samuddo katamo ayanti imaya gathaya tassapi namam pucchimsu. Tesam mahasatto anantaragathaya acikkhi bharukaccha payatanam banijanam dhanesinam navaya vippanatthaya dadhimaliti vuccatiti. Tasmim pana samudde rajat ussannam hoti. Atha so tampi Upayena gahapetva navaya pakkhipapesi. Nava tam samuddam atikkamitva nilakusatinamviya sampannasassamiva ca obhasamanam nilavannam kusamalimnama samuddam papuni. Banija yatha kuso ca sasso ca samuddo patidissati suparakantam pucchama samuddo katamo ayanti gathaya tassapi namam pucchimsu. So anantaragathaya acikkhi bharukaccha payatanam banijanam dhanesinam navaya vippanatthaya kusamaliti vuccatiti. Tasmim pana samudde nilamaniratanam ussannam ahosi. Sopi nam upayena gahapetva navaya pakkhipapesi. Navapi tam samuddam atikkamitva nalavanam viya veluvanam viya ca khayamanam nalamalimnama samuddam papuni. Banija yatha nalo ca velu ca samuddo patidissati suparakantam pucchama samuddo katamo ayanti gathaya tassapi namam pucchimsu. Mahasatto tam anantaragathaya kathesi bharukaccha payatanam banijanam dhanesinam navaya vippanatthaya nalamaliti vuccatiti. Tasmim pana samudde masaragallaveluriyam ussannam hoti. So tampi upayena gahapetva navaya pakkhipapesi. Aparo nayo naloti vicchikanalo kakkatakanalopi so Rattavanno hoti. Veluti pana pavalassevetam namam so ca samuddo pavalassa ussanno rattobhaso ahosi. Tasma yatha nalo ca velu cati pucchimsu. Mahasatto tato pavalam gahapesiti. Banija nalamalim atikkamitva balavamukhasamuddamnama passimsu. Tattha udakam ukkujitva sabbatobhagena uggacchati. Tasmim sabbatobhagena uggatam udakam sabbatobhagena chinnatatamahasobbho viya pannayati ummiya uggataya ekato papatasadisam hoti bhayajanano saddo uppajjati sotani bhindanto viya hadayassa phalento viya ca. Tam disva banija bhitatasita mahabbhayo bhimsanako saddo suyyatamanuso yatha sobbho papatova samuddo patidissati suparakantam pucchama samuddo katamo ayanti gathaya tassa namam pucchimsu. Tattha suyyatamanusoti suyyati amanusso saddo. Mahasatto bharukaccha payatanam banijanam dhanesinam navaya vippanatthaya balavamukhiti vuccatiti. Bodhisatto anantaragathaya tassa namam acikkhitva tata imam balavamukham samuddam patta nivattetum samatthanama nava natthi ayam sampattanavam nimmujjapetva vinasam papetiti aha. Tanca Navam satta manussasatani abhiruhimsu. Te sabbe maranabhayabhita ekappahareneva avicimhi paccamanasatta viya atikalunam saram muncayamana paridevimsu. Mahasatto thapetva mam anno etesam sotthibhavam katum samatthonama natthi saccakiriyaya tesam sotthim karissamiti cintetva te amantetva tata khippam mam gandhodakena nhapetva ahatavatthani nivasapetva punnapatim sajjetva navaya dhure thapethati. Te banija tatha karimsu. Mahasatto ubhohi hatthehi punnapatim gahetva navaya dhure thito saccakiriyam karonto osanagathamaha yato sarami attanam yato pattosmi vinnutam nabhijanami sancicca ekapanampi himsitum etena saccavajjena sotthim nava nivattatuti. Tattha yatoti yato patthaya aham attanam sarami yato patthaya camhi vinnutam pattoti attho. Ekapanampi himsitunti etthantare sancicca ekam kunthakipillikapanampi himsitum nabhijanami. Desanamattamevetam. Bodhisatto pana tinasalakampi upadaya annassa santakam na gahitapubbam lobhavasena paradaram na olokitapubbam musa na bhasitapubba tinaggenapi majjam na pitapubbanti evam panca silavasena saccakiriyam akasi. Katva ca pana punnapatiya udakam navaya dhure abhisinci. Cattaro mase videsam pakkhanta Nava nivattitva iddhima viya saccanubhavena ekadivaseneva bharukacchapattanam agamasi. Gantva ca pana thale atthausabhamattam thanam pakkhanditva navikassa gharadvareyeva atthasi. Mahasatto tesam banijanam suvannarajatamanipavalavajirani bhajetva adasi. Ettakehi vo ratanehi alam ma puna samuddam pavisathati tesam ovadam datva yavajivam danadini punnani katva devapuram puresi. Sattha imam dhammadesanam aharitva evam bhikkhave pubbepi tathagato mahapannoyevati vatva jatakam samodhanesi tada andhaparisa buddhaparisa ahesum suparakapandito pana ahamevati. Suparakajatakam navamam. Ekadasanipatavannana nitthita. --------------------The Pali Atthakatha in Roman Book 40 page 66-74. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=40&A=1327&modeTY=2 อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=40&A=1327&modeTY=2 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=1588 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=6340 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=6533 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=6533 Contents of The Tipitaka Volume 27 http://84000.org/tipitaka/read/?index_27
|
บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]