ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 40 : PALI ROMAN Ja.A.6 ekadasaka-pakinnaka

                   3 Samuddavanijajatakam.
     Kasanti vapanti te janati idam sattha jetavane viharanto
devadattassa pancakulasatani gahetva niraye pavitthabhavam arabbha
kathesi.
     So hi aggasavakesu parisam gahetva pakkantesu sokam santharetum
asakkonto unhalohite mukhato nikkhamante balavavedanapilito
tathagatassa gunam anussaritva ahameva tathagatassa anattham
cintesim satthu pana mayi papacittamnama natthi asitimahatheranampi
mayi aghatonama natthi mayakatakammena ahameva idani anatho
jato sattharapimhi vissattho mahatherehipi natisetthena
Rahulatherenapi sakyarajakulehipi gantva sattharam khamapessamiti
parisaya sannam datva attanam mancakena gahapetva rattim rattim
gacchanto kosalarattham sampapuni. Anandatthero satthu arocesi
devadatto kira bhante tumhe khamapetum agacchatiti. Ananda
devadatto mama dassanam na labhissatiti. Atha tasmim savatthinagaradvaram
sampatte puna thero arocesi. Bhagavapi tatheva avacasi.
Tassa jetavanadvare jetavanapokkharanisamipam  agatassa papam matthakam
papuni. Sarire daho uppajji. Nhatva paniyam pivitukamo
hutva mancaka mam avuso otaretha paniyam pivissamiti
aha. Tassa otaretva bhumiyam thapitamattasseva cittassade
aladdheyeva mahapathavi vivaram adasi. Tavadeva nam avicito
aggijala utthaya parikkhipitva ganhi. So papakammam me matthakam
pattanti tathagatassa gune anussaritva
                 imehi atthihi tam aggapuggalam
                 devatidevam naradammasarathim
                 samantacakkhum satapunnalakkhanam
                 panehi buddham saranam upemiti.
Imaya gathaya sarane patitthahanto aviciparayano ahosi.
Tassa pana panca upatthakakulasatani ahesum. Tanipi tassa
pakkhikani hutva dasabalam akkositva avicimhiyeva nibbattimsu.
Evam so panca kulasatani ganhitva avicimhi patitthito.
Athekadivasam dhammasabhayam bhikkhu katham samutthapesum avuso devadatto
papo labhasakkaragiddhataya sammasambuddhe atthanakopam bandhitva
anagatabhayam anoloketva pancahi kulasatehi saddhim aviciparayano
jatoti. Sattha agantva kayanuttha bhikkhave etarahi kathaya
sannisinnati pucchitva imayanamati vutte na bhikkhave idaneva
devadatto labhasakkaragiddho hutva anagatabhayam na olokesi
pubbepi anagatabhayam anoloketva paccuppannasukhagavesanena saddhim
parisaya mahavinasam pattoti vatva atitam ahari
     atite baranasiyam brahmadatte rajjam karente  baranasito
avidure kulasahassanivaso mahavaddhakigamo ahosi. Tattha vaddhaki
tumhakam mancam karissama pitham karissama geham karissamati vatva
manussanam hatthato bahuinam ganhitva kinci katum nasakkhimsu. Manussa
ditthaditthe vaddhaki codenti palibuddhanti. Te inayakehi janehi
upadduta sukham vasitum asakkonta videsam gantva yattha katthaci
vasissamati arannam pavisitva rukkhe chinditva mahatim navam bandhitva
nadim otaretva aharitva gamato gavutaaddhayojanamatte thane
thapetva addharattisamaye gamam agantva puttadaram adaya
navatthanam gantva tam navam abhiruyha anukkamena mahasamuddam
pavisitva vatavasena vicaranta samuddamajjhe ekam dipakam sampapunimsu.
Tasmim pana dipake sayam jatasaliucchukaddaliambajambupanasatala
nalikeradini vividhani phalaphalani atthi. Annataropi
Bhinnanavo puriso pathamataram tam dipakam patva salibhattam bhunjamano
ucchuadini khadamano thulasariro naggo parulhakesamassu tasmim dipake
pativasati. Atha tepi vaddhaki cintayimsu sace ayam dipako rakkhasapariggahito
bhavissati sabbepi vinasam papunissama pariganhissama tava nanti.
Atha sattattha purisa sura balavanto sannaddhapancavudha hutva
otaritva dipakam pariganhimsu. Tasmim khane so puriso bhuttapataraso
ucchurasam pivitva sukhappatto rammaniye padese rajatapattasadise
valukatale sitaya chayaya uttanako nipajjitva jambudipavasino
kasanta vapanta evarupam sukham na labhanti jambudipato mayham ayameva
dipako varataroti gayamano udanam udanesi. Atha sattha bhikkhu
amantetva bhikkhave so puriso imam udanam udanesiti dassento
pathamam gathamaha
                 kasanti vapanti te jana
                 manuja kammaphalupajivino
                 nayimassa dipakassa bhagino
                 jambudipa idam me varanti.
     Tattha te janati jambudipavasino jana. Kammaphalupajivinoti
nanakammanam phalupajivino satta.
     Atha te dipakam pariganhamana purisa tassa gitasaddam sutva
manussasaddo viya suyyati janissama nanti saddanusarena gantva tam
purisam disva yakkho bhavissatiti bhita sare sannahimsu. Sopi te disva
Attano vadhabhayena naham sami yakkho purisomhi jivitadanam me dethati
yacanto purisanama tumhadisa nagga na hontiti vutte  punappunam
yacitva manussabhavam napesi. Te tam purisam upasankamitva sammodaniyam
katham katva tassa tattha agataniyamam pucchimsu. Sopi tesam sabbam
kathetva tumhe attano punnasampattiya idhagata ayam uttamadipo
na hettha sahatthena kammam katva jivanti sayam jatasalinoceva
ucchuadinancettha anto natthiti anukkantha vasathati aha.
Idha pana vasantanam amhakam annopi paripantho natthiti.
Annam bhayam ettha natthi ayam pana amanussapariggahito amanussa
tumhakam uccarapassavam disva kujjheyyum tasma tam karonta
valukam viyuhitva valukaya paticchadeyyatha ettakam idha bhayam
annam natthi niccam appamatta bhaveyyathati. Te tattha vasam
upakappesum. Tasmim pana kulasahasse pancannam pancannam kulasatanam
jetthaka dve vaddhaki ahesum. Tesu eko balo ahosi
rasagiddho eko pandito rasesu agiddho. Aparabhage sabbepi
te tattha sukham vasanta thulasarira hutva cintayimsu ciram vata no
sura ucchurasena merayam katva pivissamati. Te merayam
karetva pivitva mattavasena gayanta naccanta kilanta pamatta
tattha uccarapassavam katva appaticchadetva dipakam jiguccham patikulam
karimsu. Devata ime amhakam kilamandalam patikulam karontiti
Kujjhitva samuddam uttarapetva dipakasodhanam karissamati cintetva
ayam kalapakkho ajja amhakam samagamo ca bhinno itodani
pannarasame divase punnamuposathadivase candassa uggamanavelaya
samuddam ubbattetva sabbepime ghatessamati divasam thapayimsu.
Atha nesam antare eko dhammiko devaputto ma ime mama
passantasseva nassantuti anukampaya tesu sayamasam bhunjitva
gharadvare sukhakathaya nisinnesu sabbabharanapatimandito sakaladipakam
ekobhasam katva uttaraya disaya akase thatva ambho
vaddhaki devata tumhakam kuddha imasmim thane ma vasittha ito
addhamasaccayena hi devata samuddam ubbattetva sabbeva tumhe
ghatessanti ito nikkhamitva palayathati dutiyam gathamaha
                 tipancarattupagatamhi cande
                 vego maha hessati sagarassa
                 upavasam dipamimam ularam
                 ma vo vadhi gacchatha lenamannanti.
     Tattha upavasanti imam dipam upavasanto ullolento bhavissati.
Ma vovadhiti so sagaravego tumhe ma vadhi.
     Iti so tesam ovadam datva attano thanameva gato.
Tasmim gate aparo sahasiko kakkhalo devaputto ime imassa
vacanam gahetva palapeyyum aham nesam gamanam nivaretva sabbepi
mahavinasam papessamiti cintetva dibbalankarapatimandito
Sakalagamam ekobhasam karonto agantva dakkhinadisaya akase thatva
eko devaputto idhagatoti pucchitva agatoti vutte so
vo kim kathesiti vatva idamnama samiti vutte so tumhakam
idha nivasam na icchati rosena katheti tumhe annattha agantva
idheva vasathati vatva dve gatha abhasi
                 na jatayam sagaravarivego
                 upavasam dipamimam ularam
                 tam me nimittehi bahuhi dittham
                 ma bhetha kim socatha pamodatha vo
                 pahutabhakkham bahuannapanam
                 patattha avasamimam ularam
                 na vo bhayam patipassami kinci
                 aputtaputtehi pamodathavhoti.
     Tattha na jatayanti na jatu ayam. Mabhethati ma bhayittha.
Pamodathavhoti pamudita pitisomanassajata hotha. Aputtaputtehiti
yava puttanampi puttehi pamodatha natthi vo imasmim thane bhayanti.
     Evam so imahi dvihi gathahi te assasetva pakkami.
Tassa pakkantakale dhammikadevaputtassa vacanam sutva anadiyanto
balavaddhaki sunantu me bhonto vacananti sesavaddhaki amantetva
pancamam gathamaha
                 Yo te ayam dakkhinassam disayam
                 khemam patikkosati tassa saccam
                 na uttaro vedi bhayabhayassa
                 ma bhetha kim socatha modathavhoti.
     Tattha dakkhinassanti dakkhinayam ayameva va patho.
     Tam sutva rasagiddha pancasatavaddhaki tassa balassa vacanam
adayimsu. Itaro pana panditavaddhaki tam vacanam anadiyanto te
vaddhaki amantetva catasso gatha abhasi
                 yatha ime vippavadanti yakkha
                 eko bhayam samsati khemameko
                 tadingha mayham vacanam sunatha
                 khippam lahum ma vinassimha sabbe.
                 Sabbe samagamma karoma navam
                 donim dalham sabbayantupapannam
                 sace ayam dakkhino saccamaha
                 mogham patikkosati uttaroyam.
                 Saceva no hohiti apadattha
                 imanca dipam na pariccajema
                 sace ca kho uttaro saccamaha
                 mogham patikkosati dakkhinayam.
                Tameva navam abhiruyha sabbe
                evam mayam sotthitaremuparam
                na ve suganham pathamena settham
                kanitthamapathagatam gahetva.
                Yo cidha majjham paviceyya ganham
                save naro setthamupeti thananti.
     Tattha vippavadantiti annamannam viruddham vadanti. Lahunti purimassa
atthadipanam. Doninti gambhiram mahanavam. Sabbayantupapannanti
sabbehi thiyarittadihi yantehi upapannam. Sa ceva no
hohiti apadatthati sa ca no nava pacchapi uppannaya
apadaya anattha bhavissati imanca dipam na pariccajissama. Taremuti
tareyyama. Na ve suganhanti na ve ekantena sukhena ganhitabbam.
Setthanti uttamam tatham saccam. Kanitthanti pathamavacanam upadaya
pacchimavacanam kanitthamnama. Idhapi na ve suganhanti anuvattaneva.
Idam vuttam hoti ambho vaddhaki yena kenaci pathamena vuttam vacanam
idameva settham tatham saccanti na sukhena ganhitabbameva. Yatha
ca tam evam kanittham paccha vuttavacanampi hi idameva settham tatham
saccanti na ganhitabbam. Yam pana sotavisayaapathagatam hoti tam
apathagatam gahetva idha panditapuriso purimanca pacchimanca vacanam
paviceyyam vicinitva tiretva upaparikkhitva majjham ganhati. Yam
tatham saccam sabhavabhutam tameva paccakkham katva ganhati. Save
Naro setthamupeti thananti so uttamam thanam upeti adhigacchati vindati
patilabhatiti.
     Evanca pana vatva aha ambho mayam dvinnam devaputtanam vacanam
karissama navam tava sajjeyyama tato sace pathamassa vacanam saccam
bhavissati tam abhiruhitva palayissama atha itarassa vacanam saccam bhavissati
navam ekamantam thapetva idheva vasissamati. Evam vutte
balavaddhaki ambho tvam udakapatiyam sumsumaram passasi ativiya dighasuttosi
pathamo devaputto amhesu rosena kathesi pacchimo sinehena
imam evarupam varadipam pahaya kuhim gacchissama sace pana tvam gantukamo
tava parisam ganhitva navam karohi amhakam navaya kiccam natthiti
aha. Pandito attano parisam gahetva navam sajjetva
sabbupakaranani aropetva sapariso navaya atthasi. Tato
punnamidivase canduggamanavelaya samuddato ummi uttaritva
januppamana hutva dipakam dhovanattha gata. Pandito samuddassa
uttaranabhavam natva navam visajjesi. Balavaddhakipakkhikani
pancakulasatani samuddato ummi dipadhovanatthaya agata ettakameva
ettakamevati kathentava nisidimsu. Tato katippamana
purisappamana talappamanati sagaraummi dipakampi vahamana
agacchati. Pandito upayakusalataya rase alaggo sotthina
gato. Balavaddhaki rasagiddhena anagatabhayam anoloketva pancahi
kulasatehi saddhim vinasam patto.
     Ito paranusasani tamattham dipayamana tisso abhisambuddhagathayo
honti.
                Yathapi te sagaravarimajjhe
                sakammuna sotthi vahimsu vanija
                anagatattham pativijjhiyanam
                appampi nacceti ca bhuripanno.
                Bala ca mohena rasanugiddha
                anagatam appativijjhiyattham
                paccuppanne sidanti atthajate
                samuddamajjhe yatha te manussa.
                Anagatam patikayiratha kiccam
                ma mam kiccam kiccakale byadhesi
                tam tadisam patikatakiccakarim
                na tam kiccam kiccakale byadhesiti.
     Tattha sakammunati anagatabhayam disva puretaram katena attano
kammena. Sotthi vahimsuti khemena gamimsu. Vanijati samudde
vicaranabhavena vaddhaki vutta. Pativijjhiyananti evam bhikkhave pathamataram
kattabbam anagatam attham pativijjhitva idha loke bhuripanno kulaputto
appamattakampi attano attham nacceti nativattati na hapetiti attho.
Appativijjhiyatthanti appativijjhitva attham pathamameva kattabbam
akatvati attho. Paccuppanneti yada tam anagatam atthajatam uppajjati
Tada tasmim paccuppanne sidanti atthajate attano patittham na
labhanti samudde te balavaddhaki manussa viya vinasam papunanti.
Anagatanti bhikkhave panditapuriso anagatam pathamataram kattabbam kiccam
samparayikam va ditthadhammikam va patikayiratha puretarameva kareyya.
Kimkarana. Ma mam kiccam kiccakale byadhesiti pure kattabbam
hi pure akayiramanam paccha paccuppannabhavappattam attano kiccakale
kayacittabadhena byadhesiti pathamameva nam pandito kareyya.
Tam tadisanti tatha santhitam purisam. Patikatakiccakarinti patikicceva
kattabbakiccakarinam. Tam kiccam kiccakaleti anagatam kiccam
kayiramanam paccha paccuppannabhavappattam attano kiccakale
kayacittabadhakale tadisam purisam na byadheti na badhatiti.
Kasma. Pureyeva katattati.
     Sattha imam dhammadesanam aharitva na bhikkhave idaneva pubbepi
devadatto paccuppannasukhe laggo anagatam bhayam anoloketva
sapariso vinasam pattoti vatva jatakam samodhanesi tada
balavaddhaki devadatto paccuppannasukhe laggo ahosi dakkhinadisaya
thito adhammikadevaputto kokaliko uttaradisaya thito
dhammikadevaputto sariputto panditavaddhaki pana ahamevati.
                  Samuddavanijajatakam tatiyam.
                   ----------------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 40 page 93-104. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=40&A=1889&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=40&A=1889&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=1625              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=6448              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=6649              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=6649              Contents of The Tipitaka Volume 27 http://84000.org/tipitaka/read/?index_27

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]