ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 40 : PALI ROMAN Ja.A.6 ekadasaka-pakinnaka

                   11. Sadhinarajajatakam.
     Abbhuto vata lokasminti idam sattha jetavane viharanto
uposathike upasake arabbha kathesi.
     Tada hi sattha upasaka poranakapandita attano
uposathakammam nissaya manussasarireneva devalokam gantva ciram vasimsuti
vatva atitam ahari
     atite mithilanagare sadhinonama raja dhammena rajjam karesi
so catusu nagaradvaresu nagaramajjhe nivesanadvareti cha danasalayo
karetva sakalajambudipam unnangalam katva mahadanam pavattesi.
Devasikam cha satasahassani valanjanakam dhanam gacchati. Panca

--------------------------------------------------------------------------------------------- page355.

Silani rakkhati uposatham upavasati. Ratthavasinopi tassa ovade thatva danadini punnani katva matamata devanagareyeva nibbattimsu sudhammadevasabham puretva nisinna deva ranno siladigunameva vannayanti. Tam sutva sesadeva rajanam datthukamava ahesum. Sakko devaraja tesam manam viditva aha sadhinarajanam datthukamati. Ama devati. So matalim anapesi gaccha vejayantaratham yojetva sadhinarajanam anehiti. So sadhuti sampaticchitva ratham yojetva vedeharattham agamasi. Tada punnamidivaso hoti. Matali manussanam sayamasam bhunjitva dvare sukhakathaya sannisinnakale candamandalena saddhim ratham pesesi. Manussa dve canda utthitati vadanta pana candamandalam ohaya ratham agacchantam disva nayam cando eso ratho devaputtopi pannayati kassetam manomayasindhavayuttam dibbaratham aneti na annassa amhakam ranno bhavissati raja hi no dhammiko dhammarajati somanassajata hutva anjalim paggayha thita pathamam gathamahamsu abbhuto vata lokasmim uppajji lomahamsano dibbo ratho paturahu vedehassa yasassinoti. Tassattho abbhuto vata tesam amhakam raja lokasmim lomahamsano uppajji yassa dibbo ratho paturahosi vedehassa yasassinoti. Matali ratham anetva manussesu maladini pujentesu tikkhattum nagaram padakkhinam katva ranno nivesanadvaram gantva ratham nivattetva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page356.

Pacchabhagena sihapanjaraummare thapetva arohanasajjam katva atthasi. Tam divasampi raja danasalam oloketva imina niyameneva danam dethati anapetva uposatham samadaya divasam vitinametva amaccaganaparivuto alankatamahatale pacinasihapanjarabhimukho dhammayuttam katham kathento nisinno hoti. Atha nam matali rathabhiruhanattham nimantetva adaya agamasi. Tamattham pakasento sattha ima gatha abhasi devaputto mahiddhiko matali devasarathi nimantayittha rajanam vedeham mithilaggaham ehimam rathamaruyha raja settha disampati deva dassanakama te tavatimsa saindaka dassamana hi te deva sudhammayam samacchare. Tato ca raja sadhino pamukho rathamaruhi sahassayuttam abhiruyha aga devana santike sahassayuttam hayavahim dibbayanamadhitthito yayamano maharaja addasa devasabham idam. Tam deva patinandimsu disva rajanamagatam svagatante maharaja atho te aduragatam nisidadani rajisi devarajassa santike. Sakkopi patinandittha vedeham mithilaggaham nimantayittha kamehi asanena ca vasavo

--------------------------------------------------------------------------------------------- page357.

Sadhu khosi anuppatto avasam vasavattinam vasa devesu rajisi sabbakamasamiddhisu tavatimsesu devesu bhunja kame amanuseti. Tattha samacchareti acchanti. Aga devana santiketi devanam santikam agamasi tasmim hi ratham abhiruhitva thite ratho akasam pakkhandi so mahajanassa olokentasseva antaradhayi matali rajanam devalokam anesi tam disva devata ca sakko ca hatthatuttha paccuggamanam katva patisantharam karimsu tamattham dassetum tam devatiadi vuttam. Tattha patinandimsuti punappunam nandimsu. Asanena cati rajanam alingitva idha nisidati attano pandukambalasilasanena ca kamehi ca nimantesi upaddharajjam datva ekasane nisidapesi. Tassa sakkena devaranna dasayojanasahassam devanagaram addhatiya ca devaccharakotiyo vejayantapasadanca majjhe bhinditva dinnam sampattim anubhavantassa manussagananaya satta vassasatani atikkantani. Tena attabhavena devaloke vasati. Punnanam khinakale anabhirati uppanna tasma sakkena saddhim sallapanto gathamaha aham pure saggagato ramami naccehi gitehi ca vaditehi sodanipajja na ramami sagge ayunnu khinam maranassa santike udahu mulhosmi janindasetthati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page358.

Tattha ayunnu khinanti kim nu mama sarire jivitindriyam khinam udahu upacchedakakammavasena maranasanti ke jatanti pucchi. Janindasetthati janindanam devanam setthati. Atha nam sakko aha na tayu khino marananca dure na capi mulho naravira settha tuyhanca punnani parittakani yesam vipakam idha vedayittho vasa devanubhavena raja settha disampati tavatimsesu devesu bhunja kame amanuseti. Tattha parittakaniti idam tena attabhavena devaloke vipakadayakani punnani sandhaya vuttam itarani pana tassa punnani pathaviyam pamsuviya appamanani. Vasa devanubhavenati aham te attano punnani majjhe bhinditva dassami mamanubhavena vasati. Tam samassasento aha sadhu khosi anuppatto avasam vasavattinam vasa devesu rajisi sabbakamasamiddhisu tavatimsesu devesu bhunja kame amanuseti. Atha nam patikkhipanto mahasatto aha yatha yacittakam yanam yatha yacittakam dhanam evam sampadamevetam yam parato danapaccaya

--------------------------------------------------------------------------------------------- page359.

Na cahametam icchami yam parato danapaccaya sayam katani punnani tam me aveniyam dhanam soham gantva manussesu kahami kusalam bahum danena samacariyaya samyamena damena ca yam katva sukhito hoti na ca pacchanutappatiti. Tattha yam parato danapaccayati yam parena dinnatta labbhati tam yacittakasadisameva hoti yacittakam hi tutthakale denti kuddhakale acchinditva ganhantiti. Samacariyayati kayadihi papassa akaranena. Samyamenati silasamyamena. Damenati indriyadamanena. Yam katvati yam karitva sukhitoceva hoti na ca pacchanutappati tatharupameva kammam karissamiti. Athassa vacanam sutva sakko matalim anapesi gaccha sadhinarajanam mithilam netva uyyane otarehiti. So tatha akasi. Raja tasmimyeva uyyane cankamati. Atha nam uyyanapalo disva tam upasankamitva vanditva pucchitva tam sanjanitva gantva naradassa ranno arocesi. So ca ranno agamanabhavam sutva uyyanapala tvam purato gantva uyyanam sajjitva tassa ca mayhanca dve asanani pannapehiti tam uyyanapalam uyyojesi. So tatha akasi. Atha nam raja pucchi kassa dve asanani pannapesiti. Ekam tumhakam ekam amhakam rannoti aha. Atha raja ko anno satto mama santike asane nisidissatiti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page360.

Vatva ekasmim nisiditva ekasmim pade thapesi. Naradaraja agantva tassa pade vanditva ekamantam nisidi. So kirassa sattamova natta. Tada kirassa satayukakalova ahosi. Mahasatto pana attano punnabalena ettakam kalam vitinamesi. So naradassa ranno hatthe gahetva uyyane vicaranto tisso gatha abhasi imani tani khettani imam nikkham sukundalam ima ta haritanupa ima najja savantiyo ima ta pokkharaniyo ramma cakavakupakujjita mandalakehi sanchanna padumuppalakehi ca yassimani mamayimsu kataram nu te disam gata. Tani khettani so bhumibhago te me aramavanupacara tameva mayham janatam apassato sunnanca me narada khayate disati. Tattha khettaniti bhumibhage sandhayaha. Imam nikkhanti imam tadisameva udakaniddhamanam. Sukundalanti sobhanena musalapavesanakundalena samannagatam. Haritanupati udakaniddhamanassa ubhosu passesu haritatinasanchanna anupa bhumiyo. Yassimani mamayimsuti tata narada ye mama upatthaka ca orodha ca imasmim uyyane mahantena yasena maya saddhim vicaranta imani thanani mamayimsu piyayimsu. Kataram nu te disam gatati kattha thane te pesita.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page361.

Tani khettaniti imasmim uyyane taneva etani uparopaka- viruhanatthanani. Te me aramavanupacarati ime teyeva aramavanupacara viharabhumiyoti attho. Atha nam narado aha deva tumhakam devalokam gatanam idani satta vassasatani aham vo sattamo natta tumhakam upatthaka sabbe maranamukham patta idam vo attano santakam rajjam anubhavathati. Raja tata narada naham idhagacchanto rajjatthaya agato punna- karanatthayamhi agato aham punnameva karissamiti vatva gatha aha dittha maya vimana obhasenta catuddisa sammukha devarajassa tidasananca sammu kha. Vuttham me bhavanam dibyam bhutta kama amanusa tavatimsesu devesu sabbakamasamiddhisu. Soham etadisam hitva punnayamhi idhagato punnanceva carissami naham rajjena atthiko. Adandavacaram maggam sammasambuddhadesitam tam maggam patipajjissam yena gacchanti subbatati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page362.

Tattha vuttham me bhavanam dibyanti vejayantam sandhayaha. Soham etadisanti tata narada soham buddhananena aparichindiyam evarupam kamagunasampattim pahaya punnakaranatthaya idhagato. Adandavacaranti adandehi nikkhittadandasatthehi avacaritabbam sammaditthipurekkharam atthangikam maggam. Subbatati yena maggena subbata sabbannu buddha gacchanti ahampi agatapubbam disam gantum bodhitale nisiditva tameva maggam patipajjissamiti. Evam bodhisatto ima gatha sabbannutanane khipitva kathesi. Atha nam narado punapi aha rajjam yeva anusasati. Tata na me rajjenattho satta vassasatani nitthitadanam sattaheneva datukamomhiti. Narado sadhuti tassa vacanam sampaticchitva mahadanam patiyadesi. Raja sattaham mahadanam datva sattame divase kalam katva tavatimsabhavaneyeva nibbatti. Sattha imam dhammadesanam aharitva evam upasaka vasitabbayuttakam uposathakammannamati dassetva saccani pakasetva jatakam samodhanesi (saccapariyosane tesu uposathikesu keci sotapattiphale keci sakadagamiphale keci anagamiphale keci arahattaphale patitthahimsu) tada naradaraja sariputto matali anando ahosi sakko anuruddho sesaparisa buddhaparisa sadhinaraja pana ahamevati. Sadhinarajajatakam ekadasamam. ---------------


             The Pali Atthakatha in Roman Book 40 page 354-362. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=40&A=7226&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=40&A=7226&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=1994              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=7758              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=8152              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=8152              Contents of The Tipitaka Volume 27 http://84000.org/tipitaka/read/?index_27

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]