ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 7 : PALI ROMAN Ma.A. (papa–ca.1)

page377.

3. Mahadukkhakkhandhasuttavannana [163] Evamme sutanti mahadukkhakkhandhasuttam. Tattha vinayapariyayena tayo jana sambahulati vuccanti, tato param samgho. Suttantapariyayena tayo tayo eva, tato uddham sambahulati vuccanti. Idha suttantapariyayena sambahulati veditabba. Pindaya pavisimsuti pavittha, te pana na tava pavittha, pavisissamati nikkhanta 1- pana pavisimsuti vutta. Yathakim 2-? yatha gamam gamissamiti nikkhanta- puriso tam gamam appattopi "kuhim itthannamo"ti vutte "gamam gato"ti vuccati, evam. Paribbajakanam aramoti jetavanato avidure annatitthiyanam paribbajakanam aramo atthi, tam sandhaya evamahamsu. Samano avusoti avuso tumhakam sattha samano gotamo. Kamanam parinnanti kamanam pahanam samatikkamam pannapeti. Rupavedanadisupi eseva nayo. Tattha titthiya sakasamayam jananta kamanam parinnam pannapeyyum pathamajjhanam vadamana, rupanam parinnam pannapeyyum arupabhavam vadamana, vedananam parinnam pannapeyyum asannibhavam 3- vadamana. Te pana "idam nama pathamajjhanam ayam rupabhavo ayam arupabhavo"tipi na jananti. Te pannapetum asakkontapi kevalam "pannapema pannapema"ti vadanti. Tathagato kamanam parinnam anagamimaggena pannapeti, rupavedananam arahattamaggena. Te evam mahante visese vijjamanepi idha no avuso ko visesotiadimahamsu. Tattha idhati imasmim pannapane. Dhammadesanaya va dhammadesananti yadidam samanassa va gotamassa dhammadesanaya saddhim amhakam dhammadesanam, amhakam va dhammadesanaya saddhim samanassa gotamassa dhammadesanam arabbha nanakaranam vuccatha, 4- tam kim namati vadanti. Dutiyapadepi eseva nayo. Iti te vemajjhe bhinnasuvannam viya sasanena saddhim attano ladadhim vacanamattena samadhuram thapayimsu. @Footnote: 1 cha.Ma. nikkhantatta 2 cha.Ma. ayam patho na dissati 3 cha.Ma. asannabhavam @4 cha.Ma. vuccetha

--------------------------------------------------------------------------------------------- page378.

Neva abhinandimsuti evametanti na sampaticchimsu. Nappatikkosimsuti nayidam evanti na patisedhesum. Kasma? te kira titthiya nama andhasadisa, 1- janitva va ajanitva va katheyyunti nabhinandimsu, parinnanti vacanena isakam sasanagandho atthiti nappatikkosimsu. Janapadavasino va ete sakasamayaparasamayesu na sutthu kusalatipi ubhayam akamsu. 2- [165] Na ceva sampayissantiti sampadetva kathetum na sakkhissanti. Uttarinca vighatanti asampayanato uttarim ca 3- dukkham apajjissanti. Sampadetva kathetum asakkontanam nama hi dukkham uppajjati. Yatha tam bhikkhave avisayasminti ettha yathati karanavacanam, tanti nipatamattam. Yasama avisaye panhe 4- pucchito hotiti attho. Sadevaketi sahadevake. 5- Samarakadisupi eseva nayo. Evam tini thanani loke pakkhipitva dve pajayati pancahipi sattalokameva pariyadiyitva etasmim sadevakadibhede loke kam 6- devam va manussam va na passamiti dipeti. Ito va pana sutvati ito va pana mama sasanato sutva, atathagatopi atathagatasavakopi aradheyya paritoseyya. Annatha aradhana 7- nama natthiti dasseti. [166] Idani attano tesam panhanam veyyakaranena cittaradhanam dassento ko ca bhikkhavetiadimaha. Kamagunati kamayitabbatthena kama. Bandhanatthena guna. "anujanami bhikkhave ahatanam vatthanam digunam samghatin"ti 8- ettha 9- patalattho gunattho. "accenti kala tarayanti rattiyo, vayoguna anupubbam jahanti"ti 10- ettha rasattho gunattho. "sataguna dakkhina patikankhitabba"ti 11- ettha anisamsattho gunattho. "antam antagunam 12- kayira @Footnote: 1 Si. andhajata 2 cha.Ma. nakamsu 3 cha.Ma. uttarimpi 4 cha.Ma. panho @5 cha.Ma. saha devehi sadevake 6 cha.Ma. tam 7 cha.Ma. aradhanam @8 pali. anujanami bhikkhave ahatanam dussanam ahatakappanam dvigunam samghatim, vinaYu. @maha. 5/348/151 civarakkhandhaka 9 cha.Ma. ettha hi, Ma. idha @10 sam. saga. 15/4/3 accentisutta 11 Ma. upari. 14/379/124 @dakkhinavibhangasugta 12 di. maha. 10/377/251 mahasatipatthanasutta, @khu.khu. 25/2/dvattimsakara

--------------------------------------------------------------------------------------------- page379.

Malagune bahu"ti 1- ettha bandhanattho gunattho. Idhapi eseva adhippeto, tena vuttam "bandhanatthena guna"ti. Cakkhuvinneyyati cakkhuvinnanena passitabba. Etenupayena sotavinneyyadisupi attho veditabbo. Itthati pariyittha va hontu ma va, ittharammanabhutati attho. Kantati kamaniya. 2- Manapati manavaddhanaka. Piyarupati piyajatika. Kamupasanhitati arammanam katva uppajjamanena kamena upasanhita. Rajaniyati rajaniya, raguppattikaranabhutati attho. [167] Yadi muddhayati 3- adisu muddhayati angulipabbesu sannam thapetva hatthamuddhaya. Gananayati acchiddagananaya. Sankhananti pindaganana. Yaya khettam oloketva idha ettaka vihi bhavissantiti, 4- rukkham oloketva idha ettakani phalani bhavissanti, akasam oloketva ime akase sakuna ettaka nama bhavissantiti jananti. Kasiti kasikammam. Vanijjati jalavanijjathalavanijjadivanijjappatho. 5- Gorakkhanti attano va paresam va gavo rakkhitva pancagorasavikkayena jivanakammam. 6- Issattho 7- vuccati avudham gahetva upatthanakammam. Rajaporisanti avudhena rajakammam katva upatthanam. Sippannataranti gahitavasesam hatthiassasippadi. Sitassa purakkhatoti lakkham viya sarassa sitassa purato, thito 8- sitena badhiyamanoti attho. Unhepi eseva nayo. Damsadisu damsati pingalamakkhika. Makasati sabbamakkhika, sirimsapati 9- ye keci saritva gacchanti. Rissamanoti kampamano 10- ghattiyamano. Miyyamanoti maramano. Ayam bhikkhaveti bhikkhave ayam muddhadihi jivitakappanam agamma sitadipaccayo abadho. Kamanam adinavoti kamesu upaddavo, upasaggoti attho. Sanditthikoti paccakkho samam passitabbo. Dukkhakkhandhoti dukakharasi. Kamahetutiadisu paccayatthena kama assa hetuti kamahetu. Mulatthena kama nidanamassati kamanidano. Lingavipallasena pana kamanidananti vutto. Karanatthena kama adhikaranam assati kamadhikarano. @Footnote: 1 khu. dhamMa. 25/53/26 visakhavatthu 2 cha.Ma. kamaniya 3 cha.Ma. muddayati @4 cha.Ma. iti-saddo na dissati 5 cha.Ma. janghavanijja....vanippatho @6 Ma. jivitakappanam 7 cha.Ma. issatto 8 cha.Ma. ayam saddo na dissati @9 cha.Ma. sarisapati cha.Ma. 10 ruppamano

--------------------------------------------------------------------------------------------- page380.

Lingavipallaseneva pana kamadhikarananti vutto. Kamanameva hetuti idam niyamavacanam, kamapaccaya uppajjatiyevati attho. Utthahatoti ajivasamutthapakaviriyena utthahantassa. Ghatatoti tam viriyam pubbe nama param 1- ghatentassa. Vayamatoti vayamam parakkamam payogam karontassa. Nabhinipphajjantiti na nipphajjanti, hattham nabhiruhanti. Socatiti citte uppanna- balavasokena socati. Kilamatiti kaye uppannadukkhena kilamati. Paridevatiti vacaya paridevati. Urattalinti uram talitva. Kandatiti rodati. Sammoham apajjatiti visanni viya sammulho hoti. Moghanti tuccham. Aphaloti nipphalo. Arakkhadikarananti arakkhakarana. Kinti meti 2- kena nukho upayena. Yampi meti yampi mayham kasikammadini katva uppaditam dhanam ahosi. Tampi no natthiti tampi amhakam idani natthi. [168] "puna ca param bhikkhave kamahetu"tiadinapi karanam dassetva va adinavam dipeti. Tattha kamahetuti kamapaccaya rajanopi rajuhi vivadanti, kamanidananti bhavanapumsakam, kame nidanam katva vivadantiti attho. Kamadhikaranantipi bhavanapumsakameva, kame adhikaranam katva vivadantiti attho. Kamanameva hetuti gamanigamanagarasenapatipurohitatthanantaradinam kamanamyeva hetu vivadantiti attho. Upakkamantiti paharanti. Asicammanti asim ceva khetakaphalakadini ca. Dhanukalapam sannayhitvati dhanum gahetva sarakalapam sannayhitva. Ubhatobyulhanti 3- ubhato rasibhutam. Pakkhandantiti pavisanti. Ususuti kandesu. Vijjotalantesuti viparivattantesu te tatthati te tasmim sangame. Attavalepana 4- upakariyoti cettha manussa pakarapadam assakhurasanthanena itthakahi cinitva upari sudhaya limpanti. Evam kata pakarapada upakariyoti vuccanti. Ta tattena 5- kalalena sitta attavalepana nama honti. Pakkhandantiti tasam hettha tikhinaayasuladihi vijjhiyamanapi pakarassa picchilabhavena @Footnote: 1 cha.Ma. pubbenaparam 2 cha.Ma. kintiti 3 cha.Ma. ubhatobyulanti, si, i. @ubhatoviyulhanti 4 cha.Ma., Si. addavalepana, evamuparipi 5 cha.Ma. tintena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page381.

Arohitum asakkontapi upadhavantiyeva. Chakanatiyati 1- kutthitagomayena. Abhivaggenati saha dantena. Tam atthadantakarena katva "nagaradvaram bhinditva pavisissama"ti agate uparidvare thita tassa bandhanayottani chinditva tena abhivaggena omaddanti. [169] Sandhimpi chindantiti gharasandhimpi chindanti. Nillopanti gamadayo 2- paharitva mahavilopam karonti. Ekagarikanti pannasamattapi satthimattapi paharitva 3- jivaggaham gahetva aharapenti. Paripanthe titthantiti panthaduhanakammam karonti. Addhadandakehiti muggarehi paharasadhanattham va catuhatthadandam dvedha chetva gahitadandakehi. Bilangathalikanti kanjiyaukkhalikammakaranam, 4- tam karonta sisakapalam uppatetva tattam ayogulam sandasena gahetva tattha pakkhipanti, tena matthalungam pakkuthitva, 5- upari uttarati. Sankhamundikanti sankhamunda- kammakaranam, tam karonta uttarotthaubhatokannaculikagalavatakaparicchedena cammam chinditva sabbakese ekatova ganthim katva dandakena valitva 6- uppatenti, saha kesehi cammam uppateti. 7- Tato sisakataham thulasakkharahi ghamsitva dhovanta sankhavannam karonti. Rahumukhanti rahumukhakammakaranam, tam karonta sankuna mukham vivaritva antomukhe dipam jaletva 8- kannaculikahi va patthaya mukham nikhadanena khananti. Lohitam paggharitva mukham pureti. Jotimalikanti sakalasariram telapilotikaya vethetva alimpanti. Hatthapajjotikanti hatthe telapilotikaya vethetva dipam 9- jalenti. 10- Erakavattikanti erakavattakammakaranam, tam karonta givato 11- patthaya cammapatte 12- kantanta gopphakesu 12- thapenti. Atha nam yottehi bandhitva kaddhanti. So attano cammapatte akkamitva akkamitva patti. Cirakavasikanti cirakavasikakammakaranam, tam karonta tatheva cammapatte kantitva katiyam thapenti. Katito patthaya @Footnote: 1 cha.Ma. chakanakayati, Si., i. pakkatathiyati 2 cha.Ma. game 3 cha.Ma. parivaretva @4 cha.Ma......kammakaranam, evamuparipi 5 Si. pakkatthitva 6 cha.Ma. vallitva, Si. @caletva 7 cha.Ma. utthahati 8 cha.Ma. jalenti 9 cha.Ma. dipam viya @10 Si. pajjalenti 11 Si. hettha givato 12-12 cha.Ma. cammabadadhe kantitva @gopphake

--------------------------------------------------------------------------------------------- page382.

Kantitva gopphakesu thapenti. Uparimehi hetthimasariram cirakanivasananivattham viya hoti. Eneyyakanti eneyyakakammakaranam. Tam karonta ubhosu kapparesu ca janusu ca ayavalayani datva ayasulani kottenti. So catuhi ayasulehi bhumiyam patitthahati. Atha nam parivaretva aggim karonti. "eneyyako jotipariggaho yatha"ti agatatthanepi idameva vuttam. Tam kalena kalam sulani apanetva catuhi atthikotihiyeva thapenti. Evam 1- evarupa karana 2- nama natthi. Balisamamsikanti ubhato mukhehi balisehi paharitva cammamamsanharuni uppatenti. Kahapanikanti sakalasariram tinhahi vasihi kotito patthaya kahapanamattam patenta kottenti. Kharapaticchikanti sariram tattha tattha avudhena paharitva kocchehi kharam ghamsanti. Cammamamsanharuni paggharitva savanti. Atthikasankhalikava titthati. Palighaparivattikanti ekena passena nipajjapetva kannacchidde ayasulam kottetva pathaviya ekabaddham karonti. Atha nam pade gahetva avijjhanti. Palalapithakanti cheka karanika chavicammam chinditva 3- nisadapotakehi atthihi bhinditva kesesu gahetva ukkhipanti. Mamsarasiyeva hoti, atha nam keseyeva 4- pariyonaddhitva ganhanti. 5- Palalavatti viya katva palivethenti. 5- Sunakhehiti katipayani divasani aharam adatva chatakehi sunakhehi khadapenti. Te muhuttena atathisankhalikameva karonti. Samparayikoti samparaye dutiyattabhave vipakoti attho. [170] Chandaragavinayo chandaragappahananti nibbanam. Nibbananhi agamma kamesu chandarago viniyyati ceva pahiyyati ca, tasma nibbanam chandaragavinayo chandaragappahananti ca vuttam. Samam va kame parijanissantiti sayam va te kame tihi parinnahi parijanissanti. Tathattayati tathabhavaya. Yathapatipannoti yaya patipadaya patipanno. @Footnote: 1 cha.Ma. ayam saddo na dassati 2 cha.Ma. karana 3 cha.Ma. acchinditva @4 cha.Ma. keseheva 5-5 cha.Ma. palalavattim viya katva pana vethenti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page383.

[171] Khattiyakanna vatiadi aparittena vipulena kusalena gahitapatisandhikam vatthalankaradini labhanatthane nibbattam dassetum vuttam. Pannarasavassuddesikati pannarasavassavaya. Dutiyapadepi eseva nayo. Vayapadesam kasma ganhati? vannasampattim dassanattham. Matugamassa hi duggatakule nibbattassapi ekasmim 1- kale thokam kokam vannayatanam pasidati. Purisanam pana visativassapancavisativassakale pasannam hoti. Natidighatiadihi chadosavirahitam sarirasampattim dipeti. Vannanibhati vannayeva. 2- Jinnanti jarajinnam. Gopanasivankanti gopanasi viya vankam. Bhogganti bhaggam, iminapissa vankabhavameva dipeti. Dandaparayananti dandapatissaranam dandadutiyam. Pavedhamananti kampamanam. Aturanti jaraturam. Khandadantanti jinnabhavena khanditadantam. Palitakesanti pandarakesam. Vilunanti luncitva gahitakesam viya khallatam. Khalitasiranti mahakhallatasisam. Valinanti sanjatavalim. Tilakahatagattanti setakalatilakehi vikinnasariram. Abadhikanti byadhikam. Dukkhitanti dukkhappattam. Balhagilananti adhimattagilanam. Sivathikaya chadditanti amakasusane patitam. Sesamettha satipatthane vuttameva. Idhapi nibbanamyeva chandaragavinayo. [173] Neva tasmim samaye attabyabadhayati tasmim samaye attanopi dukkhatthaya na ceteti. Abyapajjhamyevati niddukkhameva. [174] Yam bhikkhave vedana aniccati bhikkhave yasma vedana anicca, tasma ayam aniccadiakarova vedanaya adinavoti attho, nissaranam vuttappakaramevati. Papancasudaniya majjhimanikayatthakathaya mahadukkhakkhandhasuttavannana nitthita. ---------------- @Footnote: 1 cha.Ma. etasmim 2 cha.Ma. vannoyeva


             The Pali Atthakatha in Roman Book 7 page 377-383. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=7&A=9635&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=7&A=9635&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=12&i=194              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=12&A=2784              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=12&A=3380              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=12&A=3380              Contents of The Tipitaka Volume 12 http://84000.org/tipitaka/read/?index_12

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]