อรรถกถาเล่มที่ ๒๙ ภาษาบาลีอักษรไทย
 สุตฺต.อ.๒ (ปรมตฺถ.๒)

                         ๑๓. อุทยสุตฺตวณฺณนา
      [๑๑๑๒-๓] ฌายินฺติ อุทยสุตฺตํ. ตตฺถ อญฺาวิโมกขนฺติ
ปญฺานุภาวนิชฺฌาตํ วิโมกฺขํ ปุจฺฉติ. อถ ภควา ยสฺมา อุทโย จตุตฺถชฺฌานลาภี,
ตสฺมาสฺส ปฏิลทฺธชฺฌานวเสน นานปฺปการโต อญฺาวิโมกฺขํ ทสฺเสนฺโต
คาถาทฺวยมาห. ตตฺถ ปหานํ กามจฺฉนฺทานนฺติ ยทิทํ ปมชฺฌานํ
นิพฺพตฺเตนฺตสฺส กามจฺฉนฺทปฺปหานํ, ตมฺปิ อญฺ วิโมกฺขํ ปพฺรูมิ, เอวํ
สพฺพปทานิ โยเชตพฺพานิ.
      [๑๑๑๔] อุเปกฺขาสติสํสุทฺธนฺติ จตุตฺถชฺฌานอุเปกฺขาสตีหิ สํสุทฺธํ.
ธมฺมตกฺกปุเรชวนฺติ อิมินา ตสฺมึ จตุตฺถชฺฌานวิโมกฺเข ตฺวา ฌานงฺคานิ
วิปสฺสิตฺวา อธิคตํ อรหตฺตวิโมกฺขํ วทติ. อรหตฺตวิโมกฺขสฺส หิ มคฺคสมฺปยุตฺต-
สมฺมาสงฺกปฺปาทิเภโท ธมฺมตกฺโก ปุเรชโว โหติ. เตนาห "ธมฺมตกฺกปุเรชวนฺ"ติ.
อวิชฺชาย ปเภทนนฺติ เอตเมว จ อญฺาวิโมกฺขํ อวิชฺชาปเภทสงฺขาตํ นิพฺพานํ
นิสฺสาย ชาตตฺตา การโณปจาเรน "อวิชฺชาย ปเภทนนฺ"ติ ปพฺรูมีติ.
      [๑๑๑๕-๖] เอวํ อวิชฺชาปเภทนวจเนน วุตฺตํ นิพฺพานํ สุตฺวา "ตํ
กิสฺส วิปฺปหาเนน วุจฺจตี"ติ ปุจฺฉนฺโต "กึสุ สญฺโชโน"ติ คาถมาห. ตตฺถ
กึสุ สญฺโชโนติ กึ สํโยชโน. วิจารณนฺติ วิจรณการณํ. ๑- กสฺสสฺส วิปฺปหาเนนาติ
กึนามกสฺส อสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปหาเนน. อถสฺส ภควา ตมตฺถํ พฺยากโรนฺโต
"นนฺทิสญฺโชโน"ติ คาถมาห. ตตฺถ วิตกฺกสฺสาติ กามวิตกฺกาทิโก วิตกฺโก อสฺส.
      [๑๑๑๗-๘] อิทานิ ตสฺส นิพฺพานสฺส มคฺคํ ปุจฺฉนฺโต "กถํ สตสฺสา"ติ
คาถมาห. ตตฺถ วิญฺาณนฺติ อภิสงฺขารวิญฺาณํ. อถสฺส มคฺคํ กเถนฺโต ภควา
@เชิงอรรถ: ๑ ก. กึสุ วิจารโณติ กึ วิจารณํ
"อชฺฌตฺตญฺจา"ติ คาถมาห. ตตฺถ เอวํ สตสฺสาติ เอวํ สตสฺส สมฺปชานสฺส.
เสสํ สพฺพตฺถ ปากฏเมว.
      เอวํ ภควา อิทมฺปิ สุตฺตํ อรหตฺตนิกูเฏเนว เทเสสิ, เทสนาปริโยสาเน
จ ปุพฺพสทิโส เอว ธมฺมาภิสมโย อโหสีติ.
                     ปรมตฺถโชติกาย ขุทฺทกฏฺกถาย
                          สุตฺตนิปาตฏฺกถาย
                       อุทยสุตฺตวณฺณนา นิฏฺิตา.
                          -------------

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๒๙ หน้า ๔๕๐-๔๕๑.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=29&A=10118&modeTY=1
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=29&A=10118&modeTY=1
             อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=437
             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=25&A=11342
             พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=25&A=11341
             The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=25&A=11341
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๕
http://84000.org/tipitaka/read/?index_25