ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
     ฉบับภาษาไทย   บาลีอักษรไทย   บาลีอักษรโรมัน 
อ่านหัวข้อแรกอ่านหัวข้อที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหัวข้อถัดไปอ่านหัวข้อสุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม
พระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๘ ภาษาบาลี อักษรไทย พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๒๐ สุตฺต. ขุ. ชาตกํ (๒): ปญฺญาส-มหานิปาตชาตกํ
     [๓๙๔]        มา ปณฺฑิจฺจยํ ๒- วิภาวย      พาลมโต ภว สพฺพปาณินํ
                       สพฺโพ ตญฺชโน โอจินายตุ       เอวํ ตว อตฺโถ ภวิสฺสติ ฯ
     [๓๙๕]        กโรมิ เต ตํ วจนํ                    ยํ มํ ภณสิ เทวเต
                       อตฺถกามาสิ เม อมฺม               หิตกามาสิ เทวเต ฯ
     [๓๙๖]        กินฺนุ สนฺตรมาโนว                กาสุํ ขณสิ สารถิ
                       ปุฏฺโฐ เม สมฺม อกฺขาหิ            กึ กาสุยา กริสฺสสิ ฯ
     [๓๙๗]        รญฺโญ มูโค จ ปกฺโข จ           ปุตฺโต ชาโต อเจตโส
                       โสมฺหิ รญฺญา สมชฺฌิตฺโถ         ปุตฺตํ เม นิกฺขณํ วเน ฯ
     [๓๙๘]        |๓๙๘.๑|   น พธิโร น มูโคสฺมิ  น ปกฺโข น จ ปงฺคุโล
                       อธมฺมํ สารถิ กยิรา          มญฺเจ ตฺวํ นิกฺขณํ วเน
                       |๓๙๘.๒|   อุรู พาหู จ เม ปสฺส  ภาสิตญฺจ สุโณหิ เม
                       อธมฺมํ สารถิ กยิรา          มญฺเจ ตฺวํ นิกฺขณํ วเน ฯ
     [๓๙๙]        เทวตา นุสิ คนฺธพฺโพ             อาทู สกฺโก ปุรินฺทโท
                       โก วา ตฺวํ กสฺส วา ปุตฺโต        กถํ ชาเนมุ ตํ มยํ ฯ
     [๔๐๐]        |๔๐๐.๑|   นมฺหิ เทโว น คนฺธพฺโพ      นาปิ สกฺโก ปุรินฺทโท
                       กาสิรญฺโญ อหํ ปุตฺโต      ยํ กาสุยา นิขญฺญสิ ๓-
@เชิงอรรถ:  สี. ม. มูคปกฺขชาตกํ ฯ    ยุ. ปณฺฑิจฺจิยํ ฯ    สี. ยุ. นิฆญฺญสิ ฯ
@นิหญฺญสิ อิติปิ ฯ
                       |๔๐๐.๒|   ตสฺส รญฺโญ อหํ ปุตฺโต      ยํ ตฺวํ สมฺมูปชีวสิ
                       อธมฺมํ สารถิ กยิรา           มญฺเจ ตฺวํ นิกฺขณํ วเน
                       |๔๐๐.๓|   ยสฺส รุกฺขสฺส ฉายาย         นิสีเทยฺย สเยยฺย วา
                       น ตสฺส สาขํ ภญฺเชยฺย       มิตฺตทุพฺโภ ๑- หิ ปาปโก
                       |๔๐๐.๔|   ยถา รุกฺโข ตถา ราชา        ยถา สาขา ตถา อหํ
                       ยถา ฉายูปโค โปโส          เอวํ ตฺวมสิ สารถิ
                       อธมฺมํ สารถิ กยิรา           มญฺเจ ตฺวํ นิกฺขณํ วเน ฯ
     [๔๐๑]        |๔๐๑.๑|   พหุตพฺภกฺโข ๒- ภวติ วิปฺปวุตฺโถ สกงฺฆรา
                       พหู นํ อุปชีวนฺติ               โย มิตฺตานํ น ทุพฺภติ ฯ
                       |๔๐๑.๒|   ยํ ยํ ชนปทํ ยาติ               นิคเม ราชธานิโย
                       สพฺพตฺถ ปูชิโต โหติ          โย มิตฺตานํ น ทุพฺภติ ฯ
                       |๔๐๑.๓|   นาสฺส โจรา ปสหนฺติ ๓-    นาติมญฺเญติ ขตฺติโย ๔-
                       สพฺเพ อมิตฺเต ตรติ           โย มิตฺตานํ น ทุพฺภติ ฯ
                       |๔๐๑.๔|   อกุทฺโธ สฆรํ เอติ             สภาย ปฏินนฺทิโต
                       ญาตีนํ อุตฺตโม โหติ         โย มิตฺตานํ น ทุพฺภติ ฯ
                       |๔๐๑.๕|   สกฺกตฺวา สกฺกโต โหติ       ครุ โหติ สคารโว
                       วณฺณกิตฺติภโต โหติ         โย มิตฺตานํ น ทุพฺภติ ฯ
                       |๔๐๑.๖|   ปูชโก ลภเต ปูชํ               วนฺทโก ปฏิวนฺทนํ
                       ยโสกิตฺติญฺจ ปปฺโปติ        โย มิตฺตานํ น ทุพฺภติ ฯ
                       |๔๐๑.๗|   อคฺคิ ยถา ปชฺชลติ            เทวตาว วิโรจติ
@เชิงอรรถ:  สี. ยุ. มิตฺตทูโภ ฯ    ม. ปหูตภกฺโข ฯ   ม. ปสาหนฺติ ฯ   ม. นาติพญฺญนฺติ
@ขตฺติยา ฯ
                       สิริยา อชฺชหิโต โหติ        โย มิตฺตานํ น ทุพฺภติ ฯ
                       |๔๐๑.๘|   คาโว ตสฺส ปชายนฺติ       เขตฺเต วุตฺตํ วิรูหติ
                       วุตฺตานํ ผลมสฺนาติ         โย มิตฺตานํ น ทุพฺภติ ฯ
                       |๔๐๑.๙|   ทริโต ปพฺพตาโต วา        รุกฺขโต ปติโต นโร
                       จุโต ปติฏฺฐํ ลภติ             โย มิตฺตานํ น ทุพฺภติ ฯ
                       |๔๐๑.๑๐|   วิรูฬฺหมูลสนฺตานํ           นิโคฺรธมิว มาลุโต
                       อมิตฺตา นปฺปสหนฺติ        โย มิตฺตานํ น ทุพฺภติ ฯ
     [๔๐๒]        เอหิ ตํ ปฏิเนสฺสามิ                  ราชปุตฺต สกํ ฆรํ
                       รชฺชํ กาเรหิ ภทฺทนฺเต              กึ อรญฺเญ กริสฺสสิ ฯ
     [๔๐๓]        อลํ เม เตน รชฺเชน                   ญาตเกน ๑- ธเนน วา
                       ยํ เม อธมฺมจริยาย                 รชฺชํ ลพฺเภถ สารถิ ฯ
     [๔๐๔]        |๔๐๔.๑|   ปุณฺณปตฺตํ มํ ลาเภหิ ๒-    ราชปุตฺโต อิโต คโต
                       ปิตา มาตา จ เม ทชฺชุํ      ราชปุตฺต ตยี คเต ฯ
                       |๔๐๔.๒|   โอโรธา จ กุมารา จ      เวสิยานา จ พฺราหฺมณา
                       เตปิ อตฺตมนา ทชฺชุํ      ราชปุตฺต ตยี คเต ฯ
                       |๔๐๔.๓|   หตฺถาโรหา อนีกฏฺฐา    รถิกา ปตฺติการกา
                       เตปิ อตฺตมนา ทชฺชุํ ๓-  ราชปุตฺต ตยี คเต ฯ
                       |๔๐๔.๔|   พหุตฺตธญฺญา ชานปทา  เนคมา จ สมาคตา
                       อุปยานานิ เม ทชฺชุํ        ราชปุตฺต ตยี คเต ฯ
     [๔๐๕]        |๔๐๕.๑|   ปิตุ มาตุ จหํ จตฺโต     รฏฺฐสฺส นิคมสฺส จ
@เชิงอรรถ:  ม. ญาตเกหิ ฯ    สี. ยุ. ปลาเภหิ ฯ   สี. ยุ. เตปิ ทชฺชุํ ปตีตา เม ฯ
                       อโถ สพฺพกุมารานํ         นตฺถิ มยฺหํ สกํ ฆรํ ฯ
                       |๔๐๕.๒|   อนุญฺญาโต อหํ มตฺยา   สญฺจตฺโต ปิตรา อหํ
                       เอโก อรญฺเญ ปพฺพชิโต  น กาเม อภิปตฺถเย ฯ
     [๔๐๖]        |๔๐๖.๑|   อปิ อตรมานานํ        ผลาสาว สมิชฺฌติ
                       วิปกฺกพฺรหฺมจริโยสฺมิ        เอวํ ชานาหิ สารถิ ฯ
                       |๔๐๖.๒|   อปิ อตรมานานํ             สมฺมทตฺโถ วิปจฺจติ
                       วิปกฺกพฺรหฺมจริโยสฺมิ     นิกฺขนฺโต อกุโตภโย ฯ
     [๔๐๗]        เอวํ วคฺคุกโถ สนฺโต                 วิสฺสฏฺฐวจโน จ โส ๑-
                       กสฺมา ปิตุ จ มาตุ จ                 สนฺติเก น ภณี ตทา ฯ
     [๔๐๘]        |๔๐๘.๑| นาหํ อสนฺธิตา ปกฺโข  น พธิโร อโสตตา
                       นาหํ อชิวฺหตา มูโค     มา มํ มูคมธารยิ ฯ
                       |๔๐๘.๒|   ปุริมํ สรามหํ ชาตึ        ยตฺถ รชฺชมการยึ
                       การยิตฺวา ตหึ รชฺชํ       ปาปตฺถํ นิรยํ ภุสํ ฯ
                       |๔๐๘.๓|   วีสติญฺเจว วสฺสานิ       ตหึ รชฺชมการยึ
                       อสีติวสฺสสหสฺสานิ      นิรยมฺหิ อปจฺจสึ ๒- ฯ
                       |๔๐๘.๔|   ตสฺส รชฺชสฺสหํ ภีโต     มา มํ รชฺเชภิเสจยุํ
                       ตสฺมา ปิตุ จ มาตุ จ    สนฺติเก น ภณึ ตทา ฯ
                       |๔๐๘.๕|   อุจฺจงฺเก มํ นิสีเทตฺวา    ปิตา อตฺถานุสาสติ
                       เอกํ หนถ พนฺธถ          เอกํ ขราปติจฺฉกํ ฯ
                       |๔๐๘.๖|   เอกํ สูลสฺมิ อุพฺเพถ      อิจฺจสฺส อนุสาสติ
@เชิงอรรถ:  ม. จสิ ฯ   ม. อปจฺจิสํ ฯ ยุ. อปจฺจยึ ฯ
                       ตายาหํ ผรุสํ สุตฺวา       วาจาโย สมุทีริตา ฯ
                       |๔๐๘.๗|   อมูโค มูควณฺเณน        อปกฺโข ปกฺขสมฺมโต
                       สเก มุตฺตกรีสสฺมึ          อจฺฉาหํ สํปริปฺลุโต ฯ
                       |๔๐๘.๘|   กสิรญฺจ ปริตฺตญฺจ         ตญฺจ ทุกฺเขน สํยุตํ
                       โกมํ ชีวิตมาคมฺม           เวรํ กยิราถ เกนจิ ฯ
                       |๔๐๘.๙|   ปญฺญาย จ อลาเภน      ธมฺมสฺส จ อทสฺสนา
                       โกมํ ชีวิตมาคมฺม          เวรํ กยิราถ เกนจิ ฯ
                       |๔๐๘.๑๐|   อปิ อตรมานานํ            ผลาสาว สมิชฺฌติ
                       วิปกฺกพฺรหฺมจริโยสฺมิ      เอวํ ชานาหิ สารถิ ฯ
                       |๔๐๘.๑๑|   อปิ อตรมานานํ            สมฺมทตฺโถ วิปจฺจติ
                       วิปกฺกพฺรหฺมจริโยสฺมิ      นิกฺขนฺโต อกุโตภโย ฯ
     [๔๐๙]        อหมฺปิ ปพฺพชิสฺสามิ                ราชปุตฺต ตวนฺติเก
                       อวฺหยสฺสุ มํ ภทฺทนฺเต              ปพฺพชฺชา มม รุจฺจติ ฯ
     [๔๑๐]        รถํ นิยฺยาทยิตฺวาน                  อนโณ เอหิ สารถิ
                       อนณสฺส หิ ปพฺพชฺชา              เอตํ อิสีภิ วณฺณิตํ ฯ
     [๔๑๑]        |๔๑๑.๑|   ยเทว ตฺยาหํ วจนํ      อกรํ ภทฺทมตฺถุ เต
                       ตเทว เม ตฺวํ วจนํ              ยาจิโต กตฺตุมรหสิ ฯ
                       |๔๑๑.๒|   อิเธว ตาว อจฺฉสฺสุ           ยาว ราชานมานเย
                       อปฺเปว เต ปิตา ทิสฺวา      ปตีโต สุมโน สิยา ฯ
     [๔๑๒]        |๔๑๒.๑|   กโรมิ เต ตํ วจนํ        ยํ มํ ภณสิ สารถิ
                       อหมฺปิ ทฏฺฐุกาโมสฺมิ        ปิตรํ เม อิธาคตํ ฯ
                       |๔๑๒.๒|   เอหิ สมฺม นิวตฺตสฺสุ          กุสลํ วชฺชาสิ ญาตินํ
                       มาตรํ ปิตรํ มยฺหํ             วุตฺโต วชฺชาสิ วนฺทนํ ฯ
     [๔๑๓]        ตสฺส ปาเท คเหตฺวาน              กตฺวา จ นํ ปทกฺขิณํ
                       สารถิ รถมารุยฺห                      ราชทฺวารํ อุปาคมิ ฯ
     [๔๑๔]        |๔๑๔.๑| สุญฺญํ มาตา รถํ ทิสฺวา    เอกํ สารถิมาคตํ
                      อสฺสุปุณฺเณหิ เนตฺเตหิ       โรทนฺตี นํ อุทิกฺขติ
                      |๔๑๔.๒|   อยํ โส สารถิ เอติ              นิหนฺตฺวา มม อตฺรชํ ฯ
                      นิหโต นูน เม ปุตฺโต          ปฐพฺยา ภูมิวฑฺฒโน
                      |๔๑๔.๓|   อมิตฺตา นูน นนฺทนฺติ        ปตีตา นูน เวริโน
                      อาคตํ สารถึ ทิสฺวา           นิหนฺตฺวา มม อตฺรชํ ฯ
                      |๔๑๔.๔|   สุญฺญํ มาตา รถํ ทิสฺวา     เอกํ สารถิมาคตํ
                      อสฺสุปุณฺเณหิ เนตฺเตหิ      โรทนฺตี นํ ปริปุจฺฉติ ๑- ฯ
                      |๔๑๔.๕|   กินฺนุ มูโค กินฺนุ ปกฺโข      กินฺนุ โส วิลปี ตทา
                      นิหญฺญมาโน ภูมิยา        ตํ เม อกฺขาหิ สารถิ ฯ
                      |๔๑๔.๖|   กถํ หตฺเถหิ ปาเทหิ           มูโค ปกฺโข วิวชฺชยิ
                      นิหญฺญมาโน ภูมิยา         ตํ เม อกฺขาหิ ปุจฺฉิโต ฯ
     [๔๑๕]        อกฺเขยฺยนฺเต อหํ อยฺเย              ทชฺชาสิ อภยํ มม
                       ยํ เม สุตํ วา ทิฏฺฐํ วา                ราชปุตฺตสฺส สนฺติเก ฯ
     [๔๑๖]        อภยํ สมฺม เต ทมฺมิ                  อภีโต ภณ สารถิ
@เชิงอรรถ:  ม. โรทนฺตี ปริปุจฺฉิ นํ ฯ
                       ยนฺเต สุตํ วา ทิฏฺฐํ วา               ราชปุตฺตสฺส สนฺติเก ฯ
     [๔๑๗]        |๔๑๗.๑|   น โส มูโค น โส ปกฺโข   วิสฏฺฐวจโน จ โส
                       รชฺชสฺส กิร โส ภีโต           อกรา ๑- อาลเย พหู ฯ
                       |๔๑๗.๒|   ปุริมํ สรติ โส ชาตึ         ยตฺถ รชฺชมการยิ
                       การยิตฺวา ตหึ รชฺชํ        ปาปตฺถํ นิรยํ ภุสํ ฯ
                       |๔๑๗.๓|   วีสติ เจว วสฺสานิ           ตหึ รชฺชมการยิ
                       อสีติวสฺสสหสฺสานิ         นิรยมฺหิ อปจฺจิ โส ฯ
                       |๔๑๗.๔|   ตสฺส รชฺชสฺส โส ภีโต    มา มํ รชฺเชภิเสจยุํ
                       ตสฺมา ปิตุ จ มาตุ จ      สนฺติเก น ภณี ตทา ฯ
                       |๔๑๗.๕|   องฺคปจฺจงฺคสมฺปนฺโน     อาโรหปริณาหวา
                       วิสฺสฏฺฐวจโน ปญฺโญ     มคฺเค สคฺคสฺส ติฏฺฐติ ฯ
                       |๔๑๗.๖|   สเจ ตฺวํ ทฏฺฐุกามาสิ      ราชปุตฺตํ ตวตฺรชํ
                       เอหิ ตํ ปาปยิสฺสามิ       ยตฺถ สมฺมติ เตมิโย ฯ
     [๔๑๘]        |๔๑๘.๑|   โยชยนฺตุ รเถ อสฺเส  กจฺฉํ นาคานิ ๒- พนฺธถ
                       อุทีรยนฺตุ สงฺขปณฺฑวา      นทนฺตุ เอกโปกฺขรา ฯ
                       |๔๑๘.๒|   นทนฺตุ เภรี สนฺนทฺธา     วคฺคู นทนฺตุ ๓- ทุนฺทุภี
                       เนคมา จ มํ อเนฺวนฺตุ    คจฺฉํ ปุตฺตนิวาทโก ๔- ฯ
                       |๔๑๘.๓|   โอโรธา จ กุมารา จ        เวสิยานา จ พฺราหฺมณา
                       ขิปฺปํ ยานานิ โยเชนฺตุ    คจฺฉํ ปุตฺตนิวาทโก ฯ
                       |๔๑๘.๔|   หตฺถาโรหา อนีกฏฺฐา      รถิกา ปตฺติการกา
@เชิงอรรถ:  สี. ยุ. อกรี ฯ   ม. นาคาน ฯ   ม. วาทนฺตุ ฯ   ม. นิเวทโก ฯ อิโต ปรํ
@อีทิสเมว ฯ
                       ขิปฺปํ ยานานิ โยเชนฺตุ       คจฺฉํ ปุตฺตนิวาทโก ฯ
                       |๔๑๘.๕|   สมาคตา ชานปทา          เนคมา จ สมาคตา
                       ขิปฺปํ ยานานิ โยเชนฺตุ      คจฺฉํ ปุตฺตนิวาทโก ฯ
     [๔๑๙]        อสฺเส จ สารถี ยุตฺเต                สินฺธเว สีฆวาหเน
                       ราชทฺวารํ อุปาคญฺฉุํ                 ยุตฺตา เทว อิเม หยา ฯ
     [๔๒๐]        ถูลา ชเวน หายนฺติ                 กีสา หายนฺติ ถามสา
                       กีเส ถูเล วิวชฺชิตฺวา ๑-             สํสฏฺฐา โยชิตา หยา ฯ
     [๔๒๑]        |๔๒๑.๑|   ตโต ราชา ตรมาโน   ยุตฺตมารุยฺห สนฺทนํ
                       อิตฺถาคารํ อชฺฌภาสิ    สพฺพาว อนุยาถ มํ ฯ
                       |๔๒๑.๒|   วาลวีชนิมุณฺหีสํ            ขคฺคํ ฉตฺตญฺจ ปณฺฑรํ
                       อุปาธี รถมารุยฺห          สุวณฺเณหิ อลงฺกตา ฯ
                       |๔๒๑.๓|   ตโต จ ราชา ปายาสิ       ปุรกฺขิตฺวาน สารถึ
                       ขิปฺปเมว อุปาคญฺฉิ        ยตฺถ สมฺมติ เตมิโย ฯ
     [๔๒๒]        |๔๒๒.๑|   ตญฺจ ทิสฺวาน อายนฺตํ    ชลนฺตมิว เตชสา
                       ขตฺตสงฺฆปริพฺยูฬฺหํ           เตมิโย เอตทพฺรวิ ฯ
                       |๔๒๒.๒|   กจฺจิ นุ ตาต กุสลํ          กจฺจิ ตาต อนามยํ
                       สพฺพา จ ราชกญฺญาโย  อโรคา มยฺห มาตโร ฯ
     [๔๒๓]        กุสลญฺเจว เม ปุตฺต                  อโถ ปุตฺต อนามยํ
                       สพฺพา จ ราชกญฺญาโย            อโรคา ตุยฺห มาตโร ฯ
     [๔๒๔]        กจฺจิ อมชฺชโป ๒- ตาต             กจฺจิ เต สุรมปฺปิยํ
@เชิงอรรถ:  ม. วิวชฺเชตฺวา    สี. กจฺจิสฺสมชฺชโป ฯ
                       กจฺจิ สจฺเจ จ ธมฺเม จ          ทาเน เต รมตี มโน ฯ
     [๔๒๕]        อมชฺชโป อหํ ปุตฺต              อโถ เม สุรมปฺปิยํ
                       อโถ สจฺเจ จ ธมฺเม จ           ทาเน เม รมตี มโน ฯ
     [๔๒๖]        กจฺจิ อโรคํ โยคฺคนฺเต          กจฺจิ วหติ วาหนํ
                       กจฺจิ เต พฺยาธิโย ๑- นตฺถิ    สรีรสฺสุปตาปิยา ฯ
     [๔๒๗]        อโถ อโรคํ โยคฺคํ เม            อโถ วหติ วาหนํ
                       อโถ เม พฺยาธิโย ๑- นตฺถิ    สรีรสฺสุปตาปิยา ฯ
     [๔๒๘]        กจฺจิ อนฺตา จ เต ผีตา         มชฺเฌ จ พหลา ตว
                       โกฏฺฐาคารญฺจ โกสญฺจ       กจฺจิ เต ปฏิสณฺฐิตํ ๒- ฯ
     [๔๒๙]        อโถ อนฺตา จ เม ผีตา          มชฺเฌ จ พหลา มม
                       โกฏฺฐาคารญฺจ โกสญฺจ        สพฺพํ เม ปฏิสณฺฐิตํ ๒- ฯ
     [๔๓๐]        สฺวาคตนฺเต มหาราช          อโถ เต อทุราคตํ
                       ปติฏฺฐาเปนฺตุ ๓- ปลฺลงฺกํ     ยตฺถ ราชา นิสกฺกติ ฯ
     [๔๓๑]        อิเธว เต นิสินฺนสฺส ๔-         นิยเต ปณฺณสนฺถเร
                       เอตฺโต อุทกมาทาย             ปาเท ปกฺขาลยสฺสุ เต ฯ
     [๔๓๒]        อิทมฺปิ ปณฺณกํ มยฺหํ          รนฺธํ ราช อโลณกํ
                       ปริภุญฺช มหาราช               ปาหุโน เมสิ อาคโต ๕- ฯ
     [๔๓๓]        น จาหํ ปณฺณกํ ภุญฺเช        น เหตํ มยฺห โภชนํ
                       สาลีนํ โอทนํ ภุญฺเช            สุจิมํสูปเสจนํ ฯ
     [๔๓๔]        อจฺเฉรกํ มํ ปฏิภาติ            เอกกมฺปิ รโหคตํ
@เชิงอรรถ:  ม. พฺยาธโย ฯ    ม. ปฏิสนฺถตํ  ฯ    ม. ปติฏฺฐเปนฺตุ ฯ     ม. นิสินฺทสฺสุ ฯ
@ ม. เมสิธาคโต ฯ
                       เอทิสํ ภุญฺชมานานํ                เกน วณฺโณ ปสีทติ ฯ
     [๔๓๕]        |๔๓๕.๑|   เอโก ราช นิปชฺชามิ นิยเต ปณฺณสนฺถเร
                       ตาย เม เอกเสยฺยาย      ราช วณฺโณ ปสีทติ ฯ
                       |๔๓๕.๒|   น จ เนตฺตึสพนฺธา เม     ราชรกฺขา อุปฏฺฐิตา
                       ตาย เม เอกเสยฺยาย      ราช วณฺโณ ปสีทติ ฯ
                       |๔๓๕.๓|   อตีตํ นานุโสจามิ          นปฺปชปฺปามนาคตํ
                       ปจฺจุปฺปนฺเนน ยาเปมิ    เตน วณฺโณ ปสีทติ ฯ
                       |๔๓๕.๔|   อนาคตปฺปชปฺปาย        อตีตสฺสานุโสจนา
                       เอเตน พาลา สุสฺสนฺติ    นโฬว หริโต ลุโต ฯ
     [๔๓๖]        |๔๓๖.๑|   หตฺถานีกํ รถานีกํ    อสฺเส ปตฺติญฺจ จมฺมิโน ๑-
                       นิเวสนานิ รมฺมานิ        อหํ ปุตฺต ททามิ เต ฯ
                       |๔๓๖.๒|   อิตฺถาคารญฺจ เต ทมฺมิ  สพฺพาลงฺการภูสิตํ
                       ตา ปุตฺต ปฏิปชฺชสฺสุ      ตฺวํ โน ราชา ภวิสฺสสิ ฯ
                       |๔๓๖.๓|   กุสลา นจฺจคีตสฺส         สิกฺขิตา จาตุริตฺถิโย
                       กาเม ตํ รมยิสฺสนฺติ       กึ อรญฺเญ กริสฺสสิ ฯ
                       |๔๓๖.๔|   ปฏิราชูหิ เต กญฺญา     อานยิสฺสํ อลงฺกตา
                       ตาสุ ปุตฺเต ชเนตฺวาน    อถ ปจฺฉา ปพฺพชิสฺสสิ ฯ
                       |๔๓๖.๕|   ยุวา จ ทหโร จาปิ ๒-    ปฐมุปฺปตฺติโต ๓- สุสู
                       รชฺชํ กาเรหิ ภทฺทนฺเต    กึ อรญฺเญ กริสฺสสิ ฯ
     [๔๓๗]        |๔๓๗.๑|   ยุวา จเร พฺรหฺมจริยํ  พฺรหฺมจารี ยุวา สิยา
@เชิงอรรถ:  ม. ปตฺตี จ วมฺมิโน ฯ อิโต ปรํ อีทิสเมว ฯ   ม. จาสิ ฯ   ม. ปฐมุปฺปตฺติโก ฯ
@อิโต ปรํ อีทิสเมว ฯ
                       ทหรสฺส หิ ปพฺพชฺชา          เอตํ อิสีภิ วณฺณิตํ ฯ
                       |๔๓๗.๒|   ยุวา จเร พฺรหฺมจริยํ            พฺรหฺมจารี ยุวา สิยา
                       พฺรหฺมจริยํ จริสฺสามิ           นาหํ รชฺเชนมตฺถิโก ฯ
                       |๔๓๗.๓|   ปสฺสามิ โวหํ ทหรํ              อมฺมตาต วทนฺนรํ
                       กิจฺฉาลทฺธํ ปิยํ ปุตฺตํ           อปตฺวาว ชรํ มตํ ฯ
                       |๔๓๗.๔|   ปสฺสามิ โวหํ ทหรึ              กุมารึ จารุทสฺสนึ
                       นววํสกลีรํว                       ปลุตฺตํ ๑- ชีวิตกฺขยํ ๒- ฯ
                       |๔๓๗.๕|   ทหราปิ หิ มียนฺติ               นรา จ อถ นาริโย
                       ตตฺถ โก วิสฺสเส โปโส         ทหโรมฺหีติ ชีวิเต ฯ
                       |๔๓๗.๖|   ยสฺส รตฺยา วิวสาเน            อายุ อปฺปตรํ สิยา
                       อปฺโปทเกว มจฺฉานํ           กินฺนุ โกมารกํ ตหึ ฯ
                       |๔๓๗.๗|   นิจฺจมพฺภาหโต โลโก         นิจฺจญฺจ ปริวาริโต
                       อโมฆาสุ วชนฺตีสุ               กึ มํ รชฺเชภิสิญฺจสิ ฯ
                       [๔๓๘]        เกนมพฺภาหโต โลโก             เกน จ ปริวาริโต
                       กาโย อโมฆา คจฺฉนฺติ           ตํ เม อกฺขาหิ ปุจฺฉิโต ฯ
                       [๔๓๙]        |๔๓๙.๑|   มจฺจุนาพฺภาหโต โลโก     ชราย ปริวาริโต
                       รโตฺย อโมฆา คจฺฉนฺติ        เอวํ ชานาหิ ขตฺติย ฯ
                       |๔๓๙.๒|   ยถาปิ ตนฺเต วีตนฺเต ๓-      ยํ ยเทโวปวุยฺหติ ๔-
                       อปฺปกํ โหติ เวตพฺพํ           เอวํ มจฺจาน ชีวิตํ ฯ
                       |๔๓๙.๓|   ยถา วาริวโห ปูโร              คจฺฉํ น ๕- ปริวตฺตติ
@เชิงอรรถ:  ม. ปลุคฺคํ ฯ   สี. ยุ. ชีวิตกฺขเย ฯ    ม. วิตเต ฯ   ม. ยํ ยเทวูปวิยฺยติ ฯ
@สี. ยุ. ยํ ยํ เทวูปวิยฺยติ ฯ    ม. นุปนิวตฺตติ ฯ
                       เอวมายุ มนุสฺสานํ            คจฺฉํ น ปริวตฺตติ ๑- ฯ
                       |๔๓๙.๔|   ยถา วาริวโห ปูโร              วเห รุกฺเขปกูลเช
                       เอวํ ชราย มรเณน            วุยฺหนฺเต สพฺพปาณิโน ฯ
     [๔๔๐]        |๔๔๐.๑|   หตฺถานีกํ รถานีกํ   อสฺเส ปตฺติญฺจ จมฺมิโน
                       นิเวสนานิ รมฺมานิ             อหํ ปุตฺต ททามิ เต ฯ
                       |๔๔๐.๒|   อิตฺถาคารญฺจ เต ทมฺมิ       สพฺพาลงฺการภูสิตํ
                       ตา ปุตฺต ปฏิปชฺชสฺสุ          ตฺวํ โน ราชา ภวิสฺสสิ ฯ
                       |๔๔๐.๓|   กุสลา นจฺจคีตสฺส              สิกฺขิตา จาตุริตฺถิโย
                       กาเม ตํ รมยิสฺสนฺติ           กึ อรญฺเญ กริสฺสสิ ฯ
                       |๔๔๐.๔|   ปฏิราชูหิ เต กญฺญา          อานยิสฺสํ อลงฺกตา
                       ตาสุ ปุตฺเต ชเนตฺวาน        อถ ปจฺฉา ปพฺพชิสฺสสิ ฯ
                       |๔๔๐.๕|   ยุวา จ ทหโร จาปิ              ปฐมุปฺปตฺติโต สุสู
                       รชฺชํ กาเรหิ ภทฺทนฺเต        กึ อรญฺเญ กริสฺสสิ ฯ
                       |๔๔๐.๖|   โกฏฺฐาคารญฺจ โกสญฺจ      วาหนานิ พลานิ จ
                       นิเวสนานิ รมฺมานิ            อหํ ปุตฺต ททามิ เต ฯ
                       |๔๔๐.๗|   โคมณฺฑลปริพฺยูโฬฺห         ทาสีสงฺฆปุรกฺขิโต ๒-
                       รชฺชํ กาเรหิ ภทฺทนฺเต        กึ อรญฺเญ กริสฺสสิ ฯ
     [๔๔๑]        |๔๔๑.๑|   กึ มํ ธเนน ขิยฺเยถ ๓-  กึ ภริยาย มริสฺสติ
                       กึ โยพฺพเนน ชิณฺเณน ๔-   ยํ ชรายาภิภุยฺยติ ฯ
                       |๔๔๑.๒|   ตตฺถ กา นนฺทิ กา ขิฑฺฑา     กา รติ กา ธเนสนา
@เชิงอรรถ:  ม. นุปนิวตฺตติ ฯ   ม. ...ปุรกฺขโต ฯ อปรํปิ อีทิสเมว ฯ   ม. กึ ธเนน
@ยํ ขีเยถ ฯ สี. กึ ธเนน ยํ ชีเยถ ฯ   สี. ยุ. จิณฺเณน ฯ
                       กึ เม ปุตฺเตหิ ทาเรหิ          ราช มุตฺโตสฺมิ พนฺธนา ฯ
                       |๔๔๑.๓| โยหํ ๑- เอวํ ปชานามิ        มจฺจุ เม นปฺปมชฺชติ
                       อนฺตเกนาธิปนฺนสฺส           กา รติ กา ธเนสนา ฯ
                       |๔๔๑.๔| ผลานมิว ปกฺกานํ              นิจฺจํ ปตนโต ภยํ
                       เอวํ ชาตาน มจฺจานํ           นิจฺจํ มรณโต ภยํ ฯ
                       |๔๔๑.๕| สายเมเก น ทิสฺสนฺติ          ปาโต ทิฏฺฐา พหู ชนา
                       ปาโต เอเก น ทิสฺสนฺติ        สายํ ทิฏฺฐา พหู ชนา ฯ
                       |๔๔๑.๖| อชฺเชว กิจฺจมาตปฺปํ            โก ชญฺญา มรณํ สุเว
                       น หิ โน สงฺครนฺเตน            มหาเสเนน มจฺจุนา ฯ
                       |๔๔๑.๗| โจรา ธนสฺส ปตฺเถนฺติ         ราช มุตฺโตสฺมิ พนฺธนา
                       เอหิ ราช นิวตฺตสฺสุ             นาหํ รชฺเชน มตฺถิโกติ ฯ
                                            เตมิยชาตกํ ปฐมํ ฯ
                                                ---------
                                          ๒ มหาชนกชาตกํ
     [๔๔๒]        โกยํ มชฺเฌ สมุทฺทสฺมึ           อปสฺสนฺตีรมายุเห
                       กึ ๒- ตฺวํ อตฺถวสํ ญตฺวา        เอวํ วายามเส ภุสํ ฯ
     [๔๔๓]        นิสมฺม วตฺตํ โลกสฺส             วายมสฺส จ เทวเต
                       ตสฺมา มชฺเฌ สมุทฺทสฺมึ        อปสฺสนฺตีรมายุเห ฯ
     [๔๔๔]        คมฺภีเร อปฺปเมยฺยสฺมึ           ตีรํ ยสฺส น ทิสฺสติ
                       โมโฆ เต ปุริสวายาโม           อปฺปตฺวาว มริสฺสสิ ฯ
@เชิงอรรถ:  สี. ยุ. โสหํ ฯ    ม. กํ ฯ
     [๔๔๕]        อนโณ ญาตีนํ โหติ              เทวานํ ปิตุนญฺจ โส
                       กรํ ปุริสกิจฺจานิ                    น จ ปจฺฉานุตปฺปติ ฯ
     [๔๔๖]        อปารเณยฺยํ ยํ กมฺมํ             อผลํ กิลมถุทฺทยํ
                       ตตฺถ โก วายเมนตฺโถ           มจฺจุ ยสฺสาภินิปฺผตํ ๑- ฯ
     [๔๔๗]        |๔๔๗.๑|   อปารเณยฺยมจฺจนฺตํ  โย วิทิตฺวาน เทวเต
                       น รกฺเข อตฺตโน ปาณํ         ชญฺญา โส ยทิ หาปเย ฯ
                       |๔๔๗.๒|   อธิปฺปายผลํ เอเก              อสฺมึ โลกสฺมิ เทวเต
                       ปโยชยนฺติ กมฺมานิ            ตานิ อิชฺฌนฺติ วา น วา ฯ
                       |๔๔๗.๓|   สนฺทิฏฺฐิกํ กมฺมผลํ             นนุ ปสฺสสิ เทวเต
                       สนฺนา อญฺเญ ตรามหํ        ตญฺจ ปสฺสามิ สนฺติเก ฯ
                       |๔๔๗.๔|   โส อหํ วายมิสฺสามิ            ยถาสตฺติ ยถาพลํ
                       คจฺฉํ ปารํ สมุทฺทสฺส          กสฺสํ ปุริสการิยํ ฯ
     [๔๔๘]        โย ตฺวํ เอวํ คเต โอเฆ            อปฺปเมยฺเย มหณฺณเว
                       ธมฺมวายามสมฺปนฺโน            กมฺมุนา นาวสีทติ
                       โส ตฺวํ ตตฺเถว คจฺฉาหิ           ยตฺถ เต นิรโต มโน ฯ
     [๔๔๙]        สุริยุคฺคมเน นิธิ                   อโถ โอคฺคมเน นิธิ
                       อนฺโต นิธิ พหิ นิธิ                น อนฺโต น พหิ นิธิ
                       อาโรหเน มหานิธิ                อโถ โอโรหเน นิธิ
                       จตูสุ มหาสาเลสุ                 สมนฺตา โยชเน นิธิ
                       ทนฺตคฺเคสุ มหานิธิ              พาลคฺเคสุ จ เกปุเก ๒-
@เชิงอรรถ:  ม. ...นิปฺปตํ ฯ      เกพุเกติปิ ฯ
                       รุกฺขคฺเคสุ มหานิธิ          โสฬเสเต มหานิธี
                       สหสฺสถาโม ปลฺลงฺโก      สีวลาราธเนน จ ฯ
     [๔๕๐]        |๔๕๐.๑|   อาสึเสเถว ๑- ปุริโส   น นิพฺพินฺเทยฺย ปณฺฑิโต
                       ปสฺสามิ โวหํ อตฺตานํ          ยถา อิจฺฉึ ตถา อหุ ฯ
                       |๔๕๐.๒|   อาสึเสเถว ๑- ปุริโส      น นิพฺพินฺเทยฺย ปณฺฑิโต
                       ปสฺสามิ โวหํ อตฺตานํ    อุทกา ถลมุพฺภตํ ฯ
                       |๔๕๐.๓|   วายเมเถว ปุริโส           น นิพฺพินฺเทยฺย ปณฺฑิโต
                       ปสฺสามิ โวหํ อตฺตานํ    ยถา อิจฺฉึ ตถา อหุ ฯ
                       |๔๕๐.๔|   วายเมเถว ปุริโส           น นิพฺพินฺเทยฺย ปณฺฑิโต
                       ปสฺสามิ โวหํ อตฺตานํ    อุทกา ถลมุพฺภตํ ฯ
                       |๔๕๐.๕|   ทุกฺขูปนีโตปิ นโร สปญฺโญ
                       อาสํ น ฉินฺเทยฺย สุขาคมาย
                       พหู หิ ผสฺสา อหิตา หิตา จ
                       อวิตกฺกิตาโร มจฺจุมุปฺปชฺชนฺติ ๒- ฯ
                       |๔๕๐.๖|   อจินฺติตมฺปิ ภวติ          จินฺติตมฺปิ วินสฺสติ
                       น หิ จินฺตามยา โภคา   อิตฺถิยา ปุริสสฺส วา ฯ
     [๔๕๑]        |๔๕๑.๑|   อโปราณํ ๓- วต โภ ราชา   สพฺพภุมฺโม ทิสํปติ
                       นาชฺช นจฺเจ นิสาเมติ          น คีเต กุรุเต มโน ฯ
                       |๔๕๑.๒|   น มิเค นปิ อุยฺยาเน      นปิ หํเส อุทิกฺขติ
                       มูโคว ตุณฺหีมาสีโน       น อตฺถมนุสาสติ ฯ
@เชิงอรรถ:  ม. อาสีเสเถว ฯ   ม. อวิตกฺกิตา มจฺจุมุปพฺพชนฺติ ฯ    สี. ยุ. อปุราณํ ฯ
     [๔๕๒]        |๔๕๒.๑|   สุขกามา รโหสีลา   วคฺคพนฺธา อปารุตา ๑-
                       กสฺส ๒- นุ อชฺช อาราเม      ทหรา วุฑฺฒา จ อจฺฉเร
                       |๔๕๒.๒|   อติกฺกนฺตวนถา ธีรา      นโม เตสํ มเหสินํ
                       เย อุสฺสุกฺกมฺหิ โลกมฺหิ  วิหรนฺติ อนุสฺสุกา
                       |๔๕๒.๓|   เต เฉตฺวา มจฺจุโน ชาลํ  ตนฺตํ ๓- มายาวิโน ทฬฺหํ
                       สนฺทาลยนฺตา ๔- คจฺฉนฺติ     โก เตสํ คติมาปเย ฯ
     [๔๕๓]        |๔๕๓.๑|   กทาหํ มิถิลํ ผีตํ      วิภตฺตํ ภาคโส มิตํ
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ     ตํ กทา ๕- สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๒|   กทาหํ มิถิลํ ผีตํ           วิสาลํ สพฺพโต ปภํ
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ     ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๓|   กทาหํ มิถิลํ ผีตํ           พหุปาการโตรณํ
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ     ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๔|   กทาหํ มิถิลํ ผีตํ           ทฬฺหมฏฺฏาลโกฏฺฐกํ
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ     ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๕|   กทาหํ มิถิลํ ผีตํ           สุวิภตฺตํ มหาปถํ
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ     ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๖|   กทาหํ มิถิลํ ผีตํ           สุวิภตฺตนฺตราปณํ
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ     ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๗|   กทาหํ มิถิลํ ผีตํ           ควสฺสรถปีฬิตํ
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ     ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
@เชิงอรรถ:  ม. วธพนฺธา อปารตา ฯ    สี. ยุ. เกสํ ฯ   ม. ตตํ ฯ   ม. ฉินฺนาลยตฺตา ฯ
@ ม. กุทาสฺสุ ฯ อิโต ปรํ อีทิสเมว ฯ
                       |๔๕๓.๘|   กทาหํ มิถิลํ ผีตํ           อารามวนมาลินึ
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ      ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๙|   กทาหํ มิถิลํ ผีตํ           อุยฺยานวนมาลินึ
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ     ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๑๐|   กทาหํ มิถิลํ ผีตํ          ปาสาทวรมาลินึ
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ      ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๑๑|   กทาหํ มิถิลํ ผีตํ          ติปุรํ ราชพนฺธุนึ
                       มาปิตํ โสมนสฺเสน       เวเทเหน ยสสฺสินา
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ     ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๑๒|   กทาหํ วิเทเห ๑- ผีเต    นิจิเต ธมฺมรกฺขิเต
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ     ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๑๓|   กทาหํ วิเทเห ผีเต        อเชยฺเย ธมฺมรกฺขิเต
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ      ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๑๔|   กทาหํ อนฺเตปุรํ รมฺมํ   วิภตฺตํ ภาคโส มิตํ
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ     ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๑๕|   กทาหํ อนฺเตปุรํ รมฺมํ   สุธามตฺติกเลปนํ
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ    ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๑๖|   กทาหํ อนฺเตปุรํ รมฺมํ  สุจิคนฺธํ มโนรมํ
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ    ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๑๗|   กทาหํ กูฏาคาเร จ    วิภตฺเต ภาคโส มิเต
@เชิงอรรถ:  ม. เวเทเห ฯ อิโต ปรํ อีทิสเมว ฯ
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ         ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๑๘|   กทาหํ กูฏาคาเร จ          สุธามตฺติกเลปเน
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ        ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๑๙|   กทาหํ กูฏาคาเร จ         สุจิคนฺเธ มโนรเม
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ        ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๒๐|   กทาหํ กูฏาคาเร จ          ลิตฺเต จนฺทนโผสิเต
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ        ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๒๑|   กทาหํ สุวณฺณปลฺลงฺเก  โคณเก จิตฺตสนฺถเต
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ       ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๒๒|   กทาหํ มณิปลฺลงฺเก       โคณเก จิตฺตสนฺถเต
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ       ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๒๓|   กทาหํ กปฺปาสโกเสยฺยํ   โขมโกทุมฺพรานิ จ
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ       ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๒๔|   กทาหํ โปกฺขรณี รมฺมา   จากวากปกูชิตา ๑-
                       มณฺฑาลเกหิ สญฺฉนฺนา ปทุมุปฺปลเกหิ จ
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ      ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๒๕|   กทาหํ หตฺถิคุมฺเพ จ      สพฺพาลงฺการภูสิเต
                       สุวณฺณกจฺเฉ มาตงฺเค   เหมกปฺปนิวาสเส
                       |๔๕๓.๒๖|   อารุเฬฺห คามนีเยภิ        โตมรงฺกุสปาณิภิ
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ      ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
@เชิงอรรถ:  ม. จกฺกวากปกูชิตา ฯ
                       |๔๕๓.๒๗|   กทาหํ อสฺสคุมฺเพ จ     สพฺพาลงฺการภูสิเต
                       อาชานีเยว ชาติยา      สินฺธเว สีฆวาหเน
                       |๔๕๓.๒๘|   อารุเฬฺห คามนีเยภิ      อินฺทิยาจาปธาริภิ ๑-
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ     ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๒๙|   กทาหํ รถเสนิโย           สนฺนทฺเธ อุสฺสิตทฺธเช
                       ทีเป อโถปิ เวยฺยคฺเฆ     สพฺพาลงฺการภูสิเต
                       |๔๕๓.๓๐|   อารุเฬฺห คามนีเยภิ       จาปหตฺเถหิ จมฺมิภิ ๒-
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ       ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๓๑|   กทาหํ โสวณฺณรเถ        สนฺนทฺเธ อุสฺสิตทฺธเช
                       ทีเป อโถปิ เวยฺยคฺเฆ     สพฺพาลงฺการภูสิเต
                       |๔๕๓.๓๒|   อารุเฬฺห คามนีเยภิ       จาปหตฺเถหิ จมฺมิภิ
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ      ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๓๓|   กทาหํ สชฺฌุรเถ จ         สนฺนทฺเธ อุสฺสิตทฺธเช
                       ทีเป อโถปิ เวยฺยคฺเฆ      สพฺพาลงฺการภูสิเต
                       |๔๕๓.๓๔|   อารุเฬฺห คามนีเยภิ       จาปหตฺเถหิ จมฺมิภิ
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ       ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๓๕|   กทาหํ อสฺสรเถ จ          สนฺนทฺเธ อุสฺสิตทฺธเช
                       ทีเป อโถปิ เวยฺยคฺเฆ     สพฺพาลงฺการภูสิเต
                       |๔๕๓.๓๖|   อารุเฬฺห คามนีเยภิ       จาปหตฺเถหิ จมฺมิภิ
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ      ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
@เชิงอรรถ:  ม. อิลฺลิยาจาปธาริภิ ฯ   ม. วมฺมิภิ ฯ อิโต ปรํ อีทิสเมว ฯ
                       |๔๕๓.๓๗|   กทาหํ โอฏฺฐรเถ จ       สนฺนทฺเธ อุสฺสิตทฺธเช
                       ทีเป อโถปิ เวยฺยคฺเฆ    สพฺพาลงฺการภูสิเต
                       |๔๕๓.๓๘|    อารุเฬฺห คามนีเยภิ     จาปหตฺเถหิ จมฺมิภิ
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ      ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๓๙|   กทาหํ โคณรเถ จ         สนฺนทฺเธ อุสฺสิตทฺธเช
                       ทีเป อโถปิ เวยฺยคฺเฆ     สพฺพาลงฺการภูสิเต
                       |๔๕๓.๔๐|   อารุเฬฺห คามนีเยภิ       จาปหตฺเถหิ จมฺมิภิ
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ       ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๔๑|   กทาหํ อชรเถ จ           สนฺนทฺเธ อุสฺสิตทฺธเช
                       ทีเป อโถปิ เวยฺยคฺเฆ     สพฺพาลงฺการภูสิเต
                       |๔๕๓.๔๒|   อารุเฬฺห คามนีเยภิ      จาปหตฺเถหิ จมฺมิภิ
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ      ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๔๓|   กทาหํ เมณฺฑรเถ จ      สนฺนทฺเธ อุสฺสิตทฺธเช
                       ทีเป อโถปิ เวยฺยคฺเฆ    สพฺพาลงฺการภูสิเต
                       |๔๕๓.๔๔|   อารุเฬฺห คามนีเยภิ     จาปหตฺเถหิ จมฺมิภิ
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ    ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๔๕|   กทาหํ มิครเถ จ          สนฺนทฺเธ อุสฺสิตทฺธเช
                       ทีเป อโถปิ เวยฺยคฺเฆ   สพฺพาลงฺการภูสิเต
                       |๔๕๓.๔๖|   อารุเฬฺห คามนีเยภิ     จาปหตฺเถหิ จมฺมิภิ
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ    ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๔๗|   กทาหํ หตฺถาโรเห จ     สพฺพาลงฺการภูสิเต
                       นีลจมฺมธเร สูเร           โตมรงฺกุสปาณิโน
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ      ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๔๘|   กทาหํ อสฺสาโรเห จ     สพฺพาลงฺการภูสิเต
                       นีลจมฺมธเร สูเร           อินฺทิยาจาปธาริโน ๑-
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ     ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๔๙|   กทาหํ รถาโรเห จ        สพฺพาลงฺการภูสิเต
                       นีลจมฺมธเร สูเร           จาปหตฺเถ กลาปิโน ๒-
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ      ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๕๐|   กทาหํ ธนุคฺคเห จ       สพฺพาลงฺการภูสิเต
                       นีลจมฺมธเร สูเร           จาปหตฺเถ กลาปิโน ๒-
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ     ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๕๑|   กทาหํ ราชปุตฺเต จ      สพฺพาลงฺการภูสิเต
                       จิตฺรจมฺมธเร ๓- สูเร    กญฺจนาเวฬุธาริโน ๔-
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ     ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๕๒|   กทาหํ อริยคเณ        วตฺถวนฺเต ๕- อลงฺกเต
                       หริจนฺทนลิตฺตงฺเค      กาสิกุตฺตมธาริโน ๖-
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ   ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๕๓|   กทาหํ อมจฺจคเณ    สพฺพาลงฺการภูสิเต
                       ปีตจมฺมธเร สูเร       ปุรโต คจฺฉมาลิโน ๗-
@เชิงอรรถ:  ม. อิลฺลิยาจาปธาริเน ฯ    ม. กลาปิเน ฯ   ม. จิตฺรวมฺมธเร ฯ  ๔-๖ ม. ...
@ธาริเน ฯ   ม. วตวนฺเต ฯ   ม. คจฺฉมาลิเน ฯ
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ     ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๕๔|   กทาหํ สตฺตสตา ภริยา  สพฺพาลงฺการภูสิตา
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ       ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๕๕|   กทาหํ สตฺตสตา ภริยา   สุสญฺญา ตนุมชฺฌิมา
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ        ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๕๖|   กทาหํ สตฺตสตา ภริยา   อสฺสวา ปิยภาณินี
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ        ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๕๗|   กทาหํ สตปลกํสํ           โสวณฺณํ สตราชิกํ
                       ปหาย ปพฺพชิสฺสามิ        ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๕๘|   กทา สุ มํ หตฺถิคุมฺพา     สพฺพาลงฺการภูสิตา
                       สุวณฺณกจฺฉา มาตงฺคา    เหมกปฺปนิวาสสา
                       |๔๕๓.๕๙|   อารุฬฺหา คามนีเยภิ       โตมรงฺกุสปาณิภิ
                       ยนฺตํ มํ นานุยิสฺสนฺติ      ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๖๐|   กทา สุ มํ อสฺสคุมฺพา      สพฺพาลงฺการภูสิตา
                       อาชานียาว ชาติยา         สินฺธวา สีฆวาหนา
                       |๔๕๓.๖๑|   อารุฬฺหา คามนีเยภิ         อินฺทิยาจาปธาริภิ
                       ยนฺตํ มํ นานุยิสฺสนฺติ         ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๖๒|   กทา สุ มํ รถเสนิโย          สนฺนทฺธา อุสฺสิตทฺธชา
                       ทีปา อโถปิ เวยฺยคฺฆา       สพฺพาลงฺการภูสิตา
                       |๔๕๓.๖๓|   อารุฬฺหา คามนีเยภิ         จาปหตฺเถหิ จมฺมิภิ
                       ยนฺตํ มํ นานุยิสฺสนฺติ      ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๖๔|   กทา สุ มํ สุวณฺณรถา     สนฺนทฺธา อุสฺสิตทฺธชา
                       ทีปา อโถปิ เวยฺยคฺฆา    สพฺพาลงฺการภูสิตา
                       |๔๕๓.๖๕|   อารุฬฺหา คามนีเยภิ        จาปหตฺเถหิ จมฺมิภิ
                       ยนฺตํ มํ นานุยิสฺสนฺติ        ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๖๖|   กทา สุ มํ สชฺฌุรถา         สนฺนทฺธา อุสฺสิตทฺธชา
                       ทีปา อโถปิ เวยฺยคฺฆา      สพฺพาลงฺการภูสิตา
                       |๔๕๓.๖๗|   อารุฬฺหา คามนีเยภิ      จาปหตฺเถหิ จมฺมิภิ
                       ยนฺตํ มํ นานุยิสฺสนฺติ     ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๖๘|   กทา สุ มํ อสฺสรถา          สนฺนทฺธา อุสฺสิตทฺธชา
                       ทีปา อโถปิ เวยฺยคฺฆา      สพฺพาลงฺการภูสิตา
                       |๔๕๓.๖๙|   อารุฬฺหา คามนีเยภิ        จาปหตฺเถหิ จมฺมิภิ
                       ยนฺตํ มํ นานุยิสฺสนฺติ        ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๗๐|   กทา สุ มํ โอฏฺฐรถา        สนฺนทฺธา อุสฺสิตทฺธชา
                       ทีปา อโถปิ เวยฺยคฺฆา      สพฺพาลงฺการภูสิตา
                       |๔๕๓.๗๑|    อารุฬฺหา คามนีเยภิ        จาปหตฺเถหิ จมฺมิภิ
                       ยนฺตํ มํ นานุยิสฺสนฺติ        ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๗๒|   กทา สุ มํ โคณรถา          สนฺนทฺธา อุสฺสิตทฺธชา
                       ทีปา อโถปิ เวยฺยคฺฆา      สพฺพาลงฺการภูสิตา
                       |๔๕๓.๗๓|   อารุฬฺหา คามนีเยภิ         จาปหตฺเถหิ จมฺมิภิ
                       ยนฺตํ มํ นานุยิสฺสนฺติ         ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๗๔|   กทา สุ มํ อชรถา            สนฺนทฺธา อุสฺสิตทฺธชา
                       ทีปา อโถปิ เวยฺยคฺฆา      สพฺพาลงฺการภูสิตา
                       |๔๕๓.๗๕|   อารุฬฺหา คามนีเยภิ        จาปหตฺเถหิ จมฺมิภิ
                       ยนฺตํ มํ นานุยิสฺสนฺติ        ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๗๖|   กทา สุ มํ เมณฺฑรถา        สนฺนทฺธา อุสฺสิตทฺธชา
                       ทีปา อโถปิ เวยฺยคฺฆา       สพฺพาลงฺการภูสิตา
                       |๔๕๓.๗๗|   อารุฬฺหา คามนีเยภิ          จาปหตฺเถหิ จมฺมิภิ
                       ยนฺตํ มํ นานุยิสฺสนฺติ         ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๗๘|   กทา สุ มํ มิครถา             สนฺนทฺธา อุสฺสิตทฺธชา
                       ทีปา อโถปิ เวยฺยคฺฆา       สพฺพาลงฺการภูสิตา
                       |๔๕๓.๗๙|   อารุฬฺหา คามนีเยภิ          จาปหตฺเถหิ จมฺมิภิ
                       ยนฺตํ มํ นานุยิสฺสนฺติ         ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๘๐|   กทา สุ มํ หตฺถาโรหา        สพฺพาลงฺการภูสิตา
                       นีลจมฺมธรา สูรา             โตมรงฺกุสปาณิโน
                       ยนฺตํ มํ นานุยิสฺสนฺติ        ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๘๑|   กทา สุ มํ อสฺสาโรหา        สพฺพาลงฺการภูสิตา
                       นีลจมฺมธรา สูรา              อินฺทิยาจาปธาริโน
                       ยนฺตํ มํ นานุยิสฺสนฺติ          ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๘๒|   กทา สุ มํ รถาโรหา           สพฺพาลงฺการภูสิตา
                       นีลจมฺมธรา สูรา               จาปหตฺถา กลาปิโน
                       ยนฺตํ มํ นานุยิสฺสนฺติ          ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๘๓|   กทา สุ มํ ธนุคฺคหา           สพฺพาลงฺการภูสิตา
                       นีลจมฺมธรา สูรา              จาปหตฺถา กลาปิโน
                       ยนฺตํ มํ นานุยิสฺสนฺติ         ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๘๔|   กทา สุ มํ ราชปุตฺตา        สพฺพาลงฺการภูสิตา
                       จิตฺรจมฺมธรา สูรา            กญฺจนาเวฬธาริโน
                       ยนฺตํ มํ นานุยิสฺสนฺติ        ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๘๕|   กทา สุ มํ อริยคณา         วตฺถวนฺตา ๑- อลงฺกตา
                       หริจนฺทนลิตฺตงฺคา          กาสิกุตฺตมธาริโน
                       ยนฺตํ มํ นานุยิสฺสนฺติ       ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๘๖|   กทา สุ มํ อมจฺจคณา     สพฺพาลงฺการภูสิตา
                       ปีตจมฺมธรา สูรา            ปุรโต คจฺฉมาลินี ๒-
                       ยนฺตํ มํ นานุยิสฺสนฺติ       ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๘๗|   กทา สุ มํ สตฺตสตา       ภริยา สพฺพาลงฺการภูสิตา
                       ยนฺตํ มํ นานุยิสฺสนฺติ      ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๘๘|   กทา สุ มํ สตฺตสตา ภริยา  สุสญฺญา ตนุมชฺฌิมา
                       ยนฺตํ มํ นานุยิสฺสนฺติ         ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๘๙|   กทา สุ มํ สตฺตสตา ภริยา อสฺสวา ปิยภาณินี
                       ยนฺตํ มํ นานุยิสฺสนฺติ       ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
@เชิงอรรถ:  ม. วตวนฺตา ฯ    ม. คจฺฉมาลิโน ฯ
                       |๔๕๓.๙๐|   กทาหํ ปตฺตํ คเหตฺวาน    มุณฺโฑ สงฺฆาฏิปารุโต
                       ปิณฺฑิกาย จริสฺสามิ       ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๙๑|   กทาหํ ปํสุกูลานํ            อุชฺฌิตานํ มหาปเถ
                       สงฺฆาฏึ ธารยิสฺสามิ        ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๙๒|   กทาหํ สตฺตาหํ เมเฆ ๑- โอวุฏฺเฐ อลฺลจีวโร
                       ปิณฺฑิกาย จริสฺสามิ      ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๙๓|   กทาหํ สพฺพณฺหํ ๒- คนฺตฺวา  รุกฺขา รุกฺขํ วนา วนํ
                       อนเปกฺโข จริสฺสามิ ๓-   ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๙๔|   กทาหํ คิริทุคฺเคสุ          ปหีนภยเภรโว
                       อทุติโย คมิสฺสามิ ๔-     ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๙๕|   กทาหํ วีณรุชฺชโกว ๕-   สตฺตตนฺตึ มโนรมํ
                       จิตฺตํ อุชุํ กริสฺสามิ         ตํ กทา สุ ภวิสฺสติ ฯ
                       |๔๕๓.๙๖|   กทาหํ รถกาโรว           ปริกนฺตํ อุปาหนํ
                       กามสํโยชเน เฉจฺฉํ       เย ทิพฺเพ เย จ มานุเส ฯ
     [๔๕๔]        |๔๕๔.๑|   ตา จ สตฺตสตา ภริยา   สพฺพาลงฺการภูสิตา
                       พาหา ปคฺคยฺห ปกฺกนฺทุํ   กสฺมา โน วิชหิสฺสสิ ฯ
                       |๔๕๔.๒|   ตา จ สตฺตสตา ภริยา        สุสญฺญา ตนุมชฺฌิมา
                       พาหา ปคฺคยฺห ปกฺกนฺทุํ    กสฺมา โน วิชหิสฺสสิ ฯ
                       |๔๕๔.๓|   ตา จ สตฺตสตา ภริยา        อสฺสวา ปิยภาณินี
                       พาหา ปคฺคยฺห ปกฺกนฺทุํ    กสฺมา โน วิชหิสฺสสิ ฯ
@เชิงอรรถ:  ม. สตฺตาหสมฺเมเฆ ฯ   สี. ม. สพฺพหํ ฐานํ ฯ ยุ. สพฺพาหํ ฐานํ ฯ
@ ม. คมิสฺสามิ ฯ สี. ยุ. วิหริสฺสามิ ฯ   สี. ยุ. วิหริสฺสามิ ฯ
@ ม. วีณํว รุชฺชโก ฯ
                       |๔๕๔.๔|   ตา จ สตฺตสตา ภริยา        สพฺพาลงฺการภูสิตา
                       หิตฺวา สมฺปทวี ๑- ราชา     ปพฺพชฺชาย ปุรกฺขิโต ฯ
                       |๔๕๔.๕|   ตา จ สตฺตสตา ภริยา        สุสญฺญา ตนุมชฺฌิมา
                       หิตฺวา สมฺปทวี ๑- ราชา     ปพฺพชฺชาย ปุรกฺขิโต ฯ
                       |๔๕๔.๖|   ตา จ สตฺตสตา ภริยา        อสฺสวา ปิยภาณินี
                       หิตฺวา สมฺปทวี ๑- ราชา     ปพฺพชฺชาย ปุรกฺขิโต ฯ
                       |๔๕๔.๗|   หิตฺวา สตปลฺลกํสํ             โสวณฺณํ สตราชิกํ
                       อคฺคหิ มตฺติกาปตฺตํ           ตํ ทุติยาภิเสจนํ ฯ
     [๔๕๕]        |๔๕๕.๑|   เภสฺมา อคฺคิสมา ชาลา    โกสา ฑยฺหนฺติ ภาคโส
                       รชตํ ชาตรูปญฺจ               มุตฺตา เวฬุริยา พหู
                       |๔๕๕.๒|   มณโย สงฺขมุตฺตา จ          วตฺถกํ ๒- หริจนฺทนํ
                       อชินํ ทนฺตภณฺฑญฺจ         โลหํ กาฬายสํ พหุํ
                       เอหิ ราช นิวตฺตสฺสุ            มา เต ตํ วินสฺสา ๓- ธนํ ฯ
     [๔๕๖]        สุสุขํ วต ชีวาม                    เยสนฺโน นตฺถิ กิญฺจนํ
                       มิถิลาย ฑยฺหมานาย            น เม กิญฺจิ อฑยฺหถ ฯ
     [๔๕๗]        อฏวิโย สมุปฺปนฺนา             รฏฺฐํ วิทฺธํสยนฺติ เต
                       เอหิ ราช นิวตฺตสฺสุ                มา รฏฺฐํ วินสฺสา ๓- อิทํ ฯ
     [๔๕๘]        |๔๕๘.๑|   สุสุขํ วต ชีวาม     เยสนฺโน นตฺถิ กิญฺจนํ
                       รฏฺเฐ วิลุมฺปมานมฺหิ           น เม กิญฺจิ อหารถ
@เชิงอรรถ:  สี. สมฺปทฺทยี ฯ ม. สมฺปทฺทวี ฯ   ม. วตฺถิกํ ฯ   ม. วินสา ฯ
                       |๔๕๘.๒|   สุสุขํ วต ชีวาม         เยสนฺโน นตฺถิ กิญฺจนํ
                       ปีติภกฺขา ภวิสฺสาม   เทวา อาภสฺสรา ยถา ฯ
     [๔๕๙]        กิเมฺหโส มหโต โฆโส           กา นุ คาเมว กีฬิยา
                       สมณ เตฺวว ปุจฺฉามิ              กตฺเถโสภิสโฏ ชโน ฯ
     [๔๖๐]        มมํ โอหาย คจฺฉนฺตํ             เอตฺเถโสภิสโฏ ชโน
                       สีมาติกฺกมนํ ยนฺตํ                 มุนิโมนสฺส ปตฺติยา
                       มิสฺสํ นนฺทีหิ คจฺฉนฺตํ             กึ ชานมนุปุจฺฉสิ ฯ
     [๔๖๑]        มาสฺสุ ติณฺโณ อมญฺญิตฺโถ ๑-  สรีรํ ธารยํ อิมํ
                       อตีรเณยฺยมิทํ กมฺมํ               พหู หิ ปริปนฺถโย ฯ
     [๔๖๒]        โก นุ เม ปริปนฺถสฺส            มม เอวํวิหาริโน
                       โย เนว ทิฏฺเฐ นาทิฏฺเฐ          กามานมภิปตฺถเย ฯ
     [๔๖๓]        นิทฺทา ตนฺทิ วิชมฺภิตา         อรติ ภตฺตสมฺมโท
                       อาวสนฺติ สรีรฏฺฐา                 พหู หิ ปริปนฺถโย ฯ
     [๔๖๔]        กลฺยาณํ วต มํ ภวํ              พฺราหฺมณ อนุสาสสิ
                       พฺราหฺมณ เตฺวว ปุจฺฉามิ        โก นุ ตฺวมสิ มาริส ฯ
     [๔๖๕]        |๔๖๕.๑|   นารโท อิติ นาเมน   กสฺสโป อิติ มํ วิทู
                       โภโต สงฺกาเส อาคจฺฉึ     สาธุ สพฺภิ สมาคโม ฯ
                       |๔๖๕.๒|   ตสฺส เต สพฺโพ อานนฺโท  วิหาโร อุปวตฺตตุ
                       ยทูนํ ตํ ปริปูเรหิ             ขนฺติยา อุปสเมน จ ฯ
      |๔๖๕.๓|   ปสารย สนฺนตญฺจ          อุนฺนตญฺจ ปหารย ๒-
@เชิงอรรถ:  ม. อมญฺญิตฺถ ฯ     ม. ปสารยุ ฯ
                       กมฺมํ วิชฺชญฺจ ธมฺมญฺจ      สกฺกตฺวาน ปริพฺพช ฯ
     [๔๖๖]        |๔๖๖.๑|   พหู หตฺถี จ อสฺเส จ     นคเร ชนปทานิ จ
                       หิตฺวา ชนก ปพฺพชิโต       กปาเล ๑- รติมชฺฌคา
                       |๔๖๖.๒|   กจฺจิ นุ เต ชานปทา        มิตฺตามจฺจา จ ญาตกา
                       ทูภึ อกํสุ ชนก                กสฺมา เต ตํ อรุจฺจถ ฯ
     [๔๖๗]        น มิคาชิน ชาตุจฺเฉ            อหํ กิญฺจิ กุทาจนํ
                       อธมฺเมน ชิเน ญาตึ            น จาปิ ญาตโย มมํ ฯ
     [๔๖๘]        ทิสฺวาน โลกวตฺตนฺตํ                  ขชฺชนฺตํ กทฺทมีกตํ
                       หญฺญเร วชฺฌเร เจตฺถ                ยตฺถ สนฺโน ๒- ปุถุชฺชโน
                       เอตาหํ อุปมํ กตฺวา                    ภิกฺขโกสฺมิ มิคาชิน ฯ
     [๔๖๙]        โก นุ เต ภควา สตฺถา                กสฺเสตํ วจนํ สุจึ ๓-
                       น หิ กปฺปํ วา วิชฺชํ วา                ปจฺจกฺขาย รเถสภ
                       สมณมาหุ วตฺตนฺตํ                   ยถา ทุกฺขสฺสติกฺกโม ฯ
     [๔๗๐]        |๔๗๐.๑|   น มิคาชน ชาตุจฺเฉ      อหํ กิญฺจิ กุทาจนํ
                       สมณํ พฺราหฺมณํ วาปิ       สกฺกตฺวา อนุปาวิสึ ฯ
                       |๔๗๐.๒|   มหตา จานุภาเวน           คจฺฉนฺโต สิริยา ชลํ
                       คียมาเนสุ คีเตสุ             วชฺชมาเนสุ วคฺคุสุ
                       |๔๗๐.๓|   ตูริยตาลิตสงฺฆุฏฺเฐ ๔-      สมฺมตาลสมาหิเต
                       ส มิคาชิน มทฺทกฺขึ           ผลึ อมฺพํ ติโรจฺฉทํ
                       ตุทมานํ ๕- มนุสฺเสหิ        ผลกาเมหิ ชนฺตุภิ
@เชิงอรรถ:  สี. ยุ. กปลฺเล ฯ   สี. สตฺโต ฯ   ม. สุจิ ฯ   ม. ตูริยตาฬสงฺฆุฏฺเฐ ฯ
@ สี. ตุชฺชมานํ ฯ ม. หญฺญมานํ ฯ ยุ. ตทฺทมานํ ฯ
                       |๔๗๐.๔|   โส โขหตํ สิรึ หิตฺวา           โอโรหิตฺวา มิคาชิน
                       มูลํ อมฺพสฺสุปาคญฺฉึ         ผลิโน นิปฺผลสฺส จ
                       |๔๗๐.๕|   ผลึ อมฺพํ หตํ ทิสฺวา           วิทฺธสฺตํ วินลีกตํ ๑-
                       อเถกํ อิตรํ อมฺพํ              นีโลภาสํ มโนรมํ
                       |๔๗๐.๖|   เอวเมว นูนเมฺหปิ              อิสฺสเร พหุกณฺฏเก
                       อมิตฺตา โน วธิสฺสนฺติ         ยถา อมฺโพ ผลี หโต
                       |๔๗๐.๗|   อชินมฺหิ หญฺญเต ทีปิ       นาโค ทนฺเตหิ หญฺญติ
                       ธนมฺหิ ธนิโน หนฺติ           อนิเกตมสนฺถวํ
                       ผลี อมฺโพ อผโล จ           เต สตฺถาโร อุโภ มม ฯ
     [๔๗๑]        |๔๗๑.๑|   สพฺโพ ชโน สพฺยาธิโต ๒-   ราชา ปพฺพชิโต อิติ
                       หตฺถาโรหา อนีกฏฺฐา     รถิกา ปตฺติการกา
                       |๔๗๑.๒|   อสฺสาสยิตฺวา ชนตํ         ฐปยิตฺวา ปฏิจฺฉทํ
                       ปุตฺตํ รชฺเช ฐเปตฺวาน      อถ ปจฺฉา ปพฺพชิสฺสสิ ฯ
     [๔๗๒]        จตฺตา มยา ชานปทา                 มิตฺตามจฺจา จ ญาตกา
                       สนฺติ ปุตฺตา วิเทหานํ                   ทีฆาวุ รฏฺฐวฑฺฒโน
                       เต รชฺชํ การยิสฺสนฺติ                     มิถิลายํ ปชาปติ ฯ


             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๒๘ หน้าที่ ๑๕๓-๑๘๒. https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=28&item=394&items=79&mode=bracket              อ่านโดยใช้เนื้อความเป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :- https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=28&item=394&items=79              อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :- https://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=28&item=394&items=79&mode=bracket              อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :- https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=28&item=394&items=79&mode=bracket              ศึกษาอรรถกถาชาดกนี้ได้ที่ :- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=28&i=394              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๘ https://84000.org/tipitaka/read/?index_28 https://84000.org/tipitaka/english/?index_28

อ่านหัวข้อแรกอ่านหัวข้อที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหัวข้อถัดไปอ่านหัวข้อสุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๙. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]