พระไตรปิฎกเล่มที่ ๒ ภาษาบาลี อักษรไทย
พระวินัยปิฎกเล่มที่ ๒ วินย. มหาวิภงฺโค (๒)

                               ทุติยสิกฺขาปทํ
     [๑๘๒]   เตน  สมเยน  พุทฺโธ  ภควา  สาวตฺถิยํ  วิหรติ เชตวเน
อนาถปิณฺฑิกสฺสาราเม    ฯ    เตน   โข   ปน   สมเยน   ฉพฺพคฺคิยา
ภิกฺขู   เปสเลหิ  ภิกฺขูหิ  สทฺธึ  ภณฺฑนฺตา  ๑-  เปสเล  ภิกฺขู  โอมสนฺติ
ชาติยาปิ    นาเมนปิ   โคตฺเตนปิ   กมฺเมนปิ   สิปฺเปนปิ   อาพาเธนปิ
ลิงฺเคนปิ    กิเลเสนปิ    อาปตฺติยาปิ   หีเนนปิ   อกฺโกเสน   ขุํเสนฺติ
วมฺเภนฺติ   ฯ   เย   เต   ภิกฺขู   อปฺปิจฺฉา   ฯเปฯ  เต  อุชฺฌายนฺติ
ขียนฺติ   วิปาเจนฺติ   กถํ  หิ  นาม  ฉพฺพคฺคิยา  ภิกฺขู  เปสเลหิ  ภิกฺขูหิ
สทฺธึ   ภณฺฑนฺตา   เปสเล   ภิกฺขู   โอมสิสฺสนฺติ   ชาติยาปิ   นาเมนปิ
โคตฺเตนปิ   กมฺเมนปิ   สิปฺเปนปิ   อาพาเธนปิ   ลิงฺเคนปิ   กิเลเสนปิ
อาปตฺติยาปิ หีเนนปิ อกฺโกเสน ขุํเสสฺสนฺติ วมฺเภสฺสนฺตีติ ฯ
     {๑๘๒.๑}   อถโข  เต  ภิกฺขู  ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ สจฺจํ
กิร   ตุเมฺห  ภิกฺขเว  เปสเลหิ  ภิกฺขูหิ  สทฺธึ  ภณฺฑนฺตา  เปสเล  ภิกฺขู
โอมสถ    ชาติยาปิ    นาเมนปิ    โคตฺเตนปิ    กมฺเมนปิ   สิปฺเปนปิ
อาพาเธนปิ   ลิงฺเคนปิ   กิเลเสนปิ   อาปตฺติยาปิ   หีเนนปิ  อกฺโกเสน
ขุํเสถ  วมฺเภถาติ  ฯ  สจฺจํ  ภควาติ  ฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา กถํ หิ นาม
ตุเมฺห    โมฆปุริสา    เปสเลหิ   ภิกฺขูหิ   สทฺธึ   ภณฺฑนฺตา   เปสเล
ภิกฺขู   โอมสิสฺสถ   ชาติยาปิ   ฯเปฯ   หีเนนปิ   อกฺโกเสน  ขุํเสสฺสถ
@เชิงอรรถ: ๑ ยุ. ภณฺเฑนฺตา ฯ เอวมุปริปิ ฯ
วมฺเภสฺสถ   เนตํ   โมฆปุริสา   อปฺปสนฺนานํ   วา  ปสาทาย  ปสนฺนานํ
วา   ภิยฺโยภาวาย   ฯเปฯ   วิครหิตฺวา   ธมฺมึ   กถํ   กตฺวา   ภิกฺขู
อามนฺเตสิ ฯ
     [๑๘๓]   ภูตปุพฺพํ  ภิกฺขเว  ตกฺกสิลายํ  ๑-  อญฺญตรสฺส พฺราหฺมณสฺส
นนฺทิวิสาโล  นาม  พลิพทฺโท  ๒-  อโหสิ  ฯ  อถโข ภิกฺขเว นนฺทิวิสาโล
พลิพทฺโท   ตํ   พฺราหฺมณํ   เอตทโวจ   คจฺฉ  ตฺวํ  พฺราหฺมณ  เสฏฺฐินา
สทฺธึ    สหสฺเสน   อพฺภุทํ   ๓-   กโรหิ   มยฺหํ   พลิพทฺโท   สกฏสตํ
อติพทฺธํ   ปวฏฺเฏสฺสตีติ   ฯ  อถโข  ภิกฺขเว  โส  พฺราหฺมโณ  เสฏฺฐินา
สทฺธึ   สหสฺเสน   อพฺภุทํ   อกาสิ   มยฺหํ   พลิพทฺโท  สกฏสตํ  อติพทฺธํ
ปวฏฺเฏสฺสตีติ    ฯ    อถโข    ภิกฺขเว    โส   พฺราหฺมโณ   สกฏสตํ
อติพนฺธิตฺวา   นนฺทิวิสาลํ   พลิพทฺทํ   ยุญฺชิตฺวา   เอตทโวจ   อญฺฉ  ๔-
กูฏ วหสฺสุ กูฏาติ ฯ
     {๑๘๓.๑}   อถโข  ภิกฺขเว นนฺทิวิสาโล พลิพทฺโท ตตฺเถว อฏฺฐาสิ ฯ
อถโข  ภิกฺขเว  โส  พฺราหฺมโณ  สหสฺเสน  ปราชิโต  ปชฺฌายิ  ฯ อถโข
ภิกฺขเว   นนฺทิวิสาโล   พลิพทฺโท   ตํ  พฺราหฺมณํ  เอตทโวจ  กิสฺส  ตฺวํ
พฺราหฺมณ   ปชฺฌายสีติ   ฯ   ตถา   หิ   ปนาหํ   โภ  ตยา  สหสฺเสน
ปราชิโตติ  ฯ  กิสฺส  ปน  มํ  ตฺวํ  พฺราหฺมณ  อกูฏํ  กูฏวาเทน  ปาเปสิ
คจฺฉ   ตฺวํ   พฺราหฺมณ  เสฏฺฐินา  สทฺธึ  ทฺวีหิ  สหสฺเสหิ  อพฺภุทํ  กโรหิ
มยฺหํ    พลิพทฺโท    สกฏสตํ   อติพทฺธํ   ปวฏฺเฏสฺสตีติ   มา   จ   มํ
อกูฏํ   กูฏวาเทน   ปาเปสีติ   ฯ   อถโข   ภิกฺขเว   โส  พฺราหฺมโณ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ตกฺกสีลายํ ฯ  ๒ ม. พลีพทฺโท ฯ สี. พลิวทฺโท ฯ เอวมุปริปิ ฯ
@๓ ม. อพฺภุตํ ฯ เอวมุปริปิ ฯ  ๔ ม. คจฺฉ ฯ
เสฏฺฐินา   สทฺธึ   ทฺวีหิ   สหสฺเสหิ   อพฺภุทํ   อกาสิ   มยฺหํ  พลิพทฺโท
สกฏสตํ   อติพทฺธํ   ปวฏฺเฏสฺสตีติ   ฯ  อถโข  ภิกฺขเว  โส  พฺราหฺมโณ
สกฏสตํ    อติพนฺธิตฺวา    นนฺทิวิสาลํ   พลิพทฺทํ   ยุญฺชิตฺวา   เอตทโวจ
อญฺฉ    ภทฺร   วหสฺสุ   ภทฺราติ   ฯ   อถโข   ภิกฺขเว   นนฺทิวิสาโล
พลิพทฺโท สกฏสตํ อติพทฺธํ ปวฏฺเฏสิ ฯ
     [๑๘๔]   มนาปเมว ภาเสยฺย     นามนาปํ กุทาจนํ
          มนาปํ ภาสมานสฺส      ครุภารํ อุทพฺพหิ
          ธนญฺจ นํ อลพฺเภสิ ๑-   เตน จตฺตมโน อหูติ ฯ
     [๑๘๕]   ตทาปิ   เม  ภิกฺขเว  อมนาปา  ขุํสนา  วมฺภนา  กิมงฺคํ
ปเนตรหิ    มนาปา    ภวิสฺสติ    ขุํสนา    วมฺภนา   เนตํ   ภิกฺขเว
อปฺปสนฺนานํ   วา   ปสาทาย   ฯเปฯ   เอวญฺจ   ปน   ภิกฺขเว   อิมํ
สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ
     {๑๘๕.๑}   โอมสวาเท ปาจิตฺติยนฺติ ฯ
     [๑๘๖]   โอมสวาโท   นาม  ทสหิ  อากาเรหิ  โอมสติ  ชาติยาปิ
นาเมนปิ    โคตฺเตนปิ   กมฺเมนปิ   สิปฺเปนปิ   อาพาเธนปิ   ลิงฺเคนปิ
กิเลเสนปิ อาปตฺติยาปิ อกฺโกเสนปิ ฯ
     [๑๘๗]   ชาติ   นาม   เทฺว  ชาติโย  หีนา  จ  ชาติ  อุกฺกฏฺฐา
จ   ชาติ   ฯ   หีนา  นาม  ชาติ  จณฺฑาลชาติ  เวณชาติ  เนสาทชาติ
รถการชาติ   ปุกฺกุสชาติ  เอสา  หีนา  นาม  ชาติ  ฯ  อุกฺกฏฺฐา  นาม
ชาติ ขตฺติยชาติ พฺราหฺมณชาติ เอสา อุกฺกฏฺฐา นาม ชาติ ฯ
     [๑๘๘]   นามํ   นาม   เทฺว   นามานิ  หีนญฺจ  นามํ  อุกฺกฏฺฐญฺจ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. อลาเภสิ ฯ
นามํ   ฯ   หีนํ   นาม   นามํ   อวกณฺณกํ  ชวกณฺณกํ  ธนิฏฺฐกํ  สวิฏฺฐกํ
กุลวฑฺฒกํ   เตสุ   เตสุ   วา   ปน   ชนปเทสุ   โอญฺญาตํ   อวญฺญาตํ
หีฬิตํ   ปริภูตํ  อจิตีกตํ  ๑-  เอตํ  หีนํ  นาม  นามํ  ฯ  อุกฺกฏฺฐํ  นาม
นามํ   พุทฺธปฏิสํยุตฺตํ   ธมฺมปฏิสํยุตฺตํ   สงฺฆปฏิสํยุตฺตํ   เตสุ   เตสุ  วา
ปน    ชนปเทสุ    อโนญฺญาตํ   อนวญฺญาตํ   อหีฬิตํ   อปริภูตํ   จิตีกตํ
เอตํ อุกฺกฏฺฐํ นาม นามํ ฯ
     [๑๘๙]   โคตฺตํ  นาม  เทฺว  โคตฺตานิ  หีนญฺจ  โคตฺตํ  อุกฺกฏฺฐญฺจ
โคตฺตํ  ฯ  หีนํ  นาม  ภารทฺวาชโคตฺตํ  เตสุ  เตสุ  วา  ปน  ชนปเทสุ
โอญฺญาตํ    อวญฺญาตํ    หีฬิตํ   ปริภูตํ   อจิตีกตํ   เอตํ   หีนํ   นาม
โคตฺตํ   ฯ   อุกฺกฏฺฐํ   นาม   โคตฺตํ   โคตมโคตฺตํ   โมคฺคลฺลานโคตฺตํ
กจฺจายนโคตฺตํ   วาเสฏฺฐโคตฺตํ   ๒-   เตสุ  เตสุ  วา  ปน  ชนปเทสุ
อโนญฺญาตํ    อนวญฺญาตํ    อหีฬิตํ   อปริภูตํ   จิตีกตํ   เอตํ   อุกฺกฏฺฐํ
นาม โคตฺตํ ฯ
     [๑๙๐]   กมฺมํ   นาม   เทฺว   กมฺมานิ  หีนญฺจ  กมฺมํ  อุกฺกฏฺฐญฺจ
กมฺมํ    ฯ   หีนํ   นาม   กมฺมํ   โกฏฺฐกกมฺมํ   ปุปฺผฉฑฺฑกกมฺมํ   เตสุ
เตสุ    วา    ปน   ชนปเทสุ   โอญฺญาตํ   อวญฺญาตํ   หีฬิตํ   ปริภูตํ
อจิตีกตํ  เอตํ  หีนํ  นาม  กมฺมํ  ฯ  อุกฺกฏฺฐํ  นาม  กมฺมํ  กสิ  วณิชฺชา
โครกฺขา   เตสุ   เตสุ   วา   ปน   ชนปเทสุ  อโนญฺญาตํ  อนวญฺญาตํ
อหีฬิตํ อปริภูตํ จิตีกตํ เอตํ อุกฺกฏฺฐํ นาม กมฺมํ ฯ
     [๑๙๑]   สิปฺปํ   นาม   เทฺว   สิปฺปานิ  หีนญฺจ  สิปฺปํ  อุกฺกฏฺฐญฺจ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. อจิตฺตีกตํ ฯ เอวมุปริปิ ฯ  ๒ ม. กจฺจานโคตฺตํ วาสิฏฺฐโคตฺตํ ฯ เอวมุปริปิ ฯ
สิปฺปํ   ฯ   หีนํ   นาม  สิปฺปํ  นฬการสิปฺปํ  กุมฺภการสิปฺปํ  เปสการสิปฺปํ
จมฺมการสิปฺปํ   นหาปิตสิปฺปํ   เตสุ  เตสุ  วา  ปน  ชนปเทสุ  โอญฺญาตํ
อวญฺญาตํ   หีฬิตํ   ปริภูตํ  อจิตีกตํ  เอตํ  หีนํ  นาม  สิปฺปํ  ฯ  อุกฺกฏฺฐํ
นาม  สิปฺปํ  มุทฺธา  ๑-  คณนา  เลขา  เตสุ  เตสุ  วา  ปน ชนปเทสุ
อโนญฺญาตํ    อนวญฺญาตํ    อหีฬิตํ   อปริภูตํ   จิตีกตํ   เอตํ   อุกฺกฏฺฐํ
นาม สิปฺปํ ฯ
     [๑๙๒]   สพฺเพปิ  อาพาธา  หีนา  นาม  อปิจ  มธุเมโห  อาพาโธ
อุกฺกฏฺโฐ ฯ
     [๑๙๓]   ลิงฺคํ   นาม   เทฺว   ลิงฺคานิ  หีนญฺจ  ลิงฺคํ  อุกฺกฏฺฐญฺจ
ลิงฺคํ   ฯ   หีนํ   นาม   ลิงฺคํ   อติทีฆํ   อติรสฺสํ  อติกณฺหํ  อจฺโจทาตํ
เอตํ   หีนํ   นาม   ลิงฺคํ  ฯ  อุกฺกฏฺฐํ  นาม  ลิงฺคํ  นาติทีฆํ  นาติรสฺสํ
นาติกณฺหํ นาจฺโจทาตํ เอตํ อุกฺกฏฺฐํ นาม ลิงฺคํ ฯ
     [๑๙๔]   สพฺเพปิ กิเลสา หีนา ฯ
     [๑๙๕]   สพฺพาปิ   อาปตฺติโย   หีนา  อปิจ  โสตาปตฺติ  สมาปตฺติ
อุกฺกฏฺฐา ฯ
     [๑๙๖]   อกฺโกโส   นาม   เทฺว   อกฺโกสา  หีโน  จ  อกฺโกโส
อุกฺกฏฺโฐ    จ    อกฺโกโส   ฯ   หีโน   นาม   อกฺโกโส   โอฏฺโฐสิ
เมณฺโฑสิ      โคโณสิ     คทฺรโภสิ     ติรจฺฉานคโตสิ     เนรยิโกสิ
นตฺถิ   ตุยฺหํ   สุคติ   ทุคฺคติเยว   ตุยฺหํ   ปาฏิกงฺขาติ   ยกาเรน  วา
ภกาเรน   วา   กาฏโกฏจิกาย  วา  เอโส  หีโน  นาม  อกฺโกโส  ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. มุทฺทา ฯ เอวมุปริปิ ฯ
อุกฺกฏฺโฐ   นาม   อกฺโกโส   ปณฺฑิโตสิ  พฺยตฺโตสิ  เมธาวีสิ  พหุสฺสุโตสิ
ธมฺมกถิโกสิ   นตฺถิ   ตุยฺหํ  ทุคฺคติ  สุคติเยว  ตุยฺหํ  ปาฏิกงฺขาติ  เอโส
อุกฺกฏฺโฐ นาม อกฺโกโส ฯ
     [๑๙๗]   อุปสมฺปนฺโน    อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม   ๑-   หีเนน   หีนํ   วเทติ   จณฺฑาลํ   เวณํ  เนสาทํ
รถการํ    ปุกฺกุสํ    จณฺฑาโลสิ    เวโณสิ    เนสาโทสิ    รถกาโรสิ
ปุกฺกุโสสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๑๙๘]   อุปสมฺปนฺโน    อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม   หีเนน   อุกฺกฏฺฐํ   วเทติ  ขตฺติยํ  พฺราหฺมณํ  จณฺฑาโลสิ
เวโณสิ     เนสาโทสิ    รถกาโรสิ    ปุกฺกุโสสีติ    ภณติ    อาปตฺติ
วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๑๙๙]   อุปสมฺปนฺโน    อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม    อุกฺกฏฺเฐน   หีนํ   วเทติ   จณฺฑาลํ   เวณํ   เนสาทํ
รถการํ   ปุกฺกุสํ   ขตฺติโยสิ   พฺราหฺมโณสีติ   ภณติ   อาปตฺติ   วาจาย
วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๒๐๐]   อุปสมฺปนฺโน    อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม    อุกฺกฏฺเฐน    อุกฺกฏฺฐํ    วเทติ    ขตฺติยํ   พฺราหฺมณํ
ขตฺติโยสิ     พฺราหฺมโณสีติ     ภณติ    อาปตฺติ    วาจาย    วาจาย
ปาจิตฺติยสฺส ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ยุ. มงฺกุํ กตฺตุกาโม ฯ เอวมุปริปิ ฯ
     [๒๐๑]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม   หีเนน   หีนํ   วเทติ   อวกณฺณกํ   ชวกณฺณกํ   ธนิฏฺฐกํ
สวิฏฺฐกํ      กุลวฑฺฒกํ     อวกณฺณโกสิ     ชวกณฺณโกสิ     ธนิฏฺฐโกสิ
สวิฏฺฐโกสิ     กุลวฑฺฒโกสีติ    ภณติ    อาปตฺติ    วาจาย    วาจาย
ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๒๐๒]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม    หีเนน    อุกฺกฏฺฐํ    วเทติ   พุทฺธรกฺขิตํ   ธมฺมรกฺขิตํ
สงฺฆรกฺขิตํ     อวกณฺณโกสิ     ชวกณฺณโกสิ    ธนิฏฺฐโกสิ    สวิฏฺฐโกสิ
กุลวฑฺฒโกสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๒๐๓]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม    อุกฺกฏฺเฐน    หีนํ    วเทติ    อวกณฺณกํ    ชวกณฺณกํ
ธนิฏฺฐกํ      สวิฏฺฐกํ     กุลวฑฺฒกํ     พุทฺธรกฺขิโตสิ     ธมฺมรกฺขิโตสิ
สงฺฆรกฺขิโตสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๒๐๔]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม   อุกฺกฏฺเฐน   อุกฺกฏฺฐํ   วเทติ   พุทฺธรกฺขิตํ   ธมฺมรกฺขิตํ
สงฺฆรกฺขิตํ     พุทฺธรกฺขิโตสิ    ธมฺมรกฺขิโตสิ    สงฺฆรกฺขิโตสีติ    ภณติ
อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๒๐๕]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม   หีเนน   หีนํ   วเทติ   โกสิยํ   ภารทฺวาชํ   โกสิโยสิ
ภารทฺวาโชสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๒๐๖]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม    หีเนน    อุกฺกฏฺฐํ    วเทติ    โคตมํ    โมคฺคลฺลานํ
กจฺจายนํ   วาเสฏฺฐํ   ๑-   โกสิโยสิ   ภารทฺวาโชสีติ   ภณติ  อาปตฺติ
วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๒๐๗]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม   อุกฺกฏฺเฐน   หีนํ   วเทติ  โกสิยํ  ภารทฺวาชํ  โคตโมสิ
โมคฺคลฺลาโนสิ     กจฺจายโนสิ     วาเสฏฺโฐสีติ     ภณติ     อาปตฺติ
วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๒๐๘]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม    อุกฺกฏฺเฐน    อุกฺกฏฺฐํ   วเทติ   โคตมํ   โมคฺคลฺลานํ
กจฺจายนํ     วาเสฏฺฐํ     โคตโมสิ     โมคฺคลฺลาโนสิ    กจฺจายโนสิ
วาเสฏฺโฐสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๒๐๙]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม   หีเนน   หีนํ   วเทติ   โกฏฺฐกํ  ปุปฺผฉฑฺฑกํ  โกฏฺฐโกสิ
ปุปฺผฉฑฺฑโกสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๒๑๐]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม    หีเนน    อุกฺกฏฺฐํ   วเทติ   กสกํ   วาณิชํ   โครกฺขํ
โกฏฺฐโกสิ    ปุปฺผฉฑฺฑโกสีติ    ภณติ    อาปตฺติ    วาจาย    วาจาย
ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๒๑๑]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
@เชิงอรรถ: ๑ ม. กจฺจานํ วาสิฏฺฐํ ฯ เอวมุปริปิ ฯ
มงฺกุกตฺตุกาโม    อุกฺกฏฺเฐน    หีนํ    วเทติ    โกฏฺฐกํ    ปุปฺผฉฑฺฑกํ
กสโกสิ     วาณิโชสิ     โครกฺโขสีติ     ภณติ    อาปตฺติ    วาจาย
วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๒๑๒]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม   อุกฺกฏฺเฐน   อุกฺกฏฺฐํ   วเทติ   กสกํ   วาณิชํ  โครกฺขํ
กสโกสิ   วาณิโชสิ   โครกฺโขสีติ   ภณติ   อาปตฺติ   วาจาย   วาจาย
ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๒๑๓]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม   หีเนน   หีนํ   วเทติ   นฬการํ   กุมฺภการํ   เปสการํ
จมฺมการํ   นหาปิตํ   นฬกาโรสิ   กุมฺภกาโรสิ  เปสกาโรสิ  จมฺมกาโรสิ
นหาปิโตสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๒๑๔]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม   หีเนน   อุกฺกฏฺฐํ   วเทติ   มุทฺธิกํ   ๑-  คณกํ  เลขกํ
นฬกาโรสิ    กุมฺภกาโรสิ    เปสกาโรสิ    จมฺมกาโรสิ    นหาปิโตสีติ
ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๒๑๕]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม   อุกฺกฏฺเฐน   หีนํ   วเทติ  นฬการํ  กุมฺภการํ  เปสการํ
จมฺมการํ     นหาปิตํ     มุทฺธิโกสิ     คณโกสิ    เลขโกสีติ    ภณติ
อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๒๑๖]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
@เชิงอรรถ: ๑ ม. มุทฺทิกํ ฯ เอวมุปริปิ ฯ
มงฺกุกตฺตุกาโม   อุกฺกฏฺเฐน   อุกฺกฏฺฐํ   วเทติ   มุทฺธิกํ   คณกํ   เลขกํ
มุทฺธิโกสิ    คณโกสิ   เลขโกสีติ   ภณติ   อาปตฺติ   วาจาย   วาจาย
ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๒๑๗]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม   หีเนน   หีนํ   วเทติ   กุฏฺฐิกํ  คณฺฑิกํ  กิลาสิกํ  โสสิกํ
อปมาริกํ   กุฏฺฐิโกสิ   คณฺฑิโกสิ   กิลาสิโกสิ   โสสิโกสิ   อปมาริโกสีติ
ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๒๑๘]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม    หีเนน    อุกฺกฏฺฐํ    วเทติ    มธุเมหิกํ    กุฏฺฐิโกสิ
คณฺฑิโกสิ    กิลาสิโกสิ    โสสิโกสิ    อปมาริโกสีติ    ภณติ   อาปตฺติ
วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๒๑๙]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม    อุกฺกฏฺเฐน   หีนํ   วเทติ   กุฏฺฐิกํ   คณฺฑิกํ   กิลาสิกํ
โสสิกํ   อปมาริกํ   มธุเมหิโกสีติ   ภณติ   อาปตฺติ   วาจาย   วาจาย
ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๒๒๐]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม   อุกฺกฏฺเฐน   อุกฺกฏฺฐํ   วเทติ   มธุเมหิกํ  มธุเมหิโกสีติ
ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๒๒๑]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม    หีเนน    หีนํ    วเทติ   อติทีฆํ   อติรสฺสํ   อติกณฺหํ
อจฺโจทาตํ   อติทีโฆสิ   อติรสฺโสสิ   อติกโณฺหสิ   อจฺโจทาโตสีติ   ภณติ
อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๒๒๒]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม   หีเนน   อุกฺกฏฺฐํ   วเทติ  นาติทีฆํ  นาติรสฺสํ  นาติกณฺหํ
นาจฺโจทาตํ     อติทีโฆสิ    อติรสฺโสสิ    อติกโณฺหสิ    อจฺโจทาโตสีติ
ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๒๒๓]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม   อุกฺกฏฺเฐน   หีนํ   วเทติ   อติทีฆํ   อติรสฺสํ   อติกณฺหํ
อจฺโจทาตํ    นาติทีโฆสิ    นาติรสฺโสสิ   นาติกโณฺหสิ   นาจฺโจทาโตสีติ
ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๒๒๔]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม    อุกฺกฏฺเฐน    อุกฺกฏฺฐํ    วเทติ   นาติทีฆํ   นาติรสฺสํ
นาติกณฺหํ     นาจฺโจทาตํ     นาติทีโฆสิ    นาติรสฺโสสิ    นาติกโณฺหสิ
นาจฺโจทาโตสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๒๒๕]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม    หีเนน    หีนํ   วเทติ   ราคปริยุฏฺฐิตํ   โทสปริยุฏฺฐิตํ
โมหปริยุฏฺฐิตํ    ราคปริยุฏฺฐิโตสิ    โทสปริยุฏฺฐิโตสิ    โมหปริยุฏฺฐิโตสีติ
ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๒๒๖]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม   หีเนน   อุกฺกฏฺฐํ   วเทติ   วีตราคํ   วีตโทสํ  วีตโมหํ
ราคปริยุฏฺฐิโตสิ      โทสปริยุฏฺฐิโตสิ      โมหปริยุฏฺฐิโตสีติ      ภณติ
อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๒๒๗]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม   อุกฺกฏฺเฐน   หีนํ   วเทติ   ราคปริยุฏฺฐิตํ  โทสปริยุฏฺฐิตํ
โมหปริยุฏฺฐิตํ    วีตราโคสิ   วีตโทโสสิ   วีตโมโหสีติ   ภณติ   อาปตฺติ
วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๒๒๘]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม   อุกฺกฏฺเฐน   อุกฺกฏฺฐํ  วเทติ  วีตราคํ  วีตโทสํ  วีตโมหํ
วีตราโคสิ   วีตโทโสสิ   วีตโมโหสีติ   ภณติ  อาปตฺติ  วาจาย  วาจาย
ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๒๒๙]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม   หีเนน   หีนํ  วเทติ  ปาราชิกํ  อชฺฌาปนฺนํ  สงฺฆาทิเสสํ
อชฺฌาปนฺนํ   ถุลฺลจฺจยํ   อชฺฌาปนฺนํ   ปาจิตฺติยํ   อชฺฌาปนฺนํ  ปาฏิเทสนียํ
อชฺฌาปนฺนํ    ทุกฺกฏํ    อชฺฌาปนฺนํ    ทุพฺภาสิตํ   อชฺฌาปนฺนํ   ปาราชิกํ
อชฺฌาปนฺโนสิ    สงฺฆาทิเสสํ    อชฺฌาปนฺโนสิ   ถุลฺลจฺจยํ   อชฺฌาปนฺโนสิ
ปาจิตฺติยํ     อชฺฌาปนฺโนสิ     ปาฏิเทสนียํ     อชฺฌาปนฺโนสิ    ทุกฺกฏํ
อชฺฌาปนฺโนสิ      ทุพฺภาสิตํ      อชฺฌาปนฺโนสีติ     ภณติ     อาปตฺติ
วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๒๓๐]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม    หีเนน    อุกฺกฏฺฐํ    วเทติ    โสตาปนฺนํ   ปาราชิกํ
อชฺฌาปนฺโนสิ    ฯเปฯ    ทุพฺภาสิตํ    อชฺฌาปนฺโนสีติ   ภณติ   อาปตฺติ
วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๒๓๑]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม   อุกฺกฏฺเฐน   หีนํ   วเทติ  ปาราชิกํ  อชฺฌาปนฺนํ  ฯเปฯ
ทุพฺภาสิตํ    อชฺฌาปนฺนํ    โสตาปนฺโนสีติ    ภณติ    อาปตฺติ   วาจาย
วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๒๓๒]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม   อุกฺกฏฺเฐน   อุกฺกฏฺฐํ  วเทติ  โสตาปนฺนํ  โสตาปนฺโนสีติ
ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๒๓๓]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม   หีเนน   หีนํ   วเทติ   โอฏฺฐํ   เมณฺฑํ   โคณํ  คทฺรภํ
ติรจฺฉานคตํ    เนรยิกํ    โอฏฺโฐสิ    เมณฺโฑสิ    โคโณสิ   คทฺรโภสิ
ติรจฺฉานคโตสิ    เนรยิโกสิ   นตฺถิ   ตุยฺหํ   สุคติ   ทุคฺคติเยว   ตุยฺหํ
ปาฏิกงฺขาติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๒๓๔]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม    หีเนน   อุกฺกฏฺฐํ   วเทติ   ปณฺฑิตํ   พฺยตฺตํ   เมธาวึ
พหุสฺสุตํ     ธมฺมกถิกํ    โอฏฺโฐสิ    เมณฺโฑสิ    โคโณสิ    คทฺรโภสิ
ติรจฺฉานคโตสิ    เนรยิโกสิ   นตฺถิ   ตุยฺหํ   สุคติ   ทุคฺคติเยว   ตุยฺหํ
ปาฏิกงฺขาติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๒๓๕]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม   อุกฺกฏฺเฐน   หีนํ   วเทติ  โอฏฺฐํ  เมณฺฑํ  โคณํ  คทฺรภํ
ติรจฺฉานคตํ    เนรยิกํ    ปณฺฑิโตสิ   พฺยตฺโตสิ   เมธาวีสิ   พหุสฺสุโตสิ
ธมฺมกถิโกสิ   นตฺถิ   ตุยฺหํ   ทุคฺคติ  สุคติเยว  ตุยฺหํ  ปาฏิกงฺขาติ  ภณติ
อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๒๓๖]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม   อุกฺกฏฺเฐน   อุกฺกฏฺฐํ   วเทติ   ปณฺฑิตํ  พฺยตฺตํ  เมธาธึ
พหุสฺสุตํ    ธมฺมกถิกํ    ปณฺฑิโตสิ    พฺยตฺโตสิ    เมธาวีสิ   พหุสฺสุโตสิ
ธมฺมกถิโกสิ   นตฺถิ   ตุยฺหํ   ทุคฺคติ  สุคติเยว  ตุยฺหํ  ปาฏิกงฺขาติ  ภณติ
อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๒๓๗]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม   เอวํ   วเทติ   สนฺติ   อิเธกจฺเจ   จณฺฑาลา   เวณา
เนสาทา    รถการา   ปุกฺกุสาติ   ภณติ   อาปตฺติ   วาจาย   วาจาย
ทุกฺกฏสฺส ฯ
     [๒๓๘]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม   เอวํ   วเทติ   สนฺติ  อิเธกจฺเจ  ขตฺติยา  พฺราหฺมณาติ
ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ทุกฺกฏสฺส ฯ
     [๒๓๙]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม     เอวํ    วเทติ    สนฺติ    อิเธกจฺเจ    อวกณฺณกา
ชวกณฺณกา    ธนิฏฺฐกา    สวิฏฺฐกา    กุลวฑฺฒกาติ    ภณติ    อาปตฺติ
วาจาย   วาจาย   ทุกฺกฏสฺส   ฯเปฯ   สนฺติ   อิเธกจฺเจ  พุทฺธรกฺขิตา
ธมฺมรกฺขิตา    สงฺฆรกฺขิตาติ    ภณติ    อาปตฺติ    วาจาย    วาจาย
ทุกฺกฏสฺส   ฯเปฯ   สนฺติ   อิเธกจฺเจ   โกสิยา   ภารทฺวาชาติ   ภณติ
ฯเปฯ  สนฺติ  อิเธกจฺเจ  โคตมา  โมคฺคลฺลานา  กจฺจายนา  วาเสฏฺฐาติ
ภณติ   ฯเปฯ   สนฺติ  อิเธกจฺเจ  โกฏฺฐกา  ปุปฺผฉฑฺฑกาติ  ภณติ  ฯเปฯ
สนฺติ   อิเธกจฺเจ   กสกา   วาณิชา   โครกฺขาติ   ภณติ  ฯเปฯ  สนฺติ
อิเธกจฺเจ   นฬการา   กุมฺภการา   เปสการา   จมฺมการา  นหาปิตาติ
ฯเปฯ   สนฺติ   อิเธกจฺเจ   มุทฺธิกา   คณกา   เลขกาติ  ภณติ  ฯเปฯ
สนฺติ   อิเธกจฺเจ   กุฏฺฐิกา   คณฺฑิกา   กิลาสิกา  โสสิกา  อปมาริกาติ
ภณติ   ฯเปฯ   สนฺติ   อิเธกจฺเจ   มธุเมหิกาติ   ภณติ   ฯเปฯ  สนฺติ
อิเธกจฺเจ   อติทีฆา   อติรสฺสา   อติกณฺหา  อจฺโจทาตาติ  ภณติ  ฯเปฯ
สนฺติ   อิเธกจฺเจ   นาติทีฆา   นาติรสฺสา   นาติกณฺหา   นาจฺโจทาตาติ
ภณติ    ฯเปฯ    สนฺติ    อิเธกจฺเจ   ราคปริยุฏฺฐิตา   โทสปริยุฏฺฐิตา
โมหปริยุฏฺฐิตาติ   ภณติ   ฯเปฯ   สนฺติ  อิเธกจฺเจ  วีตราคา  วีตโทสา
วีตโมหาติ   ภณติ   ฯเปฯ   สนฺติ   อิเธกจฺเจ   ปาราชิกํ  อชฺฌาปนฺนา
ฯเปฯ    ทุพฺภาสิตํ   อชฺฌาปนฺนาติ   ภณติ   ฯเปฯ   สนฺติ   อิเธกจฺเจ
โสตาปนฺนาติ    ภณติ   ฯเปฯ   สนฺติ   อิเธกจฺเจ   โอฏฺฐา   เมณฺฑา
โคณา   คทฺรภา  ติรจฺฉานคตา  เนรยิกา  นตฺถิ  เตสํ  สุคติ  ทุคฺคติเยว
เตสํ ปาฏิกงฺขาติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ทุกฺกฏสฺส ฯ
     [๒๔๐]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม   เอวํ   วเทติ   สนฺติ   อิเธกจฺเจ   ปณฺฑิตา   พฺยตฺตา
เมธาวิโน    พหุสฺสุตา   ธมฺมกถิกา   นตฺถิ   เตสํ   ทุคฺคติ   สุคติเยว
เตสํ ปาฏิกงฺขาติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ทุกฺกฏสฺส ฯ
     [๒๔๑]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม   เอวํ   วเทติ   เย   นูน  จณฺฑาลา  เวณา  เนสาทา
รถการา   ปุกฺกุสาติ  ภณติ  อาปตฺติ  วาจาย  วาจาย  ทุกฺกฏสฺส  ฯเปฯ
อุปสมฺปนฺโน    อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม   มงฺกุกตฺตุกาโม
เอวํ   วเทติ   เย   นูน   ปณฺฑิตา   พฺยตฺตา   เมธาวิโน   พหุสฺสุตา
ธมฺมกถิกา    นตฺถิ    เตสํ    ทุคฺคติ   สุคติเยว   เตสํ   ปาฏิกงฺขาติ
ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ทุกฺกฏสฺส ฯ
     [๒๔๒]   อุปสมฺปนฺโน   อุปสมฺปนฺนํ   ขุํเสตุกาโม   วมฺเภตุกาโม
มงฺกุกตฺตุกาโม   เอวํ   วเทติ   น   มยํ   จณฺฑาลา  เวณา  เนสาทา
รถการา  ปุกฺกุสาติ  ภณติ  ฯเปฯ  น  มยํ  ปณฺฑิตา  พฺยตฺตา  เมธาวิโน
พหุสฺสุตา    ธมฺมกถิกา   นตฺถิ   อมฺหากํ   ทุคฺคติ   สุคติเยว   อมฺหากํ
ปาฏิกงฺขาติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ทุกฺกฏสฺส ฯ


             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๒ หน้าที่ ๑๖๒-๑๗๗.
http://84000.org/tipitaka/pali/pali_item_s.php?book=2&item=182&items=61&modeTY=2
             อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :-
http://84000.org/tipitaka/pali/pali_item_s.php?book=2&item=182&items=61&modeTY=2&mode=bracket
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_item_s.php?book=2&item=182&items=61&modeTY=2
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=2&item=182&items=61&modeTY=2
             ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=2&i=182
             The Pali Atthakatha in Thai :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=2&A=6032
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=2&A=6032
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒
http://84000.org/tipitaka/read/?index_2