|
| บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
|
พระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๒ ภาษาบาลี อักษรไทย พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๒๔ สุตฺต. ขุ. อปทานํ (๑)
|
|
สุตฺตนฺตปิฏเก ขุทฺทกนิกายสฺส อปทานํ ----- นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส ฯ ปฐโม พุทฺธวคฺโค ปฐมํ พุทฺธาปทานํ [๑] |๑.๑| ตถาคตํ เชตวเน วสนฺตํ อปุจฺฉิ เวเทหมุนี นตงฺโค สพฺพญฺญุพุทฺธา กิร นาม โหนฺติ ภวนฺติ เต เหตุหิ เกหิ ธีรา ๑- ฯ |๑.๒| ตทาห สพฺพญฺญุวโร มเหสี อานนฺทภทฺทํ มธุรสฺสเรน เย สพฺพพุทฺเธสุ กตาธิการา อลทฺธโมกฺขา ชินสาสเนสุ ฯ |๑.๓| เตเนว สมฺโพธิมุเขน ธีรา อชฺฌาสเยนาปิ มหาพเลน ปญฺญาย เตเชน สุติกฺขปญฺญา สพฺพญฺญุภาวํ อนุปาปุณนฺติ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ธีร ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒.
|๑.๔| อหมฺปิ ปุพฺพพุทฺเธสุ พุทฺธตฺตํ อภิปตฺถยึ ตึส ปารมิ สมฺปุณฺณา [๑]- ธมฺมราชา อสงฺขิยา ฯ |๑.๕| สมฺโพธึ พุทฺธเสฏฺฐานํ สสงฺเฆ โลกนายเก ทสงฺคุลี นมสฺสิตฺวา สิรสา อภิวาทเย ๒- ฯ |๑.๖| ยาวตา พุทฺธเขตฺเตสุ รตนา วิชฺชนฺติสงฺขิยา อากาสฏฺฐา จ ภุมฺมฏฺฐา มนสา สพฺพมาหเร ๓- ฯ |๑.๗| ตตฺถ รูปิยภูมิยํ ปาสาทํ มาปเย อหํ เนกภุมฺมํ รตนมยํ ๔- อุพฺพิทฺธํ นภมุคฺคตํ ฯ |๑.๘| วิจิตฺตถมภํ สุกตํ สุวิภตฺตํ มหารหํ กนกามยสงฺฆาฏํ ๕- โกนฺตจฺฉตฺเตหิ มณฺฑิตํ ฯ |๑.๙| ปฐมา เวฬุริยา ภูมิ วิมลพฺภสมา สุภา นฬินาชลชากิณฺณา ๖- วรกญฺจนภูมิยา ฯ |๑.๑๐| ปหฏฺฐสาขาปวาฬ- วณฺณา โลหิตกา สุภา ๗- อินฺทโคปกวณฺณาภา ภูมิ โอภาสตี ทิสา ฯ |๑.๑๑| สุวิภตฺตา ฆรมุขา นิยฺยุหา ๘- สีหปญฺชรา จตุโร เวทิกา ชาลา คนฺธาเวฬา มโนรมา ฯ |๑.๑๒| นีลา ปีตา โลหิตกา โอทาตา สุทฺธกาฬกา กูฏาคารวรูเปตา สตฺตรตนภูสิตา ฯ |๑.๑๓| โอโลกมยา ปทุมา วาฬวิหงฺคโสภิตา นกฺขตฺตตารกากิณฺณา จนฺทสุริเยหิ ๙- มณฺฑิตา ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. มนสาเยว หุตฺวาน ธมฺมราชา อสงฺขิยา ฯ @ อถ พุทฺธาปทานานิ สุณาถ สุทฺธมานสา ฯ @๒ ม. อภิวาทยึ ฯ ๓. ม. สพฺพมาหรึ ฯ ๔ ม. รตนามยํ ฯ ๕ ม. กนกมย- ฯ @๖ ม. นฬินชลชากิณฺณา ฯ ๗ ม. ปวาฬสา ปวาฬวณฺณา กาจิ โลหิตกา สุภา ฯ @๘ ม. นิยฺยูหา ฯ ๙ ม. จนฺทสูเรหิ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓.
|๑.๑๔| เหมชาเลน สญฺฉนฺนา โสณฺณกึกิณิกายุตา วาตเวเคน กุชฺชนฺติ โสณฺณชาลา ๑- มโนรมา ฯ |๑.๑๕| มญฺเชฏฺฐกํ โลหิตกํ ปีตกํ หริปญฺชรํ นานารงฺเคหิ สํจิตฺตํ ๒- อุสฺสิตทฺธชมาลินี ฯ |๑.๑๖| นานา ๓- พหูเนกสตา ผลกา ๔- รชตามยา มณิมยา โลหิตงฺกา มสารคลฺลมยา ตถา ฯ นานาสยนจิตฺติตา ๕- สณฺหกาสิกสนฺถตา |๑.๑๗| กมฺพลา ทุกุลา จีนา ปตฺตุณฺณา ปณฺฑุปาวุรา ฯ วิวิธตฺถรณํ สพฺพํ มนสา ปญฺญเปมหํ |๑.๑๘| ตาสุ ตาเสฺวว ภูมีสุ รตนกูฏลงฺกตา ฯ มณิเวโรจนา อุกฺกา ธารยนฺตา สุติฏฺฐเร |๑.๑๙| โสภนฺติ เอสิกา ถมฺภา สุภา กญฺจนโตรณา ฯ ชมฺโพนทา สารมยา อโถ รชตมยาปิจ |๑.๒๐| เนกาสนฺธี สุวิภตฺตา กวาฏคฺคลจิตฺติตา ฯ อุภโต ปุณฺณฆฏาเนกา ปทุมุปฺปลสํยุตา |๑.๒๑| อตีเต สพฺพพุทฺเธ จ สสงฺเฆ โลกนายเก ฯ ปกติวณฺณรูเปน นิมฺมินิตฺวา สสาวเก |๑.๒๒| เตน ทฺวาเรน ปวีสิตฺวา สพฺพพุทฺธา สสาวกา ฯ สพฺพโสวณฺณมเย ปีเฐ นิสินฺนา อริยมณฺฑลา |๑.๒๓| เย จ เอตรหิ อตฺถิ พุทฺธา โลเก อนุตฺตรา ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. โสณฺณมาลา ฯ ๒ ม. สมฺปิตํ ฯ ๓ ม. น นํ ฯ ๔ ม. ผลิกา ฯ @๕ ม. นานาสยนวิจิตฺตา ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔.
อตีตา ๑- วตฺตมานา จ ภวนํ สพฺเพ สมารุหุํ |๑.๒๔| ปจฺเจกพุทฺเธเนกสเต สยมฺภู อปราชิเต ฯ อตีเต วตฺตมาเน จ ภวนํ สพฺเพ สมารุหุํ |๑.๒๕| กปฺปรุกฺขา พหู อตฺถิ เย ทิพฺพา เย จ มานุสา ฯ สพฺพํ ทุสฺสํ สมาหนฺตฺวา อจฺฉาเทมิ ติจีวรํ |๑.๒๖| ขชฺชโภชฺชํ สายนิยํ สมฺปนฺนํ ปานโภชนํ ฯ มณิมเย สุเภ ปตฺเต สมฺปูเรตฺวา อทาสหํ |๑.๒๗| ทิพฺพวตฺถา สมาหุตฺวา มฏฺฐา จีวรสํยุตา ฯ มธุรา สกฺขรา เจว เตลา จ มธุผาณิตา |๑.๒๘| ตปฺปิตา ปรมนฺเนน สพฺเพ อริยมณฺฑลา ฯ รตนคพฺภํ ปวีสิตฺวา เกสรีว คุหาสเย |๑.๒๙| มหารหมฺหิ สยเน สีหเสยฺยมกปฺปยุํ ฯ สมฺปชานา สมุฏฺฐาย เสยฺเย ปลฺลงฺกมาภชุํ |๑.๓๐| โคจรํ สพฺพพุทฺธานํ ฌานรติสมปฺปิตา ฯ อญฺเญ ธมฺมานิ เทเสนฺติ อญฺเญ กีฬนฺติ อิทฺธิยา |๑.๓๑| อปฺปนายปิ กีฬนฺติ อภิญฺญาวสิภาวิตา ฯ วิกุพฺพนา วิกุพฺพนฺติ อเนกสตสหสฺสิโย |๑.๓๒| พุทฺธาปิ พุทฺเธ ปุจฺฉนฺติ วิสยํ สพฺพญฺญุมาลยํ ฯ คมฺภีรํ นิปุณํ ฐานํ ปญฺญาย วินิพุชฺฌเร |๑.๓๓| สาวกา พุทฺเธ ปุจฺฉนฺติ พุทฺธา ปุจฺฉนฺติ สาวเก ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. อตีเต ฯ ๒ สมาหรึ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕.
อญฺญมญฺญญฺจ ปุจฺฉนฺติ ๑- อญฺญมญฺญํ พฺยากโรนฺติ เต |๑.๓๔| พุทฺธา ปจฺเจกพุทฺธา จ สาวกา ปริจารกา ฯ เอวํ รตีสุ รมมานา ปาสาเทภิรมนฺติ เต |๑.๓๕| ฉตฺตาติฉตฺตา ติฏฺฐนฺติ รตนาเวฬุสนฺนิภา ๒- ฯ สุวณฺณชาลสํยุตฺตํ รชตชาลขจิตํ ๓- มุตฺตาชาลปริกฺขิตฺตํ ๔- สพฺเพ ธาเรนฺตุ มตฺถเก ฯ |๑.๓๖| ภวนฺติ ๕- เจลวิตานา โสณฺณตารกจิตฺติตา วิจิตฺตา มลยวิตตา สพฺเพ ธาเรนฺตุ มตฺถเก ฯ |๑.๓๗| วิตตา มลยทาเมหิ คนฺธทาเมหิ โสภิตา ทุสฺสทาเมหิ ปริกิณฺณา รตนทามภูสิตา ฯ |๑.๓๘| ปุปฺผาภิกิณฺณา สุวิจิตฺตา สุรภิคนฺธธูปิตา คนฺธปญฺจางฺคุลงฺกตา เหมจฺฉทนฉาทิตา ฯ |๑.๓๙| จตุทฺทิสา โปกฺขรญฺโญ ปทุมุปฺปลสนฺถตา โสวณฺณรูเป ขายนฺตุ ปทุมเรณุรชุคฺคตา ฯ |๑.๔๐| ปุปฺผนฺตุ ปาทปา สพฺเพ ปาสาทสฺส สมนฺตโต สยญฺจ ปุปฺผา มุญฺจิตฺวา คนฺตฺวา ภวนโมกิรุํ ฯ |๑.๔๑| สิขิโน ตตฺถ นจฺจนฺตุ ทิพฺพา หํสา ปกุชฺชเร กรวิกา จ คายนฺตุ ทิชสงฺฆา สมนฺตโต ฯ |๑.๔๒| เภริโย สพฺพา วชฺชนฺตุ วีณา สพฺพา รวนฺตุ ตา ๖- สพฺพา สงฺคีติ วตฺตนฺตุ ปาสาทสฺส สมนฺตโต ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ปุจฺฉิตฺวา ฯ ๒ ม. ฉตฺตา ติฏฺฐนฺตุ รตนา กาญฺจนาเวฐปนฺติกา ฯ ๓ ม. @อยํ อุปฑฺฒคาถา นตฺถิ ฯ ๔ ม. มุตฺตาชาลปริกฺขิตฺตา ฯ ๕ ม. ภวนฺตุ ฯ @๖ ม. รสนฺตุ ตา ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖.
|๑.๔๓| ยาวตา พุทฺธเขตฺตมฺหิ จกฺกวาฬา ๑- จมูปริ มหนฺตา โชติสมฺปนฺนา อจฺฉิทฺทา รตนามยา ฯ |๑.๔๔| ติฏฺฐนฺตุ โสณฺณปลฺลงฺกา ทีปรุกฺขา ชลนฺตุ เต ภวนฺตุ เอกปชฺโชตา ทสสหสฺสปรมฺปรา ฯ |๑.๔๕| คณิกา ลาสิกา เจว นจฺจนฺตุ อจฺฉราคณา นานารงฺคา ปทิสฺสนฺตุ ปาสาทสฺส สมนฺตโต ฯ |๑.๔๖| ทุมคฺเค ปพฺพตคฺเค วา สิเนรุคิริมุทฺธเน อุสฺสาเปมิ ธชํ สพฺพํ วิจิตฺตํ ปญฺจวณฺณิกํ ฯ |๑.๔๗| นรา นาคา จ คนฺธพฺพา สพฺเพ เทวา อุเปนฺตุ เต นมสฺสนฺตา ปญฺชลิกา ปาสาทํ ปริวารยุํ ฯ |๑.๔๘| ยงฺกิญฺจิ กุสลํ กมฺมํ กตฺตพฺพํ กิริยํ มม กาเยน วาจามนสา ติทเส สุคตํ กตํ ฯ |๑.๔๙| เย สตฺตา สญฺญิโน อตฺถิ เย จ สตฺตา อสญฺญิโน กตํ ปุญฺญผลํ มยฺหํ สพฺเพ ภาคี ภวนฺตุ เต ฯ |๑.๕๐| เย ๒- ตํ กตํ สุวิทิตํ ทินฺนํ ปุญฺญผลํ มยา เย จ ตตฺถ น ชานนฺติ เทวา คนฺตฺวา นิเวทยุํ ฯ |๑.๕๑| สพฺเพ โลกมฺหิ เย สตฺตา ชีวนฺตาหารเหตุกา มนุญฺญํ โภชนํ สพฺเพ ๓- ลภนฺตุ มม เจตสา ฯ |๑.๕๒| มนสา ทานํ มยา ทินฺนํ มนสา ปสาทมาทยึ ๔- ปูชิตฺวา ๕- สพฺพสมฺพุทฺธํ ปจฺเจกานญฺจ ปูชยึ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. จกฺกวาเฬ ตโต ปเร ฯ ๒ ม. เยสํ ฯ ๓ ม. สพฺพํ ฯ ๔ ม. ปสาทมาวหึ ฯ @๕ ม. ปูชิตา สพฺพสมฺพุทฺธา ปจฺเจกา ชินสาวกา ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗.
|๑.๕๓| เตน กมฺเมน สุกเตน เจตนาปณิธีหิ จ ชเหตฺวา มานุสํ เทหํ ตาวตึสํ อคญฺฉหํ ฯ |๑.๕๔| ทุเว ภเว ปชานามิ เทวตฺตํ อถ มานุสํ อญฺญํ คตึ น ชานามิ มนสา ปตฺถนาผลํ ฯ |๑.๕๕| เทวานํ อธิโก โหมิ ภวามิ มนุชาธิโป รูปลกฺขณสมฺปนฺโน ปญฺญาย อสโม ภเว ฯ |๑.๕๖| โภชนํ วิวิธํ เสฏฺฐํ รตนญฺจ อนปฺปกํ นานาวิธานิ วตฺถานิ นภสา ขิปฺปํ อุเปนฺติ มํ ฯ |๑.๕๗| ปฐพฺยา ปพฺพเต เจว อากาเส อุทเก วเน ยตฺถ ๑- หตฺถํ ปสาเรมิ ทิพฺพา ภกฺขา อุเปนฺติ มํ ฯ |๑.๕๘| ปฐพฺยา ปพฺพเต เจว อากาเส อุทเก วเน ยตฺถ หตฺถํ ปสาเรมิ รตนา สพฺเพ อุเปนฺติ เม ฯ |๑.๕๙| ปฐพฺยา ปพฺพเต เจว อากาเส อุทเก วเน ยตฺถ หตฺถํ ปสาเรมิ สพฺเพ คนฺธา อุเปนฺติ เม ฯ |๑.๖๐| ปฐพฺยา ปพฺพเต เจว อากาเส อุทเก วเน ยตฺถ หตฺถํ ปสาเรมิ สพฺเพ ยานา อุเปนฺติ เม ฯ |๑.๖๑| ปฐพฺยา ปพฺพเต เจว อากาเส อุทเก วเน ยตฺถ หตฺถํ ปสาเรมิ สพฺเพ มาลา อุเปนฺติ เม ฯ |๑.๖๒| ปฐพฺยา ปพฺพเต เจว อากาเส อุทเก วเน ยตฺถ หตฺถํ ปสาเรมิ อลงฺการา อุเปนฺติ เม ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยํ ยํ ฯ สพฺพตฺถ อีทิสเมว ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๘.
|๑.๖๓| ปฐพฺยา ปพฺพเต เจว อากาเส อุทเก วเน ยตฺถ หตฺถํ ปสาเรมิ สพฺพา กญฺญา อุเปนฺติ เม ฯ |๑.๖๔| ปฐพฺยา ปพฺพเต เจว อากาเส อุทเก วเน ยตฺถ หตฺถํ ปสาเรมิ มธุสกฺขรา อุเปนฺติ เม ฯ |๑.๖๕| ปฐพฺยา ปพฺพเต เจว อากาเส อุทเก วเน ยตฺถ หตฺถํ ปสาเรมิ สพฺเพ ขชฺชา อุเปนฺติ เม ฯ |๑.๖๖| อธเน อทฺธิเก ชเน ยาจเก จ ปถาวิโน ททามิ ตํ ทานวรํ สมฺโพธิวรปตฺติยา ฯ |๑.๖๗| นาเทนฺโต ปพฺพตํ เสลํ คชฺเชนฺโต พหลํ คิรึ สเทวกํ หาสยนฺโต พุทฺโธ โลเก ภวามหํ ฯ |๑.๖๘| ทิสา ทสวิธา โลเก ยายโต นตฺถิ อนฺตกํ ตสฺมิญฺจ ทิสาภาคมฺหิ พุทฺธเขตฺตา อสงฺขิยา ฯ |๑.๖๙| ปภา ปกิตฺติตา มยฺหํ ยมกา รํสิวาหนา เอตฺถนฺตเร รํสิชาลํ อาโลโก วิปุโล ภเว ฯ |๑.๗๐| เอตฺตเก โลกธาตุมฺหิ สพฺเพ ปสฺสนฺตุ มํ ชนา สพฺเพว ๑- สุมนา โหนฺตุ สพฺเพ มํ อนุวตฺตเร ฯ |๑.๗๑| วิสิฏฺฐมธุรนาเทน อมตํ เภริมาหเร ๒- เอตฺถนฺตเร ชนา สพฺเพ สุณนฺตุ มธุรํ คิรํ ฯ |๑.๗๒| ธมฺมเมเฆน วสฺสนฺเต สพฺเพ โหนฺตุ อนาสวา เย ตตฺถ ปจฺฉิมกา สตฺตา โสตาปนฺนา ภวนฺตุ เต ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. สพฺเพ มํ อนุวตฺตนฺตุ ยาว พฺรหฺมนิเวสนํ ฯ ๒ ม. เภริมาหนึ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๙.
|๑.๗๓| ทตฺวา ทาตพฺพกํ ทานํ สีลํ ปูเร ๑- อเสสโต เนกฺขมฺมปารมึ คนฺตฺวา ปตฺโต สมฺโพธิมุตฺตมํ ฯ |๑.๗๔| ปณฺฑิเต ปริปุจฺฉิตฺวา กตฺวา วิริยมุตฺตมํ ขนฺติยา ปารมึ คนฺตฺวา ปตฺโต สมฺโพธิมุตฺตมํ ฯ |๑.๗๕| กตฺวา ทฬฺหมธิฏฺฐานํ สจฺจปารมิ ปูรเย เมตฺตาย ปารมึ คนฺตฺวา ปตฺโต สมฺโพธิมุตฺตมํ ฯ |๑.๗๖| ลาภาลาเภ สุขทุกฺเข สมฺมานเน วิมานเน สพฺพตฺถ สมโก หุตฺวา ปตฺโต สมฺโพธิมุตฺตมํ ฯ |๑.๗๗| โกสชฺชํ ภยโต ทิสฺวา วิริยญฺจาปิ เขมโต อารทฺธวิริยา โหถ เอสา พุทฺธานุสาสนี ฯ |๑.๗๘| วิวาทํ ภยโต ทิสฺวา อวิวาทญฺจ เขมโต สมคฺคา สขิลา โหถ เอสา พุทฺธานุสาสนี ฯ |๑.๗๙| ปมาทํ ภยโต ทิสฺวา อปฺปมาทญฺจ เขมโต ภาเวถฏฺฐงฺคิกํ มคฺคํ เอสา พุทฺธานุสาสนี ฯ |๑.๘๐| สมาคตา พหู พุทฺธา อรหนฺโต จ สพฺพโส สมฺพุทฺเธ อรหนฺเต จ วนฺทมานา นมสฺสถ ฯ |๑.๘๑| เอวํ อจินฺติยา พุทฺธา พุทฺธธมฺมา อจินฺติยา อจินฺติเยสุ ปสนฺนานํ วิปาโก โหตฺยจินฺติโยติ ฯ อิตฺถํ สุทํ ภควา อตฺตโน พุทฺธจริตํ สมฺโพธยมาโน ๒- พุทฺธาปทานิยํ นาม ธมฺมปริยายํ อภาสิตฺถาติ ฯ พุทฺธาปทานํ สมตฺตํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ปูเรตฺวา ฯ ๒ ม. สมฺภาวยมาโน ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๐.
ทุติยํ ปจฺเจกพุทฺธาปทานํ [๒] |๒.๘๒| อถ ปจฺเจกพุทฺธาปทานํ สุณาถ ฯ ตถาคตํ เชตวเน วสนฺตํ อปุจฺฉิ เวเทหมุนี นตงฺโค ปจฺเจกพุทฺธา กิร นาม โหนฺติ ภวนฺติ เต เหตุหิ เกหิ ธีรา ๑- ฯ |๒.๘๓| ตทาห สพฺพญฺญุวโร มเหสี อานนฺทภทฺทํ มธุรสฺสเรน เย สพฺพพุทฺเธสุ ๒- กตาธิการา อลทฺธโมกฺขา ชินสาสเนสุ ฯ |๒.๘๔| เตเนว สํเวคมุเขน ธีรา วินาปิ พุทฺเธหิ สุติกฺขปญฺญา อารมฺมเณนาปิ ปริตฺตเกน ปจฺเจกโพธึ อนุปาปุณนฺติ ฯ |๒.๘๕| สพฺพมฺหิ โลกมฺหิ มมํ ฐเปตฺวา ปจฺเจกพุทฺธาน ๓- สโมว นตฺถิ เตสํ อิมํ วณฺณปเทสมตฺตํ วกฺขามหํ สาธุ มหามุนีนํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. วีร ฯ ๒ ม. ปุพฺพพุทฺเธสุ ฯ ๓ ม. ปจฺเจกพุทฺเธหิ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๑.
|๒.๘๖| สยเมว พุทฺธาน มหาอิสีนํ สาธูนิ วากฺยานิ มธุํว ขุทฺทํ อนุตฺตรํ เภสชฺชํ ปตฺถยนฺตา สุณาถ สพฺเพ สุปสนฺนจิตฺตา ฯ |๒.๘๗| ปจฺเจกพุทฺธาน สมาคตานํ ปรมฺปรํ พฺยากรณานิ ยานิ อาทีนโว ยญฺจ วิราควตฺถุํ ยถา จ โพธึ อนุปาปุณึสุ ฯ |๒.๘๘| สราควตฺถูสุ วิราคสญฺญี รตฺตมฺหิ โลกมฺหิ วิรตฺตจิตฺตา หิตฺวา ปปญฺจํ ๑- ชิตผนฺทิตานิ ตตฺเถว โพธึ อนุปาปุณึสุ ฯ |๒.๘๙| สพฺเพสุ ภูเตสุ นิธาย ทณฺฑํ อวิเหฐยํ อญฺญตรมฺปิ เตสํ เมตฺเตน จิตฺเตน หิตานุกมฺปี เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ |๒.๙๐| สพฺเพสุ ภูเตสุ นิธาย ทณฺฑํ อวิเหฐยํ อญฺญตรมฺปิ เตสํ น ปุตฺตมิจฺเฉยฺย กุโต สหายํ เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ปปญฺเจ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๒.
|๒.๙๑| สํสคฺคชาตสฺส ภวนฺติ เสฺนหา เสฺนหนฺวยํ ทุกฺขมิทํ ปโหติ อาทีนวํ เสฺนหชํ เปกฺขมาโน เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ |๒.๙๒| มิตฺเต สุหชฺเช อนุกมฺปมาโน หาเปติ อตฺถํ ปฏิพนฺธจิตฺโต เอตํ ภยํ สนฺถเว เปกฺขมาโน เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ |๒.๙๓| วํโส วิสาโลว ยถา วิสตฺโต ปุตฺเตสุ ทาเรสุ จ ยา อเปกฺขา วํสกฺกฬีโรว อสชฺชมาโน เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ |๒.๙๔| มิโค อรญฺญมฺหิ ยถา อพนฺโธ เยนิจฺฉกํ คจฺฉติ โคจราย วิญฺญู นโร เสริตํ เปกฺขมาโน เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ |๒.๙๕| อามนฺตนา โหติ สหายมชฺเฌ วาเส ฐาเน คมเน จาริกาย อนภิชฺฌิตํ เสริตํ เปกฺขมาโน เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๓.
|๒.๙๖| ขิฑฺฑา รตี โหติ สหายมชฺเฌ ปุตฺเตสุ เปมํ วิปุลญฺจ โหติ ปิยวิปฺปโยคํ วิชิคุจฺฉมาโน เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ |๒.๙๗| จาตุทฺทิโส อปฺปฏิโฆ จ โหติ สนฺตุสฺสมาโน อิตรีตเรน ปริสฺสยานํ สหิตา อฉมฺภี เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ |๒.๙๘| ทุสฺสงฺคหา ปพฺพชิตาปิ เอเก อโถ คหฏฺฐา ฆรมาวสนฺตา อปฺโปสฺสุกฺโก ปรปุตฺเตสุ หุตฺวา เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ |๒.๙๙| โอโรปยิตฺวา คิหิพฺยญฺชนานิ สญฺฉินฺนปตฺโต ยถา โกวิฬาโร เฉตฺวาน วีโร คิหิพนฺธนานิ เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ |๒.๑๐๐| สเจ ลเภถ นิปกํ สหายํ สทฺธิญฺจรํ สาธุวิหาริธีรํ อภิภุยฺย สพฺพานิ ปริสฺสยานิ จเรยฺย เตนตฺตมโน สติมา ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๔.
|๒.๑๐๑| โน เจ ลเภถ นิปกํ สหายํ สทฺธิญฺจรํ สาธุวิหาริธีรํ ราชาว รฏฺฐํ วิชิตํ ปหาย เอโก จเร มาตงฺครญฺเญว นาโค ฯ |๒.๑๐๒| อทฺธา ปสํสาม สหายสมฺปทํ เสฏฺฐา สมา เสวิตพฺพา สหายา เอเต อลทฺธา อนวชฺชโภชี เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ |๒.๑๐๓| ทิสฺวา สุวณฺณสฺส ปภสฺสรานิ กมฺมารปุตฺเตน สุนิฏฺฐิตานิ สงฺฆฏฺฏมานานิ ทุเว ภุชสฺมึ เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ |๒.๑๐๔| เอวํ ทุติเยน สหา มมสฺส วาจาภิลาโป อภิสชฺชนา วา เอตํ ภยํ อายติ เปกฺขมาโน เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ |๒.๑๐๕| กามา หิ จิตฺรา มธุรา มโนรมา วิรูปรูเปน มเถนฺติ จิตฺตํ อาทีนวํ กามคุเณสุ ทิสฺวา เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๕.
|๒.๑๐๖| อีตี จ คณฺโฑ จ อุปทฺทโว จ โรโค จ สลฺลญฺจ ภยญฺจ เมตํ เอตํ ภยํ กามคุเณสุ ทิสฺวา เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ |๒.๑๐๗| สีตญฺจ อุณฺหญฺจ ขุทํ ปิปาสํ วาตาตเป ฑํสสิรึสเป จ สพฺพานิเปตานิ อภิภวิตฺวา เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ |๒.๑๐๘| นาโคว ยูถานิ วิวชฺชยิตฺวา สญฺชาตขนฺโธ ปทุมี อุฬาโร ยถาภิรนฺตํ วิหรํ อรญฺเญ เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ |๒.๑๐๙| อฏฺฐานตํ สงฺคณิการตสฺส ยํ ผุสฺสเย ๑- สามยิกํ วิมุตฺตึ อาทิจฺจพนฺธุสฺส วโจ นิสมฺม เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ |๒.๑๑๐| ทิฏฺฐีวิสูกานิ อุปาติวตฺโต ปตฺโต นิยามํ ปฏิลทฺธมคฺโค อุปฺปนฺนญาโณมฺหิ อนญฺญเนยฺโย เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ผสฺสเย ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๖.
|๒.๑๑๑| นิลฺโลลุโป นิกฺกุโห นิปฺปิปาโส นิมฺมกฺโข นิทฺธนฺตกสาวโมโห นิราสโย สพฺพโลเก ภวิตฺวา เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ |๒.๑๑๒| ปาปํ สหายํ ปริวชฺชเยถ อนตฺถทสฺสึ วิสเม นิวิฏฺฐํ สยํ น เสเว ปสุตํ ปมตฺตํ เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ |๒.๑๑๓| พหุสฺสุตํ ธมฺมธรํ ภเชถ มิตฺตํ อุฬารํ ปฏิภาณวนฺตํ อญฺญาย อตฺถานิ วิเนยฺย กงฺขํ เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ |๒.๑๑๔| ขิฑฺฑํ รตึ กามสุขญฺจ โลเก อนลงฺกริตฺวา อนเปกฺขมาโน วิภูสนฏฺฐานา วิรโต สจฺจวาที เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ |๒.๑๑๕| ปุตฺตญฺจ ทารํ ปิตรญฺจ มาตรํ ธนานิ ธญฺญานิ จ พนฺธวานิ หิตฺวาน กามานิ ยโถธิกานิ เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๗.
|๒.๑๑๖| สงฺโค เอโส ปริตฺตเมตฺถ โสขฺยํ อปฺปสฺสาโท ทุกฺขเมเวตฺถ ภิยฺโย กณฺโฑ เอโส อิติ ญตฺวา มติมา เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ |๒.๑๑๗| สนฺทาลยิตฺวาน สํโยชนานิ ชาลํว ภิตฺวา สลิลมฺพุจารี อคฺคีว ทฑฺฒํ อนิวตฺตมาโน เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ |๒.๑๑๘| โอกฺขิตฺตจกฺขู น จ ปาทโลโล คุตฺตินฺทฺริโย รกฺขิตมานสาโน อนวสฺสุโต อปฺปริฑยฺหมาโน เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ |๒.๑๑๙| โอหารยิตฺวา คิหิพฺยญฺชนานิ สญฺฉินฺนปตฺโต ยถา ปาริฉตฺโต กาสายวตฺโถ อภินิกฺขมิตฺวา เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ |๒.๑๒๐| รเสสุ เคธํ อกรํ อโลโล อนญฺญโปสี สปทานจารี กุเล กุเล อปฺปฏิพทฺธจิตฺโต เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๘.
|๒.๑๒๑| ปหาย ปญฺจาวรณานิ เจตโส อุปกฺกิเลเส พฺยปนุชฺช สพฺเพ อนิสฺสิโต เฉชฺช สิเนหโทสํ เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ |๒.๑๒๒| วิปิฏฺฐิกตฺวาน สุขญฺจ ทุกฺขํ ปุพฺเพว โสมนสฺสํ โทมนสฺสํ ลทฺธานุเปกฺขํ สมถํ วิสุทฺธํ เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ |๒.๑๒๓| อารทฺธวิริโย ปรมตฺถปตฺติยา อลีนจิตฺโต อกุสีตวุตฺติ ทฬฺหนิกฺกโม ถามพลูปปนฺโน เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ |๒.๑๒๔| ปฏิสลฺลานํ ฌานมริญฺจมาโน ธมฺเมสุ นิจฺจํ อนุธมฺมจารี อาทีนวํ สมฺมสิตา ภเวสุ เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ |๒.๑๒๕| ตณฺหกฺขยํ ปตฺถยมปฺปมตฺโต อเนลมูโค สุตวา สติมา สงฺขาตธมฺโม นิยโต ปธานวา เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๙.
|๒.๑๒๖| สีโหว สทฺเทสุ อสนฺตสนฺโต วาโตว ชาลมฺหิ อสชฺชมาโน ปทุมํว โตเยน อลิมฺปมาโน เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ |๒.๑๒๗| สีโห ยถา ทาฐพลี ปสยฺห ราชา มิคานํ อภิภุยฺยจารี เสเวถ ปนฺตานิ เสนาสนานิ เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ |๒.๑๒๘| เมตฺตํ อุเปกฺขํ กรุณํ วิมุตฺตึ อาเสวมาโน มุทิตญฺจ กาเล สพฺเพน โลเกน อวิรุชฺฌมาโน เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ |๒.๑๒๙| ราคญฺจ โทสญฺจ ปหาย โมหํ สนฺทาลยิตฺวาน สํโยชนานิ อสนฺตสํ ชีวิตสงฺขยมฺหิ เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ |๒.๑๓๐| ภชนฺติ เสวนฺติ จ การณตฺถา นิกฺการณา ทุลฺลภา อชฺช มิตฺตา อตฺตตฺถปญฺญา อสุจี มนุสฺสา เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๐.
|๒.๑๓๑| วิสุทฺธสีลา สุวิสุทฺธปญฺญา สมาหิตา ชาคริยานุยุตฺตา วิปสฺสกา ธมฺมวิเสสทสฺสี มคฺคงฺคโพชฺฌงฺคคเต วิชญฺญา ฯ |๒.๑๓๒| สุญฺญปฺปณิธิญฺจ ตถานิมิตฺตํ อาเสวยิตฺวา ชินสาสนมฺหิ เย สาวกตฺตํ น วชนฺติ ธีรา ภวนฺติ ปจฺเจกชินา สยมฺภู ฯ |๒.๑๓๓| มหนฺตธมฺมา พหุธมฺมกายา จิตฺติสฺสรา สพฺพทุกฺโขฆติณฺณา อุทคฺคจิตฺตา ปรมตฺถทสฺสี สีโหปมา ขคฺควิสาณกปฺปา ฯ |๒.๑๓๔| สนฺตินฺทฺริยา สนฺตมนา สมาธี ปจฺจนฺตสตฺเตสุ มติปฺปจารา ทีปา ปรตฺถ อิธ วิชฺชลนฺตา ปจฺเจกพุทฺธา สตฺตหิตาเม ๑- ฯ |๒.๑๓๕| ปหีนสพฺพาวรณา ชนินฺทา โลกปฺปทีปา ฆนกญฺจนาภา นิสฺสํสยํ โลกสุทกฺขิเณยฺยา ปจฺเจกพุทฺธา สตตปฺปิตาเม ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. สตตํ หิตา เม ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๑.
|๒.๑๓๖| ปจฺเจกพุทฺธาน สุภาสิตานิ จรนฺติ โลกมฺหิ สเทวกมฺหิ สุตฺวา ตถา เย น กโรนฺติ พาลา วชฺชนฺติ ๑- ทุกฺเขสุ ปุนปฺปุนนฺเต ฯ |๒.๑๓๗| ปจฺเจกพุทฺธาน สุภาสิตานิ มธุํ ยถา ขุทฺทมิวสฺสวนฺตํ สุตฺวา ตถา เย ปฏิปตฺติยุตฺตา ภวนฺติ เต สจฺจทสา สปญฺญา ฯ |๒.๑๓๘| ปจฺเจกพุทฺเธหิ ชิเนหิ ภาสิตา คาถา ๒- อุฬารา อภินิกฺขมิตฺวา ตา สกฺยสีเหน นรุตฺตเมน ปกาสิตา ธมฺมวิชานนตฺถํ ฯ |๒.๑๓๙| โลกานุกมฺปาย อิมานิ เตสํ ปจฺเจกพุทฺธาน วิกุพฺพิตานิ สํเวคสงฺคมติวฑฺฒนตฺถํ สยมฺภุสีเหน ปกาสิตานีติ ฯ ปจฺเจกพุทฺธาปทานํ สมตฺตํ ฯ ทุติยํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. จรนฺติ ฯ ๒ ม. กถา ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๒.
ตติยํ สารีปุตฺตตฺเถราปทานํ (๑) อถ เถราปทานํ สุณาถ [๓] |๓.๑๔๐| หิมวนฺตสฺส อวิทูเร ลมฺพโก นาม ปพฺพโต อสฺสโม สุกโต มยฺหํ ปณฺณสาลา สุมาปิตา ฯ |๓.๑๔๑| อุตฺตานกูลา นทิกา สุปติตฺถา มโนรมา สุสุทฺธปุฬินากิณฺณา อวิทูเร มมสฺสมํ ฯ |๓.๑๔๒| อสกฺขรา อปพฺภารา สาทุ อปฺปฏิคนฺธิกา สนฺทนฺติ นทิกา ตตฺถ โสภยนฺตา มมสฺสมํ ฯ |๓.๑๔๓| กุมฺภีลา มกรา เจตฺถ สุํสุมารา จ กจฺฉปา สนฺทนฺติ ๑- นทิยา ตตฺถ โสภยนฺตา มมสฺสมํ ฯ |๓.๑๔๔| ปาฐีนา ปาวุสา มจฺฉา วลชา มุญฺชโรหิตา วคฺคุฬา ปปตายนฺติ โสภยนฺตา มมสฺสมํ ฯ |๓.๑๔๕| อุโภกูเลสุ นทิยา ปุปฺผิโน ผลิโน ทุมา อุภโต อติลมฺพนฺติ โสภยนฺตา มมสฺสมํ ฯ |๓.๑๔๖| อมฺพา สาลา จ ติลกา ปาฏลี สินฺทุวาริตา ทิพฺพา คนฺธา สมฺปวนฺติ ปุปฺผิตา มม อสฺสเม ฯ |๓.๑๔๗| จมฺปกา สลฬา นีปา นาคปุนฺนาคเกตกา ทิพฺพา คนฺธา สมฺปวนฺติ ปุปฺผิตา มม อสฺสเม ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. จรนฺติ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๓.
|๓.๑๔๘| อติมุตฺตา อโสกา จ ภคินีมาลา จ ปุปฺผิตา องฺโกลา พิมฺพิชาลา จ ปุปฺผิตา มม อสฺสเม ฯ |๓.๑๔๙| เกตกา กทลี เจว เกพุกา ติณสูลิกา ทิพฺพา ๑- คนฺธา สมฺปวนฺติ โสภยนฺตา มมสฺสมํ ฯ |๓.๑๕๐| กณิกา กณฺณิการา จ อสนา อญฺชนา พหู ทิพฺพา ๑- คนฺธา สมฺปวนฺติ โสภยนฺตา มมสฺสมํ ฯ |๓.๑๕๑| ปุณฺณาวา ๒- คิริปุณฺณาวา ๓- โกวิฬารา จ ปุปฺผิตา ทิพฺพา ๑- คนฺธา สมฺปวนฺติ โสภยนฺตา มมสฺสมํ ฯ |๓.๑๕๒| อุทฺทาลกา จ กุฏชา กทมฺพา พกุลา พหู ทิพฺพา ๑- คนฺธา สมฺปวนฺติ โสภยนฺตา มมสฺสมํ ฯ |๓.๑๕๓| อาฬกา อิสิมุคฺคา จ กทลี มาตุลุงฺคิโย คนฺโธทเกน สํวฑฺฒา ผลานิ ธารยนฺติ เต ฯ |๓.๑๕๔| อญฺเญ ปุปฺผนฺติ ปทุมา อญฺเญ ชายนฺติ เกสรี อญฺเญ โอปุปฺผา ปทุมา ปุปฺผิตา ตฬเก ตทา ฯ |๓.๑๕๕| คพฺภํ คณฺหนฺติ ปทุมา นิทฺธาวนฺติ มุฬาลิโย สิงฺฆาฏปตฺตมากิณฺณา โสภยนฺติ ตฬเก ตทา ฯ |๓.๑๕๖| นยิตา อมฺพคณฺฑี จ อุตฺตรา ๔- หิ พนฺธุชีวกา ทิพฺพา คนฺธา สมฺปวนฺติ ปุปฺผิตา ตฬเก ตทา ฯ |๓.๑๕๗| ปาฐีนา ปาวุสา มจฺฉา วลชา มุญฺชโรหิตา สงฺกุลา มคฺคุรา เจว วสนฺติ ตฬเก ตทา ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ทิพฺพคนฺธํ สมฺภวนฺตา โสภยนฺติ มมสฺสมํ ฯ ๒-๓ ม. ปุณฺณาคา ฯ คิรปุณฺณาคา ฯ @๔ ม. อุตฺตรี ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๔.
|๓.๑๕๘| กุมฺภีลา สุํสุมารา จ ตนฺติคฺคาหา จ รกฺขสา โอคาหา ๑- อชครา จ วสนฺติ ตฬเก ตทา ฯ |๓.๑๕๙| ปาเรวตา รวิหํสา จกฺกวากา นทีจรา โกกิลา สุวสาลิกา อุปชีวนฺติ ตํ สรํ ฯ |๓.๑๖๐| กุกฺกุตฺถกา กุฬีรกา วเน โปกฺขรสาตกา ทินฺทิภา สุวโปตา จ อุปชีวนฺติ ตํ สรํ ฯ |๓.๑๖๑| หํสา โกญฺจา มยุรา จ โกกิลา ลมฺพจูฬกา ๒- จมฺปกา ชีวชีวา จ อุปชีวนฺติ ตํ สรํ ฯ |๓.๑๖๒| โกสิกา โปฏฺฐสีสา จ กุรรา เสนกา พหู มหากาฬา จ สกุณา อุปชีวนฺติ ตํ สรํ ฯ |๓.๑๖๓| ปสทา ๓- มิคา วราหา จ วกา เภรณฺฑกา พหู โรหิจฺจา สุตฺตโปตา ๔- จ อุปชีวนฺติ ตํ สรํ ฯ |๓.๑๖๔| สีหา พฺยคฺฆา จ ทีปิ จ อจฺฉโกกตรจฺฉภิ ๕- ติธปฺปภินฺนา มาตงฺคา อุปชีวนฺติ ตํ สรํ ฯ |๓.๑๖๕| กินฺนรา วานรา เจว อโถปิ วนกมฺมิกา เจตา จ ลุทฺทกา เจว อุปชีวนฺติ ตํ สรํ ฯ |๓.๑๖๖| ตินฺทุกานิ ปิยาลานิ มธุกา กาสมาริโย ธุวํ ผลานิ ธาเรนฺติ อวิทูเร มมสฺสมํ ฯ |๓.๑๖๗| โกสุมฺภา ๖- สลฬา นีปา ๗- สารผลสมายุตา ธุวํ ผลานิ ธาเรนฺติ อวิทูเร มมสฺสมํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. โอคุหา ฯ ๒ ม. ตมฺมจูฬกา ฯ ๓ ม. ปสทา จ วราหา จ จมรา กณฺฑกา @พหู ฯ ๔ ม. สุกโปตา ฯ ๕ ม. อจฺฉโกกตรจฺฉิกา ฯ ๖ ม. โกสมฺภา ฯ @๗ ม. นิพฺพา ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๕.
|๓.๑๖๘| หรีตกา อามลกา อมฺพา ชมฺพู วิเภทกา โกลา ภลฺลาตกา พิลฺลา ผลานิ ธารยนฺติ เต ฯ |๓.๑๖๙| อาลุวา จ กลมฺพา จ พิฬาลิตกฺกฬานิ จ ชีวกา สมฺพกา เจว พหุกา มม อสฺสเม ฯ |๓.๑๗๐| อสฺสมสฺสาวิทูรมฺหิ ตฬากาสิ ๑- สุนิมฺมิตา อจฺโฉทกา สีตชลา สุปติตฺถา มโนรมา ฯ |๓.๑๗๑| ปทุมุปฺปลสญฺฉนฺนา ปุณฺฑรีกสมายุตา มนฺทาลเกหิ สญฺฉนฺนา ทิพฺโพ คนฺโธ ปวายติ ฯ |๓.๑๗๒| เอวํ สพฺพงฺคสมฺปนฺเน ปุปฺผิเต ผลิเต วเน สุกเต อสฺสเม รมฺเม วิหรามิ อหํ ตทา ฯ |๓.๑๗๓| สีลวา วตฺตสมฺปนฺโน ฌายี ฌานรโต สทา ปญฺจาภิญฺญาพลปฺปตฺโต สุรุจิ นาม ตาปโส ฯ |๓.๑๗๔| จตุพฺพีสสหสฺสานิ สิสฺสา มยฺหํ อุปฏฺฐหุํ สพฺเพว พฺราหฺมณา เอเต ชาติมนฺโต ยสสฺสิโน ฯ |๓.๑๗๕| ลกฺขเณ อิติหาเส จ สนิฆณฺฑุสเกฏุเภ ปทกา เวยฺยากรณา สทฺธมฺเม ปารมึ คตา ฯ |๓.๑๗๖| อุปฺปาเตสุ นิมิตฺเตสุ ลกฺขเณสุ จ โกวิทา ปฐพฺยา ภุมฺมนฺตลิกฺเข มม สิสฺสา สุสิกฺขิตา ฯ |๓.๑๗๗| อปฺปิจฺฉา นิปกา เอเต อปฺปาหารา อโลลุปา ลาภาลาเภน สนฺตุฏฺฐา ปริวาเรนฺติ มํ สทา ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ตฬากาสุํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๖.
|๓.๑๗๘| ฌายี ฌานรตา ธีรา สนฺตจิตฺตา สมาหิตา อากิญฺจญฺญํ ปตฺถยนฺตา ปริวาเรนฺติ มํ สทา ฯ |๓.๑๗๙| อภิญฺญาปารมิปฺปตฺตา เปตฺติเก โคจเร รตา อนฺตลิกฺขจรา ธีรา ปริวาเรนฺติ มํ สทา ฯ |๓.๑๘๐| สํวุตา ฉสุ ทฺวาเรสุ อเนญฺชา รกฺขิตินฺทฺริยา อสํสฏฺฐา จ เต ธีรา มม สิสฺสา ทุราสทา ฯ |๓.๑๘๑| ปลฺลงฺเกน นิสชฺชาย ฐานา จงฺกมเนน จ วีตินาเมนฺติ เต รตฺตึ มม สิสฺสา ทุราสทา ฯ |๓.๑๘๒| รชฺชนีเย น รชฺชนฺติ โทสนีเย น ทุสฺสเร โมหนีเย น มุยฺหนฺติ มม สิสฺสา ทุราสทา ฯ |๓.๑๘๓| อิทฺธึ วิมํสมานา เต วตฺตนฺติ นิจฺจกาลิกํ ปฐวึ เต ปกมฺเปนฺติ สารมฺเภน ทุราสทา ฯ |๓.๑๘๔| กีฬมานาว เต สิสฺสา กีฬนฺติ ฌานกีฬิตํ ชมฺพุโต ผลมาเนนฺติ มม สิสฺสา ทุราสทา ฯ |๓.๑๘๕| อญฺเญ คจฺฉนฺติ โคยานํ อญฺเญ ปุพฺพวิเทหนํ อญฺเญ จ อุตฺตรกุรุํ มม สิสฺสา ทุราสทา ฯ |๓.๑๘๖| ปุรโต เปเสนฺติ เต ขารึ ปจฺฉโต จ วชนฺติ เต จตุพฺพีสสหสฺเสหิ ฉาทิตํ โหติ อมฺพรํ ฯ |๓.๑๘๗| อคฺคิปากํ ๑- อนคฺคึ จ ทนฺโตทุกฺขลิกาปิจ อมฺพนา โกฏิกา เกจิ ปวตฺตผลโภชนา ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. อคฺคปากี อนคฺคี จ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๗.
|๓.๑๘๘| อุทโกโรหกา เกจิ สายํ ปาโต สุจิรตา โตยาภิเสกจรณา ๑- มม สิสฺสา ทุราสทา ฯ |๓.๑๘๙| ปรูฬฺหกจฺฉนขโลมา ปงฺกทนฺตา รชสฺสิรา คนฺธิตา สีลคนฺเธน มม สิสฺสา ทุราสทา ฯ |๓.๑๙๐| ปาโตว สนฺนิปาเตตฺวา ชฏิลา อุคฺคตาปนา ลาภาลาภํ ปกิตฺเตตฺวา คจฺฉนฺติ อมฺพเร ตทา ฯ |๓.๑๙๑| เอเตสํ ปกฺกมนฺตานํ มหาสทฺโท ปวตฺตติ อชินจมฺมสทฺเทน โมทิตา โหนฺติ เทวตา ฯ |๓.๑๙๒| ทิโสทิสา ปกฺกมนฺติ อนฺตลิกฺขจรา อิสี สกพเลนุปตฺถทฺธา เต คจฺฉนฺติ ยถิจฺฉกํ ฯ |๓.๑๙๓| ปฐวีกมฺปกา เอเต สพฺเพว นภจาริโน อุคฺคเตชา ทุปฺปสหา สาคโรว อโขภิยา ฯ |๓.๑๙๔| ฐานจงฺกมิยา เกจิ เกจิ เนสชฺชิกา อิสี ปวตฺตโภชนา เกจิ มม สิสฺสา ทุราสทา ฯ |๓.๑๙๕| เมตฺตาวิหาริโน เอเต หิเตสี สพฺพปาณินํ อนตฺตุกฺกํสกา สพฺเพ น เต วมฺเภนฺติ กสฺสจิ ฯ |๓.๑๙๖| สีหราชาว สมฺภีตา คชราชาว ถามวา ทุราสทา พฺยคฺฆาริว อาคจฺฉนฺติ มมนฺติเก ฯ |๓.๑๙๗| วิชฺชาธรา เทวตา จ นาคคนฺธพฺพรกฺขสา กุมฺภณฺฑา ทานวา ครุฬา อุปชีวนฺติ ตํ สรํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. โตยาภิเสจนกรา ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๘.
|๓.๑๙๘| เต ชฏาขาริภริตา อชินุตฺตรวาสิโน อนฺตลิกฺขจรา สพฺเพ อุปชีวนฺติ ตํ สรํ ฯ |๓.๑๙๙| ตทานุจฺฉวิกา เอเต อญฺญมญฺญํ สคารวา จตุพฺพีสสหสฺสานํ ขิตฺตสทฺโท น วิชฺชติ ฯ |๓.๒๐๐| ปาเท ปาทํ นิกฺขิปนฺตา อปฺปสทฺทา สุสํวุตา อุปสงฺกมฺม สพฺเพ เต สิรสา วนฺทเร มมํ ฯ |๓.๒๐๑| เตหิ สิสฺเสหิ ปริวุโต สนฺเตหิ จ ตปสฺสิภิ วสามิ อสฺสเม ตตฺถ ฌายี ฌานรโต อหํ ฯ |๓.๒๐๒| อิสีนํ สีลคนฺเธน ปุปฺผคนฺเธน จูภยํ ผลีนํ ผลคนฺเธน คนฺธิโต โหติ อสฺสโม ฯ |๓.๒๐๓| รตฺตินฺทิวํ น ชานามิ อรติ เม น วิชฺชติ สเก สิสฺเส โอวทนฺโต ภิยฺโย หาสํ ลภามหํ ฯ |๓.๒๐๔| ปุปฺผานํ ปุปฺผมานานํ ผลานญฺจ วิปจฺจตํ ทิพฺพา คนฺธา ปวายนฺติ โสภยนฺตา มมสฺสมํ ฯ |๓.๒๐๕| สมาธิมฺหา วุฏฺฐหิตฺวา อาตาปี นิปโก อหํ ขาริภารํ คเหตฺวาน วนํ อชฺโฌคหึ อหํ ฯ |๓.๒๐๖| อุปฺปาเต สุปิเน จาปิ ลกฺขเณสุ สุสิกฺขิโต ปวตฺตมานํ มนฺตปทํ ธารยามิ อหํ ตทา ฯ |๓.๒๐๗| อโนมทสฺสี ภควา โลกเชฏฺโฐ นราสโภ วิเวกกาโม สมฺพุทฺโธ หิมวนฺตํ อุปาคมิ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๙.
|๓.๒๐๘| อชฺโฌคเหตฺวา หิมวนฺตํ อคฺโค การุณิโก มุนิ ปลฺลงฺกํ อาภุชิตฺวาน นิสีทิ ปุริสุตฺตโม ฯ |๓.๒๐๙| ตมทฺทสาหํ สมฺพุทฺธํ สปฺปภาสํ มโนรมํ อินฺทีวรํว ชลิตํ อาทิตฺตํว หุตาสนํ ฯ |๓.๒๑๐| ชลนฺตํ ทีปรุกฺขํว วิชฺชุํว ๑- คคเณ ยถา สุผุลฺลํ สาลราชํว อทฺทสํ โลกนายกํ ฯ |๓.๒๑๑| อยํ นาโค มหาวีโร ทุกฺขสฺสนฺตกโร มุนิ อิมํ ทสฺสนมาคมฺม สพฺพทุกฺขา ปมุจฺจเร ฯ |๓.๒๑๒| ทิสฺวานาหํ เทวเทวํ ลกฺขณํ อุปธารยึ พุทฺโธ นุ โข น วา พุทฺโธ หนฺท ปสฺสามิ จกฺขุมํ ฯ |๓.๒๑๓| สหสฺสารานิ จกฺกานิ ทิสฺสนฺติ จรณุตฺตเม ลกฺขณานิสฺส ทิสฺวาน นิฏฺฐํ คญฺฉึ ตถาคเต ฯ |๓.๒๑๔| สมฺมชฺชนึ คเหตฺวา สมฺมชฺชิตฺวานหํ ตทา อฏฺฐ ปุปฺเผ สมาเนตฺวา พุทฺธเสฏฺฐํ อปูชยึ ฯ |๓.๒๑๕| ปูชยิตฺวาน ตํ พุทฺธํ โอฆติณฺณมนาสวํ เอกํสํ อชินํ กตฺวา นมสฺสึ โลกนายกํ ฯ |๓.๒๑๖| เยน ญาเณน สมฺพุทฺโธ วิหรติ อนาสโว ตํ ญาณํ กิตฺตยิสฺสามิ สุณาถ มม ภาสโต ฯ |๓.๒๑๗| สมุทฺธรยิมํ โลกํ สยมฺภุ อมิโตทย ตว ทสฺสนมาคมฺม กงฺขาโสตํ ตรนฺติ เต ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. วิชฺชุตํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๐.
|๓.๒๑๘| ตุวํ สตฺถา จ เกตุ จ ธโช ยูโป จ ปาณินํ ปรายโน ปติฏฺฐา จ ทีโป จ ทิปทุตฺตโม ฯ |๓.๒๑๙| สกฺกา สมุทฺเท อุทกํ ปเมตุํ อาฬฺหเกน วา น เตฺวว ตว สพฺพญฺญุ ญาณํ สกฺกา ปเมตเว ฯ |๓.๒๒๐| ธาเรตุํ ปฐวึ สกฺกา ฐเปตฺวา ตุลมณฺฑเล น เตฺวว ตว สพฺพญฺญุ ญาณํ สกฺกา ปเมตเว ฯ |๓.๒๒๑| อากาสํ มินิตุํ สกฺกา รชฺชุนา ๑- องฺคุเลน วา น เตฺวว ตว สพฺพญฺญุ ญาณํ สกฺกา ปเมตเว ฯ |๓.๒๒๒| มหาสมุทฺเท อุทกํ ปฐวิญฺจาขิลญฺชเห พุทฺธญาณํ อุปาทาย อุปมาโต น ยุชฺชเร ฯ |๓.๒๒๓| สเทวกสฺส โลกสฺส จิตฺตํ เยสํ ปวตฺตติ อนฺโตชาลิคตา เอเต ตว ญาณมฺหิ จกฺขุม ฯ |๓.๒๒๔| เยน ญาเณน ปตฺโตสิ เกวลํ โพธิมุตฺตมํ เตน ญาเณน สพฺพญฺญุ มทฺทสิ ปรติตฺถิเย ฯ |๓.๒๒๕| อิมา คาถา ปเฐตฺวาน สุรุจิ นาม ตาปโส อชินํ ปตฺถริตฺวาน ปฐวิยํ นิสีทิ โส ฯ |๓.๒๒๖| จุลฺลาสีติสหสฺสานิ อชฺโฌคาโฬฺห มหณฺณเว อจฺจุคฺคโต ตาวเทว คิริราชา ปวุจฺจติ ฯ |๓.๒๒๗| ตาว อจฺจุคฺคโต เนรุ อายโต วิตฺถโต จ โส จุณฺณิโต สงฺขเภเทน ๒- โกฏิสตสหสฺสิโย ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. รชฺชุยา ฯ ๒ ม. อณุเภเทน ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๑.
|๓.๒๒๘| ลกฺเข ฐปิยมานมฺหิ ปริกฺขยมคจฺฉถ น เตฺวว ตว สพฺพญฺญุ ญาณํ สกฺกา ปเมตเว ฯ |๓.๒๒๙| สุขุมจฺฉิเกน ชาเลน อุทกํ โย ปริกฺขิเป เย เกจิ อุทเก ปาณา อนฺโตชาลิคตา สิยุํ ฯ |๓.๒๓๐| ตเถว หิ มหาวีร เย เกจิ ปุถุติตฺถิยา ทิฏฺฐิคฺคหณปกฺขนฺตา ปรามาเสน โมหิตา ฯ |๓.๒๓๑| ตว สุทฺเธน ญาเณน อนาวรณทสฺสินา อนฺโตชาลิคตา เอเต ญาณนฺเต นาติวตฺตเร ฯ |๓.๒๓๒| ภควา จ ตมฺหิ สมเย อโนมทสฺสี มหายโส วุฏฺฐหิตฺวา สมาธิมฺหา ทิสํ โอโลกยี ชิโน ฯ |๓.๒๓๓| อโนมทสฺสิมุนิโน นิสโภ นาม สาวโก ปริวุโต สตสหสฺเสหิ สนฺตจิตฺเตหิ ตาทิภิ ฯ |๓.๒๓๔| ขีณาสเวหิ สุทฺเธหิ ฉฬภิญฺเญหิ ตาทิหิ ๑- จิตฺตมญฺญาย พุทฺธสฺส อุเปสิ โลกนายกํ ฯ |๓.๒๓๕| อนฺตลิกฺเข ฐิตา ตตฺถ ปทกฺขิณมกํสุ เต นมสฺสนฺตา ปญฺชลิกา โอรุหุํ ๒- พุทฺธสนฺติเก ฯ |๓.๒๓๖| อโมทสฺสี ภควา โลกเชฏฺโฐ นราสโภ ภิกฺขุสงฺเฆ นิสีทิตฺวา สิตํ ปาตุํ กรี ชิโน ฯ |๓.๒๓๗| วรุโณ นามุปฏฺฐาโก อโนมทสฺสิสฺส สตฺถุโน เอกํสํ จีวรํ กตฺวา อาปุจฺฉิ โลกนายกํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ฌายิภิ ฯ ๒ ม. โอตรุํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๒.
|๓.๒๓๘| โก นุ โข ภควา เหตุ สิตกมฺมสฺส สตฺถุโน น หิ พุทฺธา อเหตูหิ สิตํ ปาตุํ กโรนฺติ เต ฯ |๓.๒๓๙| อโนมทสฺสี ภควา โลกเชฏฺโฐ นราสโภ ภิกฺขุมชฺเฌ นิสีทิตฺวา อิมํ คาถํ อภาสถ ฯ |๓.๒๔๐| โย มํ ปุปฺเผน ปูเชสิ ญาณญฺจาปิ อนุตฺถวิ ตมหํ กิตฺตยิสฺสามิ สุณาถ มม ภาสโต ฯ |๓.๒๔๑| พุทฺธสฺส คิรมญฺญาย สพฺเพ เทวา สมานุสา ๑- สทฺธมฺมํ โสตุกามา เต สมฺพุทฺธํ อุปสงฺกมุํ ฯ |๓.๒๔๒| ทสสุ โลกธาตูสุ เทวกายา มหิทฺธิกา สทฺธมฺมํ โสตุกามา เต สมฺพุทฺธํ อุปสงฺกมุํ ฯ |๓.๒๔๓| หตฺถี อสฺสา รถา ปตฺตี เสนา จ จตุรงฺคินี ปริวาเรสฺสนฺติมํ นิจฺจํ พุทฺธปูชายิทํ ผลํ ฯ |๓.๒๔๔| สฏฺฐี ตุริยสหสฺสานิ เภริโย สมลงฺกตา อุปฏฺฐิสฺสนฺติมํ นิจฺจํ พุทฺธปูชายิทํ ผลํ ฯ |๓.๒๔๕| โสฬสิตฺถีสหสฺสานิ นาริโย สมลงฺกตา วิจิตฺตวตฺถาภรณา อามุตฺตมณิกุณฺฑลา ฯ |๓.๒๔๖| อาฬารมุขา ๒- หสุลา สุสญฺญา ตนุมชฺฌิมา ปริวาเรสฺสนฺติมํ นิจฺจํ พุทฺธปูชายิทํ ผลํ ฯ |๓.๒๔๗| กปฺปสตสหสฺสานิ เทวโลเก รมิสฺสติ สหสฺสกฺขตฺตุํ จกฺกวตฺติ ราชา รฏฺเฐ ภวิสฺสติ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. สมาคตา ฯ ๒ โป. อฬารปมฺหา ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๓.
|๓.๒๔๘| สหสฺสกฺขตฺตุํ เทวินฺโท เทวรชฺชํ กริสฺสติ ปเทสรชฺชํ วิปุลํ คณนาโต อสงฺขยํ ฯ |๓.๒๔๙| ปจฺฉิเม ภวสมฺปตฺเต มนุสฺสตฺตํ คมิสฺสติ พฺราหฺมณิสาริยา นาม ธารยิสฺสติ กุจฺฉินา ฯ |๓.๒๕๐| มาตุยา นามโคตฺเตน ปญฺญายิสฺสติยํ นโร สารีปุตฺโตติ นาเมน ติกฺขปญฺโญ ภวิสฺสติ ฯ |๓.๒๕๑| อสีติโกฏี ฉฑฺเฑตฺวา ปพฺพชิสฺสติกิญฺจโน คเวสนฺโต สนฺติปทํ จริสฺสติ มหึ อิมํ ฯ |๓.๒๕๒| อปริเมยฺเย อิโต กปฺเป โอกฺกากกุลสมฺภโว โคตโม นาม โคตฺเตน สตฺถา โลเก ภวิสฺสติ ฯ |๓.๒๕๓| ตสฺส ธมฺเมสุ ทายาโท โอรโส ธมฺมนิมฺมิโต สารีปุตฺโตติ นาเมน เหสฺสติ อคฺคสาวโก ฯ |๓.๒๕๔| อยํ ภาคีรสี คงฺคา หิมวนฺตา ปภาวิตา มหาสมุทฺทมปฺเปติ ตปฺปยนฺตี มโหทธึ ฯ |๓.๒๕๕| ตเถวายํ สารีปุตฺโต สกฺโก ตีสุ วิสารโท ปญฺญาย ปารมึ คนฺตฺวา ตปฺปยิสฺสติ ปาณิโน ฯ |๓.๒๕๖| หิมวนฺตํ อุปาทาย สาครญฺจ มโหทธึ เอตฺถนฺตเร ยํ ปุฬินํ คณนาโต อสงฺขยํ ฯ |๓.๒๕๗| ตมฺปิ สกฺกา อเสเสน สงฺขฺยาตุํ คณนา ยถา น เตฺวว สารีปุตฺตสฺส ปญฺญายนฺโต ภวิสฺสติ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๔.
|๓.๒๕๘| ลกฺเข ฐปิยมานมฺหิ ขีเย คงฺคาย วาลุกา น เตฺวว สารีปุตฺตสฺส ปญฺญายนฺโต ภวิสฺสติ ฯ |๓.๒๕๙| มหาสมุทฺเท อูมิโย คณนาโต อสงฺขยา ตเถว สารีปุตฺตสฺส ปญฺญายนฺโต น เหสฺสติ ฯ |๓.๒๖๐| อาราธยิตฺวา สมฺพุทฺธํ โคตมํ สกฺยปุงฺควํ ปญฺญาย ปารมึ คนฺตฺวา เหสฺสติ อคฺคสาวโก ฯ |๓.๒๖๑| ปวตฺติตํ ธมฺมจกฺกํ สกฺยปุตฺเตน ตาทินา อนฺวตฺติสฺสติ สมฺมา วสฺสนฺโต ธมฺมวุฏฺฐิโย ฯ |๓.๒๖๒| สพฺพเมตํ อภิญฺญาย โคตโม สกฺยปุงฺคโว ภิกฺขุสงฺเฆ นิสีทิตฺวา อคฺคฏฺฐาเน ฐเปสฺสติ ฯ |๓.๒๖๓| อโห เม สุกตํ กมฺมํ อโนมทสฺสิสฺส สตฺถุโน ยสฺสาธิการํ ๑- กตฺวาน สพฺพตฺถ ปารมึ คโต ฯ |๓.๒๖๔| อปริเมยฺเย กตํ กมฺมํ ผลํ ทสฺเสสิ เม อิธ สุมุตฺโต สรเวโคว กิเลเส ฌาปยึ อหํ ฯ |๓.๒๖๕| อสงฺขตํ คเวสนฺโต นิพฺพานํ อจลํ ปทํ วิจินํ ติตฺถิเย สพฺเพ เอสาหํ สํสรึ ภเว ฯ |๓.๒๖๖| ยถาปิ พฺยาธิโก โปโส ปริเยเสยฺย โอสถํ วิจิเนยฺย ธนํ สพฺพํ พฺยาธิโต ปริมุตฺติยา ฯ |๓.๒๖๗| อสงฺขตํ คเวสนฺโต นิพฺพานํ อมตํ ปทํ อพฺโพกิณฺณํ ปญฺจสตํ ปพฺพชึ อิสิปพฺพชํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยสฺสาหํ การํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๕.
|๓.๒๖๘| ชฏาย ภารภริโต อชินุตฺตรนิวาสหํ ๑- อภิญฺญาปารมึ คนฺตฺวา พฺรหฺมโลกํ อคญฺฉหํ ฯ |๓.๒๖๙| นตฺถิ พาหิรเก สุทฺธิ ฐเปตฺวา ชินสาสนํ เย เกจิ พุทฺธิมา สตฺตา สุชฺฌนฺติ ชินสาสเน ฯ |๓.๒๗๐| อตฺถกามํ ๒- มมเมตํ น หิ นิสึ อหํ อิติ อสงฺขตํ คเวสนฺโต กุติตฺถํ สญฺจรึ อหํ ฯ |๓.๒๗๑| ยถา สารตฺถิโก โปโส กทลึ เฉตฺวาน ผาลเย น ตตฺถ สารํ วินฺเทยฺย สาเรน ริตฺตโก หิ โส ฯ |๓.๒๗๒| ตเถว ติตฺถิยา โลเก นานาทิฏฺฐี พหู ชนา อสงฺขเตน ริตฺตา เต สาเรน กทลี ยถา ฯ |๓.๒๗๓| ปจฺฉิเม ภวสมฺปตฺเต พฺรหฺมพนฺธุ อโหสหํ มหาโภคํ ฉฑฺฑยิตฺวาน ปพฺพชึ อนคาริยํ ฯ ปฐมภาณวารํ ฯ |๓.๒๗๔| อชฺฌายโก มนฺตธโร ติณฺณํ เวทาน ปารคู พฺราหฺมโณ สญฺชโย นาม ตสฺส มูเล วสามหํ ฯ |๓.๒๗๕| สาวโก เต มหาวีร อสฺสชิ นาม พฺราหฺมโณ ทุราสโท อุคฺคเตโช ปิณฺฑาย จรตี ตทา ฯ |๓.๒๗๖| ตมทฺทสาสึ สปฺปญฺญํ มุนึ โมเน สมาหิตํ สนฺตจิตฺตํ มหานาคํ สุผุลฺลํ ปทุมํ ยถา ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. อชินุตฺตรนิวาสโน ฯ ๒ ม. อตฺถกามมยํ เอตํ น ยิทํ อิติหีติหํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๖.
|๓.๒๗๗| ทิสฺวา เม จิตฺตมุปฺปชฺชิ สุทนฺตํ สุทฺธมานสํ อุสภํ ปวรํ วีรํ อรหายํ ภวิสฺสติ ฯ |๓.๒๗๘| ปาสาทิโก อิริยติ อภิรูโป สุสํวุโต อุตฺตเม ทมเถ ทนฺโต อมตทสฺสี ภวิสฺสติ ฯ |๓.๒๗๙| ยนฺนูนาหํ อุตฺตมตฺถํ ปุจฺเฉยฺยํ ตุฏฺฐมานสํ โส เจ ๑- ปุฏฺโฐ กถิสฺสติ ปฏิปุจฺฉามหนฺตทา ฯ |๓.๒๘๐| ปิณฺฑจารํ ๒- จรนฺตสฺส ปจฺฉโต อคมาสหํ โอกาสํ ปฏิมาเนนฺโต ปุจฺฉิตุํ อมตํ ปทํ ฯ |๓.๒๘๑| วีถนฺตเร อนุปฺปตฺตํ อุปคนฺตฺวาน ปุจฺฉหํ กถํ โคตฺโตสิ ตฺวํ วีร ๓- กสฺส สิสฺโสสิ มาริส ฯ |๓.๒๘๒| โส เม ปุฏฺโฐ วิยากาสิ อสมฺภีโตว เกสรี พุทฺโธ โลเก สมุปฺปนฺโน ตสฺส สิสฺโสมฺหิ อาวุโส ๔- ฯ |๓.๒๘๓| กิทิสนฺเต มหาวีร อนุชาต มหายส ๕- พุทฺธสฺส สาสนํ ธมฺมํ สาธุ เม กถยสฺสุ โภ ฯ |๓.๒๘๔| โส เม ปุฏฺโฐ กถี สพฺพํ คมฺภีรํ นิปุณํ ปทํ ตณฺหาสลฺลสฺส หนฺตารํ สพฺพทุกฺขาปนูทนํ ฯ |๓.๒๘๕| เย ธมฺมา เหตุปภวา เตสํ เหตุํ ตถาคโต อาห เตสญฺจ โย นิโรโธ เอวํวาที มหาสมโณ ฯ |๓.๒๘๖| โสหํ วิสฺสชฺชิเต ปเญฺห ปฐมํ ผลมชฺฌคํ วิรโช วิมโล อาสึ สุตฺวาน ชินสาสนํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. เม ฯ ๒ ม. ปิณฺฑปาตํ ฯ ๓ ยุ. ธีร ฯ ๔ ยุ. สาวโก ฯ ๕ ยุ. มหายโส ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๗.
|๓.๒๘๗| สุตฺวาน มุนิโน วากฺยํ ปสฺสิตฺวา ธมฺมมุตฺตมํ ปริโยคาฬฺหสทฺธมฺโม อิมํ คาถํ อภาสหํ ฯ |๓.๒๘๘| เอเสว ธมฺโม ยทิ ตาวเทว ปจฺจพฺยถา ปทมโสกํ อทิฏฺฐํ อพฺภตีตํ พหุเกหิ กปฺปนหุเตหิ ฯ |๓.๒๘๙| โยหํ ธมฺมํ คเวสนฺโต กุติตฺเถ สญฺจรึ อหํ โส เม อตฺโถ อนุปฺปตฺโต กาโล เม นปฺปมชฺชิตุํ ฯ |๓.๒๙๐| โตสิโตหํ อสฺสชินา ปตฺวาน อจลํ ปทํ ฯ สหายกํ คเวสนฺโต อสฺสมํ อคมาสหํ |๓.๒๙๑| ทูรโตว มมํ ทิสฺวา สหาโย เม สุสิกฺขิโต อิริยาปถสมฺปนฺโน อิทํ วจนมพฺรวิ ฯ |๓.๒๙๒| ปสนฺนมุขเนตฺโตสิ มุนิภาโวว ทิสฺสติ อมตาธิคโต กจฺจิ นิพฺพานํ อจฺจุตํ ปทํ ฯ |๓.๒๙๓| สุภานุรูโป อายาสิ อาเนญฺชการิโต วิย ทนฺโตว ๑- ทนฺตทมเถ ๒- อุปสนฺโตสิ พฺราหฺมณ ฯ |๓.๒๙๔| อมตํ มยา อธิคตํ โสกสลฺลวิโนทนํ ตุวํปิ ตํ อธิคจฺเฉหิ ๓- คจฺฉาม พุทฺธสนฺติกํ ฯ |๓.๒๙๕| สาธูติ โส ปฏิสฺสุตฺวา สหาโย เม สุสิกฺขิโต หตฺเถน หตฺถํ คณฺหิตฺวา อุปาคมฺม ตวนฺติกํ ๔- ฯ |๓.๒๙๖| อุโภปิ ปพฺพชิสฺสาม สกฺยปุตฺต ตวนฺติเก ฯ ตว สาสนมาคมฺม วิหราม อนาสวา ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ยุ. จ ฯ ๒ ม. ทนฺตทมโถ ฯ ยุ. อุตฺตทมเถ ฯ ๓ ม. อธิคจฺเฉสิ ฯ @๔ ยุ. อุปาคมี สตฺถุ สนฺติกํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๘.
|๓.๒๙๗| โกลิโต อิทฺธิยา เสฏฺโฐ อหํ ปญฺญาย ปารโค อุโภว เอกโต หุตฺวา สาสนํ โสภยาม เส ฯ |๓.๒๙๘| อปริโยสิตสงฺกปฺโป กุติตฺเถ สญฺจรึ อหํ ตว ทสฺสนมาคมฺม สงฺกปฺโป ปูริโต มม ฯ |๓.๒๙๙| ปฐวิยํ ปติฏฺฐาย ปุปฺผนฺติ สมเย ทุมา ทิพฺพา คนฺธา สมฺปวนฺติ โตเสนฺติ สพฺพปาณินํ ฯ |๓.๓๐๐| ตเถวาหํ มหาวีร สกฺยปุตฺต มหายส สาสเน โว ๑- ปติฏฺฐาย สมเยสามิ ปุปฺผิตุํ ฯ |๓.๓๐๑| วิมุตฺติปุปฺผเมสนฺโต ภวสํสารโมจนํ วิมุตฺติปุปฺผลาเภน โตเสมิ สพฺพปาณินํ ฯ |๓.๓๐๒| ยาวตา พุทฺธเขตฺตมฺหิ ฐเปตฺวาน มหามุนึ ปญฺญาย สทิโส นตฺถิ ตว ปุตฺตสฺส จกฺขุม ฯ |๓.๓๐๓| สุวินีตา จ เต สิสฺสา ปริสา จ สุสิกฺขิตา อุตฺตเม ทมเถ ทนฺตา ปริวาเรนฺติ ตํ สทา ฯ |๓.๓๐๔| ฌายี ฌานรตา ธีรา สนฺตจิตฺตา สมาหิตา มุนี โมเนยฺยสมฺปนฺนา ปริวาเรนฺติ ตํ สทา ฯ |๓.๓๐๕| อปฺปิจฺฉา นิปกา ธีรา อปฺปาหารา อโลลุปา ลาภาลาเภน สนฺตุฏฺฐา ปริวาเรนฺติ ตํ สทา ฯ |๓.๓๐๖| อารญฺญิกา ธุตรตา ฌายิโน ลูขจีวรา วิเวกาภิรตา ธีรา ปริวาเรนฺติ ตํ สทา ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. เต ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๙.
|๓.๓๐๗| ปฏิปนฺนา ผลฏฺฐา จ เสขา ผลสมงฺคิโน อาสึสกา ๑- อุตฺตมตฺถํ ปริวาเรนฺติ ตํ สทา ฯ |๓.๓๐๘| โสตาปนฺนา จ วิมลา สกทาคามิโน จ เย อนาคามี จ อรหา ปริวาเรนฺติ ตํ สทา ฯ |๓.๓๐๙| สติปฏฺฐานกุสลา โพชฺฌงฺคภาวนารตา สาวกา โว ๒- พหู สพฺเพ ปริวาเรนฺติ ตํ สทา ฯ |๓.๓๑๐| อิทฺธิปาเทสุ กุสลา สมาธิภาวนารตา สมฺมปฺปธานมนุยุตฺตา ปริวาเรนฺติ ตํ สทา ฯ |๓.๓๑๑| เตวิชฺชา ฉฬภิญฺญา จ อิทฺธิยา ปารมึ คตา ปญฺญาย ปารมิมฺปตฺตา ปริวาเรนฺติ ตํ สทา ฯ |๓.๓๑๒| อีทิสา ๓- โว ๒- มหาวีร ตว สิสฺสา สุสิกฺขิตา ทุราสทา อุคฺคเตชา ปริวาเรนฺติ ตํ สทา ฯ |๓.๓๑๓| เตหิ สิสฺเสหิ ปริวุโต สญฺญเตหิ ตปสฺสิภิ มิคราชาวสมฺภีโต อุฬุราชาว โสภสิ ฯ |๓.๓๑๔| ปฐวิยํ ปติฏฺฐาย รุหนฺติ ขรณีรุหา เวปุลฺลตฺตํ ปาปุณนฺติ ผลญฺจ ทสฺสยนฺติ เต ฯ |๓.๓๑๕| ปฐวีสทิโส ตฺวํสิ สกฺยปุตฺต มหายส ฯ สาสเน เต ปติฏฺฐาย ลภนฺติ อมตํ ผลํ ฯ |๓.๓๑๖| สินฺธุ สรสฺสตี เจว นทิโย จนฺทภาคิกา ๔- คงฺคา จ ยมุนา เจว สรภู จ อโถ มหี ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. อาสีสกา ฯ ๒ ม. ยุ. เต ฯ ๓ ม. ยุ. เอทิสา ฯ ๔ ยุ. นทิยา จนฺทภาคิโย ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๐.
|๓.๓๑๗| เอตาสํ สนฺทมานานํ สาคโร สมฺปฏิจฺฉติ ชหนฺติ ปุริมํ นามํ สาคโรเตฺวว ญายติ ฯ |๓.๓๑๘| ตเถวิเม จตุวณฺณา ปพฺพชิตฺวา ตวนฺติเก ชหนฺติ ปุริมํ นามํ พุทฺธปุตฺตาติ ญายเร ฯ |๓.๓๑๙| ยถาปิ จนฺโท วิมโล คจฺฉํ อากาสธาตุยา สพฺเพ ตารคเณ โลเก อาภาย อติโรจติ ฯ |๓.๓๒๐| ตเถว ตฺวํ มหาวีร ปริวุโต เทวมานุเส พุทฺธกฺเขตฺตํ อติกฺกมฺม ชลสิ สพฺพทา ตุวํ ฯ |๓.๓๒๑| คมฺภีเร อุฏฺฐิตา อูมิ น เวลํ อติวตฺตติ สพฺพเวลํ ปผุสฺสนฺติ สญฺจุณฺณา วิกิรนฺติ ตา ฯ |๓.๓๒๒| ตเถว ติตฺถิยา โลเก นานาทิฏฺฐี พหู ชนา ธมฺมํ ตริตุกามา เต นาติวตฺตนฺติ ตํ มุนึ ฯ |๓.๓๒๓| สเจ จ ๑- ตํ ปาปุณนฺติ ปฏิวาเรหิ ๒- จกฺขุม ตวนฺติกํ อุปาคนฺตฺวา สญฺจุณฺณาว ภวนฺติ เต ฯ |๓.๓๒๔| ยถาปิ อุทเก ชาตา กุมุทา มนฺทาลกา ๓- พหู อุปลิมฺปนฺติ โตเยน กทฺทมกลเลน จ ฯ |๓.๓๒๕| ตเถว พหุกา สตฺตา โลเก ชาตา วิรูหเร อฑฺฑิตา ราคโทเสน กทฺทเม กุมุทํ ยถา ฯ |๓.๓๒๖| ยถา ปทุมํ ชลชํ ชลมชฺเฌ วิโรจติ ๔- น โส ลิมฺปติ โตเยน ปริสุทฺโธ หิ เกสรี ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ยุ. ว ฯ ๒ ม. ยุ. ปฏิวาเทหิ ฯ ๓ ยุ. มทฺทาลกา ฯ ๔ ม. ยุ. วิรูหติ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๑.
|๓.๓๒๗| ตเถว ตฺวํ มหาวีร โลเก ชาโต มหามุนิ โนปลิมฺปสิ โลเกน โตเยน ปทุมํ ยถา ฯ |๓.๓๒๘| ยถา หิ รมฺมเก มาเส พหู ปุปฺผนฺติ วาริชา นาติกฺกมนฺติ ตํ มาสํ สมโย ปุปฺผนาย โส ฯ |๓.๓๒๙| ตเถว ตฺวํ สกฺยปุตฺต ๑- ปุปฺผิโต เต วิมุตฺติยา สาสนํ นาติวตฺตนฺติ ปทุมํ วารินา ยถา ฯ |๓.๓๓๐| สุปุปฺผิโต สาลราชาว ทิพฺพคนฺธํ ปวายติ อญฺญสาเลหิ ปริวุโต สาลราชาติโสภติ ๒- ฯ |๓.๓๓๑| ตเถว ตฺวํ มหาวีร พุทฺธญาเณน ปุปฺผิโต ภิกฺขุสงฺเฆน ปริวุโต สาลราชาว โสภสิ ฯ |๓.๓๓๒| ยถาปิ เสโล หิมวา โอสโถ สพฺพปาณินํ นาคานํ อสุรานญฺจ เทวานํ อาลโยปิจ ฯ |๓.๓๓๓| ตเถว ตฺวํ มหาวีร โอสโถ วิย ปาณินํ เตวิชฺชา ฉฬภิญฺญา จ อิทฺธิยา ปารมึ คตา ฯ |๓.๓๓๔| อนุสิฏฺฐา มหาวีร ตยา การุณิเกน เต รมนฺติ ธมฺมรติยา วสนฺติ ตว สาสเน ฯ |๓.๓๓๕| มิคราชา ยถา สีโห อภินิกฺขมฺม อาสยา จตุทฺทิสา ๓- วิโลเกตฺวา ติกฺขตฺตุํ อภินาทติ ๔- ฯ |๓.๓๓๖| สพฺเพ มิคา อุตฺตสนฺติ มิคราชสฺส คชฺชโต ตถา หิ ชาติมา เอโส ปสุํ ๕- ตาเสติ สพฺพทา ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. มหาวีร ฯ ๒ ม. ยุ. สาลราชาว โสภติ ฯ ๓ ม. จตุทฺทิสานุวิโลเกตฺวา ฯ @๔ ยุ. อภินาทยิ ฯ ๕ ม. ยุ. ปสู ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๒.
|๓.๓๓๗| คชฺชโต เต มหาวีร พสุธายํ ปกมฺปติ โพธเนยฺยา ปพุชฺฌนฺติ ตสนฺติ มารกายิกา ฯ |๓.๓๓๘| ตสนฺติ ติตฺถิยา สพฺเพ นทโต เต มหามุนิ กากเสนาว วิพฺภนฺตา มิครญฺญา ยถา มิคา ฯ |๓.๓๓๙| เย เกจิ คณิโน โลเก สตฺถาโรติ ปวุจฺจเร ปรมฺปราภตํ ธมฺมํ เทเสนฺติ ปริสาย เต ฯ |๓.๓๔๐| น เหว ตฺวํ มหาวีร ธมฺมํ เทเสสิ ปาณินํ สามํ สจฺจานิ พุชฺฌิตฺวา เกวลํ โพธิปกฺขิกํ ฯ |๓.๓๔๑| อาสยานุสยํ ญตฺวา อินฺทฺริยานํ พลาพลํ ภพฺพาภพฺเพ วิทิตฺวาน มหาเมโฆว คชฺชสิ ฯ |๓.๓๔๒| จกฺกวาฬปริยนฺตา นิสินฺนา ปริสา ภเว นานาทิฏฺฐี วิจินฺเตนฺติ วิมติจฺเฉทนาย ตํ ฯ |๓.๓๔๓| สพฺเพสํ จิตฺตมญฺญาย โอปมฺมกุสโล มุนิ เอกํ ปญฺหํ กเถนฺโตว วิมตึ ฉินฺทิ ปาณินํ ฯ |๓.๓๔๔| อุปทิสาสทิเสเหว ๑- วสุธา ปูริตา ภเว สพฺเพว เต ปญฺชลิกา กิตฺตยุํ โลกนายกํ ฯ |๓.๓๔๕| กปฺปํ วา เต กิตฺตยนฺตา นานาวณฺเณหิ กิตฺตยุํ ปริเมตุํ น กปฺเปยฺยุํ ๒- อปฺปเมยฺโย ตถาคโต ฯ |๓.๓๔๖| ตถา ๓- สเกน ถาเมน กิตฺติโต หิ มหาชิโน ๔- กปฺปโกฏี ปกิตฺเตนฺตา เอวเมวํ ปกิตฺตยุํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. อุปติสฺสสทิเสเหว ฯ ๒ ม. สกฺเกยฺยํ ฯ ยุ. ปปฺปยุยํ ฯ ๓ ยุ. ยถา ฯ @๔ ม. มยา ชิโน ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๓.
|๓.๓๔๗| สเจ หิ โกจิ เทโว วา มนุสฺโส วา สุสิกฺขิโต ปเมตุํ ปริกปฺเปยฺย ๑- วิฆาตํว ลเภยฺย โส ฯ |๓.๓๔๘| สาสเน เต ปติฏฺฐาย สกฺยปุตฺต มหายส ปญฺญาย ปารมึ คนฺตฺวา วิหรามิ อนาสโว ฯ |๓.๓๔๙| ติตฺถิเย สมฺปมทฺทามิ วตฺเตมิ ชินสาสนํ ธมฺมเสนาปติ อชฺช สกฺยปุตฺตสฺส สาสเน ฯ |๓.๓๕๐| อปริเมยฺเย กตํ กมฺมํ ผลํ ทสฺเสสิ เม อิธ สุมุตฺโต ๒- สรเวโคว กิเลเส ฌาปยึ มมํ ฯ |๓.๓๕๑| โย โกจิ มนุโช ภารํ ธาเรยฺย มตฺถเก สทา ภาเรน ทุกฺขิโต อสฺส ภาโร หิ ภริโต ตถา ฯ |๓.๓๕๒| ฑยฺหมาโน ติหคฺคีหิ ภเวสุ สํสรึ อหํ ภริโต ภวภาเรน เนรุ อุทฺธริโต ยถา ๓- ฯ |๓.๓๕๓| โอโรปิโต จ เม ภาโร ภวา อุคฺฆาฏิตา มยา กรณียํ กตํ สพฺพํ สกฺยปุตฺตสฺส สาสเน ฯ |๓.๓๕๔| ยาวตา พุทฺธเขตฺตมฺหิ ฐเปตฺวา สกฺยปุงฺควํ อหํ อคฺโคมฺหิ ปญฺญาย สทิโส เม น วิชฺชติ ฯ |๓.๓๕๕| สมาธิมฺหิ สุกุสโล อิทฺธิยา ปารมึ คโต อิจฺฉมาโน อหํ ๔- อชฺช สหสฺสํ อภินิมฺมิเน ฯ |๓.๓๕๖| อนุปุพฺพวิหารสฺส วสีภูโต มหามุนิ กเถสิ สาสนํ มยฺหํ นิโรโธ สยนํ มม ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ยุ. ปูริตํ ปริกทฺเธยฺย ฯ ๒ ม. สุขิตฺโต ฯ ยุ สุขิโต ฯ ๓ ม. ยุ. คิรึ @อุจฺจาริโต ยถา ฯ ๔ ม. จหํ ฯ ยุ. วหํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๔.
|๓.๓๕๗| ทิพฺพจกฺขุํ วิสุทฺธํ เม สมาธิกุสโล อหํ สมฺมปฺปธานมนุยุตฺโต โพชฺฌงฺคภาวนารโต ฯ |๓.๓๕๘| สาวเกน หิ ปตฺตพฺพํ สพฺพเมว กตํ มม ๑- โลกนาถํ ฐเปตฺวาน สทิโส เม น วิชฺชติ ฯ |๓.๓๕๙| สมาปตฺติมฺหิ ๒- กุสโล ฌานวิโมกฺขานํ ขิปฺปํ ปฏิลาภี โพชฺฌงฺคภาวนารโต สาวกคุณปารมึ คโตสฺมิ ฯ |๓.๓๖๐| สาวกคุณผุสฺเสน ๓- พุทฺธิยา ปุริสุตฺตมคารวา ๔- สทฺธาสงฺคหิตํ จิตฺตํ [๕]- สทา สพฺรหฺมจาริสุ ฯ |๓.๓๖๑| อุทฺธฏทาโฒว ๖- สปฺโป ฉินฺนวิสาโณว อุสโภ นิกฺขิตฺตมานทปฺโปว อุเปมิ ครุคารเวน คณํ ฯ |๓.๓๖๒| ยทิ รูปินี ภเวยฺย ปญฺญา เม วสุ ปตีนํ ๗- สเมยฺย อโนมทสฺสิสฺส ภควโต ผลเมตํ ญาณถวนาย ฯ |๓.๓๖๓| ปวตฺติตํ ธมฺมจกฺกํ สกฺยปุตฺเตน ตาทินา อนุวตฺเตมหํ สมฺมา ญาณถวนายิทํ ผลํ ฯ |๓.๓๖๔| มา เม กทาจิ ปาปิจฺโฉ สเมโต หีนวีริโย อปฺปสฺสุโต อนาจาโร ๘- สเมโต กตฺถจิ อหุ ฯ |๓.๓๖๕| พหุสฺสุโต จ เมธาวี สีเลสุ สุสมาหิโต เจโตสมถานุยุตฺโต อปิ มุทฺธนิ ติฏฺฐตุ ฯ |๓.๓๖๖| ตํ โว วทามิ ภทฺทํ โว ๙- ยาวนฺเตตฺถ สมาคตา อปฺปิจฺฉา โหถ สนฺตุฏฺฐา ทานํ ทตฺวา สทา อหุ ๑๐- ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. มยา ฯ ยุ. มมํ ฯ ๒ ม. สมาปตฺตินํ ฯ ยุ. สมาปตฺติวินยกุสโล ฯ ๓ ม. ยุ. @สาวกคุเณนาปิ ผุสฺเสน ฯ ๔ ม. ปุริสุตฺตมภารวา ฯ ๕ (ยํ) ฯ ๖ ม. ยุ. อุทฺธวิโสว ฯ @๗ ม. วสุมตีปิ น สเมยฺย ฯ ๘ ม. อนาทโร ฯ ๙ ม. ยุ. ภทนฺเต ฯ @๑๐ ม. ยุ. ฌายี ณานรตา สทา ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๕.
|๓.๓๖๗| ยมหํ ปฐมํ ทิสฺวา วิรโช วิมโล อหุ ๑- โส เม อาจริโย ธีโร ๒- อสฺสชิ นาม สาวโก ฯ |๓.๓๖๘| ตสฺสาหํ สาวโก อชฺช ๓- ธมฺมเสนาปตี อหุ ๑- สพฺพตฺถ ปารมึ ปตฺวา วิหรามิ อนาสโว ฯ |๓.๓๖๙| โย เม อาจริโย อาสิ อสฺสชิ นาม สาวโก ยสฺสํ ทิสายํ วสติ อุสฺสีสมฺหิ กโรมหํ ฯ |๓.๓๗๐| มม กมฺมํ สริตฺวาน โคตโม สกฺยปุงฺคโว ภิกฺขุสงฺเฆ นิสีทิตฺวา อคฺคฏฺฐาเน ฐเปสิ มํ ฯ [๔]- |๓.๓๗๑| ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส วิโมกฺขาปิจ อฏฺฐเม ฉฬภิญฺญา สจฺฉิกตา กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺติ ๕- ฯ อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา สารีปุตฺโต เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติ ฯ สารีปุตฺตตฺเถรสฺส อปทานํ สมตฺตํ ฯ จตุตฺถํ มหาโมคฺคลฺลานตฺเถราปทานํ (๒) [๔] |๔.๓๗๒| อโนมทสฺสี ภควา โลกเชฏฺโฐ นราสโภ วิหาสิ หิมวนฺตมฺหิ เทวสงฺฆปุรกฺขโต ฯ |๔.๓๗๓| วรุโณ นาม นาเมน นาคราชา อหํ ตทา กามรูปี วิกุพฺพามิ มโหทธินิวาสหํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. อหํ ฯ ๒ ยุ. วีโร ฯ ๓ ม. ยุ. ตสฺสาหํ อาหสา อชฺช ฯ @๔ ม. กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ ภวา สพฺเพ สมูหตา @ มาโคว พนฺธนํ หิตฺวา วิหรามิ อนาสโว @ สฺวาคตํ วต เม อาสิ พุทฺธเสฏฺฐสฺส สนฺติเก @ ติสฺโส วิชฺชา อนุปฺปตฺตา กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ ฯ @๕ ม. สพฺพตฺถ อิติสทฺโท นตฺถิ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๖.
|๔.๓๗๔| องฺคนิยคณํ หิตฺวา ตุริยํ ปฏฺฐเปสหํ สมฺพุทฺธํ ปริวาเรตฺวา วาเทสุํ อจฺฉรา ตทา ฯ |๔.๓๗๕| วิชฺชมาเนสุ ๑- ตุริเยสุ เทวตุริยานิ วชฺชยุํ อุภินฺนํ สทฺทํ สุตฺวาน พุทฺโธปิ สมฺปพุชฺฌถ ฯ |๔.๓๗๖| นิมนฺตยิตฺวา สมฺพุทฺธํ สกํ ภวนมุปาคมึ อาสนํ ปญฺญเปตฺวาน กาลมาโรจยึ อหํ ฯ |๔.๓๗๗| ขีณาสวสหสฺเสหิ ปุริโต ๒- โลกนายโก โอภาเสนฺโต ทิสา สพฺพา ภวนมฺเม อุปาคมิ ฯ |๔.๓๗๘| อุปวิฏฺฐํ มหาวีรํ เทวเทวํ นราสภํ ภิกฺขุสงฺฆํ สนฺตปฺเปสึ ๓- อนฺนปาเนนหํ ตทา ฯ |๔.๓๗๙| อนุโมทิ มหาวีโร สยมฺภู อคฺคปุคฺคโล ภิกฺขุสงฺเฆ นิสีทิตฺวา อิมา คาถา อภาสถ ฯ |๔.๓๘๐| โย โส สงฺฆํ อปูเชสิ พุทฺธญฺจ โลกนายกํ เตน จิตฺตปฺปสาเทน เทวโลกํ คมิสฺสติ ฯ |๔.๓๘๑| สตฺตสตฺตติกฺขตฺตุญฺจ เทวรชฺชํ กริสฺสติ ปฐพฺยา รชฺชํ อฏฺฐสตํ วสุธํ อาวสิสฺสติ ฯ |๔.๓๘๒| ปญฺจปญฺญาสกฺขตฺตุํ จ จกฺกวตฺติ ภวิสฺสติ โภคา อสงฺขยา ตสฺส อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตาวเท ฯ |๔.๓๘๓| อปริเมยฺเย อิโต กปฺเป โอกฺกากกุลสมฺภโว โคตโม นาม โคตฺเตน สตฺถา โลเก ภวิสฺสติ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. วชฺชมาเนสุ ตูเรสุ เทวา ตูรานิ วชฺชยุ ฯ ยุ. อชฺชมาเนสุ ฯ ๒ ม. ปริวุโต ฯ @ยุ. ปุรโต ฯ ๓ ม. ส ภิกฺขุสงฺฆํ ตปฺเปสึ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๗.
|๔.๓๘๔| นิรยา โส จวิตฺวาน มนุสฺสตฺตํ คมิสฺสติ โกลิโต นาม นาเมน พฺรหฺมพนฺธุ ภวิสฺสติ ฯ |๔.๓๘๕| โส ปจฺฉา ปพฺพชิตฺวาน กุสลมูเลน โจทิโต โคตมสฺส ภาวโต ทุติโย เหสฺสติ สาวโก ฯ |๔.๓๘๖| อารทฺธวิริโย ปหิตตฺโต อิทฺธิยา ปารมึ คโต สพฺพาสเว ปริญฺญาย นิพฺพายิสฺสตฺยนาสโว ฯ |๔.๓๘๗| ปาปมิตฺโตปนิสฺสาย กามราควสํ คโต มาตรํ ปิตรญฺจาปิ ฆาตยึ ทุฏฺฐมานโส ฯ |๔.๓๘๘| ยํ ยํ โยนูปปชฺชามิ นิรยํ อถ มานุสํ ปาปกมฺมสมงฺคิตํ ๑- ภินฺนสีโส มรามหํ ๒- ฯ |๔.๓๘๙| อิทํ ปจฺฉิมกํ มยฺหํ จริโม วตฺตเต ภโว อิธาปิ อีทิสํ มยฺหํ มรณกาเล ภวิสฺสติ ฯ |๔.๓๙๐| ปวิเวกมนุยุตฺโต สมาธิภาวนารโต สพฺพาสเว ปริญฺญาย วิหรามิ อนาสโว ฯ |๔.๓๙๑| ธรณึปิ สุคมฺภีรํ พหลํ ทุปฺปธํสิยํ วามงฺคุฏฺเฐน จาเลยฺยํ ๓- อิทฺธิยา ปารมึ คโต ฯ |๔.๓๙๒| อสฺมิมานํ น ปสฺสามิ มาโน มยฺหํ น วิชฺชติ สามเณเร อุปาทาย ครุจิตฺตํ กโรมหํ ฯ |๔.๓๙๓| อปริเมยฺเย อิโต กปฺเป ยํ กมฺมํ อภินีหรํ ตมหํ ภูมึ อนุปฺปตฺโต ปตฺโตมฺหิ อาสวกฺขยํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ปาปกมฺมสมงฺคิตา ฯ ยุ. ปาปกมฺมสมงฺคีนํ ฯ ๒ ยุ. ภวามหํ ฯ @๓ ม. ยุ. โขเภยฺยํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๘.
|๔.๓๙๔| ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส วิโมกฺขาปิจ อฏฺฐิเม ฉฬภิญฺญา สจฺฉิกตา กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺติ ฯ อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา มหาโมคฺคลฺลาโน เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติ ฯ มหาโมคฺคลฺลานตฺเถรสฺส อปทานํ สมตฺตํ ฯ ปญฺจมํ มหากสฺสปตฺเถราปทานํ (๓) [๕] |๕.๓๙๕| ปทุมุตฺตรสฺส ภควโต โลกเชฏฺฐสฺส ตาทิโน นิพฺพุเต โลกนาถสฺมึ ปูชํ กุพฺพนฺติ สตฺถุโน ฯ |๕.๓๙๖| อุทคฺคจิตฺตา ชนตา อาโมทิตปฺปโมทิตา เตสุ สํเวคชาเตสุ ปีติ เม อุปปชฺชถ ๑- ฯ |๕.๓๙๗| ญาติมิตฺเต สมาเนตฺวา อิทํ วจนมพฺรวึ ปรินิพฺพุโต มหาวีโร หนฺท ปูชํ กโรม เส ฯ |๕.๓๙๘| สาธูติ เต ปฏิสฺสุตฺวา ภิยฺโย หาสํ ชนึสุ เม พุทฺธสฺมึ โลกนาถสฺมึ กาหาม ปุญฺญสญฺจยํ ฯ |๕.๓๙๙| อคฺฆิยํ สุกตํ กตฺวา สตหตฺถํ สมุคฺคตํ ทิยฑฺฒํ หตฺถสตํปิ วิมานํ นภมุคฺคตํ ฯ |๕.๔๐๐| กตฺวาน อคฺฆิยํ ตตฺถ กุสลปนฺตีหิ จิตฺติตํ สกํ จิตฺตํ ปสาเทตฺวา เจติยํ ปูชยุตฺตมํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. อุทปชฺชถ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๙.
|๕.๔๐๑| อคฺคิกฺขนฺโธว ชลติ สาลราชาว ผุลฺลิโต ๑- อินฺทลฏฺฐีว อากาเส โอภาสติ ๒- จตุทฺทิสา ฯ |๕.๔๐๒| ตตฺถ จิตฺตํ ปสาเทตฺวา กตฺวาน กุสลํ พหุํ ปุพฺพกมฺมํ สริตฺวาน ติทสํ อุปปชฺชหํ ฯ |๕.๔๐๓| สหสฺสยุตฺตํ หยวาหึ ทิพฺพยานํ อธิฏฺฐิโต อุพฺพิทฺธํ ภวนํ มยฺหํ สตฺตภุมฺมํ สมุคฺคตํ ฯ |๕.๔๐๔| กูฏาคารสหสฺสานิ สพฺพโสณฺณมยา อหุ ๓- ชลนฺติ สกเตเชน ทิสา สพฺพา ปภาสยุํ ๔- ฯ |๕.๔๐๕| สนฺติ อญฺเญปิ นิยฺยุหา โลหิตงฺกมยา ๕- ตทา เตปิ โชตนฺติ อาภาย สมนฺตา จตุโร ทิสา ฯ |๕.๔๐๖| ปุญฺญกมฺมาภินิพฺพตฺตา กูฏาคารา สุนิมฺมิตา มณิมยาปิ โชตนฺติ ทิโสทิสํ ๖- สมนฺตโต ฯ |๕.๔๐๗| เตสํ อุชฺโชตมานานํ โอภาโส วิปุโล อหุ สพฺเพ เทเว อภิโภมิ ปุญฺญกมฺมสฺสิทํ ผลํ ฯ |๕.๔๐๘| สฏฺฐิกปฺปสหสฺสมฺหิ อุพฺพิทฺโธ นาม ขตฺติโย จาตุรนฺโต วิชิตาวี ปฐวึ อาวสึ อหํ |๕.๔๐๙| ตเถว ภทฺทเก กปฺเป ตึสกฺขตฺตุํ อโหสหํ ฯ สกกมฺมาภิรทฺโธมฺหิ จกฺกวตฺติ มหพฺพโล ฯ |๕.๔๑๐| สตฺตรตนสมฺปนฺโน จตุทีปมฺหิ อิสฺสโร ตตฺถาปิ ภวนํ มยฺหํ อินฺทลฏฺฐีว อุคฺคตํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. อคฺคิกฺขนฺโธว ชลิโต กึสุโกอิว ผุลฺลิโต ฯ ยุ... ชลิโต... ฯ ๒ ม. โอภาเสติ ฯ @๓ ม. อหํ ฯ ยุ. สพฺเพ โสวณฺณมยา อหํ ฯ ๔ ม. ยุ. ปภาสยํ ฯ @๕ ม. นิยฺยูหา โลหิตงฺคมยา ฯ ๖ ม. ยุ. ทิสา ทส ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๐.
|๕.๔๑๑| อายามโต จตุพฺพีสา วิตฺถาเรน จ ทฺวาทสา รมฺมกํ ๑- นาม นครํ ทฬฺหปาการโตรณํ ฯ |๕.๔๑๒| อายามโต ปญฺจสตํ วิตฺถาเรน ตทฑฺฒกํ อากิณฺณํ ชนกาเยหิ ติทสานํ ปุรํ วิย ฯ |๕.๔๑๓| ยถา สูจิฆเร สูจิ ปกฺขิตฺตา ปณฺณวีสติ อญฺญมญฺญํ ปฆฏฺเฏนฺติ อากิณฺณา โหติ สตตา ๒- ฯ |๕.๔๑๔| เอวมฺปิ นครํ มยฺหํ หตฺถสฺสรถสงฺกุลํ ๓- มนุสฺเสหิ ตทากิณฺณํ รมฺมกํ ๑- นครุตฺตมํ ฯ |๕.๔๑๕| ตตฺถ ภุตฺวา ปิวิตฺวา จ ปุน เทวตฺตตํ คโต ภเว ปจฺฉิมเก มยฺหํ อโหสิ กุลสมฺปทา ฯ |๕.๔๑๖| พฺรหฺมญฺญกุลสมฺภูโต มหารตนสญฺจโย อสีติโกฏิโย หิตฺวา หิรญฺญสฺส ปริพฺพชึ ๔- ฯ |๕.๔๑๗| ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส วิโมกฺขาปิจ อฏฺฐิเม ฉฬภิญฺญา สจฺฉิกตา กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺติ ฯ อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา มหากสฺสโป เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติ ฯ มหากสฺสปตฺเถรสฺส อปทานํ สมตฺตํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. รมฺมณํ ฯ ๒ ม. อากิณฺณํ โหติ ลงฺกตํ ฯ ยุ. .. โหติ ตํ ตทา ฯ @๓ ม. หตฺถิสฺสรถสงฺกุลํ ฯ ๔ ม. หิรญฺญสฺสาปิ ปพฺพชึ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๑.
ฉฏฺฐํ อนุรุทฺธตฺเถราปทานํ (๔) [๖] |๖.๔๑๘| สุเมธํ ภควนฺตาหํ โลกเชฏฺฐํ นราสภํ วูปกฏฺฐํ วิหรนฺตํ อทฺทสํ โลกนายกํ ฯ |๖.๔๑๙| อุปคนฺตฺวาน สมฺพุทฺธํ สุเมธํ โลกนายกํ อญฺชลึ ปคฺคเหตฺวาน พุทฺธเสฏฺฐํ อยาจหํ ฯ |๖.๔๒๐| อนุกมฺป มหาวีร โลกเชฏฺฐ นราสภ ปทีปนฺเต ปทสฺสามิ รุกฺขมูลมฺหิ ฌายโต ฯ |๖.๔๒๑| อธิวาเสสิ โส ธีโร สยมฺภู วทตํ วโร ทุเมสุ วินิวิชฺฌิตฺวา ยนฺตํ โยเชตฺวหนฺตทา ๑- ฯ |๖.๔๒๒| สหสฺสวฏฺฏิปาทาสึ พุทฺธสฺส โลกพนฺธุโน สตฺตาหํ ปชฺชลิตฺวาน ปทีปา วูปสมฺมิสุํ ๒- ฯ |๖.๔๒๓| เตน จิตฺตปฺปสาเทน เจตนาปณิธีหิ จ ชหิตฺวา มานุสํ เทหํ วิมานํ อุปปชฺชหํ ฯ |๖.๔๒๔| อุปปนฺนสฺส เทวตฺตํ พฺยมฺโห ๓- อาสิ สุนิมฺมิโต สมนฺตโต ปชฺชลติ ทีปทานสฺสิทํ ผลํ ฯ |๖.๔๒๕| อฏฺฐวีสติกฺขตฺตุญฺจ จกฺกวตฺติ อโหสหํ ทิวารตฺติญฺจ ปสฺสามิ สมนฺตา โยชนนฺตทา ฯ |๖.๔๒๖| สมนฺตา โยชนํ สพฺพํ วิโรเจมิ อหํ ตทา สพฺเพ เทเว อภิโภมิ ทีปทานสฺสิทํ ผลํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. โยชิยหํ ตทา ฯ ๒ ม. ทีปา วูปสมึสุ เม ฯ ๓ ม. พฺยมฺหํ อาสิ สุนิมฺมิตํ ฯ @ยุ. ถมฺโภ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๒.
|๖.๔๒๗| ตึสกปฺปานิ เทวินฺโท เทเว รชฺชมการยึ น มํ เกจาติมญฺญนฺติ ทีปทานสฺสิทํ ผลํ ฯ |๖.๔๒๘| สหสฺสโลกํ ญาเณน ปสฺสามิ สตฺถุสาสเน ทิพฺพจกฺขุํ อนุปฺปตฺโต ทีปทานสฺสิทํ ผลํ ฯ |๖.๔๒๙| สุเมโธ นาม สมฺพุทฺโธ ตึสกปฺปสหสฺสิโก ๑- ตสฺส ทีโป มยา ทินฺโน วิปฺปสนฺเนน เจตสา ฯ |๖.๔๓๐| ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส วิโมกฺขาปิ จ อฏฺฐิเม ฉฬภิญฺญา สจฺฉิกตา กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺติ ฯ อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา อนุรุทฺโธ เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติ ฯ อนุรุทฺธตฺเถรสฺส อปทานํ สมตฺตํ ฯ สตฺตมํ ปุณฺณมนฺตานีปุตฺตตฺเถราปทานํ (๕) [๗] |๗.๔๓๑| อชฺฌานโก มนฺตธโร ติณฺณํ เวทาน ปารคู ปุรกฺขโตมฺหิ สิสฺเสหิ อุปคญฺฉึ นรุตฺตมํ ฯ |๗.๔๓๒| ปทุมุตฺตโร โลกวิทู อาหุตีนํ ปฏิคฺคโห มม กมฺมํ ปกิตฺเตสิ สงฺขิตฺเตน มหามุนิ ฯ |๗.๔๓๓| ตาหํ ธมฺมํ สุณิตฺวาน อภิวาเทตฺวาน สตฺถุโน อญฺชลึ ปคฺคเหตฺวาน ปกฺกามึ ๒- ทกฺขิณามุโข ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. ตึสกปฺปสหสฺสิโต ฯ ๒ ม. ปกฺกมึ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๓.
|๗.๔๓๔| สงฺขิตฺเตน สุณิตฺวาน วิตฺถาเรน อเทสยึ ๑- สพฺเพ สิสฺสา อตฺตมนา สุตฺวาน มม ภาสโต ฯ สกํ ทิฏฺฐึ วิโนเทตฺวา พุทฺเธ จิตฺตํ ปสาทยุํ |๗.๔๓๕| สงฺขิตฺเตนปิ เทเสมิ วิตฺถาเรน ตเถวหํ ฯ อภิธมฺมนยญฺโญหํ กถาวตฺถุวิสุทฺธิยา สพฺเพสํ วิญฺญาเปตฺวาน วิหรามิ อนาสโว ฯ |๗.๔๓๖| อิโต ปญฺจสเต กปฺเป จตุโร สุปฺปกาสกา สตฺตรตนสมฺปนฺนา จตุทีปมฺหิ อิสฺสรา ฯ |๗.๔๓๗| ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส วิโมกฺขาปิจ อฏฺฐิเม ฉฬภิญฺญา สจฺฉิกตา กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺติ ฯ อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา ปุณฺโณ มนฺตานีปุตฺโต เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติ ฯ ปุณฺณสฺส มนฺตานีปุตฺตตฺเถรสฺส อปทานํ สมตฺตํ ฯ อฏฺฐมํ อุปาลิตฺเถราปทานํ (๖) [๘] |๘.๔๓๘| นคเร หํสวติยา สุชาโต นาม พฺราหฺมโณ อสีติโกฏิสนฺนิจโย ๒- ปหูตธนธญฺญวา ฯ |๘.๔๓๙| อชฺฌายโก มนฺตธโร ติณฺณํ เวทาน ปารคู ลกฺขเณ อิติหาเส จ สทฺธมฺเม ปารมึ คโต ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. อภาสยึ. ฯ ๒ ม. ยุ. อสีติโกฏินิจโย ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๔.
|๘.๔๔๐| ปริพฺพชา เอกสิขา โคตมา พุทฺธสาวกา จรกา ตาปสา เจว จรนฺติ มหิยา ตทา ฯ |๘.๔๔๑| เตปิ มํ ปริวาเรนฺติ พฺราหฺมโณ วิสฺสุโต อิติ พหู ชนา มํ ปูเชนฺติ ๑- นาหํ ปูเชมิ กิญฺจินํ ฯ |๘.๔๔๒| ปูชารหํ น ปสฺสามิ มานถทฺโธ อหํ ตทา พุทฺโธติ วจนํ นตฺถิ ตาว นุปฺปชฺชเต ชิโน ฯ |๘.๔๔๓| อจฺจเยน อโหรตฺตํ ปทุมุตฺตรนายโก ๒- สพฺพํ ตมํ วิโนเทตฺวา โลเก อุปฺปชฺชิ จกฺขุมา ฯ |๘.๔๔๔| วิตฺถาริเก พหู ชญฺเญ ปุถุภูเต จ สาสเน อุปาคมิ ตทา พุทฺโธ นครํ หํสสวฺหยํ ฯ |๘.๔๔๕| ปิตุ อตฺถาย โส พุทฺโธ ธมฺมํ เทเสสิ จกฺขุมา เตน กาเลน ปริสา สมนฺตา โยชนํ ตทา ฯ |๘.๔๔๖| สมฺมโต มนุชานํ โย ๓- สุนนฺโท นาม ตาปโส ยาวตา พุทฺธปริสา ปุปฺเผหิจฺฉาทยิ ตทา ฯ |๘.๔๔๗| จตุสจฺจํ ปกาเสนฺโต เสฏฺเฐ จ ปุปฺผมณฺฑเป โกฏิสตสหสฺสานํ ธมฺมาภิสมโย อหุ ฯ |๘.๔๔๘| สตฺตรตฺตินฺทิวํ พุทฺโธ วสฺสิตฺวา ธมฺมวุฏฺฐิยา อฏฺฐเม ทิวเส ปตฺเต สุนนฺทํ กิตฺตยี ชิโน ฯ |๘.๔๔๙| เทวโลเก มนุสฺเส วา สํสรนฺโต อยํ ภเว สพฺเพสํ ปวโร หุตฺวา ภเวสุ สํสริสฺสติ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. พหุชฺชโน มํ ปูเชติ ฯ ๒ ม. ปทุมุตฺตรนามโก ฯ ๓ ม. ยุ. โส ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๕.
|๘.๔๕๐| กปฺปสตสหสฺสมฺหิ โอกฺกากกุลสมฺภโว โคตโม นาม นาเมน สตฺถา โลเก ภวิสฺสติ ฯ |๘.๔๕๑| ตสฺส ธมฺเมสุ ทายาโท โอรโส ธมฺมนิมฺมิโต มนฺตานีปุตฺโต ปุณฺโณติ เหสฺสติ สตฺถุ สาวโก ฯ |๘.๔๕๒| เอวํ กิตฺตยิ สมฺพุทฺโธ สุนนฺทํ ตาปสํ ตทา หาสยนฺโต ชนํ สพฺพํ ทสฺสยนฺโต สกํ พลํ ฯ |๘.๔๕๓| กตญฺชลี นมสฺสนฺติ สุนนฺทํ ตาปสํ ตทา ๑- พุทฺเธ การํ กริตฺวาน โสเธสิ คติมตฺตโน ฯ |๘.๔๕๔| ตตฺถ เม อหุ สงฺกปฺโป สุตฺวาน มุนิโน วจํ อหํ ๒- การํ กริสฺสามิ ยถา ปสฺสามิ โคตมํ ฯ |๘.๔๕๕| เอวาหํ จินฺตยิตฺวาน กิริยํ จินฺตยึ มมํ กฺยาหํ กมฺมํ อาจรามิ ปุญฺญกฺเขตฺเต อนุตฺตเร ฯ |๘.๔๕๖| อยญฺจ ปาฐิโก ภิกฺขุ สพฺพปาฐีน ๓- สาสเน วินเย อคฺคนิกฺขิตฺโต ตํ ฐานํ ปตฺถยึ ๔- อหํ ฯ |๘.๔๕๗| อิทํ เม อมิตํ โภคํ อกฺโขภํ สาครูปมํ เตน โภเคน พุทฺธสฺส อารามํ มาปเย อหํ ฯ |๘.๔๕๘| โสภนํ นาม อารามํ นครสฺส ปุรตฺถโต กตฺวา ๕- สตสหสฺเสน สงฺฆารามํ อมาปยึ ฯ |๘.๔๕๙| กูฏาคาเร จ ปาสาเท มณฺฑเป หมฺมิเย คุหา จงฺกเม สุกเต กตฺวา สงฺฆาราเม ๖- อมาปยึ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ชนา ฯ ๒ ม. อหมฺปิ การํ กสฺสามิ ฯ ๓ ม. สพฺพปาฐิสฺส ฯ ยุ. สพฺพปาฐิกสาสเน ฯ @๔ ม. ยุ. ปตฺถเย ฯ ๕ ม. กิณิตฺวา ฯ ๖ ม. สงฺฆารามํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๖.
|๘.๔๖๐| ชนฺตาฆรํ อคฺคิสาลํ อโถ อุทกมาฬกํ นฺหานฆรํ มาปยิตฺวา ภิกฺขุสงฺฆสฺสทาสหํ ฯ |๘.๔๖๑| อาสนฺทิโย จ ปีฐเก ปริโภเค จ ภาชเน อารามิกญฺจ เภสชฺชํ สพฺพเมตํ อทาสหํ ฯ |๘.๔๖๒| อารกฺขํ ปฏฺฐเปตฺวาน ปาการํ การยึ ทฬฺหํ มา นํ โกจิ วิเหเฐสิ สนฺตจิตฺตาน ตาทินํ ฯ |๘.๔๖๓| อาวาเส ๑- สตสหสฺเส สงฺฆาราเม ๒- อมาปยึ เวปุลฺลตํ มาปยิตฺวา สมฺพุทฺธํ อุปนามยึ ฯ |๘.๔๖๔| นิฏฺฐาปิโต มยาราโม สมฺปฏิจฺฉ ตุวํ มุนิ นิยฺยาเทสฺสามิ ตํ ๓- ธีร อธิวาเสหิ จกฺขุม ฯ |๘.๔๖๕| ปทุมุตฺตโร โลกวิทู อาหุตีนํ ปฏิคฺคโห มม สงฺกปฺปมญฺญาย อธิวาเสหิ นายโก ฯ |๘.๔๖๖| อธิวาสนมญฺญาย สพฺพญฺญุสฺส มเหสิโน โภชนํ ปฏิยาเทตฺวา กาลมาโรจยึ อหํ ฯ |๘.๔๖๗| อาโรจิตมฺหิ กาลมฺหิ ปทุมุตฺตรนายโก ขีณาสวสหสฺเสหิ อารามํ เม อุปาคมิ ฯ |๘.๔๖๘| นิสินฺนกาลมญฺญาย อนฺนปาเนน ตปฺปยึ ภุตฺตาวีกาลมญฺญาย อิทํ วจนมพฺรวึ ฯ |๘.๔๖๙| กีโต สตสหสฺเสน ตตฺตเกเนว การิโต โสภโน นาม อาราโม สมฺปฏิจฺฉ ตุวํ มุนิ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. สตสหสฺเสนาวาสํ ฯ ๒ ยุ. สงฺฆารามํ ฯ ๓ ยุ. เต วีร ฯ ม. ตํ วีร ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๗.
|๘.๔๗๐| อิมินา ภูมิทาเนน เจตนาปณิธีหิ จ ภเว นิพฺพตฺตมาโนหํ ลภามิ มม ปตฺถิตํ ฯ |๘.๔๗๑| ปฏิคฺคเหตฺวา สมฺพุทฺโธ สงฺฆารามํ สุมาปิตํ ภิกฺขุสงฺเฆ นิสีทิตฺวา อิทํ วจนมพฺรวิ ฯ |๘.๔๗๒| โย โส พุทฺธสฺส ปาทาสิ สงฺฆารามํ สุมาปิตํ ตมหํ กิตฺตยิสฺสามิ สุณาถ มม ภาสโต ฯ |๘.๔๗๓| หตฺถี อสฺสา รถา ปตฺตี เสนา จ จตุรงฺคินี ปริวาเรนฺติมํ นิจฺจํ สงฺฆารามสฺสิทํ ผลํ ฯ |๘.๔๗๔| สฏฺฐี ตุริยสหสฺสานิ เภริโย สมลงฺกตา ปริวาเรนฺติมํ นิจฺจํ สงฺฆารามสฺสิทํ ผลํ ฯ |๘.๔๗๕| ฉฬาสีติสหสฺสานิ นาริโย สมลงฺกตา วิจิตฺตวตฺถาภรณา อามุตฺตมณิกุณฺฑลา ฯ |๘.๔๗๖| อาฬารมุขา ๑- หสุลา สุสญฺญา ตนุมชฺฌิมา ปริวาเรสฺสนฺติมํ นิจฺจํ สงฺฆารามสฺสิทํ ผลํ ฯ |๘.๔๗๗| ตึสกปฺปสหสฺสานิ เทวโลเก รมิสฺสติ สหสฺสกฺขตฺตุํ เทวินฺโท เทวรชฺชํ กริสฺสติ ฯ |๘.๔๗๘| เทวราเชน ปตฺตพฺพํ สพฺพํ ปฏิลภิสฺสติ อนูนโภโค หุตฺวาน เทวรชฺชํ กริสฺสติ ฯ |๘.๔๗๙| สหสฺสกฺขตฺตุํ จกฺกวตฺติ ราชา รฏฺเฐ ภวิสฺสติ ฯ ปฐพฺยา รชฺชํ วิปุลํ คณนาโต อสงฺขยํ ๒- ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. อาฬารปมฺหา ฯ ๒ โป. ม. ยุ. อสงฺขิยํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๘.
|๘.๔๘๐| กปฺปสตสหสฺสมฺหิ โอกฺกากกุลสมฺภโว โคตโม นาม โคตฺเตน สตฺถา โลเก ภวิสฺสติ ฯ |๘.๔๘๑| ตสฺส ธมฺเมสุ ทายาโท โอรโส ธมฺมนิมฺมิโต อุปาลิ นาม นาเมน เหสฺสติ สตฺถุ สาวโก ฯ |๘.๔๘๒| วินเย ปารมึ ปตฺวา ฐานาฐาเน จ โกวิโท ชินสาสนํ ธารยนฺโต วิหริสฺสตินาสโว ฯ |๘.๔๘๓| สพฺพเมตํ อภิญฺญาย โคตโม สกฺยปุงฺคโว ภิกฺขุสงฺเฆ นิสีทิตฺวา เอตทคฺเค ฐเปสฺสติ ฯ |๘.๔๘๔| อปริเมยฺยํ อุปาทาย ปตฺเถมิ ตว สาสนํ โส เม อตฺโถ อนุปฺปตฺโต สพฺพสํโยชนกฺขโย ฯ |๘.๔๘๕| ยถา สูลาวุโต โปโส ราชทณฺเฑน ตชฺชิโต สูเล สาตํ อวินฺทนฺโต ปริมุตฺตึว อิจฺฉติ ฯ |๘.๔๘๖| ตเถวาหํ มหาวีร ภวทณฺเฑน ตชฺชิโต กมฺมสูลาวุโต สนฺโต ปิปาสาเวทนาฏฺฐิโต ฯ |๘.๔๘๗| ภเว สาตํ น วินฺทามิ ฑยฺหนฺโต ตีหิ อคฺคิหิ ปริมุตฺตึ คเวสามิ ยถา จ ราชทณฺฑโต ฯ |๘.๔๘๘| ยถา วิสารโท ปุริโส วิเสน ปริปีฬิโต อคทํ โส คเวเสยฺย วิสฆาตายุปายนํ ๑- ฯ |๘.๔๘๙| คเวสมาโน ปสฺเสยฺย อคทํ วิสฆาตกํ ตํ ปิวิตฺวา สุขี อสฺส วิสมฺหา ปริมุตฺติยา ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. วิสฆาตายุปาลนํ ฯ ยุ. .. ปายโส ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๙.
|๘.๔๙๐| ตเถวาหํ มหาวีร ยถา วิสคโต ๑- นโร สมฺปีฬิโต อวิชฺชาย สทฺธมฺมาคทเมสหํ ฯ |๘.๔๙๑| ธมฺมาคทํ คเวสนฺโต อทฺทกฺขึ สกฺยสาสนํ อคฺคสจฺโจสถานนฺตํ ๒- สพฺพสลฺลวิโนทนํ ฯ |๘.๔๙๒| ธมฺโมสถํ ปิวิตฺวาน วิสํ สพฺพํ สมูหนึ อชรามรํ สีติภาวํ นิพฺพานํ ปสฺสยึ ๓- อหํ ฯ |๘.๔๙๓| ยถา ภูตตชฺชิโต โปโส ภูตคฺคาเหน ปีฬิโต ภูตเวชฺชํ คเวเสยฺย ภูตสฺมา ปริมุตฺติยา ฯ |๘.๔๙๔| คเวสมาโน ปสฺเสยฺย ภูตวิชฺชาสุ โกวิทํ ตสฺส โส วิหญฺเญ ภูตํ สมูลญฺจ วินาสเย ฯ |๘.๔๙๕| ตเถวาหํ มหาวีร ตมคฺคาเหน ปีฬิโต ญาณาโลกํ คเวสามิ ตมโต ปริมุตฺติยา ฯ |๘.๔๙๖| อถทฺทสํ สกฺยมุนึ กิเลสตมโสธนํ โส เม ตมํ วิโนเทสิ ภูตเวชฺโชว ภูติกํ ๔- ฯ |๘.๔๙๗| สํสารโสตํ สญฺฉินฺทึ ตณฺหาโสตํ นิวารยึ ภวํ อุคฺฆาตยึ สพฺพํ ภูตเวชฺโชว มูลโต ฯ |๘.๔๙๘| ครุโฬ ยถา โอปตติ ปนฺนคํ ภกฺขมตฺตโน สมนฺตา โยชนสตํ วิกฺโขเภติ มหาสรํ ฯ |๘.๔๙๙| ปนฺนคํ โส คเหตฺวาน อโธสีสํ วิเหฐยํ อาทาย โส ปกฺกมติ เยน กามํ วิหงฺคโม ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. วิสหโต ฯ ๒ ม. อคฺคํ สพฺโพสธานํ ตํ ฯ ยุ. อคฺคสพฺโพ ... ฯ @๓ โป. ผุสฺสยึ ฯ ม. ผสฺสยึ ฯ ๔ ม. ภูตกํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๐.
|๘.๕๐๐| ตเถวาหํ มหาวีร ยถาปิ ครุโฬ พลี อสงฺขตํ คเวสนฺโต โทเส วิกฺขาลยึ อหํ ฯ |๘.๕๐๑| ทิฏฺโฐ อหํ ธมฺมวรํ สนฺติปทํ อนุตฺตรํ อาทาย วิหราเมตํ ครุโฬ ปนฺนคํ ยถา ฯ |๘.๕๐๒| อาสาวตี นาม ลตา ชาตา จิตฺตลตาวเน ตสฺสา วสฺสสหสฺเสน เอกํ นิพฺพตฺตเต ผลํ ฯ |๘.๕๐๓| ตํ เทวา ปยิรุปาสนฺติ ตาว ทูรผลํ ๑- สกึ เทวานํ สา ปิยา เอวํ อาสาวตี ผลุตฺตมา ๒- ฯ |๘.๕๐๔| สตสหสฺสํ อุปาทาย ตาหํ ปริจเร มุนึ ๓- สายํ ปาตํ นมสฺสามิ เทวา อาสาวตึ ยถา ฯ |๘.๕๐๕| อวญฺฌา ปาริจริยา อโมฆา จ นมสฺสนา ทูราคตํปิ มํ สนฺตํ ขโณ มํ ๔- น วิราธยิ ฯ |๘.๕๐๖| ปฏิสนฺธึ น ปสฺสามิ วิจินนฺโต ภเว อหํ นิรูปธิ วิปฺปมุตฺโต อุปสนฺโต จรามหํ ฯ |๘.๕๐๗| ยถาปิ ปทุมํ นาม สุริยรํเสน ปุปฺผติ ตเถวาหํ มหาวีร พุทฺธรํเสน ปุปฺผิโต ฯ |๘.๕๐๘| ยถา พลากโยนิมฺหิ น วิชฺชติ ปุมา ๔- สทา เมเฆสุ คชฺชมาเนสุ คพฺภํ คณฺหนฺติ ตา สทา ฯ |๘.๕๐๙| จิรํปิ คพฺภํ ธาเรนฺติ ยาว เมโฆ น คชฺชติ ภารโต ปริมุจฺจนฺติ ยทา เมโฆ ปวสฺสติ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ตาว ทูรผเล สติ ฯ ๒ ม. ยุ. ลตุตฺตมา ฯ ๓ ม. มุนิ ฯ ๔ ม. ยํ ฯ @๕ โป. ม. ปุโม ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๑.
|๘.๕๑๐| ปทุมุตฺตรพุทฺธสฺส ธมฺมเมเฆน คชฺชโต ๑- สทฺเทน ธมฺมเมฆสฺส ธมฺมคพฺภํ อคณฺหหํ ฯ |๘.๕๑๑| สตสหสฺสํ อุปาทาย ปุญฺญคพฺภํ ธเรมหํ นปฺปมุญฺจามิ ภารโต ธมฺมเมโฆ น คชฺชติ ฯ |๘.๕๑๒| ยทา ตุวํ สกฺยมุนิ รมฺเม กาปิลวตฺถเว คชฺชสิ ธมฺมเมเฆน ภารโต ปริมุจฺจหํ ฯ |๘.๕๑๓| สุญฺญตํ อนิมิตฺตญฺจ อถาปณิหิตํปิ ๒- จ จตุโร จ ผเล สพฺเพ ธมฺมํ ๓- วิชฏิ ตํปิหํ ฯ ทุติยภาณวารํ ฯ |๘.๕๑๔| อปริเมยฺยํ อุปาทาย ปตฺเถมิ ตว สาสนํ โส เม อตฺโถ อนุปฺปตฺโต สนฺติปทํ อนุตฺตรํ ฯ |๘.๕๑๕| วินเย ปารมึ ปตฺโต ยถาปิ ปาฐิโก อิสี น เม สมสโม อตฺถิ ธาเรมิ สาสนํ อหํ ฯ |๘.๕๑๖| วินเย ขนฺธเก จาปิ ติกจฺเฉเทว ปญฺจเก เอตฺถ เม วิมติ นตฺถิ อกฺขเร พฺยญฺชเนปิ วา ฯ |๘.๕๑๗| นิคฺคเห ปฏิกมฺเม จ ฐานาฐาเน จ โกวิโท โอสารเณ วุฏฺฐาปเน สพฺพตฺถ ปารมึ คโต ฯ |๘.๕๑๘| วินเย ขนฺธเก จาปิ ๔- นิกฺขิปิตฺวา ปทํ อหํ อุภโต ๕- วิภงฺเค เจว รสโต โอสเรยฺยหํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ โป. คชฺชิโต ฯ ๒ ม. ยุ. ตถาปฺปณิหิตมฺปิ จ ฯ ๓ ม. ธมฺเมวํ วิชนยึ อหํ ฯ @ยุ. ... วิชฏายหํ ฯ ๔ ม. วาปิ ฯ ๕ ม. ยุ. อุภโต วินิเวเฐตฺวา ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๒.
|๘.๕๑๙| นิรุตฺติยา จ กุสโล ๑- อตฺถานตฺเถ จ โกวิโท อนญฺญาตํ มยา นตฺถิ เอกคฺโค สตฺถุ สาสเน ฯ |๘.๕๒๐| รูปทกฺโข อหํ อชฺช สกฺยปุตฺตสฺส สาสเน กงฺขํ สพฺพํ วิโนเทมิ ฉินฺทามิ สพฺพสํสยํ ฯ |๘.๕๒๑| ปทํ อนุปทญฺจาปิ อกฺขรญฺจาปิ พฺยญฺชนํ นิทาเน ปริโยสาเน สพฺพตฺถ โกวิโท อหํ ฯ |๘.๕๒๒| ยถาปิ ราชา พลวา นิหนิตฺวา ๒- ปรนฺตเป วิชินิตฺวาน สงฺคามํ นครํ ตตฺถ มาปเย ฯ |๘.๕๒๓| ปาการํ ปริกฺขญฺจาปิ เอสิกํ ทฺวารโกฏฺฐกํ อฏฺฏาลเก จ วิวิเธ การเย นคเร พหู ฯ |๘.๕๒๔| สึฆาฏกํ ปจฺจุรญฺจ ๓- สุวิภตฺตนฺตราปณํ การาเปยฺย ๔- สภํ ตตฺถ อตฺถานตฺถวินิจฺฉยํ ฯ |๘.๕๒๕| นิคฺฆาฏตฺถํ อมิตฺตานํ ฉิทฺทาฉิทฺทญฺจ ชานิตุํ พลกายสฺส รกฺขาย เสนามจฺจํ ๕- ฐเปติ โส ฯ |๘.๕๒๖| อารกฺขตฺถาย ภณฺฑสฺส นิธานกุสลํ นรํ มา เม ภณฺฑํ วินสฺสีติ ภณฺฑรกฺขํ ฐเปติ โส ฯ |๘.๕๒๗| สมคฺโค ๖- โหติ โส ๗- รญฺโญ วุฑฺฒึ ยสฺส จ อิจฺฉติ ตสฺสาธิกรณํ เทติ มิตฺตสฺส ปฏิปชฺชิตุํ ฯ |๘.๕๒๘| อุปฺปาเทสุ ๘- นิมิตฺเตสุ ลกฺขเณสุ จ โกวิทํ อชฺฌายกํ มนฺตธรํ โปโรหิจฺเจ ฐเปติ โส ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. สุกุสโล ฯ ๒ ม. ยุ. นิคฺคณฺหิตฺวา ฯ ๓ ม. ยุ. สึฆาฏกํ จจฺจรญฺจ ฯ @๔ ม. ยุ. การเยยฺย ฯ ๕ ม. ยุ. เสนาปจฺจํ ฯ ๖ โป. สมตฺโต ฯ ม. มมตฺโต ฯ @ยุ. สามโก ฯ ๗ โป. ม. ยุ. โย ฯ ๘ โป. ม. อุปฺปาเตสุ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๓.
|๘.๕๒๙| เอเตหงฺเคหิ สมฺปนฺโน ขตฺติโยติ ปวุจฺจติ สทา รกฺขนฺติ ราชานํ จกฺกวาโกว ทุกฺขินํ ๑- ฯ |๘.๕๓๐| ตเถว ตฺวํ มหาวีร หตามิตฺโตว ขตฺติโย สเทวกสฺส โลกสฺส ธมฺมราชาติ วุจฺจติ ฯ |๘.๕๓๑| ติตฺถิเย นีหริตฺวาน ๒- มารญฺจาปิ สเสนกํ ตมนฺธการํ วิธํเสตฺวา ๓- ธมฺมนครํ อมาปยิ ฯ |๘.๕๓๒| สีลํ ปาการิกํ ตตฺถ ญาณนฺเต ทฺวารโกฏฺฐกํ สทฺธา เต เอสิกา ธีร ทฺวารปาโล จ สํวโร ฯ |๘.๕๓๓| สติปฏฺฐานมฏฺฏาลํ ปญฺญา เต จจฺจรํ มุเน อิทฺธิปาทญฺจ สิงฺฆาฏํ ธมฺมวีถิ ๔- สุมาปิตํ ๕- ฯ |๘.๕๓๔| สุตฺตนฺตํ อภิธมฺมญฺจ วินยํ จาปิ เกวลํ นวงฺคํ พุทฺธวจนํ เอสา ธมฺมสภา ตว ฯ |๘.๕๓๕| สุญฺญตํ อนิมิตฺตญฺจ วิหารญฺจาปณีหิตํ อเนโช จ นิโรโธ จ เอสา ธมฺมกุฏี ตว ฯ |๘.๕๓๖| ปญฺญาย อคฺโค นิกฺขิตฺโต ปฏิภาเณ จ โกวิโท สารีปุตฺโตติ นาเมน ธมฺมเสนาปตี ตว ฯ |๘.๕๓๗| จุตูปปาตกุสโล อิทฺธิยา ปารมึ คโต โกลิโต นาม นาเมน โปโรหิจฺโจ ตว ๖- มุเน ฯ |๘.๕๓๘| โปราณกวํสธโร อุคฺคเตโช ทุราสโท ธุตวาทิคุเณ อคฺโค อกฺขทสฺโส ตว มุเน ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. ทุกฺขิตํ ฯ ๒ ม. นีหนิตฺวาน ฯ ๓ ม. ยุ. วิธมิตฺวา ฯ ๔ ยุ. ธมฺมวีถึ ฯ @๕ ม. สุมาปิตา ฯ ๖ โป. ตุวํ. ฯ ม. ตฺวํ ฯ อิโต ปรํ อีทิสเมว ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๔.
|๘.๕๓๙| พหุสฺสุโต ธมฺมธโร สพฺพปาฐี จ สาสเน อานนฺโท นาม นาเมน ธมฺมรกฺโข ตว มุเน ฯ |๘.๕๔๐| เอเต สพฺเพ อติกฺกมฺม มเหสี ภควา มม วินิจฺฉยํ เม ปาทาสิ วินเย วิญฺญุเทสิตํ ฯ |๘.๕๔๑| โย โกจิ วินเย ปญฺหํ ปุจฺฉติ พุทฺธสาวโก ตตฺถ เม จินฺตนา นตฺถิ ตญฺเญวตฺถํ กเถมหํ ฯ |๘.๕๔๒| ยาวตา พุทฺธเขตฺตมฺหิ ฐเปตฺวา จ ๑- มหามุนึ วินเย มาทิโส นตฺถิ กุโต ภิยฺโย ภวิสฺสติ ฯ |๘.๕๔๓| ภิกฺขุสงฺเฆ นิสีทิตฺวา เอวํ คชฺชติ โคตโม อุปาลิสฺส สโม นตฺถิ วินเย ขนฺธเกสุ จ ฯ |๘.๕๔๔| ยาวตา พุทฺธภณิตํ นวงฺคํ สตฺถุสาสนํ วินเย ๒- กถิตํ สพฺพํ วินยมูลปสฺสิโน ฯ |๘.๕๔๕| มม กมฺมํ สริตฺวาน โคตโม สกฺยปุงฺคโว ภิกฺขุสงฺเฆ นิสีทิตฺวา เอตทคฺเค ฐเปสิ มํ ฯ |๘.๕๔๖| สตสหสฺสํ อุปาทาย อิมํ ฐานํ อปตฺถยึ โส เม อตฺโถ อนุปฺปตฺโต วินเย ปารมึ คโต ฯ |๘.๕๔๗| สกฺยานํ นนฺทิชนโก ๓- กปฺปโก อาสิหํ ปุเร วิชหิตฺวาน ตํ ชาตึ ปุตฺโต ชาโต มเหสิโน ฯ |๘.๕๔๘| อิโต ทุติยเก กปฺเป อญฺชโส นาม ขตฺติโย อนนฺตเตโช อมิตยโส ภูมิปาโล มหทฺธโน ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. ตํ มหามุนิ ฯ ๒ ม. ยุ. วินโยคธํ ตํ สพฺพํ ฯ ๓ ม. ยุ. นนฺทิชนโน ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๕.
|๘.๕๔๙| ตสฺส รญฺโญ อหํ ปุตฺโต จนฺทโน นาม ขตฺติโย ชาติมเทน ปตฺถทฺโธ ยโสโภคมเทน จ ฯ |๘.๕๕๐| นาคสตสหสฺสานิ สพฺพาลงฺการภูสิตา ติธา ปภินฺนา มาตงฺคา ปริวาเรนฺติ มํ สทา ฯ |๘.๕๕๑| สพเลหิ ปเรโตหํ อุยฺยานํ คนฺตุกามโก อารุยฺห สิริกํ นาคํ นครา นิกฺขมึ ตทา ฯ |๘.๕๕๒| จรเณน จ สมฺปนฺโน คุตฺตทฺวาโร สุสํวุโต เทวโล นาม สมฺพุทฺโธ อาคจฺฉิ ปุรโต มมํ ฯ |๘.๕๕๓| เปเสตฺวา สิริกํ นาคํ พุทฺธํ อาสาทยึ ตทา ตโต สญฺชาตโกโปว ๑- นาโค นุทฺธรโก ๒- ปทํ ฯ |๘.๕๕๔| นาคํ รุณฺณมนํ ๓- ทิสฺวา พุทฺเธ โกปํ อกาสหํ วิเหฐยิตฺวา สมฺพุทฺธํ อุยฺยานํ อคมาสหํ ฯ |๘.๕๕๕| สาตํ ตตฺถ น วินฺทามิ สิโร ปชฺชลิโต ยถา ปริฬาเหน ฑยฺหามิ มจฺโฉว พลิสาทโก ฯ |๘.๕๕๖| สสาครนฺตา ปฐวี อาทิตฺตา วิย โหติ เม ปิตุ สนฺติกุปาคมฺม อิทํ วจนมพฺรวึ ฯ |๘.๕๕๗| อาสีวิสํว กุปิตํ อคฺคิกฺขนฺธํว อาคตํ มตฺตํว กุญฺชรํ ทนฺตึ ยํ สยมฺภุํ อสาทยึ ฯ |๘.๕๕๘| อาสาทิโต มยา พุทฺโธ โฆโร อุคฺคตโป ชิโน ปุรา สพฺเพ วินสฺสาม ขมาเปสฺสาม ตํ มุนึ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. สญฺชาตโกโป โส ฯ ๒ ม. ยุ. นุทฺธรเต ฯ ๓ ยุ. ทุฏฺฐมนํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๖.
|๘.๕๕๙| โน เจ ตํ นิชฺฌาเปสฺสาม อตฺตทนฺตํ สมาหิตํ โอเรน ๑- สตฺตเม ทิวเส รฏฺฐมฺเม วิธมิสฺสติ ฯ |๘.๕๖๐| สุเมขโล โกสิโย จ สิคฺคโว จาปิ สตฺตโก อาสาทยิตฺวา อิสโย ทุคฺคตา เต สเสนกา ฯ |๘.๕๖๑| ยทา กุปฺปนฺติ อิสโย สญฺญตา พฺรหฺมจาริโน สเทวกํ วินาเสนฺติ สสาครํ สปพฺพตํ ฯ |๘.๕๖๒| ติโยชนสหสฺสมฺหิ ปุริเส สนฺนิปาตยึ อจฺจยํ เทสนตฺถาย สยมฺภุํ อุปสงฺกมึ ฯ |๘.๕๖๓| อลฺลวตฺถา อลฺลสิรา สพฺเพว ปญฺชลีกตา พุทฺธสฺส ปาเท นิปติตฺวา อิทํ วจนมพฺรวุํ ฯ |๘.๕๖๔| ขมสฺสุ ตฺวํ มหาวีร อภิยาจติ ตํ ชโน ปริฬาหํ วิโนเทหิ มา จ ๒- รฏฺฐํ วินาสเย ฯ |๘.๕๖๕| สเทวมานุสา สพฺเพ สทานวา สรกฺขสา อโยมเยน กูเฏน สิรํ ภินฺเทยฺยุ เม สทา ฯ |๘.๕๖๖| อุทเก อคฺคิ น สณฺฐาติ วีชํ เสเล น รูหติ อคเท กิมิ น สณฺฐาติ โกโป พุทฺเธ น ชายติ ฯ |๘.๕๖๗| ยถา จ ภูมิ อจลา อปฺปเมยฺโย จ สาคโร อนนฺตโก จ อากาโส เอวํ พุทฺธา ๓- อโขภิยา ฯ |๘.๕๖๘| อตฺตทนฺตา ๔- มหาวีรา ขมิตา จ ตปสฺสิโน ขนฺตานํ ขมิตานํ จ คมนํ โว ๕- น วิชฺชติ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. โอเรน สตฺตทิวสา ฯ ๒ ม. โน ฯ ๓ ยุ. พุทฺโธ อโขภิโย ฯ @๔ ม. ยุ. สทา ขนฺตา ฯ ๕ โป. เต ฯ ม. ตํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๗.
|๘.๕๖๙| อิทํ วตฺวาน สมฺพุทฺโธ ปริฬาหํ วิโนทยิ ๑- มหาชนสฺส ปุรโต นภํ อพฺภุคฺคมี ตทา ฯ |๘.๕๗๐| เตน กมฺเมนหํ วีร ๒- หีนตฺตํ อชฺฌุปาคโต สมติกฺกมฺม ตํ ชาตึ ปาวิสึ อภยํ ปุรํ ฯ |๘.๕๗๑| ตทาปิ มํ มหาวีร ฑยฺหมานํ สุสณฺฐิตํ ๓- ปริฬาหํ วิโนเทสิ สยมฺภุํ จ ขมาปยึ ฯ |๘.๕๗๒| อชฺชาปิ มํ มหาวีร ฑยฺหมานํ ติหคฺคิภิ นิพฺพาเปสิ ตโย อคฺคี สีติภาวญฺจ ปาปยึ ฯ |๘.๕๗๓| เยสํ ๔- โสตาวธานตฺถิ สุณาถ มม ภาสโต อตฺถํ ตุยฺหํ ปวกฺขามิ ยถาทิฏฺฐํ ปทํ มมํ ฯ |๘.๕๗๔| สยมฺภุํ ตํ วิมาเนตฺวา สนฺตจิตฺตํ สมาหิตํ เตน กนฺเมนหํ อชฺช ชาโตมฺหิ นีจโยนิยํ ฯ |๘.๕๗๕| มา โว ขณํ วิราเธถ ขณาตีตา หิ โสจเร สทตฺเถ วายเมยฺยาถ ขโณ โว ปฏิปาทิโต ฯ |๘.๕๗๖| เอกจฺจานญฺจ วมนํ เอกจฺจานํ วิเรจนํ วิสํ หลาหลํ เอเก ๕- เอกจฺจานญฺจ โอสถํ ฯ |๘.๕๗๗| วมนํ ปฏิปนฺนานํ ผลฏฺฐานํ วิเรจนํ โอสถํ ผลลาภีนํ ปุญฺญกฺเขตฺตํ คเวสินํ ฯ |๘.๕๗๘| สาสเนน วิรุทฺธานํ วิสํ หลาหลํ ยถา อาสีวิโส ทุฏฺฐวิโส ๖- เอกํ ๗- ฌาเปติ ตํ นรํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. วิโนทยํ ฯ ๒ ยุ. ธีร ฯ ๓ โป. สุเข ฐิตํ ฯ ๔ โป. สํสาเร สสฺสตา นตฺถิ ฯ @๕ ยุ. เอเต ฯ ๖ ม. ทิฏฺฐวิโส ฯ ยุ. ทฏฺฐวิโส ฯ ๗ โป. ม. ยุ. เอวํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๘.
|๘.๕๗๙| สกึ ปีตํ หลาหลํ อุปรุทฺเธติ ชีวิตํ สาสเนน วิรุชฺฌิตฺวา กปฺปโกฏิมฺหิ ฑยฺหติ ฯ |๘.๕๘๐| ขนฺติยา อวิหึสาย เมตฺตจิตฺตวตาย จ สเทวกํ โส ตรติ ตสฺมา เต ๑- อวิโรธิยา ๒- ฯ |๘.๕๘๑| ลาภาลาเภ น สชฺชนฺติ สมฺมานเน วิมานเน ปฐวีสทิสา พุทฺธา ตสฺมา เต น วิโรธิยา ๓- ฯ |๘.๕๘๒| เทวทตฺเต จ วธเก โจเร จงฺคุลิมาลเก ราหุเล ธนปาเล จ สพฺเพสํ สมโก มุนิ ฯ |๘.๕๘๓| เอเตสํ ปฏิฆํ นตฺถิ ราโคเมสํ น วิชฺชติ สพฺเพสํ สมโก พุทฺโธ วธกสฺโสรสสฺส จ ฯ |๘.๕๘๔| ปนฺเถ ทิสฺวาน กาสาวํ ฉฑฺฑิตํ มิฬฺหมกฺขิตํ สิรสา ๔- อญฺชลึ กตฺวา วนฺทิตพฺพํ อิสิทฺธชํ ฯ |๘.๕๘๕| อพฺภตีตา จ เย พุทฺธา วตฺตมานา อนาคตา ธเชนาเนน สุชฺฌนฺติ ตสฺมา เอเต นมสฺสิยา ฯ |๘.๕๘๖| สตฺถุกปฺปํ สุวินยํ ธาเรมิ หทเยนหํ นมสฺสมาโน วินยํ วิหริสฺสามิ สพฺพทา ฯ |๘.๕๘๗| วินโย อาสโย มยฺหํ วินโย ฐานจงฺกมํ กปฺเปมิ วินเย วาสํ วินโย มยฺห โคจโร ฯ |๘.๕๘๘| วินเย ปารมิปฺปตฺโต สมเถ จาปิ โกวิโท อุปาลิ ตํ มหาวีร ปาเท วนฺทติ สตฺถุโน ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ยุ. โว ฯ ๒-๓ ม. อวิราธิยา ฯ ๔ ม. สิรสฺมึ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๙.
|๘.๕๘๙| โส อหํ วิจริสฺสามิ คามา คามํ ปุรา ปุรํ นมสฺสมาโน สมฺพุทฺธํ ธมฺมสฺส จ สุธมฺมตํ ฯ |๘.๕๙๐| กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ ภวา สพฺเพ สมูหตา สพฺพาสวา ปริกฺขีณา นตฺถิ ทานิ ปุนพฺภโว ฯ |๘.๕๙๑| สฺวาคตํ วต เม อาสิ พุทฺธเสฏฺฐสฺส สนฺติเก ติสฺโส วิชฺชา อนุปฺปตฺตา กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ ฯ |๘.๕๙๒| ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส วิโมกฺขาปิจ อฏฺฐิเม ฉฬภิญฺญา สจฺฉิกตา กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺติ ฯ อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา อุปาลิ เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติ ฯ อุปาลิตฺเถรสฺส อปทานํ สมตฺตํ ฯ นวมํ อญฺญาโกณฺฑญฺญตฺเถราปทานํ (๗) [๙] |๙.๕๙๓| ปทุมุตฺตรสมฺพุทฺธํ โลกเชฏฺฐํ วินายกํ พุทฺธภูมึ อนุปฺปตฺตํ ปฐมํ อทฺทสํ อหํ ฯ |๙.๕๙๔| ยาวตา โพธิยา มูเล ยกฺขา สพฺเพ สมาคตา สมฺพุทฺธํ ปริวาเรตฺวา วนฺทนฺติ ปญฺชลีกตา ฯ |๙.๕๙๕| สพฺเพ เทวา ตุฏฺฐมนา อากาเส สญฺจรนฺติ เต พุทฺโธ อยํ อนุปฺปตฺโต อนฺธการตโมนุโท ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗๐.
|๙.๕๙๖| เตสํ หาสปเรตานํ มหานาโท อวตฺตถ กิเลเส ฌาปยิสฺสาม สมฺมาสมฺพุทฺธสาสเน ฯ |๙.๕๙๗| เทวานํ คิรมญฺญาย วาจาย ๑- สมุทีริตํ หฏฺโฐ หฏฺเฐน จิตฺเตน อาทิภิกฺขมทาสหํ ฯ |๙.๕๙๘| มม สงฺกปฺปมญฺญาย สตฺถา โลเก อนุตฺตโร เทวสงฺเฆ นิสีทิตฺวา อิมา คาถา อภาสถ ฯ |๙.๕๙๙| สตฺตาหํ อภินิกฺขมฺม โพธึ อชฺฌคมํ อหํ อิทํ เม ปฐมํ ภตฺตํ พฺรหฺมจาริสฺส ยาปนํ ฯ |๙.๖๐๐| ตุสิตาหิ อิธาคนฺตฺวา โย เม ภิกฺขํ อุปานยิ ตมหํ กิตฺตยิสฺสามิ สุณาถ มม ภาสโต ฯ |๙.๖๐๑| ตึสมตฺเต ๒- กปฺปสหสฺเส เทวรชฺชํ กริสฺสติ สพฺเพ เทเว อภิโภตฺวา ติทิวํ อาวสิสฺสติ ฯ |๙.๖๐๒| เทวโลกา จวิตฺวาน มนุสฺสตฺตํ คมิสฺสติ สหสฺสธา ๓- จกฺกวตฺติ ตตฺถ รชฺชํ กริสฺสติ ฯ |๙.๖๐๓| กปฺปสตสหสฺสมฺหิ โอกฺกากกุลสมฺภโว โคตโม นาม โคตฺเตน สตฺถา โลเก ภวิสฺสติ ฯ |๙.๖๐๔| ติทสา โส จวิตฺวาน มนุสฺสตฺตํ คมิสฺสติ อคารา ปพฺพชิตฺวาน ฉพฺพสฺสานิ วสิสฺสติ ฯ |๙.๖๐๕| ตโต สตฺตมเก วสฺเส พุทฺโธ สจฺจํ กเถสฺสติ โกณฺฑญฺโญ นาม นาเมน ปฐมํ สจฺฉิกาหิติ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. วาจาสภิมุทีริตํ ฯ ๒ ม. ตึสกปฺปสหสฺสานิ ฯ ๓ ยุ. สหสฺสํว ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗๑.
|๙.๖๐๖| นิกฺขนฺเตนานุปพฺพชฺชึ ปธานํ สุกตํ มยา กิเลเส ฌาปนตฺถาย ปพฺพชึ อนคาริยํ ฯ |๙.๖๐๗| อธิคนฺตฺวาน สพฺพญฺญู พุทฺโธ โลเก สเทวเก อิมินา ๑- เม มหารญฺญํ ๒- อมตเภริมาหนิ ฯ |๙.๖๐๘| โสทานิ ปตฺโต อมตํ สนฺตํ ๓- ปทมนุตฺตรํ สพฺพาสเว ปริญฺญาย วิหรามิ อนาสโว ฯ |๙.๖๐๙| ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส วิโมกฺขาปิจ อฏฺฐิเม ฉฬภิญฺญา สจฺฉิกตา กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺติ ฯ อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา อญฺญาโกณฺฑญฺโญ ๔- เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติ ฯ อญฺญาโกณฺฑญฺญตฺเถรสฺส อปทานํ สมตฺตํ ฯ ทสมํ ปิณฺโฑลภารทฺวาชตฺเถราปทานํ (๘) [๑๐] |๑๐.๖๑๐| ปทุมุตฺตโร นาม ชิโน สยมฺภู อคฺคปุคฺคโล ปุรโต หิมวนฺตสฺส จิตฺตกูเฏ วสี ตทา ฯ |๑๐.๖๑๑| อภีตรูโป ตตฺถาสึ มิคราชา จตุกฺกโม ยสฺส ๕- สทฺทํ สุณิตฺวาน วิกฺขมฺภนฺติ พหู ชนา ฯ |๑๐.๖๑๒| สุผุลฺลํ ปทุมํ คยฺห อุปคญฺฉึ นราสภํ วุฏฺฐิตสฺส สมาธิมฺหา พุทฺธสฺส อภิโรปยึ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. อิสินาเม มิคารญฺเญ ฯ ๒ ยุ. มิครญฺเญ ฯ ๓ ม. สนฺติปทมนุตฺตรํ ฯ @๔ โป. อญฺญาตโกณฺฑญฺโญ ฯ ม. อญฺญาสิโกณฺฑญฺโญ ฯ ๕ ม. ตสฺส ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗๒.
|๑๐.๖๑๓| จาตุทฺทิสํ นมสฺสิตฺวา พุทฺธเสฏฺฐํ นรุตฺตมํ สกํ จิตฺตํ ปสาเทตฺวา สีหนาทํ นทึ ตทา ๑- ฯ |๑๐.๖๑๔| ปทุมุตฺตโร โลกวิทู อาหุตีนํ ปฏิคฺคโห สกาสเน นิสีทิตฺวา อิมา คาถา อภาสถ ฯ |๑๐.๖๑๕| พุทฺธสฺส คิรมญฺญาย สพฺเพ เทวา สมาคตา อาคโต วทตํ เสฏฺโฐ ธมฺมํ โสสฺสาม ตํ มยํ ฯ |๑๐.๖๑๖| เตสํ หาสปเรตานํ ปุรโต โลกนายโก มม สทฺทํ ปกิตฺเตสิ ทีฆทสฺสี มหามุนิ ฯ |๑๐.๖๑๗| เยนิทํ ปทุมํ ทินฺนํ สีหนาโท จ นาทิโต ตมหํ กิตฺตยิสฺสามิ สุณาถ มม ภาสโต ฯ |๑๐.๖๑๘| อิโต อฏฺฐมเก กปฺเป จกฺกวตฺติ ภวิสฺสติ สตฺตรตนสมฺปนฺโน จตุทีปมฺหิ อิสฺสโร ฯ |๑๐.๖๑๙| การยิสฺสติ อิสฺสรํ ๒- มหิยา จตุสฏฺฐิยา ปทุโม นาม นาเมน จกฺกวตฺติ มหาพโล ฯ |๑๐.๖๒๐| กปฺปสตสหสฺสมฺหิ โอกฺกากกุลสมฺภโว โคตโม นาม โคตฺเตน สตฺถา โลเก ภวิสฺสติ ฯ |๑๐.๖๒๑| ปกาสิเต ปาวจเน พฺรหฺมพนฺธุ ภวิสฺสติ พฺรหฺมญฺญา อภินิกฺขมฺม ปพฺพชิสฺสติ ตาวเท ฯ |๑๐.๖๒๒| ปธานํ ปหิตตฺโต โส อุปสนฺโต นิรูปธิ สพฺพาสเว ปริญฺญาย นิพฺพายิสฺสตินาสโว ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. อหํ ฯ ยุ. อทาสหํ ฯ ๒ โป. ม. อิสฺสริยํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗๓.
|๑๐.๖๒๓| วิชฺชเน ๑- ปนฺตเสยฺยมฺหิ วาฬมิคสมากุเล สพฺพาสเว ปริญฺญาย นิพฺพายิสฺสตินาสโว ฯ |๑๐.๖๒๔| ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส วิโมกฺขาปิจ อฏฺฐิเม ฉฬภิญฺญา สจฺฉิกตา กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺติ ฯ อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา ปิณฺโฑลภารทฺวาโช เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติ ฯ ปิณฺโฑลภารทฺวาชตฺเถรสฺส อปทานํ สมตฺตํ ฯ เอกาทสมํ ขทิรวนิยเรวตตฺเถราปทานํ (๙) [๑๑] |๑๑.๖๒๕| คงฺคา ภาคีรสี ๒- นาม หิมวนฺตา ปภาวิตา กุติตฺเถ นาวิโก อาสึ โอริมํ ๓- จ ตเร อหํ ฯ |๑๑.๖๒๖| ปทุมุตฺตรนายโก สมฺพุทฺโธ ทิปทุตฺตโม วีสสตสหสฺเสหิ คงฺคาโสตํ ๔- ตริสฺสติ ฯ |๑๑.๖๒๗| พหู นาวา สมาเนตฺวา วฑฺฒกีหิ สุสงฺขตํ นาวาย ฉทนํ กตฺวา ปฏิมานึ นราสภํ ฯ |๑๑.๖๒๘| อาคนฺตฺวาน จ สมฺพุทฺโธ อารุยฺหิ ๕- นาวลญฺชกํ วาริมชฺเฌ ฐิโต สตฺถา อิมา คาถา อภาสถ ฯ |๑๑.๖๒๙| โย โส ตาเรสิ สมฺพุทฺธํ สงฺฆํ จาปิ อนาสวํ เตน จิตฺตปฺปสาเทน เทวโลเก รมิสฺสติ ฯ |๑๑.๖๓๐| นิพฺพตฺติสฺสติ เต พฺยมฺหํ สุกตํ นาวสณฺฐิตํ อากาเส ปุปฺผฉทนํ ธารยิสฺสติ สพฺพทา ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. วิชเน ฯ ยุ. วิปิเน ฯ ๒ ม. ภาคีรถี ฯ ๓ ม. ยุ. โอริเม จ ตรึ อหํ ฯ @๔ ม. คงฺคาตีรมุปาคโต ฯ ๕ ม. อารูหิ ตญฺจนาวกํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗๔.
|๑๑.๖๓๑| อฏฺฐปญฺญาสกปฺปมฺหิ ตารโณ ๑- นาม ขตฺติโย จาตุรนฺโต วิชิตาวี จกฺกวตฺติ ภวิสฺสติ ฯ |๑๑.๖๓๒| สตฺตปญฺญาสกปฺปมฺหิ จมฺพโก นาม ขตฺติโย อุคฺคจฺฉนฺโตว สุริโย โชติสฺสติ มหาพโล ฯ |๑๑.๖๓๓| กปฺปสตสหสฺสมฺหิ โอกฺกากกุลสมฺภโว โคตโม นาม โคตฺเตน สตฺถา โลเก ภวิสฺสติ ฯ |๑๑.๖๓๔| ติทสาว ๒- จวิตฺวาน มนุสฺสตฺตํ คมิสฺสติ เรวโต นาม นาเมน พฺรหฺมพนฺธุ ภวิสฺสติ ฯ |๑๑.๖๓๕| อคารา นิกฺขมิตฺวาน สุกฺกมูเลน โจทิโต โคตมสฺส ภควโต สาสเน ปพฺพชิสฺสติ ฯ |๑๑.๖๓๖| โส ปจฺฉา ปพฺพชิตฺวาน ยุตฺตโยโค วิปสฺสโก สพฺพาสเว ปริญฺญาย นิพฺพายิสฺสตฺยนาสโว ฯ |๑๑.๖๓๗| วิริยํ เม ธุรโธรยฺหํ โยคกฺเขมาธิวาหนํ ธาเรมิ อนฺติมํ เทหํ สมฺมาสมฺพุทฺธสาสเน ฯ |๑๑.๖๓๘| ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส [๓]- วิโมกฺขาปิจ อฏฺฐิเม ฉฬภิญฺญา สจฺฉิกตา กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺติ ฯ อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา ขทิรวนิโย เรวตตฺเถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติ ฯ ขทิรวนิยเรวตตฺเถรสฺส อปทานํ สมตฺตํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ตารโก นาม ฯ ๒ ม. ยุ. ติทสา โส ฯ @๓ ม. สตสหสฺเส กตํ กมฺมํ ผลํ ทสฺเสสิ เม อิธ @ สุมุตฺโต สรเวโคว กิเลเส ฌาปยี มม @ ตโตมํ วนนิรตํ ทิสฺวา โลกนฺตคู มุนิ @ วนวาสิ ภิกฺขูนคฺคํ ปญฺญเปสิ มหามติ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗๕.
ทฺวาทสมํ อานนฺทตฺเถราปทานํ (๑๐) [๑๒] |๑๒.๖๓๙| อารามทฺวารา นิกฺขมฺม ปทุมุตฺตโร มหามุนิ วสฺสนฺโต อมตวุฏฺฐึ นิพฺพาเปสิ มหาชนํ ฯ |๑๒.๖๔๐| สตสหสฺสา ๑- เต ธีรา ฉฬภิญฺญา มหิทฺธิกา ปริวาเรนฺติ สมฺพุทฺธํ ฉายาว อนุปายินี ฯ |๑๒.๖๔๑| หตฺถิกฺขนฺธคโต อาสึ เสตจฺฉตฺตํ วรุตฺตมํ สุตานุรูปํ ๒- ทิสฺวาน ปีติ เม อุปปชฺชถ ฯ |๑๒.๖๔๒| โอรุยฺห หตฺถิกฺขนฺธมฺหา อุปคญฺฉึ นราสภํ รตนมยํ ฉตฺตํ เม พุทฺธเสฏฺฐสฺส ธารยึ ฯ |๑๒.๖๔๓| มม สงฺกปฺปมญฺญาย ปทุมุตฺตโร มหาอิสิ ตํ กถํ ฐปยิตฺวาน อิมา คาถา อภาสถ ฯ |๑๒.๖๔๔| โย โส ฉตฺตํ อธารยิ โสณฺณลงฺการภูสิตํ ตมหํ กิตฺตยิสฺสามิ สุณาถ มม ภาสโต ฯ |๑๒.๖๔๕| อิโต คนฺตฺวา อยํ โปโส ตุสิตํ อาวสิสฺสติ อนุโภสฺสติ สมฺปตฺตึ อจฺฉราหิ ปุรกฺขโต ฯ |๑๒.๖๔๖| จตุตฺตึสติกฺขตฺตุํ จ เทวรชฺชํ กริสฺสติ นราธิโป ๓- อฏฺฐสตํ วสุธํ อาวสิสฺสติ ฯ |๑๒.๖๔๗| อฏฺฐปญฺญาสกฺขตฺตุํ จ จกฺกวตฺติ ภวิสฺสติ ปเทสรชฺชํ วิปุลํ มหิยา การยิสฺสติ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. สตสหสฺสํ ฯ ๒ ม. ยุ. สุจารุรูปํ ฯ ๓ ม. ยุ. พลาธิโป ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗๖.
|๑๒.๖๔๘| กปฺปสตสหสฺสมฺหิ โอกฺกากกุลสมฺภโว โคตโม นาม โคตฺเตน สตฺถา โลเก ภวิสฺสติ ฯ |๑๒.๖๔๙| สกฺยานํ กุลเกตุสฺส ญาติพนฺธุ ภวิสฺสติ อานนฺโท นาม นาเมน อุปฏฺฐาโก มเหสิโน ฯ |๑๒.๖๕๐| อาตาปี นิปโก จาปิ พาหุสจฺเจสุ โกวิโท นิวาตวุตฺติ อตฺถทฺโธ สพฺพปาฐี ภวิสฺสติ ฯ |๑๒.๖๕๑| ปธานํ ปหิตตฺโต โส อุปสนฺโต นิรูปธิ สพฺพาสเว ปริญฺญาย นิพฺพายิสฺสตฺยนาสโว ฯ |๑๒.๖๕๒| สนฺติ อารญฺญกา นาคา กุญฺชรา สฏฺฐิหายนา ติธปฺปภินฺนา มาตงฺคา อีสาทนฺตา อุรุฬฺหวา ฯ |๑๒.๖๕๓| อเนกสตสหสฺสา ปณฺฑิตาปิ มหิทฺธิกา สพฺเพ เต พุทฺธนาคสฺส น โหนฺติ ๑- ปริวิมฺภิตา ฯ |๑๒.๖๕๔| อาทิยาเม นมสฺสามิ มชฺฌิเม อถ ปจฺฉิเม ปสนฺนจิตฺโต สุมโน พุทฺธเสฏฺฐํ อุปฏฺฐหึ ฯ |๑๒.๖๕๕| อาตาปี นิปโก จาปิ สมฺปชาโน ปฏิสฺสโต โสตาปตฺติผลํ ปตฺโต เสขภูมีสุ โกวิโท ฯ |๑๒.๖๕๖| กปฺเปโต สตสหสฺเส ยํ กมฺมมภินีหรึ ตาหํ ภูมึ อนุปฺปตฺโต ฐิตา ๒- สทฺธา มหปฺผลา ฯ |๑๒.๖๕๗| สฺวาคตํ วต เม อาสิ พุทฺธเสฏฺฐสฺส สนฺติเก ติสฺโส วิชฺชา อนุปฺปตฺตา กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. น โหนฺตุ ฯ ๒ ม. ฐิตา สทฺธมฺมมาจลา ฯ ยุ. ฐิโต สงฺคามมาจโล ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗๗.
|๑๒.๖๕๘| ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส วิโมกฺขาปิจ อฏฺฐิเม ฉฬภิญฺญา สจฺฉิกตา กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺติ ฯ อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา อานนฺโท เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติ ฯ อานนฺทตฺเถรสฺส อปทานํ สมตฺตํ ฯ อุทฺทานํ พุทฺโธ ปจฺเจกสมฺพุทฺโธ สารีปุตฺโต จ โกลิโต กสฺสโป อนุรุทฺโธ จ ปุณฺณตฺเถโร อุปาลิ จ ฯ โกณฺฑญฺโญ จาปิ ปิณฺโฑโล เรวโตนนฺทปณฺฑิโต ฉ สตานิ จ ปญฺญาสา คาถาโย สพฺพปิณฺฑิตา ฯ อปทาเน พุทฺธวคฺโค ปฐโม ฯ ------------- ทุติโย สีหาสนิยวคฺโค ปฐมํ สีหาสนทายกตฺเถราปทานํ (๑๑) [๑๓] |๑๓.๑| นิพฺพุเต โลกนาถมฺหิ สิทฺธตฺเถ ทีปทุตฺตเม วิตฺถาริเต ปาวจเน พาหุชญฺญมฺหิ สาสเน ฯ |๑๓.๒| ปสนฺนจิตฺโต สุมโน สีหาสนมกาสหํ สีหาสนํ กริตฺวาน ปาทปีฐมกาสหํ ฯ |๑๓.๓| สีหาสเน จ วสฺสนฺเต ฆรํ ตตฺถ อกาสหํ เตน จิตฺตปฺปสาเทน ตุสิตํ อุปปชฺชหํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗๘.
|๑๓.๔| อายาเมน จตุพฺพีสา ๑- โยชนาสึสุ ๒- ตาวเท วิมานํ สุกตํ มยฺหํ วิตฺถาเรน จตุทฺทสํ ฯ |๑๓.๕| สตฺต กญฺญาสหสฺสานิ ปริวาเรนฺติ มํ สทา โสณฺณมยญฺจ ปลฺลงฺกํ พฺยเมฺห อาสิ สุนิมฺมิตํ ฯ |๑๓.๖| หตฺถิยานํ อสฺสยานํ ทิพฺพยานํ อุปฏฺฐิตํ ปาสาทา สิวิกา เจว นิพฺพตฺตนฺติ ยทิจฺฉกํ ฯ |๑๓.๗| มณิมยา จ ปลฺลงฺกา อญฺเญ สารมยา พหู นิพฺพตฺตนฺติ มมํ สพฺเพ สีหาสนสฺสิทํ ผลํ ฯ |๑๓.๘| โสณฺณมยา รูปิมยา ผลิกา เวฬุริยามยา ปาทุกา อภิรุยฺหามิ ปาทปิฐสฺสิทํ ผลํ ฯ |๑๓.๙| จตุนวุเต อิโต กปฺเป ยํ กมฺมมกรึ ตทา ทุคฺคตึ นาภิชานามิ ปุญฺญกมฺมสฺสิทํ ผลํ ฯ |๑๓.๑๐| เตสตฺตติ อิโต กปฺเป อินฺทนามา ตโย ชนา เทฺวสตฺตติ อิโต กปฺเป ตโย สุมนนามกา ฯ |๑๓.๑๑| สมสตฺตติโต กปฺเป ตโย วรุณนามกา สตฺตรตนสมฺปนฺนา จตุทีปมฺหิ อิสฺสรา ฯ |๑๓.๑๒| ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส วิโมกฺขาปิจ อฏฺฐิเม ฉฬภิญฺญา สจฺฉิกตา กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺติ ฯ อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา สีหาสนทายโก เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติ ฯ สีหาสนทายกตฺเถรสฺส อปทานํ สมตฺตํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. จตุพฺพีส ฯ ๒ ม. โยชนํ อาสิ ตาวเท ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗๙.
ทุติยํ เอกตฺถมฺภิกตฺเถราปทานํ (๑๒) [๑๔] |๑๔.๑๓| สิทฺธตฺถสฺส ภควโต มหาปุคคโณ ๑- อหุ สรณํ คตา จ เต พุทฺธํ สทฺทหนฺติ ตถาคตํ ฯ |๑๔.๑๔| สพฺเพ สงฺคมฺม มนฺเตตฺวา มาฬํ กุพฺพนฺติ สตฺถุโน เอกตฺถมฺภํ อลภนฺตา วิจินนฺติ พฺรหาวเน ฯ |๑๔.๑๕| เตหํ อรญฺเญ ทิสฺวาน อุปคมฺม คณํ ตทา อญฺชลึ ปคฺคเหตฺวาน ปริปุจฺฉึ คณํ อหํ ฯ |๑๔.๑๖| เต เม ปุฏฺฐา วิยากํสุ สีลวนฺโต อุปาสกา มาฬํ มยํ กตฺตุกามา เอกตฺถมฺโภ น ลพฺภติ ฯ |๑๔.๑๗| เอกตฺถมฺภํ มมํ เทถ อหํ ทสฺสามิ สตฺถุโน อาหริสฺสามหํ ถมฺภํ อปฺโปสฺสุกฺกา ภวนฺตุ เต ฯ |๑๔.๑๘| เต เม ถมฺภํ ปเวจฺฉึสุ ปสนฺนา ตุฏฺฐมานสา ตโต ปฏินิวตฺติตฺวา อาคมํสุ สกํ ฆรํ ฯ |๑๔.๑๙| อจิรํ คเต ปุคคเณ ๒- ถมฺภํ อทาสหํ ๓- ตทา หฏฺโฐ หฏฺเฐน จิตฺเตน ปฐมํ อุสฺสเปสหํ ฯ |๑๔.๒๐| เตน จิตฺตปฺปสาเทน วิมานํ อุปปชฺชหํ อุพฺพิทฺธํ ภวนํ มยฺหํ สตฺตภูมํ สมุคฺคตํ ฯ |๑๔.๒๑| วชฺชมานาสุ เภรีสุ ปริจาเรมหํ สทา ปญฺจปญฺญาสกปฺปมฺหิ ราชา อาสึ ยโสธโร ฯ @เชิงอรรถ: ๑-๒ ม. ยุ. มหาปูคคโณ - คเณ ฯ ๓ โป. ม. อหาสหํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๘๐.
|๑๔.๒๒| ตตฺถาปิ ภวนํ มยฺหํ สตฺตภูมํ สมุคฺคตํ กูฏาคารวรูเปตํ เอกตฺถมฺภํ มโนรมํ ฯ |๑๔.๒๓| เอกวีสติกปฺปมฺหิ อุเทโน นาม ขตฺติโย ตตฺราปิ ภวนํ มยฺหํ สตฺตภูมํ สุลงฺกตํ ฯ |๑๔.๒๔| ยํ ยํ โยนูปปชฺชามิ เทวตฺตํ อถ มานุสํ อนุโภมิ สพฺพเมตํ ๑- เอกตฺถมฺภสฺสิทํ ผลํ ฯ |๑๔.๒๕| จตุนวุเต อิโต กปฺเป ยํ ถมฺภมททึ ๒- ตทา ทุคฺคตึ นาภิชานามิ เอกตฺถมฺภสฺสิทํ ผลํ ฯ |๑๔.๒๖| ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส วิโมกฺขาปิจ อฏฺฐิเม ฉฬภิญฺญา สจฺฉิกตา กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺติ ฯ อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา เอกตฺถมฺภิโก เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติ ฯ เอกตฺถมฺภิกตฺเถรสฺส อปทานํ สมตฺตํ ฯ ตติยํ นนฺทตฺเถราปทานํ (๑๓) [๑๕] |๑๕.๒๗| ปทุมุตฺตรสฺส ภควโต โลกเชฏฺฐสฺส ตาทิโน วตฺถํ โขมํ มยา ทินฺนํ สยมฺภุสฺส มเหสิโน ฯ |๑๕.๒๘| ตมฺเม พุทฺโธ วิยากาสิ ชลชุตฺตมนายโก อิมินา วตฺถทาเนน เหมวณฺโณ ภวิสฺสสิ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. สุขํ สพฺพํ ฯ ๒ ม. ถมฺภมททํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๘๑.
|๑๕.๒๙| เทฺวสมฺปตฺตึ อนุโภตฺวา สุกฺกมูเลน โจทิโต โคตมสฺส ภควโต กนิฏฺโฐ ตฺวํ ภวิสฺสสิ ฯ |๑๕.๓๐| ราครตฺโต สุขสีโล กาเมสุ เคธมายุโต พุทฺเธน โจทิโต สนฺโต ตโต ๑- ตฺวํ ปพฺพชิสฺสสิ ฯ |๑๕.๓๑| ปพฺพชิตฺวาน ตฺวํ ตตฺถ กุสลมูเลน โจทิโต สพฺพาสเว ปริญฺญาย นิพฺพายิสฺสตฺยนาสโว ฯ |๑๕.๓๒| สตกปฺปสหสฺสมฺหิ จตุโร เจลนามกา สฏฺฐิกปฺปสหสฺสมฺหิ อุปเจลา จตุชฺชนา ฯ |๑๕.๓๓| ปญฺจกปฺปสหสฺสมฺหิ เจลาว จตุโร ชนา สตฺตรตนสมฺปนฺนา จตุทีปมฺหิ อิสฺสรา ฯ |๑๕.๓๔| ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส วิโมกฺขาปิจ อฏฺฐิเม ฉฬภิญฺญา สจฺฉิกตา กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺติ ฯ อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา นนฺโท เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติ ฯ นนฺทตฺเถรสฺส อปทานํ สมตฺตํ ฯ จตุตฺถํ จุลฺลปนฺถกตฺเถราปทานํ (๑๔) [๑๖] |๑๖.๓๕| ปทุมุตฺตโร นาม ชิโน อาหุตีนํ ปฏิคฺคโห คณมฺหา วูปกฏฺโฐ โส หิมวนฺเต วสี ตทา ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ตทา ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๘๒.
|๑๖.๓๖| อหํปิ หิมวนฺตมฺหิ วสามิ อสฺสเม ตทา อจิราคตํ มหาวีรํ อุเปสึ โลกนายกํ ฯ |๑๖.๓๗| ปุปฺผจฺฉตฺตํ คเหตฺวาน อุปคญฺฉึ นราสภํ สมาธึ สมาปชฺชนฺตํ อนฺตรายมกาสหํ ฯ |๑๖.๓๘| อุโภหตฺเถหิ ปคฺคยฺห ปุปฺผจฺฉตฺตํ อทาสหํ ปฏิคฺคเหสิ ภควา ปทุมุตฺตโร มหามุนิ ฯ |๑๖.๓๙| สพฺเพ เทวา อตฺตมนา หิมวนฺตํ อุเปนฺติ เต สาธุการํ ปวตฺตึสุ อนุโมทิสฺสติ จกฺขุมา ฯ |๑๖.๔๐| อิทํ วตฺวาน เต เทวา อุปคญฺฉุํ นรุตฺตมํ อากาเส ธารยนฺตสฺส ปทุมํ ฉตฺตมุตฺตมํ ฯ |๑๖.๔๑| สตฺตปตฺตฉตฺตํ ๑- ปคฺคยฺห อทาสิ ตาปโส มม ตมหํ กิตฺตยิสฺสามิ สุณาถ มม ภาสโต ฯ |๑๖.๔๒| ปญฺจวีสติกปฺปานิ เทวรชฺชํ กริสฺสติ จตุตฺตึสติกฺขตฺตุญฺจ จกฺกวตฺติ ภวิสฺสติ ฯ |๑๖.๔๓| ยํ ยํ โยนึ สํสรติ เทวตฺตํ อถ มานุสํ อพฺโภกาเส ปติฏฺฐนฺตํ ปทุมํ ธารยิสฺสติ ฯ |๑๖.๔๔| กปฺปสตสหสฺสมฺหิ โอกฺกากกุลสมฺภโว โคตโม นาม โคตฺเตน สตฺถา โลเก ภวิสฺสติ ฯ |๑๖.๔๕| ปกาสิเต ปาวจเน มนุสฺสตฺตํ ลภิสฺสติ มโนมยมฺหิ กายมฺหิ อุตฺตโม โส ภวิสฺสติ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ยุ. ปทุมฉตฺตํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๘๓.
|๑๖.๔๖| เทฺว ภาตโร ภวิสฺสนฺติ อุโภปิ ปนฺถกวฺหยา ๑- อนุโภตฺวา อุตฺตมตฺถํ โชตยิสฺสนฺติ สาสนํ ฯ |๑๖.๔๗| โส อฏฺฐารสวสฺโสหํ ปพฺพชึ อนคาริยํ วิเสสาหํ น วินฺทามิ สกฺยปุตฺตสฺส สาสเน ฯ |๑๖.๔๘| ทนฺธา มยฺหํ คติ อาสิ ปริภูโต ปุเร อหํ ๒- ภาตา จ มํ ปณาเมสิ คจฺฉ ทานิ สกํ ฆรํ ฯ |๑๖.๔๙| โสหํ ปณามิโต สนฺโต สงฺฆารามสฺส โกฏฺฐเก ทุมฺมโน ตตฺถ อฏฺฐาสึ สามญฺญสฺมึ อเปกฺขวา ฯ |๑๖.๕๐| อเถตฺถ ๓- สตฺถา อาคจฺฉิ สีสํ มยฺหํ ปรามสิ พาหาย มํ คเหตฺวาน สงฺฆารามํ ปเวสยิ ฯ |๑๖.๕๑| อนุกมฺปาย เม สตฺถา อทาสิ ปาทปุญฺฉนึ เอวํ สุทฺธํ อธิฏฺเฐหิ เอกมนฺตํ อธิฏฺฐิตํ ฯ |๑๖.๕๒| หตฺเถหิ ตมหํ คยฺห สรึ โกกนทํ อหํ ตตฺถ จิตฺตํ วิมุจฺจี เม อรหตฺตํ อปาปุณึ ฯ |๑๖.๕๓| มโนมเยสุ กาเยสุ สพฺพตฺถ ปารมึ คโต สพฺพาสเว ปริญฺญาย วิหรามิ อนาสโว ฯ |๑๖.๕๔| ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส วิโมกฺขาปิจ อฏฺฐิเม ฉฬภิญฺญา สจฺฉิกตา กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺติ ฯ อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา จุลฺลปนฺถโก เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติ ฯ จุลฺลปนฺถกตฺเถรสฺส อปทานํ สมตฺตํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ โป. ยุ. ปนฺถสฺวหยา ฯ ๒ ม. อหุํ ฯ ๓ ม. ภควา ตตฺถ อาคจฺฉิ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๘๔.
ปญฺจมํ ปิลินฺทวจฺฉตฺเถราปทานํ (๑๕) [๑๗] |๑๗.๕๕| นิพฺพุเต โลกนาถมฺหิ สุเมเธ อคฺคปุคฺคเล ปสนฺนจิตฺโต สุมโน ถูปปูชํ อกาสหํ ฯ |๑๗.๕๖| เย จ ขีณาสวา ตตฺถ ฉฬภิญฺญา มหิทฺธิกา เตหํ ตตฺถ สมาเนตฺวา สงฺฆภตฺตมกาสหํ ฯ |๑๗.๕๗| สุเมธสฺส ภควโต อุปฏฺฐาโก ตทา อหุ สุเมโธ นาม นาเมน อนุโมทิตฺถ โส ตทา ฯ |๑๗.๕๘| เตน จิตฺตปฺปสาเทน วิมานํ อุปปชฺชหํ ฉฬาสีติสหสฺสานิ อจฺฉราโย อเหสุ ๑- เม ฯ |๑๗.๕๙| มเมว อนุวตฺตนฺติ สพฺพกาเมหิ ๒- ตา สทา อญฺเญ เทเว อภิโภมิ ปุญฺญกมฺมสฺสิทํ ผลํ ฯ |๑๗.๖๐| ปญฺจวีสติกปฺปมฺหิ วรุโณ นาม ขตฺติโย วิสุทฺธโภชโน อาสึ จกฺกวตฺติ อหํ ตทา ฯ |๑๗.๖๑| น เต พีชํ ปวปฺปนฺติ นปิ นียนฺติ นงฺคลา อกฏฺฐปากิมํ สาลึ ปริภุญฺชนฺติ มานุสา ฯ |๑๗.๖๒| ตตฺถ รชฺชํ กริตฺวาน เทวตฺตํ ปุน คญฺฉหํ ๓- ตทาปิ เอทิสา มยฺหํ นิพฺพตฺตา โภคสมฺปทา ฯ |๑๗.๖๓| น มํ มิตฺตา อมิตฺตา วา หึสนฺติ สพฺพปาณิโน สพฺเพสํ จ ปิโย โหมิ ปุญฺญกมฺมสฺสิทํ ผลํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. รมึสุ ฯ ๒ โป. สพฺพกามสโมหิโต ฯ ๓ ยุ. คจฺฉหํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๘๕.
|๑๗.๖๔| ตึสกปฺปสหสฺสมฺหิ ยํ ทานมททึ ตทา ทุคฺคตึ นาภิชานามิ คนฺธเลปสฺสิทํ ผลํ ฯ |๑๗.๖๕| อิมมฺหิ ภทฺทเก กปฺเป เอโก อาสึ ชนาธิโป มหานุภาโว ราชิสิ ๑- จกฺกวตฺติ มหพฺพโล ฯ |๑๗.๖๖| โสหํ ปญฺจสุ สีเลสุ ฐเปตฺวา ชนตํ พหุํ ปาเปตฺวา สุคตึเยว เทวตานํ ปิโย อหํ ฯ |๑๗.๖๗| ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส วิโมกฺขาปิจ อฏฺฐิเม ฉฬภิญฺญา สจฺฉิกตา กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺติ ฯ อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา ปิลินฺทวจฺโฉ เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติ ฯ ปิลินฺทวจฺฉตฺเถรสฺส อปทานํ สมตฺตํ ฯ ฉฏฺฐํ ราหุลตฺเถราปทานํ (๑๖) [๑๘] |๑๘.๖๘| ปทุมุตฺตรสฺส ภควโต โลกเชฏฺฐสฺส ตาทิโน สตฺตภูมิมฺหิ ปาสาเท อาทาสํ สนฺถรึ อหํ ฯ |๑๘.๖๙| ขีณาสวสหสฺเสหิ ปริกิณฺโณ มหามุนิ อุปาคมิ คนฺธกุฏึ ทิปทินฺโท นราสโภ ฯ |๑๘.๗๐| วิโรจยํ คนฺธกุฏึ เทวเทโว นราสโภ ภิกฺขุสงฺเฆ ฐิโต สตฺถา อิมา คาถา อภาสถ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ราชาหํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๘๖.
|๑๘.๗๑| เยนายํ โชติตา เสยฺยา อาทาโสว สุสนฺถโต ฯ ตมหํ กิตฺตยิสฺสามิ สุณาถ มม ภาสโต ฯ |๑๘.๗๒| โสณฺณมยา รูปิมยา อโถ เวฬุริยามยา นิพฺพตฺติสฺสนฺติ ปาสาทา เยเกจิ มนโส ปิยา ฯ |๑๘.๗๓| จตุสฏฺฐิกฺขตฺตุํ เทวินฺโท เทวรชฺชํ กริสฺสติ สหสฺสกฺขตฺตุํ จกฺกวตฺติ ภวิสฺสติ อนนฺตรา ฯ |๑๘.๗๔| เอกวีสติกปฺปมฺหิ วิมโล นาม ขตฺติโย จาตุรนฺโต วิชิตาวี จกฺกวตฺติ ภวิสฺสติ ฯ |๑๘.๗๕| นครํ เรณุวติ นาม อิฏฺฐกาหิ สุมาปิตํ อายามโต ตีณิสตํ จตุรสฺสสมายุตํ ฯ |๑๘.๗๖| สุทสฺสโน นาม ปาสาโท วิสุกมฺเมน มาปิโต กูฏาคารวรูเปโต สตฺตรตนภูสิโต ฯ |๑๘.๗๗| ทสสทฺทาวิวิตฺตนฺตํ วิชฺชาธรสมากุลํ สุทสฺสนํว นครํ เทวตานํ ภวิสฺสติ ฯ |๑๘.๗๘| ปภา นิคฺคจฺฉเต ตสฺส อุคฺคจฺฉนฺเตว สูริเย วิโรจิสฺสติ ตํ นิจฺจํ สมนฺตา อฏฺฐโยชนํ ฯ |๑๘.๗๙| กปฺปสตสหสฺสมฺหิ โอกฺกากกุลสมฺภโว โคตโม นาม นาเมน สตฺถา โลเก ภวิสฺสติ ฯ |๑๘.๘๐| ตุสิตาว จวิตฺวาน สุกฺกมูเลน โจทิโต โคตมสฺส ภควโต อตฺรโช โส ภวิสฺสติ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๘๗.
|๑๘.๘๑| สเจ วเสยฺย อคารํ จกฺกวตฺติ ภเวยฺย โส อฏฺฐานเมตํ ยํ ตาทิ อคาเร รติมชฺฌคา ฯ |๑๘.๘๒| นิกฺขมิตฺวา อคารมฺหา ปพฺพชิสฺสติ สุพฺพโต ราหุโล นาม นาเมน อรหา โส ภวิสฺสติ ฯ |๑๘.๘๓| กิกีว อณฺฑํ รกฺเขยฺย จามรีริว วาลธึ นิปโก สีลสมฺปนฺโน มมํ ทกฺขิ ๑- มหามุนิ ฯ |๑๘.๘๔| ตสฺสาหํ ธมฺมมญฺญาย วิหาสึ สาสเน รโต สพฺพาสเว ปริญฺญาย วิหรามิ อนาสโว ฯ |๑๘.๘๕| ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส วิโมกฺขาปิจ อฏฺฐิเม ฉฬภิญฺญา สจฺฉิกตา กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺติ ฯ อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา ราหุโล เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติ ฯ ราหุลตฺเถรสฺส อปทานํ สมตฺตํ ฯเนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๒ หน้าที่ ๑-๘๗. http://84000.org/tipitaka/pali/pali_item_s.php?book=32&item=1&items=18&pagebreak=1&modeTY=2 อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :- http://84000.org/tipitaka/pali/pali_item_s.php?book=32&item=1&items=18&pagebreak=1&modeTY=2&mode=bracket อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_item_s.php?book=32&item=1&items=18&pagebreak=1&modeTY=2 อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=32&item=1&items=18&pagebreak=1&modeTY=2 ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=32&i=1 The Pali Atthakatha in Thai :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=49&A=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=49&A=1 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๒ http://84000.org/tipitaka/read/?index_32
       |
|
บันทึก ๑๒ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๙. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]