ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
     ฉบับหลวง   ฉบับมหาจุฬาฯ   บาลีอักษรไทย   PaliRoman 
พระไตรปิฎกเล่มที่ ๔๓ พระอภิธรรมปิฎกเล่มที่ ๑๐ [ฉบับมหาจุฬาฯ] ปัฏฐานปกรณ์ ภาค ๔
๖๑. จิตตสหภูทุกะ ๓. ปัจจยวาร
๑. ปัจจยานุโลม ๑. วิภังควาร
เหตุปัจจัย
[๒๔๗] สภาวธรรมที่เกิดพร้อมกับจิตทำสภาวธรรมที่เกิดพร้อมกับจิตให้เป็น ปัจจัยเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (เหมือนกับปฏิจจวาร) สภาวธรรมที่ไม่เกิดพร้อมกับจิตทำสภาวธรรมที่ไม่เกิดพร้อมกับจิตให้ปัจจัย เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย ได้แก่ จิตทำหทัยวัตถุให้เป็นปัจจัยเกิดขึ้น จิตตสมุฏฐานรูป ที่ไม่เกิดพร้อมกับจิตทำจิตให้เป็นปัจจัยเกิดขึ้น ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ (เหมือนกับ ปฏิจจวาร พึงเพิ่มมหาภูตรูปทั้งหมด) (๑) สภาวธรรมที่เกิดพร้อมกับจิตทำสภาวธรรมที่ไม่เกิดพร้อมกับจิตให้เป็นปัจจัย เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย ได้แก่ สัมปยุตตขันธ์และจิตตสมุฏฐานรูปที่เกิดพร้อมกับจิต ทำจิตให้เป็นปัจจัยเกิดขึ้น ขันธ์ที่เกิดพร้อมกับจิตทำหทัยวัตถุให้เป็นปัจจัยเกิดขึ้น ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ (พึงเพิ่มมหาภูตรูปทั้งหมด เหมือนกับปฏิจจวาร) (๒) สภาวธรรมที่เกิดพร้อมกับจิตและที่ไม่เกิดพร้อมกับจิตทำสภาวธรรมที่ไม่ เกิดพร้อมกับจิตให้เป็นปัจจัยเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย ได้แก่ สัมปยุตตขันธ์และ จิตตสมุฏฐานรูปที่เกิดพร้อมกับจิตและที่ไม่เกิดพร้อมกับจิตทำจิตให้เป็นปัจจัยเกิดขึ้น จิตและสัมปยุตตขันธ์ทำหทัยวัตถุให้เป็นปัจจัยเกิดขึ้น ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ (เหมือนกับปฏิจจวาร พึงเพิ่มมหาภูตรูปทั้งหมด) (๓) {ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๓ หน้า : ๑๔๐}

พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ทุกปัฏฐาน]

๖๑. จิตตสหภูทุกะ ๓. ปัจจยวาร

[๒๔๘] สภาวธรรมที่เกิดพร้อมกับจิตทำสภาวธรรมที่เกิดพร้อมกับจิตและที่ ไม่เกิดพร้อมกับจิตให้เป็นปัจจัยเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย ได้แก่ ขันธ์ ๒ และ จิตตสมุฏฐานรูปที่เกิดพร้อมกับจิตทำขันธ์ ๑ ที่เกิดพร้อมกับจิตและทำจิตให้เป็น ปัจจัยเกิดขึ้น ... ทำขันธ์ ๒ ฯลฯ ขันธ์ ๒ ทำขันธ์ ๑ ที่เกิดพร้อมกับจิตและ ทำหทัยวัตถุให้เป็นปัจจัยเกิดขึ้น ... ทำขันธ์ ๒ ฯลฯ ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ (เหมือนกับปฏิจจวาร พึงเพิ่มมหาภูตรูปทั้งหมด) (๑) สภาวธรรมที่ไม่เกิดพร้อมกับจิตทำสภาวธรรมที่เกิดพร้อมกับจิตและที่ไม่ เกิดพร้อมกับจิตให้เป็นปัจจัยเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย ได้แก่ จิตตสมุฏฐานรูปที่ไม่ เกิดพร้อมกับจิตทำขันธ์ที่เกิดพร้อมกับจิตและทำจิตให้เป็นปัจจัยเกิดขึ้น จิตทำขันธ์ ที่เกิดพร้อมกับจิตและทำหทัยวัตถุให้เป็นปัจจัยเกิดขึ้น จิตตสมุฏฐานรูปที่ไม่ เกิดพร้อมกับจิตทำขันธ์ที่เกิดพร้อมกับจิตและทำมหาภูตรูปให้เป็นปัจจัยเกิดขึ้น ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ (เหมือนกับปฏิจจวาร พึงเพิ่มมหาภูตรูปทั้งหมด) (๒) สภาวธรรมที่เกิดพร้อมกับจิต และที่ไม่เกิดพร้อมกับจิตทำสภาวธรรมที่ เกิดพร้อมกับจิตและที่ไม่เกิดพร้อมกับจิตให้เป็นปัจจัยเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย ได้แก่ ขันธ์ ๒ และจิตตสมุฏฐานรูปที่เกิดพร้อมกับจิตและที่ไม่เกิดพร้อมกับจิตทำขันธ์ ๑ ที่เกิดพร้อมกับจิตและทำจิตให้เป็นปัจจัยเกิดขึ้น ขันธ์ ๒ และจิตทำขันธ์ ๑ ที่เกิดพร้อมกับจิตและทำหทัยวัตถุให้เป็นป้จจัยเกิดขึ้น ... ทำขันธ์ ๒ ฯลฯ ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ (เหมือนกับปฏิจจวาร พึงเพิ่มมหาภูตรูปทั้งหมด) (๓)
อารัมมณปัจจัย
[๒๔๙] สภาวธรรมที่เกิดพร้อมกับจิตทำสภาวธรรมที่เกิดพร้อมกับจิตให้เป็น ปัจจัยเกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ (เหมือนกับปฏิจจวาร) สภาวธรรมที่ไม่เกิดพร้อมกับจิตทำสภาวธรรมที่ไม่เกิดพร้อมกับจิตให้เป็นปัจจัย เกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย ได้แก่ จักขุวิญญาณทำจักขายตนะให้เป็นปัจจัยเกิดขึ้น ฯลฯ ทำกายายตนะ ฯลฯ (จิตตสมุฏฐานทุกะนี้ เหมือนกับอารัมมณปัจจัยใน ปัจจยวาร สำหรับวาระทั้ง ๖ นี้พึงเพิ่มสภาวธรรมที่มีปัญจวิญญาณเป็นมูล ย่อ) {ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๓ หน้า : ๑๔๑}

พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ทุกปัฏฐาน]

๖๑. จิตตสหภูทุกะ ๓. ปัจจยวาร

๑. ปัจจยานุโลม ๒. สังขยาวาร
[๒๕๐] เหตุปัจจัย มี ๙ วาระ อารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ อธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ (ทุกปัจจัยมีปัจจัยละ ๙ วาระ) อวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ
๒. ปัจจยปัจจนียะ ๑. วิภังควาร
นเหตุปัจจัย
[๒๕๑] สภาวธรรมที่เกิดพร้อมกับจิตทำสภาวธรรมที่เกิดพร้อมกับจิตให้เป็น ปัจจัยเกิดขึ้นเพราะนเหตุปัจจัย ได้แก่ ... ทำขันธ์ ๑ ที่ไม่มีเหตุซึ่งเกิดพร้อมกับจิต ฯลฯ (ย่อ พึงเพิ่มทั้งหมด สำหรับปัจจยวารมีปัญจวิญญาณ พึงทำให้เป็นมูล ของวาระทั้ง ๖ มหาภูตรูปทั้งหมดมีเพียง ๓ วาระ เพิ่มโมหะเข้ามา ย่อ)
๒. ปัจจยปัจจนียะ ๒. สังขยาวาร
สุทธนัย
[๒๕๒] นเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ นอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ นอธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ นอนันตรปัจจัย มี ๙ วาระ นสมนันตรปัจจัย มี ๙ วาระ นอัญญมัญญปัจจัย มี ๙ วาระ นอุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ นปุเรชาตปัจจัย มี ๙ วาระ นปัจฉาชาตปัจจัย มี ๙ วาระ นอาเสวนปัจจัย มี ๙ วาระ นกัมมปัจจัย มี ๔ วาระ {ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๓ หน้า : ๑๔๒}

พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ทุกปัฏฐาน]

๖๑. จิตตสหภูทุกะ ๓. ปัจจยวาร

นวิปากปัจจัย มี ๙ วาระ นอาหารปัจจัย มี ๑ วาระ นอินทรียปัจจัย มี ๑ วาระ นฌานปัจจัย มี ๙ วาระ นมัคคปัจจัย มี ๙ วาระ นสัมปยุตตปัจจัย มี ๙ วาระ นวิปปยุตตปัจจัย มี ๖ วาระ โนนัตถิปัจจัย มี ๙ วาระ โนวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ
๓. ปัจจยานุโลมปัจจนียะ
[๒๕๓] นอารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ (ทุกปัจจัยมีปัจจัยละ ๙ วาระ) นกัมมปัจจัย ” มี ๓ วาระ นวิปากปัจจัย ” มี ๙ วาระ นสัมปยุตตปัจจัย ” มี ๙ วาระ นวิปปยุตตปัจจัย ” มี ๕ วาระ โนนัตถิปัจจัย ” มี ๙ วาระ โนวิคตปัจจัย ” มี ๙ วาระ
๔. ปัจจยปัจจนียานุโลม
[๒๕๔] อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ อนันตรปัจจัย ” มี ๙ วาระ (ทุกปัจจัยมีปัจจัยละ ๙ วาระ) มัคคปัจจัย ” มี ๓ วาระ ฯลฯ อวิคตปัจจัย ” มี ๙ วาระ
(นิสสยวารเหมือนกับปัจจยวาร)
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๓ หน้า : ๑๔๓}


                  เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาฯ เล่มที่ ๔๓ หน้าที่ ๑๔๐-๑๔๓. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_siri.php?B=43&siri=22              ฟังเนื้อความพระไตรปิฎก : [1], [2].                   อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/v.php?B=43&A=3197&Z=3276                   ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=43&i=0              พระไตรปิฏกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/pali_item_s.php?book=43&item=197&items=7              The Pali Tipitaka in Roman :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/roman_item_s.php?book=43&item=197&items=7                   สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๔๓ http://84000.org/tipitaka/read/?index_mcu43



บันทึก ๓๑ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๕๙ บันทึกล่าสุด ๒๒ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐ การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]

สีพื้นหลัง :