ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
   ฉบับหลวง   บาลีอักษรไทย   PaliRoman 
อ่านหัวข้อแรกอ่านหัวข้อที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหัวข้อถัดไปอ่านหัวข้อสุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม
พระไตรปิฎกเล่มที่ ๙ ภาษาบาลี อักษรไทย พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๑ สุตฺต. ที. สีลกฺขนฺธวคฺโค
                    โปฏฺฐปาทสุตฺตํ นวมํ
     [๒๗๕]  เอวมฺเม  สุตํ  ฯ  เอกํ  สมยํ  ภควา  สาวตฺถิยํ  วิหรติ
เชตวเน  อนาถปิณฺฑิกสฺสาราเม  ฯ  เตน  โข  ปน  สมเยน โปฏฺฐปาโท
ปริพฺพาชโก   สมยปฺปวาทเก   ติณฺฑุกาจิเร   เอกสาริเก   มลฺลิการาเม
ปฏิวสติ  มหติยา  ปริพฺพาชกปริสาย  สทฺธึ  ตึสมตฺเตหิ  ปริพฺพาชกสเตหิ ฯ
อถโข   ภควา   ปุพฺพณฺหสมยํ   นิวาเสตฺวา   ปตฺตจีวรมาทาย  สาวตฺถิยํ
ปิณฺฑาย   ปาวิสิ   ฯ  อถโข  ภควโต  เอตทโหสิ  อติปฺปโค  โข  ตาว
สาวตฺถิยํ   ปิณฺฑาย   จริตุํ  ยนฺนูนาหํ  เยน  สมยปฺปวาทโก  ติณฺฑุกาจิโร
เอกสาลิโก มลฺลิการาโม เยน โปฏฺฐปาโท ปริพฺพาชโก เตนุปสงฺกเมยฺยนฺติ ฯ
อถโข  ภควา  เยน  สมยปฺปวาทโก ติณฺฑุกาจิโร เอกสาลิโก มลฺลิการาโม
เตนุปสงฺกมิ ฯ
     [๒๗๖]  เตน  โข  ปน  สมเยน  โปฏฺฐปาโท ปริพฺพาชโก มหติยา
ปริพฺพาชกปริสาย  สทฺธึ  นิสินฺโน  โหติ  อุนฺนาทินิยา อุจฺจาสทฺทมหาสทฺทาย
อเนกวิหิตํ   ติรจฺฉานกถํ  กเถนฺติยา  ฯ  เสยฺยถีทํ  ฯ  ราชกถํ  โจรกถํ
มหามตฺตกถํ     เสนากถํ     ภยกถํ    ยุทฺธกถํ    อนฺนกถํ    ปานกถํ
วตฺถกถํ    สยนกถํ   มาลากถํ   คนฺธกถํ   ญาติกถํ   ยานกถํ   คามกถํ
นิคมกถํ   นครกถํ   ชนปทกถํ   อิตฺถีกถํ   ปุริสกถํ   สุรากถํ   วิสิขากถํ
กุมฺภฏฺฐานกถํ    ปุพฺพเปตกถํ    นานตฺตกถํ   โลกกฺขายิกํ   สมุทฺทกฺขายิกํ
อิติภวาภวกถํ   อิติ   วา   ฯ   อทฺทสา  โข  โปฏฺฐปาโท  ปริพฺพาชโก
ภควนฺตํ    ทูรโต    ว    อาคจฺฉนฺตํ    ทิสฺวาน   สกปริสํ   สณฺฐเปสิ
อปฺปสทฺทา   โภนฺโต   โหนฺตุ   มา   โภนฺโต   สทฺทมกตฺถ  อยํ  สมโณ
โคตโม   อาคจฺฉติ   อปฺปสทฺทกาโม   โข  ปนายสฺมา  โส  อปฺปสทฺทสฺส
วณฺณวาที    อปฺเปวนาม    อปฺปสทฺทํ    ปริสํ   วิทิตฺวา   อุปสงฺกมิตพฺพํ
มญฺเญยฺยาติ ฯ เอวํ วุตฺเต เต ปริพฺพาชกา ตุณฺหี อเหสุํ ฯ
     [๒๗๗]  อถโข  ภควา เยน โปฏฺฐปาโท ปริพฺพาชโก เตนุปสงฺกมิ ฯ
อถโข  โปฏฺฐปาโท  ปริพฺพาชโก  ภควนฺตํ  เอตทโวจ  เอตุ  โข  ภนฺเต
ภควา   สฺวาคตํ   ภนฺเต   ภควโต   จิรสฺสํ   โข  ภนฺเต  ภควา  อิมํ
ปริยายมกาสิ   ยทิทํ   อิธาคมนาย   นิสีทตุ   ภนฺเต   ภควา  อิทมาสนํ
ปญฺญตฺตนฺติ   ฯ   นิสีทิ   ภควา   ปญฺญตฺเต   อาสเน  ฯ  โปฏฺฐปาโทปิ
โข   ปริพฺพาชโก   อญฺญตรํ  นีจํ  อาสนํ  คเหตฺวา  เอกมนฺตํ  นิสีทิ  ฯ
เอกมนฺตํ   นิสินฺนํ   โข   โปฏฺฐปาทํ   ปริพฺพาชกํ   ภควา   เอตทโวจ
กาย   โนตฺถ   โปฏฺฐปาท   เอตรหิ   กถาย  สนฺนิสินฺนา  กา  จ  ปน
โว อนฺตรากถา วิปฺปกตาติ ฯ
     [๒๗๘]  เอวํ  วุตฺเต  โปฏฺฐปาโท  ปริพฺพาชโก ภควนฺตํ เอตทโวจ
ติฏฺฐเตสา   ภนฺเต   กถา   ยาย   มยํ   เอตรหิ   กถาย  สนฺนิสินฺนา
เนสา   ภนฺเต   กถา   ภควโต   ทุลฺลภา   ภวิสฺสติ  ปจฺฉาปิ  สวนาย
ปุริมานิ   ภนฺเต   ทิวสานิ   ปุริมตรานิ  นานาติตฺถิยานํ  สมณพฺราหฺมณานํ
โกตุหลสาลาย    สนฺนิสินฺนานํ    สนฺนิปติตานํ    อภิสญฺญานิโรเธ   กถา
อุทปาทิ   กถํ   นุ   โข   โภ   อภิสญฺญานิโรโธ   โหตีติ  ตเตฺรกจฺเจ
เอวมาหํสุ   อเหตุ   อปฺปจฺจยา   ปุริสสฺส  สญฺญา  อุปฺปชฺชติปิ  นิรุชฺฌติปิ
ยสฺมึ   สมเย   อุปฺปชฺชติ   สญฺญี   ตสฺมึ   สมเย   โหติ  ยสฺมึ  สมเย
นิรุชฺฌติ    อสญฺญี   ตสฺมึ   สมเย   โหตีติ   อิตฺเถเก   อภิสญฺญานิโรธํ
ปญฺญเปนฺติ   ตมญฺโญ  เอวมาห  น  โข  ปน  เมตํ  โภ  เอวํ  ภวิสฺสติ
สญฺญา   หิ   โภ   ปุริสสฺส   อตฺตา   โส   จ  โข  อุเปติปิ  อเปติปิ
ยสฺมึ   สมเย   อุเปติ  สญฺญี  ตสฺมึ  สมเย  โหติ  ยสฺมึ  สมเย  อเปติ
อสญฺญี ตสฺมึ สมเย โหตีติ อิตฺเถเก อภิสญฺญานิโรธํ ปญฺญเปนฺติ
     {๒๗๘.๑}  ตมญฺโญ  เอวมาห  น  โข  ปน เมตํ โภ เอวํ ภวิสฺสติ
สนฺติ   หิ   โภ   สมณพฺราหฺมณา   มหิทฺธิกา   มหานุภาวา  เต  อิมสฺส
ปุริสสฺส     สญฺญํ     อุปกฑฺฒนฺติปิ     อปกฑฺฒนฺติปิ     ยสฺมึ    สมเย
อุปกฑฺฒนฺติ   สญฺญี   ตสฺมึ   สมเย   โหติ   ยสฺมึ   สมเย   อปกฑฺฒนฺติ
อสญฺญี   ตสฺมึ   สมเย   โหตีติ   อิตฺเถเก   อภิสญฺญานิโรธํ  ปญฺญเปนฺติ
ตมญฺโญ  เอวมาห  น  โข  ปน เมตํ โภ เอวํ ภวิสฺสติ สนฺติ หิ โภ เทวา
มหิทฺธิกา   มหานุภาวา   เต   อิมสฺส   ปุริสสฺส   สญฺญํ   อุปกฺกฑฺฒนฺติปิ
อปกฺกฑฺฒนฺติปิ    ยสฺมึ    สมเย    อุปกฺกฑฺฒนฺติ   สญฺญี   ตสฺมึ   สมเย
โหติ    ยสฺมึ   สมเย   อปกฺกฑฺฒนฺติ   อสญฺญี   ตสฺมึ   สมเย   โหตีติ
อิตฺเถเก   อภิสญฺญานิโรธํ   ปญฺญเปนฺติ  ตสฺส  มยฺหํ  ภนฺเต  ภควนฺตํเยว
อารพฺภ  สติ  อุทปาทิ  อโห  นูน  ภควา  อโห  นูน  สุคโต  โย อิเมสํ
ธมฺมานํ    สุกุสโลติ    ภควา    ภนฺเต    กุสโล    ภควา   ปกตญฺญู
อภิสญฺญานิโรธสฺส กถนฺนุ โข ภนฺเต อภิสญฺญานิโรโธ โหตีติ ฯ
     [๒๗๙]   ตตฺร   โปฏฺฐปาท  เย  เต  สมณพฺราหฺมณา  เอวมาหํสุ
อเหตุ   อปฺปจฺจยา   ปุริสสฺส   สญฺญา   อุปฺปชฺชติปิ  นิรุชฺฌติปีติ  อาทิโต
ว  เนสํ  อปรทฺธํ  ฯ  ตํ  กิสฺส  เหตุ  ฯ สเหตุ หิ โปฏฺฐปาท สปฺปจฺจยา
ปุริสสฺส    สญฺญา    อุปฺปชฺชติปิ    นิรุชฺฌติปิ   สิกฺขา   เอกา   สญฺญา
อุปฺปชฺชติปิ สิกฺขา เอกา สญฺญา นิรุชฺฌติปิ
     {๒๗๙.๑}  กา  จ สิกฺขาติ ภควา อโวจ ฯ อิธ โปฏฺฐปาท ตถาคโต
โลเก  อุปฺปชฺชติ  อรหํ  สมฺมาสมฺพุทฺโธ  ฯเปฯ  (ยถา  สามญฺญผเล เอวํ
วิตฺถาเรตพฺพํ)  ฯ  เอวํ  โข  โปฏฺฐปาท  ภิกฺขุ  สีลสมฺปนฺโน โหติ ฯเปฯ
ตสฺสิเม   ปญฺจ   นีวรเณ  ปหีเน  อตฺตนิ  สมนุปสฺสโต  ปาโมชฺชํ  ชายติ
ปมุทิตสฺส   ปีติ   ชายติ   ปีติมนสฺส   กาโย   ปสฺสมฺภติ   ปสฺสทฺธกาโย
สุขํ  เวทยติ  สุขิโน  จิตฺตํ  สมาธิยติ  ฯ  โส  วิวิจฺเจว  กาเมหิ วิวิจฺจ
อกุสเลหิ   ธมฺเมหิ   สวิตกฺกํ   สวิจารํ   วิเวกชํ   ปีติสุขํ  ปฐมํ  ฌานํ
อุปสมฺปชฺช   วิหรติ   ตสฺส   ยา   ปุริมา   กามสญฺญา   สา   นิรุชฺฌติ
วิเวกชปีติสุขสุขุมสจฺจสญฺญา         ตสฺมึ         สมเย        โหติ
วิเวกชปีติสุขสุขุมสจฺจสญฺญีเยว    ตสฺมึ   โหติ   เอวํปิ   สิกฺขา   เอกา
สญฺญา   อุปฺปชฺชติ   สิกฺขา   เอกา   สญฺญา   นิรุชฺฌติ   อยํปิ  สิกฺขาติ
ภควา อโวจ ฯ
     [๒๘๐]   ปุน   จปรํ   โปฏฺฐปาท  ภิกฺขุ  วิตกฺกวิจารานํ  วูปสมา
อชฺฌตฺตํ   สมฺปสาทนํ   เจตโส   เอโกทิภาวํ  อวิตกฺกํ  อวิจารํ  สมาธิชํ
ปีติสุขํ  ทุติยํ  ฌานํ  อุปสมฺปชฺช  วิหรติ  ตสฺส  ยา  ปุริมา วิเวกชปีติสุข-
สุขุมสจฺจสญฺญา      สา      นิรุชฺฌติ      สมาธิชปีติสุขสุขุมสจฺจสญฺญา
ตสฺมึ    สมเย    โหติ   สมาธิชปีติสุขสุขุมสจฺจสญฺญีเยว   ตสฺมึ   สมเย
โหติ   เอวํปิ   สิกฺขา  เอกา  สญฺญา  อุปฺปชฺชติ  สิกฺขา  เอกา  สญฺญา
นิรุชฺฌติ อยํปิ สิกฺขาติ ภควา อโวจ ฯ
     [๒๘๑]  ปุน  จปรํ  โปฏฺฐปาท  ภิกฺขุ  ปีติยา จ วิราคา อุเปกฺขโก
จ   วิหรติ   สโต  จ  สมฺปชาโน  สุขญฺจ  กาเยน  ปฏิสํเวเทติ  ยํ  ตํ
อริยา    อาจิกฺขนฺติ    อุเปกฺขโก   สติมา   สุขวิหารีติ   ตติยํ   ฌานํ
อุปสมฺปชฺช    วิหรติ   ตสฺส   ยา   ปุริมา   สมาธิชปีติสุขสุขุมสจฺจสญฺญา
สา    นิรุชฺฌติ    อุเปกฺขาสุขสุขุมสจฺจสญฺญา    ตสฺมึ    สมเย    โหติ
อุเปกฺขาสุขสุขุมสจฺจสญฺญีเยว    ตสฺมึ    สมเย   โหติ   เอวํปิ   สิกฺขา
เอกา   สญฺญา   อุปฺปชฺชติ   สิกฺขา   เอกา   สญฺญา   นิรุชฺฌติ   อยํปิ
สิกฺขาติ ภควา อโวจ ฯ
     [๒๘๒]  ปุน  จปรํ  โปฏฺฐปาท  ภิกฺขุ  สุขสฺส  จ  ปหานา ทุกฺขสฺส
จ   ปหานา   ปุพฺเพ   ว   โสมนสฺสโทมนสฺสานํ  อตฺถงฺคมา  อทุกฺขมสุขํ
อุเปกฺขาสติปาริสุทฺธึ  จตุตฺถํ  ฌานํ  อุปสมฺปชฺช  วิหรติ  ตสฺส  ยา  ปุริมา
อุเปกฺขาสุขสุขุมสจฺจสญฺญา     สา    นิรุชฺฌติ    อทุกฺขมสุขสุขุมสจฺจสญฺญา
ตสฺมึ   สมเย   โหติ   อทุกฺขมสุขสุขุมสจฺจสญฺญีเยว   ตสฺมึ  สมเย  โหติ
เอวํปิ  สิกฺขา  เอกา  สญฺญา  อุปฺปชฺชติ  สิกฺขา  เอกา  สญฺญา  นิรุชฺฌติ
อยํปิ สิกฺขาติ ภควา อโวจ ฯ
     [๒๘๓]   ปุน   จปรํ   โปฏฺฐปาท   ภิกฺขุ   สพฺพโส   รูปสญฺญานํ
สมติกฺกมา    ปฏิฆสญฺญานํ    อตฺถงฺคมา    นานตฺตสญฺญานํ   อมนสิการา
อนนฺโต   อากาโสติ   อากาสานญฺจายตนํ  อุปสมฺปชฺช  วิหรติ  ตสฺส  ยา
ปุริมา    รูปสญฺญา    สา    นิรุชฺฌติ   อากาสานญฺจายตนสุขุมสจฺจสญฺญา
ตสฺมึ     สมเย    โหติ    อากาสานญฺจายตนสุขุมสจฺจสญฺญีเยว    ตสฺมึ
สมเย   โหติ   เอวํปิ  สิกฺขา  เอกา  สญฺญา  อุปฺปชฺชติ  สิกฺขา  เอกา
สญฺญา นิรุชฺฌติ อยํปิ สิกฺขาติ ภควา อโวจ ฯ
     [๒๘๔]  ปุน  จปรํ  โปฏฺฐปาท  ภิกฺขุ  สพฺพโส  อากาสานญฺจายตนํ
สมติกฺกมฺม     อนนฺตํ     วิญฺญาณนฺติ     วิญฺญาณญฺจายตนํ    อุปสมฺปชฺช
วิหรติ    ตสฺส    ยา   ปุริมา   อากาสานญฺจายตนสุขุมสจฺจสญฺญา   สา
นิรุชฺฌติ     วิญฺญาณญฺจายตนสุขุมสจฺจสญฺญา     ตสฺมึ     สมเย    โหติ
วิญฺญาณญฺจายตนสุขุมสจฺจสญฺญีเยว     ตสฺมึ     สมเย    โหติ    เอวํปิ
สิกฺขา   เอกา   สญฺญา   อุปฺปชฺชติ   สิกฺขา   เอกา   สญฺญา  นิรุชฺฌติ
อยํปิ สิกฺขาติ ภควา อโวจ ฯ
     [๒๘๕]   ปุน   จปรํ  โปฏฺฐปาท  ภิกฺขุ  สพฺพโส  วิญฺญาณญฺจายตนํ
สมติกฺกมฺม    นตฺถิ    กิญฺจีติ    อากิญฺจญฺญายตนํ    อุปสมฺปชฺช   วิหรติ
ตสฺส    ยา    ปุริมา    วิญฺญาณญฺจายตนสุขุมสจฺจสญฺญา   สา   นิรุชฺฌติ
อากิญฺจญฺญายตนสุขุมสจฺจสญฺญา        ตสฺมึ        สมเย        โหติ
อากิญฺจญฺญายตนสุขุมสจฺจสญฺญีเยว   ตสฺมึ   สมเย   โหติ   เอวํปิ  สิกฺขา
เอกา  สญฺญา  อุปฺปชฺชติ  สิกฺขา  เอกา  สญฺญา  นิรุชฺฌติ  อยํปิ  สิกฺขาติ
ภควา อโวจ ฯ
     [๒๘๖]   ยถา   โข  โปฏฺฐปาท  ภิกฺขุ  อิธ  สกสญฺญี  โหติ  โส
ตโต   อมุตฺร  ตโต  อมุตฺร  อนุปุพฺเพน  สญฺญคฺคํ  ผุสติ  ตสฺส  สญฺญคฺเค
ฐิตสฺส   เอวํ   โหติ   เจตยมานสฺส  เม  ปาปิโย  อเจตยมานสฺส  เม
เสยฺโย   อหญฺเจว   โข   ปน   เจเตยฺยํ  อภิสํขเรยฺยํ  อิมา  จ  เม
สญฺญา    นิรุชฺเฌยฺยุํ    อญฺญา   จ   โอฬาริกา   สญฺญา   อุปฺปชฺเชยฺยุํ
ยนฺนูนาหํ  น  เจว  เจเตยฺยํ  น  จ  อภิสํขเรยฺยนฺติ  ฯ  โส  น  เจว
เจเตติ   น   จ  อภิสํขโรติ  ตสฺส  อเจตยโต  อนภิสํขรโต  ตา  เจว
สญฺญา   นิรุชฺฌนฺติ   อญฺญา   จ   โอฬาริกา   สญฺญา   น   อุปฺปชฺชนฺติ
โส   นิโรธํ   ผุสติ   ฯ  เอวํ  โข  โปฏฺฐปาท  อนุปุพฺพาภิสญฺญานิโรธ-
สมฺปชานสมาปตฺติ   โหติ   ฯ  ตํ  กึ  มญฺญสิ  โปฏฺฐปาท  อปิ  นุ  โข
เต    อิโต   ปุพฺเพ   เอวรูปา   อนุปุพฺพาภิสญฺญานิโรธสมฺปชานสมาปตฺติ
สุตปุพฺพาติ  ฯ โน เหตํ ภนฺเต เอวํ โข อหํ ภนฺเต ภควตา ธมฺมํ เทสิตํ ๑-
อาชานามีติ ฯ
     {๒๘๖.๑}  ยโต  โข  โปฏฺฐปาท  ภิกฺขุ  สกสญฺญี  โหติ  โส ตโต
อมุตฺร   ตโต   อมุตฺร   อนุปุพฺเพน   สญฺญคฺคํ   ผุสติ   ตสฺส  สญฺญคฺเค
ฐิตสฺส  เอวํ  โหติ  เจตยมานสฺส  เม ปาปิโย อเจตยมานสฺส เม เสยฺโย
อหญฺเจว  โข  ปน  เจเตยฺยํ  อภิสํขเรยฺยํ  อิมา จ เม สญฺญา นิรุชฺเฌยฺยุํ
อญฺญา  จ  โอฬาริกา  สญฺญา  อุปฺปชฺเชยฺยุํ  ยนฺนูนาหํ  น  เจว เจเตยฺยํ
น จ อภิสํขเรยฺยนฺติ ฯ โส น เจว เจเตติ น จ อภิสํขโรติ ตสฺส อเจตยโต
อนภิสํขรโต  ตา  เจว  สญฺญา  นิรุชฺฌนฺติ  อญฺญา  จ โอฬาริกา สญฺญา น
@เชิงอรรถ:  สี. ภควโต ภาสิตํ ฯ
อุปฺปชฺชนฺติ  โส  นิโรธํ  ผุสติ  ฯ  เอวํ  โข โปฏฺฐปาท อนุปุพฺพาภิสญฺญา-
นิโรธสมฺปชานสมาปตฺติ โหตีติ ฯ
     [๒๘๗]  เอวํ  โปฏฺฐปาทาติ  ฯ  เอกญฺเจว  นุ  โข ภนฺเต ภควา
สญฺญคฺคํ    ปญฺญเปติ    อุทาหุ    ปุถูปิ    สญฺญคฺเค    ปญฺญเปตีติ   ฯ
เอกํปิ   โข   โปฏฺฐปาท   อหํ   สญฺญคฺคํ   ปญฺญเปมิ   ปุถูปิ  สญฺญคฺเค
ปญฺญเปมีติ    ฯ    ยถากถํ   ปน   ภนฺเต   ภควา   เอกํปิ   สญฺญคฺคํ
ปญฺญเปติ    ปุถูปิ    สญฺญคฺเค    ปญฺญเปตีติ   ฯ   ยถา   ยถา   โข
โปฏฺฐปาท    นิโรธํ   ผุสติ   ตถา   ตถา   อหํ   สญฺญคฺคํ   ปญฺญเปมิ
เอวํ    โข    อหํ   โปฏฺฐปาท   เอกํปิ   สญฺญคฺคํ   ปญฺญเปมิ   ปุถูปิ
สญฺญคฺเค ปญฺญเปมีติ ฯ
     [๒๘๘]   สญฺญา   นุ  โข  ภนฺเต  ปฐมํ  อุปฺปชฺชติ  ปจฺฉา  ญาณํ
อุทาหุ   ญาณํ   ปฐมํ   อุปฺปชฺชติ   ปจฺฉา   สญฺญา   อุทาหุ  สญฺญา  จ
ญาณํ   จ   อปุพฺพํ   อจริมํ   อุปฺปชฺชนฺตีติ   ฯ  สญฺญา  โข  โปฏฺฐปาท
ปฐมํ   อุปฺปชฺชติ   ปจฺฉา   ญาณํ   สญฺญุปฺปาทา   จ   ปน  ญาณุปฺปาโท
โหติ   โส  เอวํ  ปชานาติ  อิทปฺปจฺจยา  กิร  เม  ญาณํ  อุทปาทีติ  ฯ
อิมินา  จ  โข  เอตํ  โปฏฺฐปาท  ปริยาเยน  เวทิตพฺพํ ยถา สญฺญา ปฐมํ
อุปฺปชฺชติ ปจฺฉา ญาณํ สญฺญุปฺปาทา จ ปน ญาณุปฺปาโท โหตีติ ฯ
     [๒๘๙]   สญฺญา  นุ  โข  ภนฺเต  ปุริสสฺส  อตฺตา  อุทาหุ  อญฺญา
สญฺญา   อญฺโญ   อตฺตาติ   ฯ   กึ   ปน   ตฺวํ   โปฏฺฐปาท   อตฺตานํ
ปจฺเจสีติ   ฯ   โอฬาริกํ   โข   อหํ   ภนฺเต   อตฺตานํ  ปจฺเจมิ  รูปึ
จาตุมฺมหาภูติกํ   กวลีการภกฺขนฺติ  ฯ  โอฬาริโก  จ  หิ  เต  โปฏฺฐปาท
อตฺตา    อภวิสฺส   รูปี   จาตุมฺมหาภูติโก   กวลีการภกฺโข   ฯ   เอวํ
สนฺตํ   โข   เต   โปฏฺฐปาท   อญฺญา   จ   สญฺญา   อภวิสฺส  อญฺโญ
อตฺตา   ฯ   ตทิมินาเปตํ   โปฏฺฐปาท   ปริยาเยน  เวทิตพฺพํ  ยถา  จ
อญฺญา    สญฺญา    ภวิสฺสติ    อญฺโญ    อตฺตา   ฯ   ติฏฺฐเตว   อยํ
โปฏฺฐปาท   โอฬาริโก   อตฺตา   รูปี   จาตุมฺมหาภูติโก  กวลีการภกฺโข
อถ   อิมสฺส   ปุริสสฺส   อญฺญา   ว   สญฺญา   อุปฺปชฺชติ   อญฺญา   ว
สญฺญา   นิรุชฺฌติ   อิมินา   โข  เอตํ  โปฏฺฐปาท  ปริยาเยน  เวทิตพฺพํ
ยถา อญฺญา ว สญฺญา ภวิสฺสติ อญฺโญ อตฺตาติ ฯ
     [๒๙๐]  มโนมยํ  โข  อหํ  ภนฺเต  อตฺตานํ ปจฺเจมิ สพฺพงฺคปจฺจงฺคํ
อหีนินฺทฺริยนฺติ   ฯ   มโนมโย   จ  หิ  เต  โปฏฺฐปาท  อตฺตา  อภวิสฺส
สพฺพงฺคปจฺจงฺคี   อหีนินฺทฺริโย   ฯ   เอวํ   สนฺตํปิ  โข  เต  โปฏฺฐปาท
อญฺญา    จ    สญฺญา    ภวิสฺสติ   อญฺโญ   อตฺตา   ฯ   ตทิมินาเปตํ
โปฏฺฐปาท   ปริยาเยน   เวทิตพฺพํ   ยถา   อญฺญา  ว  สญฺญา  ภวิสฺสติ
อญฺโญ   อตฺตา   ฯ   ติฏฺฐเตว  สายํ  จ  โปฏฺฐปาท  มโนมโย  อตฺตา
สพฺพงฺคปจฺจงฺคี   อหีนินฺทฺริโย   ฯ   อถโข   อิมสฺส  ปุริสสฺส  อญฺญา  ว
สญฺญา  อุปฺปชฺชติ  อญฺญา  สญฺญา  นิรุชฺฌติ  ฯ อิมินาปิ โข เอตํ โปฏฺฐปาท
ปริยาเยน เวทิตพฺพํ ยถา อญฺญา จ สญฺญา ภวิสฺสติ อญฺโญ อตฺตาติ ฯ
     [๒๙๑]  อรูปึ  โข  อหํ  ภนฺเต  อตฺตานํ  ปจฺเจมิ  สญฺญามยนฺติ ฯ
อรูปี   จ   หิ   เต  โปฏฺฐปาท  อตฺตา  ภวิสฺสติ  สญฺญามโย  ฯ  เอวํ
สนฺตํปิ   โข   เต   โปฏฺฐปาท   อญฺญา   ว   สญฺญา  ภวิสฺสติ  อญฺโญ
อตฺตา   ฯ  ตทิมินาเปตํ  โปฏฺฐปาท  ปริยาเยน  เวทิตพฺพํ  ยถา  อญฺญา
ว   สญฺญา   ภวิสฺสติ   อญฺโญ   อตฺตา  ฯ  ติฏฺฐเตว  สายํ  โปฏฺฐปาท
อรูปี   อตฺตา   สญฺญามโย   อถ   อิมสฺส   ปุริสสฺส  อญฺญา  ว  สญฺญา
อุปฺปชฺชติ   อญฺญา   ว   สญฺญา   นิรุชฺฌติ   ฯ   อิมินาปิ   โข   เอตํ
โปฏฺฐปาท   ปริยาเยน   เวทิตพฺพํ   ยถา   อญฺญา  ว  สญฺญา  ภวิสฺสติ
อญฺโญ อตฺตาติ ฯ
     [๒๙๒]   สกฺกา  จ  ปเนตํ  ภนฺเต  มยา  ญาตุํ  สญฺญา  ปุริสสฺส
อตฺตาติ  วา  อญฺญา  จ  สญฺญา  อญฺโญ  จ  อตฺตาติ  วาติ  ฯ  ทุชฺชานํ
โข   เอตํ   โปฏฺฐปาท  ตยา  อญฺญทิฏฺฐิเกน  อญฺญขนฺติเกน  อญฺญรุจิเกน
อญฺญตฺถ    อาโยเคน    อญฺญตฺถาจริยเกน   สญฺญา   ปุริสสฺส   อตฺตาติ
วา  อญฺญา  จ  สญฺญา  อญฺโญ  จ  อตฺตาติ  วาติ  ฯ  สเจ  ตํ  ภนฺเต
มยา      ทุชฺชานํ     อญฺญทิฏฺฐิเกน     อญฺญขนฺติเกน     อญฺญรุจิเกน
อญฺญตฺถ      อาโยเคน      อญฺญตฺถาจริยเกน     สญฺญา     ปุริสสฺส
อตฺตาติ   วา   อญฺญา   จ   สญฺญา   อญฺโญ  จ  อตฺตาติ  วา  ฯ  กึ
ปน   ภนฺเต   สสฺสโต   โลโก  อิทเมว  สจฺจํ  โมฆมญฺญนฺติ  ฯ  เอตํปิ
โข   โปฏฺฐปาท   มยา   อพฺยากตํ   สสฺสโต   โลโก   อิทเมว  สจฺจํ
โมฆมญฺญนฺติ   ฯ   กึ   ปน   ภนฺเต   อสสฺสโต  โลโก  อิทเมว  สจฺจํ
โมฆมญฺญนฺติ   ฯ   เอตํปิ   โข   โปฏฺฐปาท  มยา  อพฺยากตํ  อสสฺสโต
โลโก  อิทเมว  สจฺจํ  โมฆมญฺญนฺติ  ฯ  กึ  ปน  ภนฺเต  อนฺตวา  โลโก
ฯเปฯ  อนนฺตวา  โลโก  ฯ  ตํ  ชีวํ  ตํ  สรีรํ ฯ อญฺญํ ชีวํ อญฺญํ สรีรํ ฯ
โหติ  ตถาคโต  ปรมฺมรณา  ฯ  น  โหติ  ตถาคโต  ปรมฺมรณา  ฯ โหติ
จ  น  จ  โหติ  ตถาคโต  ปรมฺมรณา  ฯ เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต
ปรมฺมรณา  อิทเมว  สจฺจํ  โมฆมญฺญนฺติ  ฯ  เอตํปิ  โข  โปฏฺฐปาท มยา
อพฺยากตํ  เนว  โหติ  น  น  โหติ  ตถาคโต  ปรมฺมรณา  อิทเมว สจฺจํ
โมฆมญฺญนฺติ  ฯ  กสฺมา  ปเนตํ  ภนฺเต  ภควตา  อพฺยากตนฺติ  ฯ น เหตํ
โปฏฺฐปาท    อตฺถสญฺหิตํ    น   ธมฺมสญฺหิตํ   น   อาทิพฺรหฺมจริยกํ   น
นิพฺพิทาย   น   วิราคาย  น  นิโรธาย  น  อุปสมาย  น  อภิญฺญาย  น
สมฺโพธาย น นิพฺพานาย สํวตฺตติ ตสฺมาตํ มยา อพฺยากตนฺติ ฯ
     [๒๙๓]   กึ   ปน  ภนฺเต  ภควตา  พฺยากตนฺติ  ฯ  อิทํ  ทุกฺขนฺติ
โข   โปฏฺฐปาท   มยา   พฺยากตํ   อยํ  ทุกฺขสมุทโยติ  โข  โปฏฺฐปาท
มยา   พฺยากตํ   อยํ   ทุกฺขนิโรโธติ   โข   โปฏฺฐปาท  มยา  พฺยากตํ
อยํ   ทุกฺขนิโรธคามินี   ปฏิปทาติ  โข  โปฏฺฐปาท  มยา  พฺยากตนฺติ  ฯ
กสฺมา   ปเนตํ   ภนฺเต   ภควตา  พฺยากตนฺติ  ฯ  เอตํ  หิ  โปฏฺฐปาท
อตฺถสญฺหิตํ    เอตํ    ธมฺมสญฺหิตํ    เอตํ   อาทิพฺรหฺมจริยกํ   นิพฺพิทาย
วิราคาย    นิโรธาย    อุปสมาย   อภิญฺญาย   สมฺโพธาย   นิพฺพานาย
สํวตฺตติ  ตสฺมา  เหตํ  มยา  พฺยากตนฺติ  ฯ  เอวเมตํ  ภควา  เอวเมตํ
สุคต   ยสฺสทานิ   ภนฺเต   ภควา   กาลํ   มญฺญตีติ  ฯ  อถโข  ภควา
อุฏฺฐายาสนา ปกฺกามิ ฯ
     [๒๙๔]    อถโข   เต   ปริพฺพาชกา   อจิรปกฺกนฺตสฺส   ภควโต
โปฏฺฐปาทํ     ปริพฺพาชกํ     สมนฺตโต     วาจาย     สนฺนิปโตทเกน
สญฺชมฺภริมกํสุ   เอวเมว   ปนายํ   ภวํ   โปฏฺฐปาโท  ยญฺญเทว  สมโณ
โคตโม   ภาสติ   ตนฺตเทวสฺส  อพฺภนุโมทติ  เอวเมตํ  ภควา  เอวเมตํ
สุคตาติ   น   โข   ปน   มยํ   กิญฺจิ   สมณสฺส   โคตมสฺส   เอกํสิกํ
ธมฺมํ   เทสิตํ   อาชานาม   สสฺสโต   โลโกติ  วา  อสสฺสโต  โลโกติ
วา ฯเปฯ เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรมฺมรณาติ วาติ ฯ
     [๒๙๕]  เอวํ  วุตฺเต  โปฏฺฐปาโท  ปริพฺพาชโก  เต  ปริพฺพาชเก
เอตทโวจ   อหํปิ   โข   โภ   น   กิญฺจิ  สมณสฺส  โคตมสฺส  เอกํสิกํ
ธมฺมํ   เทสิตํ   อาชานามิ   สสฺสโต  โลโกติ  วา  ฯเปฯ  เนว  โหติ
น   น   โหติ   ตถาคโต   ปรมฺมรณาติ   วา   อปิจ  สมโณ  โคตโม
ภูตํ   ตจฺฉํ   ตถํ   ปฏิปทํ   ปญฺญเปติ   ธมฺมฏฺฐิตตํ   ธมฺมนิยามตํ   ภูตํ
โข   ปน   ตจฺฉํ   ตถํ   ปฏิปทํ  ปญฺญเปนฺตสฺส  ธมฺมฏฺฐิตตํ  ธมฺมนิยามตํ
กถํ   หิ   นาม   มาทิโส   วิญฺญู   ปุริโส  สมณสฺส  โคตมสฺส  สุภาสิตํ
สุภาสิตโต น อพฺภนุโมเทยฺยาติ ฯ
     [๒๙๖]   อถโข  ทฺวีหตีหสฺส  อจฺจเยน  จิตฺโต  จ  หตฺถิสาริปุตฺโต
โปฏฺฐปาโท   จ  ปริพฺพาชโก  เยน  ภควา  เตนุปสงฺกมึสุ  อุปสงฺกมิตฺวา
จิตฺโต   หตฺถิสาริปุตฺโต   ภควนฺตํ   อภิวาเทตฺวา   เอกมนฺตํ   นิสีทิ  ฯ
โปฏฺฐปาโท   ปน   ปริพฺพาชโก   ภควตา   สทฺธึ   สมฺโมทิ  สมฺโมทนียํ
กถํ   สาราณียํ   วีติสาเรตฺวา   เอกมนฺตํ  นิสีทิ  ฯ  เอกมนฺตํ  นิสินฺโน
โข   โปฏฺฐปาโท   ปริพฺพาชโก   ภควนฺตํ  เอตทโวจ  ตทา  มํ  ภนฺเต
เต    ปริพฺพาชกา    อจิรปกฺกนฺตสฺส    ภควโต    สมนฺตโต   วาจาย
สนฺนิปโตทเกน    สญฺชมฺภริมกํสุ   เอวเมว   ปนายํ   ภวํ   โปฏฺฐปาโท
ปริพฺพาชโก    ยญฺญเทว    สมโณ    โคตโม    ภาสติ    ตนฺตเทวสฺส
อพฺภนุโมทติ   เอวเมตํ   ภควา   เอวเมตํ  สุคตาติ  น  โข  ปน  มยํ
กิญฺจิ   สมณสฺส   โคตมสฺส   เอกํสิกํ  ธมฺมํ  เทสิตํ  อาชานาม  สสฺสโต
โลโกติ   วา   อสสฺสโต   โลโกติ   วา   ฯเปฯ  เนว  โหติ  น  น
โหติ   ตถาคโต   ปรํ   มรณาติ   วาติ   เอวํ   วุตฺตาหํ  ภนฺเต  เต
ปริพฺพาชเก   เอตทโวจํ   อหํปิ  โข  โภ  น  กิญฺจิ  สมณสฺส  โคตมสฺส
เอกํสิกํ   ธมฺมํ   เทสิตํ   อาชานามิ   สสฺสโต   โลโกติ   วา  ฯเปฯ
เนว   โหติ   น  น  โหติ  ตถาคโต  ปรํ  มรณาติ  วา  อปิจ  สมโณ
โคตโม   ภูตํ   ตจฺฉํ   ตถํ   ปฏิปทํ  ปญฺญเปติ  ธมฺมฏฺฐิตตํ  ธมฺมนิยามตํ
ภูตํ    โข    ปน    ตจฺฉํ   ตถํ   ปฏิปทํ   ปญฺญเปนฺตสฺส   ธมฺมฏฺฐิตตํ
ธมฺมนิยามตํ    กถํ    หิ    นาม   มาทิโส   วิญฺญู   ปุริโส   สมณสฺส
โคตมสฺส สุภาสิตํ สุภาสิตโต น อนุโมเทยฺยาติ ฯ
     [๒๙๗]   สพฺเพเหว  โข  เอเต  โปฏฺฐปาท  ปริพฺพาชกา  อนฺธา
อจกฺขุกา   ตฺวญฺเญว   เนสํ   เอโก   จกฺขุมา  ฯ  เอกํสิกาปิ  หิ  โข
โปฏฺฐปาท   มยา   ธมฺมา   เทสิตา   ปญฺญตฺตา   ฯ   อเนกํสิกาปิ  หิ
โข โปฏฺฐปาท มยา ธมฺมา เทสิตา ปญฺญตฺตา ฯ
     {๒๙๗.๑}  กตเม  จ  โปฏฺฐปาท  มยา  อเนกํสิกา ธมฺมา เทสิตา
ปญฺญตฺตา  ฯ  สสฺสโต  โลโกติ  โข  โปฏฺฐปาท  มยา  อเนกํสิโก ธมฺโม
เทสิโต  ปญฺญตฺโต  ฯ  อสสฺสโต  โลโกติ  โข โปฏฺฐปาท มยา อเนกํสิโก
ธมฺโม   เทสิโต  ปญฺญตฺโต  ฯ  อนฺตวา  โลโกติ  โข  โปฏฺฐปาท  มยา
อเนกํสิโก  ธมฺโม  เทสิโต  ปญฺญตฺโต  ฯ อนนฺตวา โลโกติ โข โปฏฺฐปาท
มยา  อเนกํสิโก  ธมฺโม  เทสิโต  ปญฺญตฺโต  ฯ  ตํ  ชีวํ  ตํ สรีรนฺติ โข
โปฏฺฐปาท   มยา   อเนกํสิโก   ธมฺโม   เทสิโต   ปญฺญตฺโต  ฯ  อญฺญํ
ชีวํ   อญฺญํ  สรีรนฺติ  โข  โปฏฺฐปาท  มยา  อเนกํสิโก  ธมฺโม  เทสิโต
ปญฺญตฺโต   ฯ   โหติ   ตถาคโต   ปรํ  มรณาติ  โข  โปฏฺฐปาท  มยา
ฯเปฯ  น  โหติ  ตถาคโต  ปรํ  มรณาติ  โข  โปฏฺฐปาท  มยา  ฯเปฯ
โหติ   จ  น  จ  โหติ  ตถาคโต  ปรํ  มรณาติ  โข  โปฏฺฐปาท  มยา
ฯเปฯ   เนว   โหติ   น   น   โหติ   ตถาคโต   ปรํ  มรณาติ  โข
โปฏฺฐปาท มยา อเนกํสิโก ธมฺโม เทสิโต ปญฺญตฺโต ฯ
     {๒๙๗.๒}  กสฺมา  เจเต โปฏฺฐปาท มยา อเนกํสิกา ธมฺมา เทสิตา
ปญฺญตฺตา   ฯ   น  เหเต  โปฏฺฐปาท  อตฺถสญฺหิตา  น  ธมฺมสญฺหิตา  น
อาทิพฺรหฺมจริยกา  น  นิพฺพิทาย  น  วิราคาย  น  นิโรธาย  น อุปสมาย
น  อภิญฺญาย  น  สมฺโพธาย  น  นิพฺพานาย  สํวตฺตนฺติ ตสฺมา เอเต มยา
อเนกํสิกา ธมฺมา เทสิตา ปญฺญตฺตา ฯ
     [๒๙๘]   กตเม  จ  โปฏฺฐปาท  มยา  เอกํสิกา  ธมฺมา  เทสิตา
ปญฺญตฺตา   ฯ   อิทํ   ทุกฺขนฺติ  โข  โปฏฺฐปาท  มยา  เอกํสิโก  ธมฺโม
เทสิโต   ปญฺญตฺโต   ฯ   อยํ   ทุกฺขสมุทโยติ   โข   โปฏฺฐปาท  มยา
เอกํสิโก   ธมฺโม   เทสิโต   ปญฺญตฺโต   ฯ   อยํ   ทุกฺขนิโรโธติ  โข
โปฏฺฐปาท   มยา   เอกํสิโก   ธมฺโม   เทสิโต   ปญฺญตฺโต   ฯ   อยํ
ทุกฺขนิโรธคามินี   ปฏิปทาติ   โข   โปฏฺฐปาท   มยา  เอกํสิโก  ธมฺโม
เทสิโต ปญฺญตฺโต ฯ
     {๒๙๘.๑}  กสฺมา  เจเต  โปฏฺฐปาท มยา เอกํสิกา ธมฺมา เทสิตา
ปญฺญตฺตา  ฯ  เอเต  โปฏฺฐปาท  มยา  อตฺถสญฺหิตา  เอเต  ธมฺมสญฺหิตา
เอเต  อาทิพฺรหฺมจริยกา  เอเต  นิพฺพิทาย  วิราคาย  นิโรธาย อุปสมาย
อภิญฺญาย  สมฺโพธาย  นิพฺพานาย  สํวตฺตนฺติ  ตสฺมา  เอเต มยา เอกํสิกา
ธมฺมา เทสิตา ปญฺญตฺตา ฯ
     [๒๙๙]  สนฺติ  โข  โปฏฺฐปาท  เอเต  สมณพฺราหฺมณา เอวํวาทิโน
เอวํทิฏฺฐิโน   เอกนฺตสุขี   อตฺตา   โหติ   อโรโค  ปรมฺมรณาติ  ตฺยาหํ
อุปสงฺกมิตฺวา  เอวํ  วทามิ  สจฺจํ  กิร  ตุเมฺห  อายสฺมนฺโต  เอวํวาทิโน
เอวํทิฏฺฐิโน   เอกนฺตสุขี   อตฺตา   โหติ  อโรโค  ปรมฺมรณาติ  ฯ  เต
เจ   เม   เอวํ   ปุฏฺฐา   อามาติ   ปฏิชานนฺติ  ตฺยาหํ  เอวํ  วทามิ
อปิจ    ปน   ตุเมฺห   อายสฺมนฺโต   เอกนฺตสุขํ   โลกํ   ชานํ   ปสฺสํ
วิหรถาติ  ฯ  อิติ  ปุฏฺฐา  โนติ  วทนฺติ  ตฺยาหํ  เอวํ  วทามิ  อปิจ ปน
ตุเมฺห   อายสฺมนฺโต   เอกํ   วา  รตฺตึ  เอกํ  วา  ทิวสํ  อุปฑฺฒํ  วา
รตฺตึ   อุปฑฺฒํ   วา   ทิวสํ   เอกนฺตสุขึ   อตฺตานํ   สมฺปชานถาติ   ฯ
อิติ   ปุฏฺฐา   โนติ   วทนฺติ   ตฺยาหํ  เอวํ  วทามิ  อปิจ  ปน  ตุเมฺห
อายสฺมนฺโต   ชานาถ  อยํ  มคฺโค  อยํ  ปฏิปทา  เอกนฺตสุขสฺส  โลกสฺส
สจฺฉิกิริยายาติ  ฯ  อิติ  ปุฏฺฐา  โนติ  วทนฺติ  ตฺยาหํ  เอวํ  วทามิ อปิจ
ปน  ตุเมฺห  อายสฺมนฺโต  ยา  ตา  เทวตา  เอกนฺตสุขํ  โลกํ  อุปปนฺนา
ตาสํ   ภาสมานานํ   สทฺทํ   สุณาถ  สุปฏิปนฺนตฺถ  มาริสา  อุชุปฏิปนฺนตฺถ
มาริสา  เอกนฺตสุขสฺส  โลกสฺส  สจฺฉิกิริยาย มยํปิ หิ มาริสา เอวํปฏิปนฺนา
เอกนฺตสุขํ  โลกํ  อุปปนฺนาติ  ฯ  อิติ  ปุฏฺฐา  โนติ วทนฺติ ฯ ตํ กึ มญฺญสิ
โปฏฺฐปาท   นนุ   เอวํ   สนฺเต   เตสํ  สมณพฺราหฺมณานํ  อปฺปาฏิหิริกตํ
ภาสิตํ  สมฺปชฺชตีติ  ฯ  อทฺธา โข ภนฺเต เอวํ สนฺเต เตสํ สมณพฺราหฺมณานํ
อปฺปาฏิหิริกตํ ภาสิตํ สมฺปชฺชตีติ ฯ
     [๓๐๐]   เสยฺยถาปิ  โปฏฺฐปาท  ปุริโส  เอวํ  วเทยฺย  อหํ  ยา
อิมสฺมึ   ชนปเท   ชนปทกลฺยาณี   ตํ   อิจฺฉามิ   ตํ   กาเมมีติ  ตเมนํ
เอวํ   วเทยฺยุํ   อมฺโภ   ปุริส  ยํ  ตฺวํ  ชนปทกลฺยาณึ  อิจฺฉสิ  กาเมสิ
ชานาสิ   ตํ   ชนปทกลฺยาณึ   ขตฺติยึ   วา  พฺราหฺมณึ  วา  เวสฺสึ  วา
สุทฺทึ   วาติ   ฯ   อิติ   ปุฏฺโฐ  โนติ  วเทยฺย  ตเมนํ  เอวํ  วเทยฺยุํ
อมฺโภ   ปุริส   ยํ   ตฺวํ   ชนปทกลฺยาณึ   อิจฺฉสิ  กาเมสิ  ชานาสิ  ตํ
ชนปทกลฺยาณึ   เอวํนามา   วา   เอวํโคตฺตา   วา  ทีฆา  วา  รสฺสา
วา   มชฺฌิมา  วา  กณฺหา  วา  สามา  วา  มงฺคุรจฺฉวิ  วาติ  อสุกสฺมึ
คาเม  วา  นิคเม  วา  นคเร  วาติ  ฯ   อิติ  ปุฏฺโฐ  โนติ  วเทยฺย
ตเมนํ   เอวํ   วเทยฺยุํ  อมฺโภ  ปุริส  ยํ  ตฺวํ  น  ชานาสิ  น  ปสฺสสิ
ตํ  ตฺวํ  อิจฺฉสิ  กาเมสีติ  ฯ  อิติ  ปุฏฺโฐ  อามาติ  วเทยฺย  ฯ  ตํ  กึ
มญฺญสิ   โปฏฺฐปาท   นนุ   เอวํ   สนฺเต  ตสฺส  ปุริสสฺส  อปฺปาฏิหิริกตํ
ภาสิตํ  สมฺปชฺชตีติ  ฯ  อทฺธา  โข  ภนฺเต  เอวํ  สนฺเต  ตสฺส  ปุริสสฺส
อปฺปาฏิหิริกตํ   ภาสิตํ   สมฺปชฺชตีติ   ฯ  เอวเมว  โข  โปฏฺฐปาท  เย
เต    สมณพฺราหฺมณา   เอวํวาทิโน   เอวํทิฏฺฐิโน   เอกนฺตสุขี   อตฺตา
โหติ    อโรโค   ปรมฺมรณาติ   ตฺยาหํ   อุปสงฺกมิตฺวา   เอวํ   วทามิ
สจฺจํ   กิร   ตุเมฺห   อายสฺมนฺโต  เอวํวาทิโน  เอวํทิฏฺฐิโน  เอกนฺตสุขี
อตฺตา  โหติ  อโรโค  ปรมฺมรณาติ  ฯ  เต  เจ เม เอวํ ปุฏฺฐา อามาติ
ปฏิชานนฺติ   ตฺยาหํ   เอวํ   วทามิ   อปิจ   ปน   ตุเมฺห  อายสฺมนฺโต
เอกนฺตสุขํ โลกํ ชานํ ปสฺสํ วิหรถาติ ฯ
     {๓๐๐.๑}  อิติ  ปุฏฺฐา  โนติ  วทนฺติ  ตฺยาหํ เอวํ วทามิ อปิจ ปน
ตุเมฺห  อายสฺมนฺโต  เอกํ  วา  รตฺตึ  เอกํ  วา  ทิวสํ  อุปฑฺฒํ วา รตฺตึ
อุปฑฺฒํ   วา   ทิวสํ  เอกนฺตสุขึ  อตฺตานํ  สมฺปชานถาติ  ฯ  อิติ  ปุฏฺฐา
โนติ   วทนฺติ   ตฺยาหํ   เอวํ   วทามิ  อปิจ  ปน  ตุเมฺห  อายสฺมนฺโต
ชานาถ  อยํ  มคฺโค  อยํ  ปฏิปทา เอกนฺตสุขสฺส โลกสฺส สจฺฉิกิริยายาติ ฯ
อิติ  ปุฏฺฐา  โนติ  วทนฺติ  ตฺยาหํ เอวํ วทามิ อปิจ ปน ตุเมฺห อายสฺมนฺโต
ยา  ตา  เทวตา  เอกนฺตสุขํ  โลกํ  อุปปนฺนา  ตาสํ  ภาสมานานํ  สทฺทํ
สุณาถ   สุปฏิปนฺนตฺถ   มาริสา   อุชุปฏิปนฺนตฺถ   มาริสา   เอกนฺตสุขสฺส
โลกสฺส   สจฺฉิกิริยาย   มยํปิ   หิ   มาริสา   เอวํปฏิปนฺนา  เอกนฺตสุขํ
โลกํ   อุปปนฺนาติ   ฯ   อิติ   ปุฏฺฐา  โนติ  วทนฺติ  ฯ  ตํ  กึ  มญฺญสิ
โปฏฺฐปาท   นนุ   เอวํ   สนฺเต   เตสํ  สมณพฺราหฺมณานํ  อปฺปาฏิหิริกตํ
ภาสิตํ   สมฺปชฺชตีติ   ฯ   อทฺธา   โข   ภนฺเต   เอวํ   สนฺเต  เตสํ
สมณพฺราหฺมณานํ อปฺปาฏิหิริกตํ ภาสิตํ สมฺปชฺชตีติ ฯ
     [๓๐๑]   เสยฺยถาปิ   โปฏฺฐปาท  ปุริโส  จาตุมฺมหาปเถ  นิสฺเสณึ
กเรยฺย   ปาสาทสฺส   อาโรหนาย  ตเมนํ  เอวํ  วเทยฺยุํ  อมฺโภ  ปุริส
ยสฺส   ตฺวํ   ปาสาทสฺส   อาโรหนาย   นิสฺเสณึ   กโรสิ   ชานาสิ  ตํ
ปาสาทํ   ปุรตฺถิมาย   วา   ทิสาย   ทกฺขิณาย   วา  ทิสาย  ปจฺฉิมาย
วา   ทิสาย   อุตฺตราย   วา   ทิสาย  อุจฺโจ  วา  นีโจ  วา  มชฺโฌ
วาติ  ฯ  อิติ  ปุฏฺโฐ  โนติ  วเทยฺย  ตเมนํ  เอวํ  วเทยฺยุํ อมฺโภ ปุริส
ยํ   ตฺวํ   น   ชานาสิ  น  ปสฺสสิ  ตสฺส  ตฺวํ  ปาสาทสฺส  อาโรหนาย
นิสฺเสณึ กโรสีติ ฯ อิติ ปุฏฺโฐ อามาติ วเทยฺย ฯ
     {๓๐๑.๑}   ตํ   กึ  มญฺญสิ  โปฏฺฐปาท  นนุ  เอวํ  สนฺเต  ตสฺส
ปุริสสฺส   อปฺปาฏิหิริกตํ   ภาสิตํ   สมฺปชฺชตีติ   ฯ   อทฺธา  โข  ภนฺเต
เอวํ   สนฺเต   ตสฺส   ปุริสสฺส   อปฺปาฏิหิริกตํ   ภาสิตํ  สมฺปชฺชตีติ  ฯ
เอวเมว   โข   โปฏฺฐปาท   เย   เต   สมณพฺราหฺมณา   เอวํวาทิโน
เอวํทิฏฺฐิโน   เอกนฺตสุขี   อตฺตา   โหติ  อโรโค  ปรํ  มรณาติ  ตฺยาหํ
อุปสงฺกมิตฺวา  เอวํ  วทามิ  สจฺจํ  กิร  ตุเมฺห  อายสฺมนฺโต  เอวํวาทิโน
เอวํทิฏฺฐิโน  เอกนฺตสุขี  อตฺตา  โหติ  อโรโค  ปรํ  มรณาติ  ฯ เต เจ
เม  เอวํ  ปุฏฺฐา  อามาติ  ปฏิชานนฺติ ตฺยาหํ เอวํ วทามิ อปิจ ปน ตุเมฺห
อายสฺมนฺโต   เอกนฺตสุขํ   โลกํ  ชานํ  ปสฺสํ  วิหรถาติ  ฯ  อิติ  ปุฏฺโฐ
โนติ   วทนฺติ   ตฺยาหํ   เอวํ   วทามิ  อปิจ  ปน  ตุเมฺห  อายสฺมนฺโต
เอกํ   วา   รตฺตึ   เอกํ   วา  ทิวสํ  อุปฑฺฒํ  วา  รตฺตึ  อุปฑฺฒํ  วา
ทิวสํ   เอกนฺตสุขึ   อตฺตานํ   สมฺปชานถาติ   ฯ   อิติ   ปุฏฺฐา   โนติ
วทนฺติ   ตฺยาหํ   เอวํ  วทามิ  อปิจ  ปน  ตุเมฺห  อายสฺมนฺโต  ชานาถ
อยํ   มคฺโค   อยํ   ปฏิปทา  เอกนฺตสุขสฺส  โลกสฺส  สจฺฉิกิริยายาติ  ฯ
อิติ   ปุฏฺฐา   โนติ   วทนฺติ   ตฺยาหํ  เอวํ  วทามิ  อปิจ  ปน  ตุเมฺห
อายสฺมนฺโต   ยา   ตา   เทวตา   เอกนฺตสุขํ   โลกํ  อุปปนฺนา  ตาสํ
ภาสมานานํ    สทฺทํ    สุณาถ    สุปฏิปนฺนตฺถ   มาริสา   อุชุปฏิปนฺนตฺถ
มาริสา  เอกนฺตสุขสฺส  โลกสฺส  สจฺฉิกิริยาย มยํปิ หิ มาริสา เอวํปฏิปนฺนา
เอกนฺตสุขํ   โลกํ   อุปปนฺนาติ   ฯ   อิติ   ปุฏฺฐา   โนติ   วทนฺติ  ฯ
ตํ   กึ   มญฺญสิ   โปฏฺฐปาท  นนุ  เอวํ  สนฺเต  เตสํ  สมณพฺราหฺมณานํ
อปฺปาฏิหิริกตํ   ภาสิตํ  สมฺปชฺชตีติ  ฯ  อทฺธา  โข  ภนฺเต  เอวํ  สนฺเต
เตสํ สมณพฺราหฺมณานํ อปฺปาฏิหิริกตํ ภาสิตํ สมฺปชฺชตีติ ฯ
     [๓๐๒]   ตโย   โขเม   โปฏฺฐปาท   อตฺตปฏิลาภา   โอฬาริโก
อตฺตปฏิลาโภ   มโนมโย  อตฺตปฏิลาโภ  อรูโป  อตฺตปฏิลาโภ  ฯ  กตโม
จ   โปฏฺฐปาท   โอฬาริโก   อตฺตปฏิลาโภ   ฯ   รูปี  จาตุมฺมหาภูติโก
กวลีการภกฺโข   อยํ   โอฬาริโก   อตฺตปฏิลาโภ   ฯ  กตโม  มโนมโย
อตฺตปฏิลาโภ   ฯ   รูปี   มโนมโย   สพฺพงฺคปจฺจงฺคี   อหีนินฺทฺริโย  อยํ
มโนมโย   อตฺตปฏิลาโภ   ฯ   กตโม   อรูโป  อตฺตปฏิลาโภ  ฯ  อรูปี
สญฺญามโย อยํ อรูโป อตฺตปฏิลาโภ ฯ
     [๓๐๓]   โอฬาริกสฺสปิ   โข   อหํ   โปฏฺฐปาท   อตฺตปฏิลาภสฺส
ปหานาย   ธมฺมํ   เทเสมิ   ยถาปฏิปนฺนานํ   โว   สํกิเลสิกา   ธมฺมา
ปหียิสฺสนฺติ     โวทานิยา     ธมฺมา     อภิวฑฺฒิสฺสนฺติ    ปญฺญาปาริปูรึ
เวปุลฺลตฺตญฺจ   ทิฏฺเฐ   ว  ธมฺเม  สยํ  อภิญฺญา  สจฺฉิกตฺวา  อุปสมฺปชฺช
วิหริสฺสถาติ   ฯ  สิยา  โข  ปน  เต  โปฏฺฐปาท  เอวมสฺส  สํกิเลสิกา
ธมฺมา   ปหียิสฺสนฺติ   โวทานิยา   ธมฺมา   อภิวฑฺฒิสฺสนฺติ   ปญฺญาปาริปูรึ
เวปุลฺลตฺตญฺจ   ทิฏฺเฐ   ว  ธมฺเม  สยํ  อภิญฺญา  สจฺฉิกตฺวา  อุปสมฺปชฺช
วิหริสฺสติ   ทุกฺโข   จ  วิหาโรติ  ฯ  น  โข  ปเนตํ  โปฏฺฐปาท  เอวํ
ทฏฺฐพฺพํ   สํกิเลสิกา   เจว   ธมฺมา  ปหียิสฺสนฺติ  โวทานิยา  จ  ธมฺมา
อภิวฑฺฒิสฺสนฺติ   ปญฺญาปาริปูรึ   เวปุลฺลตฺตญฺจ   ทิฏฺเฐ   ว   ธมฺเม  สยํ
อภิญฺญา   สจฺฉิกตฺวา   อุปสมฺปชฺช   วิหริสฺสติ   ปาโมชฺชญฺเจว   ภวิสฺสติ
ปีติ จ ปสฺสทฺธิ จ สติ จ สมฺปชญฺญญฺจ สุโข จ วิหาโร ฯ
     [๓๐๔]    มโนมยสฺสปิ   โข   อหํ   โปฏฺฐปาท   อตฺตปฏิลาภสฺส
ปหานาย   ธมฺมํ   เทเสมิ   ยถาปฏิปนฺนานํ   โว   สํกิเลสิกา   ธมฺมา
ปหียิสฺสนฺติ     โวทานิยา     ธมฺมา     อภิวฑฺฒิสฺสนฺติ    ปญฺญาปาริปูรึ
เวปุลฺลตฺตญฺจ   ทิฏฺเฐ   ว  ธมฺเม  สยํ  อภิญฺญา  สจฺฉิกตฺวา  อุปสมฺปชฺช
วิหริสฺสถาติ   ฯ  สิยา  โข  ปน  เต  โปฏฺฐปาท  เอวมสฺส  สํกิเลสิกา
ธมฺมา   ปหียิสฺสนฺติ   โวทานิยา   ธมฺมา   อภิวฑฺฒิสฺสนฺติ   ปญฺญาปาริปูรึ
เวปุลฺลตฺตญฺจ   ทิฏฺเฐ   ว  ธมฺเม  สยํ  อภิญฺญา  สจฺฉิกตฺวา  อุปสมฺปชฺช
วิหริสฺสติ   ทุกฺโข   จ  วิหาโรติ  ฯ  น  โข  ปเนตํ  โปฏฺฐปาท  เอวํ
ทฏฺฐพฺพํ   สํกิเลสิกา   เจว   ธมฺมา  ปหียิสฺสนฺติ  โวทานิยา  จ  ธมฺมา
อภิวฑฺฒิสฺสนฺติ    (เปยฺยาโล)    ปาโมชฺชญฺเจว    ภวิสฺสติ    ปีติ   จ
ปสฺสทฺธิ จ สติ จ สมฺปชญฺญญฺจ สุโข จ วิหาโร ฯ
     [๓๐๕]  อรูปสฺสปิ  โข  อหํ  โปฏฺฐปาท  อตฺตปฏิลาภสฺส  ปหานาย
ธมฺมํ   เทเสมิ   ยถาปฏิปนฺนานํ   โว   สํกิเลสิกา   ธมฺมา  ปหียิสฺสนฺติ
โวทานิยา     ธมฺมา    อภิวฑฺฒิสฺสนฺติ    ปญฺญาปาริปูรึ    เวปุลฺลตฺตญฺจ
ทิฏฺเฐ  ว  ธมฺเม  สยํ  อภิญฺญา  สจฺฉิกตฺวา  อุปสมฺปชฺช  วิหริสฺสถาติ  ฯ
(เปยฺยาโล)   ปามุชฺชญฺเจว   ภวิสฺสติ   ปีติ   จ  ปสฺสทฺธิ  จ  สติ  จ
สมฺปชญฺญญฺจ สุโข จ วิหาโร ฯ
     [๓๐๖]  ปเร  เจ  โปฏฺฐปาท  อเมฺห  เอวํ  ปุจฺเฉยฺยุํ กตโม ปน
โส   อาวุโส   ๑-   โอฬาริโก  อตฺตปฏิลาโภ  ยสฺส  ตุเมฺห  ปหานาย
ธมฺมํ   เทเสถ   ยถาปฏิปนฺนานํ   โว   สํกิเลสิกา   ธมฺมา  ปหียิสฺสนฺติ
โวทานิยา     ธมฺมา    อภิวฑฺฒิสฺสนฺติ    ปญฺญาปาริปูรึ    เวปุลฺลตฺตญฺจ
ทิฏฺเฐ  ว  ธมฺเม  สยํ  อภิญฺญา  สจฺฉิกตฺวา  อุปสมฺปชฺช  วิหริสฺสถาติ  ฯ
เตสํ  มยํ  เอวํ ปุฏฺฐา เอวํ พฺยากเรยฺยาม อยํ วา โส อาวุโส โอฬาริโก
อตฺตปฏิลาโภ   ยสฺส   มยํ   ปหานาย   ธมฺมํ   เทเสม  ยถาปฏิปนฺนานํ
โว   สํกิเลสิกา   ธมฺมา   ปหียิสฺสนฺติ  โวทานิยา  ธมฺมา  อภิวฑฺฒิสฺสนฺติ
ปญฺญาปาริปูรึ  เวปุลฺลตฺตญฺจ  ทิฏฺเฐ  ว  ธมฺเม  สยํ  อภิญฺญา  สจฺฉิกตฺวา
อุปสมฺปชฺช วิหริสฺสถาติ ฯ
     [๓๐๗]  ปเร  เจ  โปฏฺฐปาท อเมฺห เอวํ ปุจฺเฉยฺยุํ กตโม ปน โส
@เชิงอรรถ:  สี. กตมา ปนาวุโส ฯ
อาวุโส  มโนมโย  อตฺตปฏิลาโภ  ฯ  (โสเยว  เปยฺยาโล)  กตโม  ปน
โส   อรูโป   อตฺตปฏิลาโภ   ยสฺส   ตุเมฺห   ปหานาย  ธมฺมํ  เทเสถ
ยถาปฏิปนฺนานํ   โว   สํกิเลสิกา  ธมฺมา  ปหียิสฺสนฺติ  โวทานิยา  ธมฺมา
อภิวฑฺฒิสฺสนฺติ   ฯเปฯ   อุปสมฺปชฺช   วิหริสฺสถาติ   ฯ   ตํ   กึ  มญฺญสิ
โปฏฺฐปาท   นนุ   เอวํ   สนฺเต   สปฺปาฏิหิริกตํ  ภาสิตํ  สมฺปชฺชตีติ  ฯ
อทฺธา โข ภนฺเต เอวํ สนฺเต สปฺปาฏิหิริกตํ ภาสิตํ สมฺปชฺชตีติ ฯ
     [๓๐๘]   เสยฺยถาปิ   โข   โปฏฺฐปาท  ปุริโส  นิสฺเสณึ  กเรยฺย
ปาสาทสฺส   อาโรหนาย   ตสฺเสว   ปาสาทสฺส   เหฏฺฐา  ตเมนํ  เอวํ
วเทยฺยุํ   อมฺโภ   ปุริส   ยสฺส   ตฺวํ  ปาสาทสฺส  อาโรหนาย  นิสฺเสณึ
กโรสิ   ชานาสิ   ตํ   ปาสาทํ  ปุรตฺถิมาย  วา  ทิสาย  ทกฺขิณาย  วา
ทิสาย   ปจฺฉิมาย   วา   ทิสาย   อุตฺตราย   วา  ทิสาย  อุจฺโจ  วา
นีโจ   วา   มชฺโฌ  วาติ  ฯ  โส  เจ  เอวํ  วเทยฺย  อยํ  วา  โส
อาวุโส   ปาสาโท   ยสฺสาหํ   อาโรหนาย   นิสฺเสณึ   กโรมิ  ตสฺเสว
ปาสาทสฺส   เหฏฺฐาติ   ฯ   ตํ   กึ   มญฺญสิ   โปฏฺฐปาท   นนุ  เอวํ
สนฺเต   ตสฺส   ปุริสสฺส   สปฺปาฏิหิริกตํ   ภาสิตํ  สมฺปชฺชตีติ  ฯ  อทฺธา
โข   ภนฺเต   เอวํ   สนฺเต   ตสฺส   ปุริสสฺส   สปฺปาฏิหิริกตํ   ภาสิตํ
สมฺปชฺชตีติ   ฯ   เอวเมว   โข   โปฏฺฐปาท  ปเร  เจ  อเมฺห  เอวํ
ปุจฺเฉยฺยุํ   กตโม   ปน  โส  อาวุโส  โอฬาริโก  อตฺตปฏิลาโภ  ฯเปฯ
กตโม   ปน   โส   อาวุโส   มโนมโย  อตฺตปฏิลาโภ  ฯ  กตโม  ปน
โส   อาวุโส   อรูโป   อตฺตปฏิลาโภ   ยสฺส   ตุเมฺห  ปหานาย  ธมฺมํ
เทเสถ   ยถาปฏิปนฺนานํ  โว  สํกิเลสิกา  ธมฺมา  ปหียิสฺสนฺติ  โวทานิยา
ธมฺมา   อภิวฑฺฒิสฺสนฺติ   ปญฺญาปาริปูรึ   เวปุลฺลตฺตญฺจ  ทิฏฺเฐ  ว  ธมฺเม
สยํ   อภิญฺญา   สจฺฉิกตฺวา   อุปสมฺปชฺช   วิหริสฺสถาติ   ฯ   เตสํ  มยํ
เอวํ   ปุฏฺฐา   เอวํ   พฺยากเรยฺยาม   อยํ  วา  โส  อาวุโส  อรูโป
อตฺตปฏิลาโภ    ยสฺส    มยํ    ปหานาย    ฯเปฯ   ตํ   กึ   มญฺญสิ
โปฏฺฐปาท   นนุ   เอวํ   สนฺเต   สปฺปาฏิหิริกตํ  ภาสิตํ  สมฺปชฺชตีติ  ฯ
อทฺธา โข ภนฺเต เอวํ สนฺเต สปฺปาฏิหิริกตํ ภาสิตํ สมฺปชฺชตีติ ฯ
     [๓๐๙]  เอวํ  วุตฺเต  จิตฺโต  หตฺถิสาริปุตฺโต  ภควนฺตํ  เอตทโวจ
ยสฺมึ   ภนฺเต   สมเย   โอฬาริโก  อตฺตปฏิลาโภ  โหติ  โมฆสฺส  ตสฺมึ
สมเย   มโนมโย   อตฺตปฏิลาโภ   โหติ   โมโฆ  อรูโป  อตฺตปฏิลาโภ
โหติ    โอฬาริโกปสฺส   อตฺตปฏิลาโภ   ตสฺมึ   สมเย   สจฺโจ   โหติ
ยสฺมึ   ภนฺเต   สมเย   มโนมโย   อตฺตปฏิลาโภ  โหติ  โมฆสฺส  ตสฺมึ
สมเย   โอฬาริโก   อตฺตปฏิลาโภ   โหติ  โมโฆ  อรูโป  อตฺตปฏิลาโภ
โหติ   มโนมโย   อตฺตปฏิลาโภ   ตสฺมึ   สมเย   สจฺโจ   โหติ  ยสฺมึ
ภนฺเต   สมเย   อรูโป   อตฺตปฏิลาโภ   โหติ   โมฆสฺส  ตสฺมึ  สมเย
โอฬาริโก   อตฺตปฏิลาโภ   โหติ  โมโฆ  มโนมโย  อตฺตปฏิลาโภ  โหติ
อรูโป อตฺตปฏิลาโภ ตสฺมึ สมเย สจฺโจ โหตีติ ฯ
     {๓๐๙.๑}   ยสฺมึ    จิตฺต   สมเย   โอฬาริโก   อตฺตปฏิลาโภ
โหติ      เนว     ตสฺมึ     สมเย     มโนมโย     อตฺตปฏิลาโภติ
สํขฺยํ  ๑-    คจฺฉติ    น    จ    อรูโป    อตฺตปฏิลาโภติ   สํขฺยํ
@เชิงอรรถ:  สี. สงฺขํ ฯ
คจฺฉติ   โอฬาริโก   อตฺตปฏิลาโภเตฺวว  ตสฺมึ  สมเย  สํขฺยํ  คจฺฉติ  ฯ
ยสฺมึ   จิตฺต   สมเย   มโนมโย   อตฺตปฏิลาโภ   โหติ   เนว   ตสฺมึ
สมเย   โอฬาริโก   อตฺตปฏิลาโภติ   สํขฺยํ   คจฺฉติ   น   จ   อรูโป
อตฺตปฏิลาโภติ    สํขฺยํ   คจฺฉติ   มโนมโย   อตฺตปฏิลาโภเตฺวว   ตสฺมึ
สมเย  สํขฺยํ  คจฺฉติ  ฯ  ยสฺมึ  จิตฺต  สมเย  อรูโป  อตฺตปฏิลาโภ โหติ
เนว   ตสฺมึ   สมเย   โอฬาริโก  อตฺตปฏิลาโภติ  สํขฺยํ  คจฺฉติ  น  จ
มโนมโย   อตฺตปฏิลาโภติ   สํขฺยํ   คจฺฉติ   อรูโป   อตฺตปฏิลาโภเตฺวว
ตสฺมึ สมเย สํขฺยํ คจฺฉติ ฯ
     [๓๑๐]  สเจ  ตํ  จิตฺต  เอวํ  ปุจฺเฉยฺยุํ  อโหสิ  ตฺวํ อตีตมทฺธานํ
น   ตฺวํ  น  อโหสิ  ภวิสฺสสิ  ตฺวํ  อนาคตมทฺธานํ  น  ตฺวํ  น  ภวิสฺสสิ
อตฺถิ   ตฺวํ   เอตรหิ   น   ตฺวํ   นตฺถีติ  ฯ  เอวํ  ปุฏฺโฐ  ตฺวํ  จิตฺต
กินฺติ   พฺยากเรยฺยาสีติ   ฯ   สเจ  มํ  ภนฺเต  เอวํ  ปุจฺเฉยฺยุํ  อโหสิ
ตฺวํ   อตีตมทฺธานํ   น   ตฺวํ   น  อโหสิ  ภวิสฺสสิ  ตฺวํ  อนาคตมทฺธานํ
น   ตฺวํ   น   ภวิสฺสสิ  อตฺถิ  ตฺวํ  เอตรหิ  น  ตฺวํ  นตฺถีติ  ฯ  เอวํ
ปุฏฺโฐ   อหํ   ภนฺเต   เอวํ  พฺยากเรยฺยํ  อโหสาหํ  อตีตมทฺธานํ  นาหํ
น   อโหสึ   ภวิสฺสามหํ   อนาคตมทฺธานํ   นาหํ  น  ภวิสฺสามิ  อตฺถาหํ
เอตรหิ นาหํ นตฺถีติ ฯ เอวํ ปุฏฺโฐ อหํ ภนฺเต เอวํ พฺยากเรยฺยนฺติ ฯ
     [๓๑๑]  สเจ  ปน  ตํ  จิตฺต  เอวํ ปุจฺเฉยฺยุํ โย เต อโหสิ อตีโต
อตฺตปฏิลาโภ   โสเยว   เต   อตฺตปฏิลาโภ   สจฺโจ  โมโฆ  อนาคโต
โมโฆ    ปจฺจุปฺปนฺโน   โย   เต   ภวิสฺสติ   อนาคโต   อตฺตปฏิลาโภ
โสเยว   เต  อตฺตปฏิลาโภ  สจฺโจ  โมโฆ  อตีโต  โมโฆ  ปจฺจุปฺปนฺโน
โย  เต  เอตรหิ  ปจฺจุปฺปนฺโน  อตฺตปฏิลาโภ  โสเยว  เต อตฺตปฏิลาโภ
สจฺโจ  โมโฆ  อตีโต  โมโฆ  อนาคโตติ  ฯ  เอวํ ปุฏฺโฐ ตฺวํ จิตฺต กินฺติ
พฺยากเรยฺยาสีติ ฯ
     {๓๑๑.๑}  สเจ  ปน  มํ  ภนฺเต  เอวํ  ปุจฺเฉยฺยุํ  โย เต อโหสิ
อตีโต   อตฺตปฏิลาโภ   โสเยว   เต   อตฺตปฏิลาโภ   สจฺโจ   โมโฆ
อนาคโต    โมโฆ    ปจฺจุปฺปนฺโน    โย    เต   ภวิสฺสติ   อนาคโต
อตฺตปฏิลาโภ   โสเยว   เต   อตฺตปฏิลาโภ   สจฺโจ   โมโฆ   อตีโต
โมโฆ   ปจฺจุปฺปนฺโน   โย   เต   เอตรหิ   ปจฺจุปฺปนฺโน  อตฺตปฏิลาโภ
โสเยว  เต  อตฺตปฏิลาโภ  สจฺโจ  โมโฆ  อตีโต  โมโฆ  อนาคโตติ ฯ
เอวํ  ปุฏฺโฐ  อหํ  ภนฺเต  เอวํ  พฺยากเรยฺยํ  โย  จ  เม อโหสิ อตีโต
อตฺตปฏิลาโภ   โสเยว  เม  อตฺตปฏิลาโภ  ตสฺมึ  สมเย  สจฺโจ  อโหสิ
โมโฆ   อนาคโต  โมโฆ  ปจฺจุปฺปนฺโน  โย  จ  เม  ภวิสฺสติ  อนาคโต
อตฺตปฏิลาโภ  โสเยว  เม  อตฺตปฏิลาโภ  ตสฺมึ  สมเย  สจฺโจ  ภวิสฺสติ
โมโฆ   อตีโต  โมโฆ  ปจฺจุปฺปนฺโน  โย  จ  เม  เอตรหิ  ปจฺจุปฺปนฺโน
อตฺตปฏิลาโภ  โสเยว  เม  อตฺตปฏิลาโภ  สจฺโจ  โมโฆ  อตีโต  โมโฆ
อนาคโตติ ฯ เอวํ ปุฏฺโฐ อหํ ภนฺเต เอวํ พฺยากเรยฺยนฺติ ฯ
     [๓๑๒]  เอวเมว  โข  จิตฺต  ยสฺมึ สมเย โอฬาริโก อตฺตปฏิลาโภ
โหติ   เนว   ตสฺมึ  สมเย  มโนมโย  อตฺตปฏิลาโภติ  สํขฺยํ  คจฺฉติ  น
อรูโป   อตฺตปฏิลาโภติ   สํขฺยํ   คจฺฉติ   โอฬาริโก  อตฺตปฏิลาโภเตฺวว
ตสฺมึ   สมเย   สํขฺยํ   คจฺฉติ   ฯ   ยสฺมึ   จิตฺต   สมเย   มโนมโย
อตฺตปฏิลาโภ   โหติ   ฯเปฯ  ยสฺมึ  จิตฺต  สมเย  อรูโป  อตฺตปฏิลาโภ
โหติ   เนว  ตสฺมึ  สมเย  โอฬาริโก  อตฺตปฏิลาโภติ  สํขฺยํ  คจฺฉติ  น
มโนมโย   อตฺตปฏิลาโภติ   สํขฺยํ   คจฺฉติ   อรูโป   อตฺตปฏิลาโภเตฺวว
ตสฺมึ สมเย สํขฺยํ คจฺฉติ ฯ
     {๓๑๒.๑}   เสยฺยถาปิ   จิตฺต  ควา  ขีรํ  ขีรมฺหา  ทธิ  ทธิมฺหา
นวนีตํ   นวนีตมฺหา   สปฺปิ   สปฺปิมฺหา   สปฺปิมณฺโฑ   ฯ   ยสฺมึ  สมเย
ขีรํ  โหติ  เนว  ตสฺมึ  สมเย  ทธีติ  สํขฺยํ  คจฺฉติ  น จ นวนีตนฺติ สํขฺยํ
คจฺฉติ   น  จ  สปฺปีติ  สํขฺยํ  คจฺฉติ  น  จ  สปฺปิมณฺโฑติ  สํขฺยํ  คจฺฉติ
ขีรํเตฺวว   ตสฺมึ  สมเย  สํขฺยํ  คจฺฉติ  ฯ  ยสฺมึ  สมเย  ทธิ  โหติ  ฯ
นวนีตํ โหติ ฯ สปฺปิ โหติ ฯ
     {๓๑๒.๒}   สปฺปิมณฺโฑ   โหติ  เนว  ตสฺมึ  สมเย  ขีรนฺติ  สํขฺยํ
คจฺฉติ   น  ทธีติ  สํขฺยํ  คจฺฉติ  น  นวนีตนฺติ  สํขฺยํ  คจฺฉติ  น  สปฺปีติ
สํขฺยํ    คจฺฉติ   สปฺปิมณฺโฑเตฺวว   ตสฺมึ   สมเย   สํขฺยํ   คจฺฉติ   ฯ
เอวเมว  โข  จิตฺต  ยสฺมึ  สมเย  โอฬาริโก  อตฺตปฏิลาโภ  โหติ เนว
ตสฺมึ   สมเย   มโนมโย   อตฺตปฏิลาโภติ   สํขฺยํ   คจฺฉติ   น  อรูโป
อตฺตปฏิลาโภติ   สํขฺยํ   คจฺฉติ   โอฬาริโก   อตฺตปฏิลาโภเตฺวว   ตสฺมึ
สมเย   สํขฺยํ   คจฺฉติ  ฯ  ยสฺมึ  สมเย  จิตฺต  มโนมโย  อตฺตปฏิลาโภ
โหติ  ฯเปฯ  อรูโป  อตฺตปฏิลาโภ  โหติ  เนว  ตสฺมึ  สมเย โอฬาริโก
อตฺตปฏิลาโภติ    สํขฺยํ    คจฺฉติ   น   จ   มโนมโย   อตฺตปฏิลาโภติ
สํขฺยํ    คจฺฉติ    อรูโป    อตฺตปฏิลาโภเตฺวว   ตสฺมึ   สมเย   สํขฺยํ
คจฺฉติ   ฯ   อิมา  โข  จิตฺต  โลกสมญฺญา  โลกนิรุตฺติโย  โลกโวหารา
โลกปญฺญตฺติโย ยาหิ ตถาคโต โวหรติ อปรามสนฺโตติ ฯ
     [๓๑๓]  เอวํ  วุตฺเต  โปฏฺฐปาโท  ปริพฺพาชโก  ภควนฺตเมตทโวจ
อภิกฺกนฺตํ   ภนฺเต   อภิกฺกนฺตํ   ภนฺเต   ฯเปฯ   อุปาสกํ   มํ   ภควา
ธาเรตุ อชฺชตคฺเค ปาณุเปตํ สรณงฺคตนฺติ ฯ
     {๓๑๓.๑}  จิตฺโต  ปน  หตฺถิสาริปุตฺโต  ภควนฺตเมตทโวจ อภิกฺกนฺตํ
ภนฺเต  อภิกฺกนฺตํ  ภนฺเต  เสยฺยถาปิ  ภนฺเต  ปฏิจฺฉนฺนํ  ฯเปฯ จกฺขุมนฺโต
รูปานิ   ทกฺขนฺตีติ  เอวเมว  ภควตา  อเนกปริยาเยน  ธมฺโม  ปกาสิโต
เอสาหํ  ภนฺเต  ภควนฺตํ  สรณํ  คจฺฉามิ  ธมฺมญฺจ  ภิกฺขุสํฆญฺจ  ลเภยฺยาหํ
ภนฺเต  ภควโต  สนฺติเก  ปพฺพชฺชํ  ลเภยฺยํ  อุปสมฺปทนฺติ  ฯ  อลตฺถ  โข
จิตฺโต   หตฺถิสาริปุตฺโต  ภควโต  สนฺติเก  ปพฺพชฺชํ  อลตฺถ  อุปสมฺปทํ  ฯ
อจิรูปสมฺปนฺโน    โข    อายสฺมา   หตฺถิสาริปุตฺโต   เอโก   วูปกฏฺโฐ
อปฺปมตฺโต    อาตาปี    ปหิตตฺโต   วิหรนฺโต   นจิรสฺเสว   ยสฺสตฺถาย
กุลปุตฺตา    สมฺมเทว    อคารสฺมา    อนคาริยํ   ปพฺพชนฺติ   ตทนุตฺตรํ
พฺรหฺมจริยปริโยสานํ   ทิฏฺเฐ   ว   ธมฺเม   สยํ   อภิญฺญา   สจฺฉิกตฺวา
อุปสมฺปชฺช    วิหาสิ   ขีณา   ชาติ   วุสิตํ   พฺรหฺมจริยํ   กตํ   กรณียํ
นาปรํ    อิตฺถตฺตายาติ    อพฺภญฺญาสิ   ฯ   อญฺญตโร   โข   อายสฺมา
หตฺถิสาริปุตฺโต อรหตํ อโหสีติ ฯ
                 โปฏฺฐปาทสุตฺตํ นวมํ นิฏฺฐิตํ ฯ
                         ---------------



             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๙ หน้าที่ ๒๒๓-๒๔๙. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/pali_item_s.php?book=9&item=275&items=39&modeTY=2              อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/pali_item_s.php?book=9&item=275&items=39&modeTY=2&mode=bracket              อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_item_s.php?book=9&item=275&items=39&modeTY=2              อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=9&item=275&items=39&modeTY=2              ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=9&i=275              The Pali Atthakatha in Thai :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=4&A=7890              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=4&A=7890              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๙ http://84000.org/tipitaka/read/?index_9

อ่านหัวข้อแรกอ่านหัวข้อที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหัวข้อถัดไปอ่านหัวข้อสุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๑๒ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๙. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]

สีพื้นหลัง :