ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 16 : PALI ROMAN An.A. (manoratha.3)

                    10. Anuruddhamahavitakkasuttavannana
     [30] Dasame cetisuti cetinamakanam rajunam nivasanatthanatta 6- evamladdhavohare
ratthe. Pacinavamsadayeti dasabalassa vasanatthanato pacinadisaya thite vamsadaye
nilobhasehi veluhi sanchanne aranne. Evam cetaso parivitakko udapadi
ti thero kira pabbajitva pathamam antovassamhiyeva samapattilabhi hutva sahassalokadhatu-
dassanasamattham dibbacakkhunanam uppadesi. So sariputtattherassa santikam gantva
evamaha "idhaham avuso sariputta dibbena cakkhuna visuddhena atikkantamanusakena
sahassalokam olokemi. Araddham kho pana me viriyam asallinam, upatthita sati
asammuttha, assaddho kayo asaraddho, samahitam cittam ekaggam. Atha ca pana
meanupadayaasavehi cittam na vimuccati"ti atha nam thero aha "yam kho
te avuso anuruddha evam hoti `aham dibbena cakcuna .pe. Olokemi"ti,
@Footnote: 1 cha.Ma. ayam saddo na dissati  2 cha.Ma. cirattam anutapissatiti
@3 Si. avijjanivasutopi  4 cha.Ma. madheyyaparanugeti
@5 cha.Ma. parangatati  6 cha.Ma. nivasatthanatta

--------------------------------------------------------------------------------------------- page250.

Idante manasmim. Yampi te avuso anuruddha evam hoti `araddham kho pana me viriyam .pe. Ekaggan'ti, idante uddhaccasmim. Yampi te avuso anuruddha evam hoti `atha ca pana me anupadaya asavehi cittam na vimuccati"ti, idante kukkuccasmim. Sadhu vata ayasma anuruddho ime tayo dhamme pahaya ime tayo dhamme amanasikaritva amataya dhatuya cittam upasamharatu"ti evamassa thero kammatthanam kathesi. So kammatthanam gahetva sattharam apucchitva cetirattham gantva samanadhammam karonto addhamasam cankamena vitinamesi. So padhanaveganimmathikatta kilantakayo ekassa velugumbassa hettha nisidi. Athassayam evam cetaso parivitakko udapadi, esa mahapurisavitakko uppajjiti attho. Appicchassati ettha paccayappiccho adhigamappiccho pariyattiappiccho dhutangappicchoti cattaro appiccha. Tattha paccayappiccho bahum dente appam ganhati, appam dente appataram ganhati, na anavasesaggahi hoti. Adhigamappiccho majjhantikatthero viya attano adhigamam annesam janitum na deti. Pariyattiappiccho tepitakopi samano na bahussutabhavam janapetukamo hoti saketatissatthero viya. Dhutangappiccho dhutangapariharanabhavam annesam janitum na deti dvebhatikattheresu jetthakatthero viya. Vatthum visuddhimagge kathitam. Ayam dhammoti evamladdhagunaniguhanena 1- ca patiggahane mattannutaya ca appicchassa puggalassa ayam navalokuttaradhammo uppajjati, 2- no mahicchassa. Evam sabbattha yojetabbam. Santutthassati catusu paccayesu tihi santosehi santutthassa. Pavivittassati kayacittaupadhivivekehi vivittassa. Tattha kayaviveko nama ganasanganikam vinodetva arambhavatthuvasena ekibhavo. Ekibhavamattena 3- pana 4- kammam na nipphajjatiti @Footnote: 1 cha.Ma. evamsantagunaniguhanena 2 cha.Ma. sampajjati @3 cha.Ma. ekibhavamatteneva 4 cha.Ma. ayam saddo na dissati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page251.

Kasinaparikammam katva attha samapattiyo nibbatteti. Ayam cittaviveko nama. Samapattimatteneva kammam na nipphajjatiti jhanam padakam katva sankhare sammasitva saha patisambhidahi arahattam papunati, ayam sabbakarato upadhiviveko nama. Tenaha bhagava "kayaviveko ca vivekatthakayanam nekkhammabhiratanam, cittaviveko ca parisuddhacittanam paramavodanappattanam, upadhiviveko ca nirupadhinam puggalanam visankharagatanan"ti. 1- Sanganikaramassati ganasanganikaya ceva kilesasanganikaya ca ratassa. Araddhaviriyassati kayikacetasikaviriyavasena araddhaviriyassa. Upatthitassatissati catusatipatthanavasena upatthitassatissa. Samahitassati ekaggacittassa. Pannavatoti kammassa katapannaya pannavato. Sadhu sadhuti therassa cittam 2- sampahamsento evamaha. Imam atthamanti satta nidhi laddhapurisassa atthamam dento viya, satta maniratanani, satta hatthiratanani, satta assaratanani laddhapurisassa atthamam dento viya satta mahapurisavitakke vitakketva thitassa atthamam acikkhanto evamaha. Nippapancaramassati tanhamana- ditthipapancarahitatta nippapancasankhate nibbanapade abhiratassa. Itaram tasseva vevacanam. Nappapancaramassati yathavuttesu papancesu abhiratassa. Itaram tasseva vevacanam. Yatoti yada. Tatoti tada. Nanarattananti nilapitalohitodatavannehi nanarajanehi rattanam. Pamsukulacivaranti 3- tevisatiya khettesu thitapamsukulacivaram. Khayissatiti yatha tassa pubbanhasamayadisu yasmim samaye yam icchati, tasmim samaye tam parupantassa so dussakarandako manapo hutva khayati, evam tuyhampi civarasantosamahaariyavamsena @Footnote: 1 khu.maha. 29/33/31 guhatthakasuttaniddesa, @khu.maha. 29/229/172 tissametteyyasuttaniddesa (sya) 2 cha.Ma. therassa vitakkam @3 cha.Ma. pamsukulanti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page252.

Tutthassa viharato pamsukulacivaram khayissati utthahissati. Ratiyati ratiatthaya. Aparitassayati paritassanahi tanhaditthiaparitassanatthaya. Phasuviharayati sukhaviharatthaya. Okkamanaya nibbanassati amatam nibbanam otaranatthaya. Pindiyalopabhojananti gamanigamarajadhanisu janghabalam nissaya gharapatipatiya carantena laddhapindiyalopabhojanam. Khayissatiti tassa gahapatino nanaggarasabhojanam viya upatthahissati. Santutthassa viharatoti pindapatasantosamahaariyavamsena santutthassa viharato. Rukkhamulasenasanam khayissatiti tassa gahapatino tebhumikapasade gandhakusumavasa- sugandham kutagaram viya rukkhamulasenasanam 1- upatthahissati. Santutthassati senasanasantosamahaariyavamsena santutthassa. Tinasantharakoti 2- tinehi va pannehi va bhumiyam va phalakapasanaphalanam 3- va annatarasmim santhatasantharo. 4- Putimuttanti yankinci muttam. Tamkhane gahitampi putimuttameva vuccati duggandhatta. Santutthassa viharatoti gilanapaccayabhesajjaparikkharasantosena santutthassa viharato. Iti bhagava catusu thanesu arahatte 5- pakkhipanto kammatthanam kathetva "katarasenasane nu kho vasantassa kammatthanam sappayam bhavissati"ti avajjento "tasmimyeva vasantassa"ti natva tenahi tvam anuruddhatiadimaha. Pavivittassa viharatoti tihi vivekehi vivittassa viharantassa. Uyyojanikapatisamyuttanti uyyojanikeheva vacanehi patisamyuttam, tesam utthanagamanakiriyayevati 6- attho. Papancanirodheti nibbanapade. Pakkhandatiti arammanakaranavasena pakkhandati. Pasidatitiadisupi arammanavaseneva pasidanasantitthanamuccana veditabba. Iti bhagava cetiratthe pacinavamsadaye ayasmato anuruddhassa kathite attha mahapurisavitakke puna bhesakalavanamahavihare nisiditva bhikkhusamghassa vittharena kathesi. @Footnote: 1 cha.Ma. rukkhamulam 2 cha.Ma. tinasantharakoti @3 cha.Ma. phalapasanatalani 4 cha.Ma. santhatasanthato @5 cha.Ma. arahattam 6 cha.Ma. tesam upatthanagamanakamyevati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page253.

Manomayenati manena nibbattitakayopi manomayoti vuccati manena gatakayopi 1- idha manena gatakayam sandhayevamaha. Yatha me ahu sankappoti yatha mayham vitakko ahosi, tato uttarim atthamam mahapurisavitakkam dassento tato uttarim desayi. Sesam sabbam uttanatthamevati. 2- Gahapativaggo tatiyo. ---------------


             The Pali Atthakatha in Roman Book 16 page 249-253. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_rm.php?B=16&A=5591&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=16&A=5591&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=22&i=103              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=22&A=2950              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=22&A=3040              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=22&A=3040              Contents of The Tipitaka Volume 22 http://84000.org/tipitaka/read/?index_22

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]