ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 2 : PALI ROMAN Vinaya.A. (samanta.2)

page51.

Bhogena vasatiti bhogavasini. Udukkhalamusaladigharupakaranam labhitva bhariyabhavam gacchantiya janapaditthiya etam adhivacanam. Patena vasatati patavasini. Nivasanamattampi papuranamattampi labhitva bhariyabhavam upagacchantiya dalidditthiya etam adhivacanam. Odapattakiniti ubhinnam ekissa udakapatiya hatthe otaretva idam udakam viya samsattha abhejja hothati vatva pariggahitaya voharanamametam. Niddesepissa taya saha udakapattam amasitva tam vasetiti evamattho veditabbo. Obhatam oropitam cumbatamassati obhatacumbata katthaharikadinam annatara. Yassa sisato cumbatam oropetva ghare vaseti tassa etam adhivacanam. Dasi cati attanoyeva dasi ca hoti bhariya ca. Kammakari nama gehe bhatiya kammam karoti taya saddhim koci gharavasam kappeti attano bhariyaya anatthiko hutva ayam vuccati kammakari ca bhariya cati. Dhajena ahata dhajahata. Ussitadhajaya senaya gantva paravisayam vilumpitva anitati vuttam hoti. Tam koci bhariyam karoti ayam dhajahata nama. Muhuttika vuttanaya eva. Etasam dasannampi purisantaragamane micchacaro hoti. Purisanam pana visatiyapi etasu micchacaro. Bhikkhuno ca sancarittam pana 1- hoti. {305} Idani puriso bhikkhum pahinatiti adisu. Patigganhatiti so bhikkhu tassa purisassa gaccha bhante itthannamam maturakkhitam @Footnote: 1. atireko bhaveyuya.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page52.

Bruhi hohi kira itthannamassa bhariya dhanakkitati evam vuttavacanam sadhu upasakati va hotuti va arocessamiti va yena kenaci akarena vacibhedam katva va sisakampadihi va sampaticchati. Vimamsatiti evam patigganhitva tassa itthiya santikam gantva tam sasanam aroceti. Paccaharatiti tena arocite sa itthi sadhuti sampaticchatu va patikkhipatu va lajjaya va tunhi hotu puna agantva tassa purisassa tam pavuttim aroceti. Ettavata imaya patiggahanarocanapaccaharanasankhataya tivangasampattiya sanghadiseso hoti. Sa pana tassa bhariya hotu va ma va akaranametam. Sace pana so maturakkhitaya santikam pesito tam adisva tassa matuya tam sasanam aroceti bahiddha vimatthannama hoti tasma visanketanti mahapadumatthero aha. Mahasumatthero pana mata va hotu pita va antamaso gehadasipi anno va yo koci tam kiriyam sampadessati tassa vuttepi vimatthameva hotiti tivangasampattikale apattiyeva nanu yatha buddham paccakkhamiti vattukamo virajjhitva dhammam paccakkhamiti vadeyya paccakkhatavassa sikkha yatha va pathamam jhanam samapajjamiti vattukamo virajjhitva dutiyam jhanam samapajjamiti vadeyya apannovassa parajikam evam sampadamidanti. Tam panetam patigganhati antevasim vimamsapetva attana paccaharati apatti sanghadisesassati imina sameti tasma subhasitam. Yatha maturakkhitam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page53.

Bruhiti vuttassa gantva tassa arocetum samatthanam matadinampi vadato visamketo natthi evameva hohi kira itthannamassa bhariya dhanakkitati vattabbe hohi kira itthannamassa bhariya chandavasiniti evam paliyam vuttesu chandavasiniti adisu vacanesu annataravasena va avuttesupi hohi kira itthannamassa bhariya jaya pajapati puttamata gharani gharasamini bhattarandhika sussusika kamaparicarikati evamadisu samvasaparidipakesu vacanesu annataravasena va vadantassapi visamketo natthi tivangasampattiya apattiyeva. Maturakkhitam bruhiti pesitassa pana gantva annasu piturakkhitadisu annataram vadantassa visamketam. Esa nayo piturakkhitam bruhiti adisupi. Kevalam hettha ekamulakadumulakadivasena purisassa mata bhikkhum pahinati maturakkhitaya mata bhikkhum pahinati maturakkhita bhikkhum pahinatiti evamadinam mulatthananca vasena peyyalabhedoyeva viseso. So hi pubbe vuttanayatta palianusareneva sakka janitunti nassa vibhagam dassetum adaram akarimha. {338} Patigganhatiti adisu pana dvisu catukkesu pathamacatukke adipadena tivangasampattiya sanghadiseso majjhe dvihi dvangasampattiya thullaccayam ante ekena ekangasampattiya dukkatam. Dutiyacatukke adipadena duvangasampattiya thullaccayam majjhe dvihi ekangasampattiya dukkatam ante ekena angabhavato anapatti. Tattha patigganhatiti anapakassa sasanam patigganhati. Vimamsatiti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page54.

Pahitatthanam gantva tam aroceti. Paccaharatiti puna agantva mulatthassa aroceti. Na paccaharatiti arocetva etova pakkamati. Na vimamsati paccaharatiti purisena itthannamam gantva bruhiti vuccamano sadhuti tassa sasanam patigganhitva tam pamussitva va appamussitva va annena karaniyena tassa santikam gantva kincideva katham kathento nisidati ettavata patigganhati na vimamsati namati vuccati. Atha nam sa itthi sayameva vadati tumhakam kira upatthako mam gahetukamoti evam vatva aham tassa bhariya bhavissamiti na va bhavissamiti vadati. So tassa vacanam anabhinanditva apatikkositva tunhibhuto va utthayasana tassa purisassa santikam agantva tam pavuttim aroceti ettavata na vimamsati paccaharati namati vuccati. Na vimamsati na paccaharatiti kevalam sasanarocanakale patigganhatiyeva itaram pana dvayam na karoti. Na patigganhati vimamsati paccaharatiti koci puriso bhikkhussa thitatthane va nisinnatthane va tatharupim katham katheti. Bhikkhu tena apahitopi pahito viya hutva itthiya santikam gantva hohi kira itthannamassa bhariyati adina nayena vimamsitva tassa rucim va arucim va puna agantva imassa aroceti. Teneva nayena vimamsitva paccaharanto na patigganhati vimamsati paccaharatiti vuccati. Teneva nayena gato avimamsitva taya samutthapitam katham sutva pathamacatukkassa tatiyapade vuttanayena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page55.

Agantva imassa arocento na patigganhati na vimamsati paccaharatiti vuccati. Catuttham padam pakatameva. Sambahule bhikkhu anapetiti adinaya pakatayeva. Yatha pana sambahulapi ekavatthusmim apajjanti evam ekassapi sambahulesu vatthusu sambahula apattiyo veditabba. Katham. Puriso bhikkhum anapeti gaccha bhante asukasmim nama pasade satthimatta va sattatimatta va itthiyo thita ta vadehi hotha kira itthannamassa bhariyayoti. So sampaticchitva tattheva gantva arocetva puna tam sasanam paccaharati. Yattaka itthiyo tattaka apattiyo apajjati. Vuttam hetam parivarepi padavitiharamattena vacaya bhanitena ca sabbani garukani sapatikammani catusatthiapattiyo apajjeyya ekato panhamesa kusalehi cintitati 1-. Imam kira atthavasam paticca ayam panho vutto. Vacanasilitthataya cettha catusatthiapattiyoti vuttam. Evam karonto pana satampi sahassampi apajjatiti. Yatha ca ekena pesitassa ekassa sambahulasu itthisu sambahula apattiyo evam eko puriso sambahule bhikkhu ekissa santikam peseti sabbesam sanghadiseso. Eko sambahule bhikkhu sambahulanam itthinam santikam peseti itthigananaya sanghadiseso. Sambahula purisa ekam bhikkhum ekissa @Footnote: 1. vi. parivara. 8/531.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page56.

Santikam pesenti purisagananaya sanghadiseso. Sambahula purisa ekam bhikkhum sambahulanam itthinam santikam pesenti vatthugananaya sanghadiseso. Sambahula purisa sambahula bhikkhu ekissa santikam pesenti vatthugananaya sanghadiseso. Sambahula purisa sambahule bhikkhu sambahulanam itthinam santikam pesenti vatthugananaya sanghadiseso. Eseva nayo eka itthi ekam bhikkhunti adisupi. Ettha ca sabhagavisabhagata nama appamanam. Matapitunampi pancasahadhammikanampi sancarittakammam karontassa apattiyeva. Puriso bhikkhum anapeti gaccha bhanteti catukkam angavasena apattibhedadassanattham vuttam. Tassa pacchimapade. Antevasi vimamsitva bahiddha paccaharatiti agantva acariyassa anarocetva etova gantva tassa purisassa aroceti. Apatti ubhinnam thullaccayassati acariyassa patiggahitatta ca vimamsapitatta ca dvihangehi thullaccayam. Antevasikassa vimamsitatta ca paccahatatta ca dvihangehi thullaccayam. Sesam pakatameva. {339} Gacchanto sampadetiti patigganhati ceva vimamsati ca. Agacchanto visamvadetiti na paccaharati. Gacchanto visamvadetiti na patigganhati. Agacchanto sampadetiti vimamsati ceva paccaharati ca. Evam ubhayattha dvihangehi thullaccayam. Tatiyapade apatti catutthe anapatti. {340} Anapatti sanghassa va cetiyassa va gilanassa va karaniyena gacchati ummattakassa adikammikassati ettha.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page57.

Bhikkhusanghassa uposathagaram va kinci va vippakatam hoti tattha karakanam 1- bhattavettanatthaya upasako va upasikaya santikam bhikkhum pahineyya upasika va upasakassa evarupena sanghassa karaniyena gacchantassa anapatti. Cetiyakamme kariyamanepi eseva nayo. Gilanassa bhesajjatthayapi upasakena va upasikaya santikam upasikaya va upasakassa santikam pahitassa gacchato anapatti. Ummattakadikammika vuttanayaeva. Samutthanadisu idam sikkhapadam chassamutthanam sisaukkhipanadina kayavikarena sasanam gahetva gantva hatthamuddhaya vimamsitva puna agantva hatthamuddhayeva arocentassa kayato samutthati. Asanasalayam nisinnassa itthannama agamissati tassa cittam janeyyathati kenaci vutte sadhuti sampaticchitva tam agatam vatva tassa gataya puna tasmim purise agate arocentassa vacato samutthati. Vacaya sadhuti sasanam gahetva annena karaniyena tassa gharam gantva annattha va gamanakale tam disva vacibhedeneva vimamsitva puna anneneva karanena tato apakkamma kadacideva nam purisam disva arocentassapi vacato ca samutthati. Pannattim ajanantassa pana khinasavassapi kayavacato ca samutthati. Katham. Sace hissa matapitaro kujjhitva alamvacaniya honti. Tanca bhikkhum gharam upagatam therapita vadati mata te tata mam mahallakam chaddetva natikulam gata gaccha nam mam upatthatum @Footnote: 1. saratthadipani. tatiYu. 47-48 karukananti vaddhakiadinam. tacchakaayokaratantavaya- @rajakanahapitaka panca karavo karukati vuccanti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page58.

Pesehiti. So ce gantva tam vatva puna pituno tassa agamanam va anagamanam va aroceti sanghadiseso. Imani tini acittakasamutthanani. Pannattim pana janitva eteheva tihi nayehi sancarittam samapajjato kayacittato vacacittato kayavacacittato ca samutthati. Imani tini pannattijananacittena sacittakasamutthanani. Kiriya nosannavimokkham pannattivajjam kayakammam vacikammam kusaladivasena cettha tini cittani sukhadivasena tisso vedanati. {341} Vinitavatthusu adito vatthupancake patiggahitamattatta dukkatam. Kalahavatthusmim. Sammodaniyam akasiti tam sannapetva puna geham gamaniyam akasi. Nalamvacaniyati na pariccattati attho. Ya hi yatha yatha yesu yesu janapadesu pariccattava hoti bhariyabhavam atikkamati ayam alamvacaniyati vuccati. Esa pana na alamvacaniya. Sa kenacideva karanena kalaham katva gata. Tenevettha bhagava anapattiti aha. Yasma pana kayasamsagge yakkhiniya thullaccayam vuttam tasma dutthulladisupi yakkhipetiyo thullaccayavatthuevati veditabba. Atthakathasu pana etam na vicaritam. Sesam sabbattha uttanatthamevati. Sancarittavannana nitthita.


             The Pali Atthakatha in Roman Book 2 page 51-58. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_rm.php?B=2&A=1053&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=2&A=1053&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=1&i=-489              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=1&A=16156              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=1&A=6480              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=1&A=6480              Contents of The Tipitaka Volume 1 http://84000.org/tipitaka/read/?index_1

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]