บาลีอรรถกถาเล่มที่ ๑๑

หน้าที่ ๑๙๓.

ทสหิ องฺคุลีหิ ทสสุปิ จกฺกวาฬสหสฺเสสุ อาโลกํ ผรติ, โส อิมินา สีลสมฺปนฺนตโรติ วตฺตุํ มา ลภตูติ ^๑- สมารเก สพฺรหฺมเกติ วิสุํ วุตฺตํ. ตถา สมณา นาม เอกนิกายาทิวเสน พหุสฺสุตา สีลวนฺโต ปณฺฑิตา, พฺราหฺมณาปิ วตฺถุวิชฺชาทิวเสน พหุสฺสุตา ปณฺฑิตา, เต อิมินา สีลสมฺปนฺนตรนฺติ วตฺตุํ มา ลภตูติ สสฺสมณพฺราหฺมณิยา ปชายาติ วุตฺตํ. สเทวมนุสฺสายาติ อิทํ ปน นิปฺปเทสโต ทสฺสนตฺถํ คหิตเมว คเหตฺวา วุตฺตํ. อปิเจตฺถ ปุริมานิ ตีณิ ปทานิ โลกวเสน วุตฺตานิ, ปจฺฉิมานิ เทฺว ปชาวเสน. สีลสมฺปนฺนตรนฺติ สีเลน สมฺปนฺนตรํ, อธิกตรนฺติ อตฺโถ. เสเสสุปิ เอเสว นโย. เอตฺถ จ สีลาทโย จตฺตาโร ธมฺมา โลกิยโลกุตฺตรา กถิตา, วิมุตฺติญาณทสฺสนํ โลกิยเมว. ปจฺจเวกฺขณญาณํ เหตํ. ปาตุรโหสีติ "อยํ สตฺถา อวีจิโต ยาว ภวคฺคา สีลาทีหิ อตฺตโน ^๒- อธิกตรํ อปสฺสนฺโต `มยา ปฏิวิทฺธํ นวโลกุตฺตรธมฺมเมว สกฺกตฺวา ครุํ กตฺวา อุปนิสฺสาย วิหริสฺสามี"ติ จินฺเตติ, การณํ ภควาปิ จนฺเตติปิ, อตฺถวิเสสํ ^๓- จินฺเตติ, คจฺฉามิสฺส อุสฺสาหํ ชเนสฺสามี"ติ จินฺเตตฺวา ปุรโต ปากโฏ อโหสิ, อภิมุเข อฏฺฐาสีติ อตฺโถ. วิหรึสุ วิหรนฺติ จาติ เอตฺถ โย วเทยฺย "วิหรนฺตีติ วจนโต ปจฺจุปฺปนฺเนปิ พหู พุทฺธา"ติ, โส "ภควาปิ ภนฺเต เอตรหิ อรหํ สมฺมาสมฺพุทฺโธ"ติ อิมินา วจเนน ปฏิพาหิตพฺโพ. "น เม อาจริโย อตฺถิ สทิโส เม น วิชฺชติ สเทวกสฺมึ โลกสฺมึ นตฺถิ เม ปฏิปุคฺคโล"ติ ^๔- อาทีหิ ปนสฺส สุตฺเตหิ อญฺเญสํ พุทฺธานํ อภาโว ทีเปตพฺโพ. ตสฺมาติ ยสฺมา สพฺเพปิ พุทฺธา สทฺธมฺมครุโน, ตสฺมา. มหตฺตมภิกงฺขตาติ มหนฺตภาวํ ปตฺถยมาเนน. สรํ พุทฺธาน สาสนนฺติ พุทฺธานํ สาสนํ สรนฺเตน. ทุติยํ. @เชิงอรรถ: ^๑ สี. ลภนฺตูติ ^๒ ฉ.ม. อตฺตนา @^๓ ฉ.ม. อตฺถํ วุฑฺฒิวิเสสํ, สี. อตฺถวุฑฺฒิวิเสสํ, ฏีกา. อตฺถํ วุฑฺฒึ วิเสสํ @^๔ วินย. มหา. ๔/๑๑/๑๑ ปญฺจวคฺคิยกถา, ม. มู. ๑๒/๒๘๕/๒๔๖ ปาสราสิสุตฺต

อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๑ หน้า ๑๙๓. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=11&A=5013&modeTY=2&pagebreak=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=11&A=5013&modeTY=2&pagebreak=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=15&i=559 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=15&A=4483 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=15&A=3950 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=15&A=3950 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๕ http://84000.org/tipitaka/read/?index_15